Беларусь у польска-савецкай вайне 1919-1920 гг.

1. Беларусь у польска-савецкай
вайне 1919-1920 гг.

2. Канец 1918 г. – спрыяльныя ўмовы для вайны
Прычыны:
1. Камп’енскае перамір’е
Скончылася германская акупацыя
польскай тэрыторыі
Створана незалежная Польшча
2. Польшчу падтрымлівае Антанта
Хутка створана моцная польская армія

3. Пачатак вайны…

4. Рух польскіх войскаў
2 напрамкі:
• Поўнач: Вільня-Ліда-
Маладзечна;
• Поўдзень: Баранавічы-Мінск,
Кобрын-Пінск.

5. Сілы бакоў
Бальшавікі:
• 50-100 тыс.
(у
залежнасці
ад сітуацыі
на Усходнім
фронце).
Польшча:
• каля 100 тыс.;
+
• Лета 1919 г. – 80 тыс.
(армія Галера,
сфарміраваная ў
Францыі).

6. Дзеянні на фронце. Польшча захапіла:
22 красавіка 1919 г. Вільню
1 ліпеня 1919 г. Вілейку;
8 жніўня 1919 г. Мінск
Жнівень-верасень 1919 г. Паўднёвы захад Беларусі
Кастрычнік 1919 г. тэрыторыю да лініі Полацк-Лепель-
Барысаў-р. Бярэзіна.

7. Агітацыя Польшчы
22 красавіка 1919 г. – зварот Ю.
Пілсудскага “Да жыхароў
былога ВКЛ”: за федэрацыю
пад кіраўніцтвам Польшчы.

8. Палітыка Польшчы на Беларусі
• Пагромы і арышты;
• Адноўлены правы памешчыкаў і буржуазіі;
• Мова – польская;
• Беларуская мова, культура і адукацыя – забаронена;
• Рэлігія – каталіцызм.

9. Пазіцыя Рады БНР
Верасень 1919 г. – перагаворы з
Польшчай.
Умовы Рады:
Унія з Польшчай
Але!
Незалежнасць БНР.
Польшча супраць.

10. Рада БНР
Супраць Польшчы
(В. Ластоўскі)
За Польшчу
(Я. Лёсік, А. Луцкевіч, І.
Серада)
марыянетачная Найвышэйшая Рада арыштаваны

11. Супраціўленне бальшавікоў
• Партызанскі рух (разведка,
зруйнаванне шляхоў);
• Дамова з эсэрамі
Створаны Беларускі паўстанцкі
камітэт.

12. Беларуская дзяржаўнасць ва
ўмовах Грамадзянскай вайны.
Другое абвяшчэнне ССРБ

13. Наступленне савецкай арміі
Вясна 1920 г. – Польшча захапіла амаль усю Беларусь
Але!
Армія А. Калчака разбіта
Умацаванне Заходняга фронту + новы Галоўнакамандуючы М. Тухачэўскі
Наступленне Чырвонай Арміі
Контрнаступленне палякаў

14. Вызваленне Беларусі
Чэрвень 1920 г. – новае наступленне. Вызвалены:
11 ліпеня 1920 г. Мінск
19 ліпеня 1920 г. Гродна
1 жніўня 1920 г. Брэст

15. Другое абвяшчэнне ССРБ
31 ліпеня 1920 г. – у Мінску
Другое абвяшчэнне ССРБ.

16. Далейшае наступленне
Ліпень 1920 г. – Д. Керзан прапануе савецкім войскам спыніцца на
лініі Гродна-Ялаўка-Няміраў-Брэст-Літоўск («лінія Керзана»).
Але!
Савецкае войска ідзе да Варшавы
Але!
“Цуд на Вісле” – пад Варшавай Чырвоная Армія разбіта, адступае
Заходняя частка Беларусі зноў захоплена
Перагаворы аб міры

17. Заключэнне міра
– пачатак
перагавораў аб міры.
– Рыжскі мір.
Умовы:
• Заходняя Беларусь (Гродзенская
губерня, усходнія паветы Віленскай
і заходнія паветы Мінскай губерні) і
Заходняя Украіна – Польшчы;
• Адмова ад інтэрвенцыі і падтрымкі
сепаратыстаў.
Дэлегатаў БССР не было, бо маглі
сарваць перагаворы
Лістапад 1920 г.
Сакавік 1921 г.