Сацыяльна эканамічнае і грамадска-палітычнае развіццё БССР ў другой палове 1950-х - першай палове 1960-х гг.

1. Сацыяльна-эканамічнае
развіццё ў другой палове 1950-
х - першай палове 1960-х гг.

2. Кіраванне эканомікай
Добра:
для індустрыялізацыі,
калектывізацыі, пасляваеннага
аднаўлення.
Дрэнна:
для ўкаранення вынікаў НТР.
Цэнтралізаваная сістэма кіравання

3. Сістэма кіравання
1957 г. - змены ў сістэме кіравання:
Галіновае → тэрытарыяльнае:
9 Міністэрстваў → 1 Савет Народнай Гаспадаркі, падпарадкаваны
Савету Міністраў.
Добра:
няма ведамственных перашкод,
лепшае выкарыстанне мясцовых
рэсурсаў.
Дрэнна:
шматступенчатасць, паралелізм,
шмат розных “узгадненняў”.

4. Планаванне эканомікі
7-годка (1959-65): улік НТР, але
больш экстэнсіўны шлях развіцця.

5. Прамысловасць
Найбольшае развіццё - металургія і
машынабудаванне:
• Магілёўскі металургічны завод;
• Беларускі аўтамабільны завод у
Жодзіна і г.д.
з 1963 г. – пачынаецца выпуск МТЗ-
50: не саступаў замежным
трактарам.

6. Новыя галіны прамысловасці
• Прыборабудаванне;
• Радыётэхніка;
• Нафтаперапрацоўка і г.д.
Найбольш развітая сярод новых галін –
вытворчасць мінеральных угнаенняў:
• Гродзенскі азотнатукавы завод;
• Гомельскі суперфасфатны завод.

7. Новыя галіны прамысловасці
1960 г. - ЭВМ “Мінск-1”.
1962 г. - пачаў працаваць
Мінскі завод
халадзільнікаў.

8. Пагаршэнне эканамічнай сітуацыі ў
прамысловасці
З пач. 1960-х гг. – зніжэнне тэмпаў развіцця
прамысловасці.
Праявы:
• Зніжэнне роста ВВП;
• Выпуск прадукцыі састарэлых узораў;
• Значнае адставанне лёгкай прамысловасці ад
цяжкай.
Прамысловасць у СССР, 1960 г.
Цяжкая Лёгкая

9. Пагаршэнне эканамічнай сітуацыі ў
прамысловасці
Прычыны:
• Недахопы тэрытарыяльнага кіравання.
• Экстэнсіўны шлях вычарпаны.
• Адсутнасць эканамічнага стымулявання вытворчасці.

10. С/г
1953-58 гг. – калгасная вытворчасць
павялічвалася.
Узорны калгас – калгас “Рассвет” пад
кіраўніцтвам К. П. Арлоўскага.

11. Меліярацыя
Добра:
павялічылася колькасць земляў,
прыдатных для с/г.
Дрэнна:
з цягам часу пагоршылася
экалогія рэгіёну.
1950-60-я гг. - распачата маштабная меліярацыя на Палессі.

12. Праблемы ў с/г
пач. 1960-х гг. - зніжаецца вытворчаць с/г прадукцыі, павышаецца яе
сабекошт.
Прычыны праблем у с/г:
1. Нерацыянальнае вядзенне гаспадаркі;
2. Нізкакваліфікаваныя кадры;
3. Экстэнсіўны шлях сабе вычарпаў;
4. 1958 – паспешлівая рэарганізацыя МТС: калгасы выкупалі ў іх тэхніку;
5. Наступ на асабістыя гаспадаркі.

13. Спробы пераўтварэнняў
пач. 1960-х – пачатак пераўтварэння калгасаў ў саўгасы.
Калгаснікі паставіліся станоўча.
Але!
Дадатковыя страты для дзяржавы.

14. Стан насельніцтва
• Паляпшэнне матэрыяльнага дабрабыту: павышэнне заробкаў,
зніжэнне падаткаў і коштаў.
• Павышэнне сацыяльнай абароненасці насельніцтва.
1964 г. - калгаснікі атрымалі пенсіі.
• Паляпшэнне медыцыны.
• Паляпшэнне жыллёвых умоў.
Але!
• Пач. 1960-х гг. - узрасла колькасць выпадкаў адмаўлення ад
працы.

15. Грамадска-палітычнае жыццё ў
другой палове 1960-х - першай
палове 1980-х гг.

16. Змена ўлады
1964 г. - Першым сакратаром ЦК КПСС стаў Л. І. Брэжнеў.

17. Канстытуцыя БССР
1977 г. – прыняцце канстытуцыі СССР.
1978 г. – прыняцце канстытуцыі БССР.
Асноўныя палажэнні канстытуцыі:

18. Барацьба з вольнадумствам
• Паступовае затуханне крытыкі асобы
Сталіна;
• Узмацненне цэнзуры;
• Узнікненне дысідэнцтва (на Беларусі
было слабым).
Найбольш вядомы дысідэнт, які паходзіў з
тэрыторыі Беларусі, - Эфраім Севела.

19. Кіраўніцтва БССР
1965-1980 гг. – Першы сакратар ЦК КПБ П. М. Машэраў.

20. Знешняя палітыка БССР
1979 г. – увод савецкіх войск у
Афганістан.
З 620,000 савецкіх салдат у
Афганістане – каля 30,000
беларусаў. 771 беларусаў загінула.

21. Пасля смерці Брэжнева
1982 г. – памёр Брэжнеў. Пасля яго – Андропаў, Чарненка.
Андропаў спрабаваў змагацца з карупцыяй;
 Чарненка – кансерватар. Працяг застою.