Βυζαντινή κατοικία την μεσαιωνική εποχή.

1. •ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Βυζαντινή κατοικία την
μεσαιωνική εποχή.
•ΜΑΘΗΤΡΙΕΣ:Σωτηριάδου Στεφανία-
Τσατσούλη Ελένη
•ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ:Καλή Β.
•Σχολικό έτος: 2013-2014

2. Περιεχόμενα
1. Γενικά η κατοικία στο Βυζάντιο
2. Οι κατοικίες στην αριστοκρατία
3. Οι κατοικίες στα μεσαία κοινωνικά στρώματα
4. Οι κατοικίες στα κατώτερα κοινωνικά στρώματα
5. Βιβλιογραφία

3. • Η βυζαντινή κατοικία όπως και
οι άλλες κατηγορίες των
κατασκευών είναι επηρεασμένη από
τα σχέδια και τις κατασκευές των
προηγούμενων χρόνων βυζαντινό
σπίτι συνδυάζει αρχαία ελληνικά,
ρωμαϊκά και ανατολικά στοιχεία. Η
μορφή των βυζαντινών σπιτιών
εξαρτάται από την οικονομική
κατάσταση του ιδιοκτήτη, τη
μορφολογία του εδάφους και
φυσικά το διαθέσιμο
χώρο. Συνυπάρχουν τόσο
πολυτελείς επαύλεις όσο και
φτωχικά σπίτια, ενώ διαφορές
παρατηρούμε και ανάμεσα στα
σπίτια της πόλης και στα σπίτια της
υπαίθρου.
1. Γενικά η κατοικία στο Βυζάντιο

4. • Οι περισσότερες κατοικίες
διέθεταν στέρνες στα ισόγεια ή
χώρους για τα ζώα, ενώ το κυρίως
δωμάτιο βρισκόταν στον όροφο.
Χωρίσματα από ελαφρά υλικά
(ξύλο, καλάμια) διαιρούσαν τους
ενιαίους χώρους σε μικρότερα
δωμάτια, ενώ το φως έφτανε μέσα
στο σπίτι από τα παράθυρα, στα
οποία προσάρμοζαν κατάλληλα
πλαίσια ώστε δέχονται μικρά
τζάμια οκταγωνικά ή
ορθογώνια.Για τον εξοπλισμό των
σπιτιών με κινητά αντικείμενα
μαθαίνουμε από τις παραστάσεις ή
τις γραπτές πηγές, καθώς τα
φθαρτά υλικά κατασκευής τους δεν
επέτρεψαν τη διατήρησή τους.

5. •Όπως και το ίδιο το οίκημα έτσι και η επίπλωση και η οικοσκευή του καθοριζόταν
από την οικονομική κατάσταση του ιδιοκτήτη. Τα συνηθέστερα υλικά κατασκευής
των σκευών ήταν το γυαλί, ο πηλός, ο χαλκός, τα όστρακα και το ξύλο για τους πιο
φτωχούς και τα πολύτιμα μέταλλα (χρυσός, ασήμι) ή το ελεφαντόδοντο για τους
πλούσιους. Βασικά στοιχεία της βυζαντινής επίπλωσης ήταν τα «κλινάρια», ή
«κραββάτια» ή «κρεββάτια», με στρώματα από άχυρο (για τους φτωχούς) και
πούπουλο χήνας (για τους πιο εύπορους), οι «τάβλαι» (τα τραπέζια), τα «σελλία» ή
«σκαμνία» (τα δικά μας σκαμνιά). Το δάπεδο καλυπτόταν από τα «επεύχια» ή
«τάπητες» (χαλιά), ενώ το εσωτερικό του σπιτιού διαιρούνταν από τα «βήλα»
(παραπετάσματα), υφάσματα που χρησιμοποιούνταν σαν εσωτερικές πόρτες.

6. Τα σπίτια, που προορίζονταν για την αριστοκρατία, είχαν μεγάλη έκταση και
συχνά πολυτελή διακόσμηση. Η προσοψή τους πρέπει να ήταν ιδιαίτερα
φροντισμένη, με ποικίλα συστήματα δομής και χρώματα που έδιναν μια ωραία
όψη. Τα δωμάτια, το πιο σημαντικό από τα οποία ήταν το τρικλίνιο που
χρησίμευε ως τραπεζαρία, ήταν χτισμένα γύρω από μία αυλή. Γύρω από το
τρικλκίνιο που έγινε γωνστό ως σάλα, ήταν τα δωμάτια, κουβούκλια ή
κοιτώνες των ανδρών και των παιδιών, η τραπεζαρία και οι χώροι υγιεινής. Τα
διαμερίσματα των γυναικών, τα λεγόμενα ματρωνίκια, βρίσκονταν στα ενδότερα
των οικημάτων.Τα σπίτια διέθεταν ακόμα μπαλκόνια ή εξώστες -ηλιακά- όπως
τα λέγανε και αυλές ή κήπους. Ανάλογα με την οικονομική άνεση και το γούστο
του ιδιοκτήτη υπήρχε διακόσμηση με ψηφιδωτά, τοιχογραφίες και μωσαϊκά.
2.Οι κατοικίες στην αριστοκρατία

7. 3.Οι κατοικίες στα μεσαία
στρώματα.
Τα μεσαία στρώματα κατοικούσαν σε
φτωχότερες παραλλαγές των
παραπάνω σπιτιών . Το μεγαλύτερο
μέρος πάντως του πληθυσμού
κατοικούσε σε χαμηλά σπίτια ή σε
δίπατες οικίες φτιαγμένες από φθηνά
υλικά. Μια σειρά δωματίων γύρω από
μία ανοιχτή αυλή, όπου συνήθως
υπήρχε πηγάδι και φούρνος,
αποτελούσε τον συνηθέστερο τύπο
σπιτιού. Οι περισσότερες κατοικίες
διέθεταν στέρνες στα ισόγεια ή χώρους
για τα ζώα. Η αυλή ωστόσο,
προδευτικά θα εγκαταλειφθεί λόγω της
συγκέντρωσης πληθυσμού στα αστικά
κέντρα και της έλλειψης χώρου.

8. 4.Οι κατοικίες στα κατώτερα
κοινωνικά στρώματα.
Τα κατώτερα κοινωνικά
στρώματα, όπου ανήκε η
πλειοψηφία του
πληθυσμού των πόλεων,
κατοικούσαν σε
πολυώροφες
πολυκατοικίες. Επίσης οι
φτωχοί βυζαντινοί ζούσαν
σε άθλιες κατοικίες με
ελάχιστες έως
ανύπαρκτες ανέσεις.

9. •http://vizantinonistorika.blogspot.gr/2013/0
4/blog-post_27.html
•https://www.google.gr/search
•http://users.sch.gr/maritheodo/history-
pi/section8/lemmata/1-3-1.htm