Матэрыяльная культура ўсходніх славян

1. Матэрыяльная культура
ўсходніх славян

2. Арнамент
Арнамент – узор, які складаецца з простых
малюнкаў.
Сустракаецца на:
• Посудзе;
• Прасліцах;
• Адзенні і абутку і г.д.
Сэнс арнаменту:
У ім зашыфраваны сонца, урадлівасць і г.д.

3. Дэкаратыўна-прыкладное мастацтва
Самі арнаментавалі → рэчы
выраблялі рамеснікі →
узнікненне ДПМ
Вырабы: грабяні, дзяржанні
нажоў.
Матэрыял: косць.
Упрыгожванні: арнамент,
выявы жывёл.
Прыклад: галава каня (10 ст.)
з кургана каля Полацка.

4. Жыллё
Матэрыялы Канструкцыя Форма Найбольш важны
элемент
 Дрэва (для сцен,
каркасу даху,
падлогі);
 Салома, чарот,
дзёран (для
даху);
 Гліна (для сцен,
падлогі, печы);
 Камні (для
печы).
 Слупавая;
 Зрубная;
 Паўзямлянкі.
Прамавугольная,
сцены
арыентаваны па
баках свету.
Печ, якая тапілася
“па-чорнаму” – у
куце ці каля
сцяны.

5. Гаспадарчыя пабудовы
• Побач з жыллём;
• Захоўвалі збожжа ў ямах.

6. Адзенне: жаночае
Аснова: доўгая сарочка –
кашуля з ільнянога
даматканага палатна.
Рукавы – даўжэй за рукі.
Панёва – некалькі нясшытых
кавалкаў тканіны, што
мацаваліся вакол пояса.

7. Адзенне: мужчынскае
Аснова: больш
кароткая сарочка.
Насілі навыпуск.
Пояс з воўны ці
скуры;
Нагавіцы з палатна
(сукна).

8. Верхняе адзенне
Світы і наплечныя
пакрывалы з воўны;
Мужчынскія нераспашныя
кажухі;
Футры.

9. Галаўныя ўборы
• Дзяўчыны – вянкі;
• Жанчыны – чапец, намітка,
уборы з бяросты, лазы і г.д.
• Мужчыны – шапкі і клабукі з
воўна і футра.

10. Абутак
• Лапці з лазы;
• Пасталы (поршні) –
скураны абутак
накшталт лапцей.

11. Фарбы
З раслін;
З кары і лісця дрэў;
З балотнай руды.

12. Зброя
Выкарыстанне:
• Вайна;
• Паляванне.

13. Віды наступальнай зброі:
• Найбольш распаўсюджаны –
лук і стрэлы (выгляд стрэл
запазычаны ў германцаў);
• Дзіда;
• Баявая сякера;
• Мячы – рэдкія і дарагія, у ІХ ст.
славяне іх не рабілі.
Упрыгожваліся, атрымлівалі
імёны.

14. Віды абарончай зброі
• Драўляны шчыт;
• Адзіная знаходка фрагмента
металічнага даспеха –
гарадзішча Хотамель (Столінскі
р-н Брэсцкай вобл.). VIII – Х
стст., магчыма належыў
дружынніку.
• Шлемы (з ІХ ст.) – князям,
дружыннікам, знаці.