Становішча ў Беларусі напярэдадні Кастрычніцкай рэвалюцыі

1. Становішча ў Беларусі
напярэдадні Кастрычніцкай
рэвалюцыі

2. Праблемы падчас I
Сусветнай вайны
1. На тэрыторыі Беларусі – баявыя
дзеянні.
Лінія фронта: Дзвінск – Смаргонь –
Баранавічы – Пінск:
Захад – нямецкія войскі, усход –
войскі Заходняга фронту.
У Магілёве – Стаўка Вярхоўнага
Галоўнакамандуючага.

3. 2. Эканамічны заняпад:
Прамысловасць
Шмат прадпрыемстваў
ліквідавана
Але!
Рост колькасці
прадпрыемстваў, якія
выраблялі тавары для арміі

4. Сельская гаспадарка
• Скарачэнне пагалоўя жывёлы;
• Скарачэнне пасяўных плошчаў.
Спробы выйсця:
Царызм: харчразвёрстка;
Часовы Урад: манаполія на хлеб і
мучныя вырабы.
Вынік:
oпагроза голаду;
oнедахоп тавараў першай
неабходнасці і г.д.

5. Дэмаграфічны склад: класы
Непрывіяліяваныя
• Рабочыя;
• Сяляне.
Прывіліяваныя
oПамешчыкі;
oБуржуазія, у т.л. сельская;
oІнтэлегенцыя.
Склад насельніцтва
Прывіліяваныя Непрывіліяваныя

6. Дэмаграфічны склад: нацыянальнасці
Беларусы;
Яўрэі;
Рускія;
Палякі і г.д.
Нацыянальны склад
Беларусы Яўрэі Рускія Палякі Іншыя

7. Суаднясіце
– беларусы, рускія, палякі;
– яўрэі;
– беларусы;
– беларусы, яўрэі;
– беларусы;
– рускія, беларусы.

8. Палітычныя плыні
Накірунак Прыклады
партый
Эканамічныя
пытанні
Нацыянальнае
пытанне
Памешчыцка-
клерыкальныя
Захаванне
памешчыцкага
землеўладання.
Ліберальна-
буржуазныя
Рэвалюцыйна-
дэмакратычныя
Крайнія левыя Свабоднае
самавызначэнне
народаў.

9. Палітычныя плыні
Накірунак Прыклады партый Эканамічныя
пытанні
Нацыянальнае
пытанне
Памешчыцка-
клерыкальныя
Захаванне
памешчыцкага
землеўладання.

10. Палітычныя плыні
Накірунак Прыклады партый Эканамічныя
пытанні
Нацыянальнае
пытанне
Памешчыцка-
клерыкальныя
Беларускі саюз
зямельных
уласнікаў, Саюз
беларускага
праваслаўнага
духавенства,
Заходне-Рускае
таварыства.
Захаванне
памешчыцкага
землеўладання.

11. Палітычныя плыні
Накірунак Прыклады партый Эканамічныя
пытанні
Нацыянальнае
пытанне
Памешчыцка-
клерыкальныя
Беларускі саюз
зямельных
уласнікаў, Саюз
беларускага
праваслаўнага
духавенства,
Заходне-Рускае
таварыства.
Захаванне
памешчыцкага
землеўладання.
Беларусы – не
самастойны этнас,
а атгалінаванне
рускага этнаса.

12. Палітычныя плыні
Накірунак Прыклады партый Эканамічныя
пытанні
Нацыянальнае
пытанне
Ліберальна-
буржуазныя

13. Палітычныя плыні
Накірунак Прыклады партый Эканамічныя
пытанні
Нацыянальнае
пытанне
Ліберальна-
буржуазныя
Беларуская партыя
народных
сацыялістаў,
Беларуская
хрысціянская
дэмакратыя,
Беларускі народны
саюз і г.д.

14. Палітычныя плыні
Накірунак Прыклады партый Эканамічныя
пытанні
Нацыянальнае
пытанне
Ліберальна-
буржуазныя
Беларуская партыя
народных
сацыялістаў,
Беларуская
хрысціянская
дэмакратыя,
Беларускі народны
саюз і г.д.
Правядзенне
палітыкі ў інтарэсах
буржуазіі.

15. Палітычныя плыні
Накірунак Прыклады партый Эканамічныя
пытанні
Нацыянальнае
пытанне
Ліберальна-
буржуазныя
Беларуская партыя
народных
сацыялістаў,
Беларуская
хрысціянская
дэмакратыя,
Беларускі народны
саюз і г.д.
Правядзенне
палітыкі ў інтарэсах
буржуазіі.
Аўтаномія
Беларусі ў межах
Расійскай
рэспублікі,
навучанне і
набажэнствы на
беларускай мове.

16. Палітычныя плыні
Накірунак Прыклады
партый
Эканамічныя
пытанні
Нацыянальнае
пытанне
Рэвалюцыйна-
дэмакратычныя

17. Палітычныя плыні
Накірунак Прыклады
партый
Эканамічныя
пытанні
Нацыянальнае
пытанне
Рэвалюцыйна-
дэмакратычныя
БСГ

18. Палітычныя плыні
Накірунак Прыклады
партый
Эканамічныя
пытанні
Нацыянальнае
пытанне
Рэвалюцыйна-
дэмакратычныя
БСГ Адкладанне
зямельнага пытання
да “краявога сейма”,
увядзенне
сацыялістычнага
парадку.

19. Палітычныя плыні
Накірунак Прыклады
партый
Эканамічныя
пытанні
Нацыянальнае
пытанне
Рэвалюцыйна-
дэмакратычныя
БСГ Адкладанне
зямельнага пытання
да “краявога сейма”,
увядзенне
сацыялістычнага
парадку.
Аўтаномія
Беларусі ў складзе
Расійскай
федэратыўнай
рэспублікі.

20. Палітычныя плыні
Накірунак Прыклады партый Эканамічныя пытанні Нацыянальнае
пытанне
Крайнія
левыя
Свабоднае
самавызначэнне
народаў.

21. Палітычныя плыні
Накірунак Прыклады партый Эканамічныя пытанні Нацыянальнае
пытанне
Крайнія
левыя
Камітэты РСДРП(б) –
Палесскі, Мінскі і
інш., БСДРП.
Свабоднае
самавызначэнне
народаў.

22. Палітычныя плыні
Накірунак Прыклады партый Эканамічныя пытанні Нацыянальнае
пытанне
Крайнія
левыя
Камітэты РСДРП(б) –
Палесскі, Мінскі і
інш., БСДРП.
Аб’яднаць усе банкі і
ўсталяваць дзяржаўны
кантроль над імі,
кантроль Саветаў над
вытворчасцю і
размеркаваннем
прадуктаў,
канфіскацыя і
нацыяналізацыя ўсіх
памешчыцкіх земляў.
Свабоднае
самавызначэнне
народаў.

23. Накірунак Прыклады партый Эканамічныя пытанні Нацыянальнае пытанне
Памешчыцка-
клерыкальныя
Беларускі саюз зямельных
уласнікаў, Саюз беларускага
праваслаўнага духавенства,
Заходне-Рускае таварыства.
Захаванне памешчыцкага
землеўладання.
Беларусы – не
самастойны этнас, а
атгалінаванне рускага
этнаса.
Ліберальна-
буржуазныя
Беларуская партыя
народных сацыялістаў,
Беларуская хрысціянская
дэмакратыя, Беларускі
народны саюз і г.д.
Правядзенне палітыкі ў
інтарэсах буржуазіі.
Аўтаномія Беларусі ў
межах Расійскай
рэспублікі, навучанне і
набажэнствы на
беларускай мове.
Рэвалюцыйна-
дэмакратычныя
БСГ Адкладанне зямельнага
пытання да “краявога сейма”,
увядзенне сацыялістычнага
парадку.
Аўтаномія Беларусі ў
складзе Расійскай
федэратыўнай рэспублікі.
Крайнія левыя Камітэты РСДРП(б) –
Палесскі, Мінскі і інш.,
БСДРП.
Аб’яднаць усе банкі і
ўсталяваць дзяржаўны
кантроль над імі, кантроль
Саветаў над вытворчасцю і
размеркаваннем прадуктаў,
канфіскацыя і нацыяналізацыя
ўсіх памешчыцкіх земляў.
Свабоднае
самавызначэнне народаў.

24. З’езды беларускіх нацыянальных арганізацый
Сакавік 1917 г. – першы з’езд.
Ліпень 1917 г. – другі з’езд. Створана
ЦРБА (пазней – ВБР) – кіруючы орган.
Патрабаванні Рады:
Аўтаномія Беларусі ў РФ;
Развіццё культуры і мовы;
Арганізацыя беларускага войска.

25. Становішча бальшавікоў
Карнілаўскі мяцеж
Падаўлены пры актыўным удзеле бальшавікоў
Рост уплыву бальшавікоў
“Бальшавізацыя” Саветаў

26. Перадумовы Кастрычніцкай рэвалюцыі:
1. Першая Cусветная вайна;
2. Невырашанасць аграрнага пытання;
3. Невырашанасць нацыянальнага пытання;
4. Невырашанасць рабочага пытання.
Падзенне папулярнасці Часовага ўрада
Рост уплыву бальшавікоў

27. Падзеі Кастрычніцкай рэвалюцыі ў Беларусі

28. Кастрычніцкая рэвалюцыя ў Расіі
25 кастрычніка 1917 г. – захоп
улады бальшавікамі.
Змена ўлады:
• Арышт Часовага ўрада.
• Уся ўлада – да Ваенна-
Рэвалюцыйнага камітэта. ВРК –
орган Петраградскага Савета.

29. З’езд Саветаў
25 кастрычніка 1917 г. – ІІ Усерасійскі
з’езд Саветаў рабочых і салдацкіх
дэпутатаў. 51 дэлегат з Беларусі.
Дэкрэты:
• Аб міры;
• Аб зямлі.

30. Органы ўлады
Заканадаўчая ўлада
•Усерасійскі Цэнтральны выканаўчы камітэт
Выканаўчая ўлада
•Савет Народных камісараў

31. Кастрычніцкая рэвалюцыя і Мінск
25 кастрычніка 1917 г. – стала вядома пра рэвалюцыю.
Мінскі Савет забірае ўладу.
27 кастрычніка – створаны ВРК Заходняга фронту. Кіраўнік – К. Ландар.
Але!
Эсэры, меншавікі і інш. – супраць
27 кастрычніка – створаны Камітэт выратавання рэвалюцыі.

32. Кампраміс
Перавага сіл –
Дамова:
• Камітэту выратавання рэвалюцыі –
улада;
• Камітэт выратавання рэвалюцыі не
ўводзіць войскі ў Маскву і
Петраград.
на баку Камітэта
выратавання рэвалюцыі.

33. Мабілізацыя сіл бальшавікоў
1 лістапада – з Баранавіч у Мінск прыходзяць войскі і браняпоезд
на чале з У. Пралыгіным
Бальшавікі атрымалі перавагу ў сіле
Распушчаны Камітэт выратавання рэвалюцыі
Уся ўлада – да ВРК Заходняга фронта

34. Кастрычніцкая рэвалюцыя і Магілёў
Асаблівасць – там Стаўка
Вярхоўнага Галоўнакамандуючага.
Мэта бальшавікоў
ліквідаваць Стаўку.
Спосабы дасягнення мэты:
• У Магілёў накіраваны войскі.
• Новы галоўнакамандуючы – М.
Крыленка.
Вынік:
• Былы галоўнакамандуючы забіты.
• 20 лістапада – пачала дзейнічаць
савецкая ўлада ў Магілёве.

35. Асаблівасці ўсталявання ўлады на Беларусі ў
кастрычніку-лістападзе 1917 г.
1. Усталявана толькі на неакупаванай частцы;
2. Вялікую ролю адыгралі салдаты Заходняга фронту;
3. Ускладнялася наяўнасцю Стаўкі Вярхоўнага
Галоўнакамандуючага.
4. На ўладу прэтэндавалі нацыянальныя арганізацыі.

36. Органы ўлады на Беларусі
Заканадаўчая ўлада
•Аблвыкамзах (Абласны выканаўчы камітэт
Заходняй Вобласці і фронта);
•Кіраўнік: М. Рагазінскі.
Выканаўчая ўлада
•СНК Заходняй вобласці і фронту;
•Кіраўнік: К. Ландар

37. Орган партыйнай ўлады
Паўночна-Заходні абласны
камітэт РСДРП(б);
Кіраўнік: А. Мяснікоў.

38. Мерапрыемствы савецкай улады:
Рабочы кантроль над
вытворчасцю;
8-гадзінны рабочы дзень;
Канфіскацыя памешчыцкіх
земляў;
Стварэнне першых калектыўных
гаспадарак;
Ліквідацыя непісьменнасці;
Павелічэнне колькасці школ і г.д.

39. Палітыка ваеннага камунізма
С/г:
• Харчразвёрстка.
Прамысловасць:
• Нацыяналізацыя большасці
прадпрыемстваў.
Гандаль:
• Забарона прыватнага гандлю і
гандлю хлебам;
• Дзяржаўная хлебная манаполія.

40. Палітыка ваеннага камунізма
Кіраванне эканомікай:
• Цэнтралізацыя;
• Карткавая сістэма;
• Усеагульная працоўная
павіннасць;
• Ураўняльная аплата, бясплатныя
камунальныя паслугі і г.д.
Антысавецкія выступленні
сялянства