20160216 Fedustria: juridische aspecten van e commerce voor producenten en groothandelaars

Sirius Legal
Legal & E-commerce
Fedustria 16 februari 2016

Sinds 2013
Consumentenbescherming bij verkoop op afstand
Cookiewetgeving (al opnieuw onder revisie in 2016!)
BTW bij crossborder levering van diensten
Voedselettikettering
Privacyverordening
ODR en ADR
Nieuwe regels voor marktplaatsen en platformwebsites
Nieuwe regels voor geoblocking
BTW bij crossborder levering van goederen
Legal & E-commerce

Legal & E-commerce
Vandaag:
Eerste hulp bij brandwonden
Een kleine selectie

Consumentenbescherming B2C / B2B
Mededingingsrecht in B2B relaties
Privacy & data protection
Legal & E-commerce

FOD Economie: 2.500 klachten in 2014
Legal & E-commerce

Business-to-Business
of
Business-to-Consumer
Legal & E-commerce

Informatieverplichting
Herroepingsrecht
Wettelijke garantie
Prijsvermelding
Legal & E-commerce

Informatieverplichtingen B2C
Vuistregels:
Wél:
• Duidelijk, volledig en begrijpelijk (VI.37 WER)
Niet:
• Verboden bedingen (VI.83 WER)
• Steeds misleidend (VI.100 WER)
• Steeds agressief (VI.103 WER)
• Catch-all: oneerlijk (VI.93 WER)
Legal & E-commerce

Informatieverplichtingen B2B en B2C
Algemene informatie website:
• Bedrijfsinformatie
• Gebruiksvoorwaarden
• Privacy
• Cookies
• …
Evenzeer van toepassing op B2B webshops en bedrijfswebsites in het algemeen!
Legal & E-commerce

“Bij aanvang van het bestelproces”
• Aanvaarde betaalmiddelen
• Aangeboden leveringsmethode
• Beperkingen in levering
• Beperkingen aan aanbod
Legal & E-commerce

“Voorafgaand aan bestellingsbevestiging”
• Vennootschap – zetel – contact – klachten
• Prijsaanduidingen (totale prijs)
• Kosten: levering, betaling, communicatie op afstand (?)
• Stappen in bestelproces
• Herroepingsrecht of afwezigheid daarvan
• Retourzendingen en kost retour
• Min duur overeenkomst > 1 jaar
• Interoperabiliteit en functionaliteit van digitale inhoud
• Wijze van betaling – levering – uitvoering klachtenafhandeling
Legal & E-commerce

“Voorafgaand aan bestellingsbevestiging”
• Belangrijkste eigenschappen
• Functionaliteiten van digitale inhoud
• Totale prijs, inclusief alle kosten
• Relevante interoperabiliteit van digitale content
• Bestaan van wettelijke garantie
• Bestaan en wijze van dienst na verkoop
• Bestaan van beroeps- of sectorcodes
• Duur en opzeg overeenkomst
• Waarborgsommen of andere gevraagde financiële garanties
Legal & E-commerce

Hoe?
• “In voor de consument begrijpelijke taal”
• Passend voor gebruikte communicatie
• In leesbare vorm (link?)
• Algemene voorwaarden
Wanneer?
“Voorafgaand aan bestellingsbevestiging” + opnieuw ten laatste bij de
levering op niet-wijzigbare drager (pdf, tekst in mail, etc…).
Legal & E-commerce

S-commerce & M-commerce?
• “Info in functie van beschikbare ruimte en tijd”
• Minstens:
• ID verkoper
• Basisinfo over product of dienst
• 14 dagen retourrecht
• Totale prijs
• Duur en beëindiging
• Andere info op “gepaste drager” (link naar Alg. Vw. Voldoende?)
Legal & E-commerce

S-commerce & M-commerce?
Legal & E-commerce

Bij effectieve plaatsing van de bestelling
• Betalende bestelling? Bij bevestigingsknop
vermelden “Bestelling met betalingsverplichting”
• Of gelijkaardige woorden.
• Sanctie: consument is niet gebonden !
Legal & E-commerce

Informatieverplichting
Herroepingsrecht
Prijsvermelding
Wettelijke garantie
Legal & E-commerce

Herroepingsrecht
Algemeen:
• Alléén online, alleen B2C
• Informatie aan consument
• Termijn: 14 dagen
• WER: aanpassingen wetgeving!
• Modelformulier
(vroeger: omkaderde melding in algemene voorwaarden)
• Waardevermindering door beschadiging/gebruik
• Uitzonderingen
Legal & E-commerce

Herroepingsrecht
Grote impact op webshop en op B2B relatie
met leverancier:
• Retourprocessen uittekenen
• Financiële impact
• “Back to back” met leverancier
• Quid dropshipment contracten?
• …
Legal & E-commerce

Herroepingsrecht
Is “herroeping” van toepassing?
Op levering van alle goederen en diensten B2C
BEHALVE:
• Na volledige uitvoering van diensten (aanvaarding consument)
• Financiële producten (aandelen, …)
• Op maat gemaakte goederen of goederen die “duidelijk bestemd zijn voor een specifieke
persoon”
• Bederfelijke waren
• Redenen van hygiëne en openbare gezondheid “als zegel verbroken”
• Goederen die onherkenbaar geïncorporeerd zijn in andere goederen
• Alcohol als geleverd op meer dan 30 dagen en als prijs fluctueert buiten controle verkoper (?)
Legal & E-commerce

Herroepingsrecht
Is “herroeping” van toepassing?
En evenmin bij:
• Dringende herstellingen
• Audio, video en software, als zegel verbroken
• Kranten en tijdschriften
• Openbare verkopen
• Hotels, transport, catering, ontspanning “als een specifieke uitvoeringsdatum vermeld was”
• Digitale content als het gebruik begonnen is en consument aanvaard heeft
• Kansspelen, loterijen, casinospelen
Legal & E-commerce

Herroepingsrecht
Informatie aan de consument:
• Toepassing van het herroepingsrecht of niet?
• Voorwaarden van uitoefening van de herroeping
• Termijn: 14 dagen
• Modaliteiten van de herroeping
• Het “modelformulier”
Wanneer?
Ten laatste “Voorafgaand aan bestellingsbevestiging”
Legal & E-commerce

Herroepingsrecht
Terugzending:
• Binnen de 14 dagen na kennisgeving
• Verzending? Overhandiging? Ophaling?
• Kosten voor terugzending? -> Bij consument TENZIJ…
• Wat bij waardevermindering? -> doorrekenen ALS…
Legal & E-commerce

Herroepingsrecht
Sancties:
• Geen retourrecht verleend waar dat wel moest:
consument betaalt niet en behoudt goederen
• Geen vermelding informatieverplichtingen:
12 maanden + 14 dagen
• Geen melding van retourrecht:
consument niet aansprakelijk voor waardevermindering
• Strafsancties: 150 tot 60.000 euro!
Legal & E-commerce

Buitengerechtelijke regeling van consumentengeschillen
Legal & E-commerce

E-commerce
2015
Garantie
Niet-conforme levering
Terugbetaling, annulering, retour
…
Legal & E-commerce

E-commerce
2015
Overheid erkent aantal bemiddelingsinstellingen
Bv. Geschillencommissie reizen, geschillencommissie bouw, -
geschillencommissie meubel, Ombudsdienst Telecom
Overheid kan ook zelf bemiddelen via COD
Legal & E-commerce

E-commerce
2015
Consument legt klacht neer bij COD
Overgemaakt aan bemiddelingsorgaan
In principe beslissing binnen 90 dagen
Legal & E-commerce

E-commerce
2015
Informatieplicht voor webshops…
Legal & E-commerce

E-commerce
2016
ODR Verordening – online dispute resolution
Grensoverschrijdend platform voor online klachtenafhandeling
Consument in België – verkoper in Hongarije
Via FOD Economie klacht bij platform – contact met lokale
overheid voor bindende arbitrage en bemiddeling
Legal & E-commerce

E-commerce
Plicht om link naar beiden op te nemen in
Algemene Voorwaarden:
“Bij buitengerechtelijke regeling van het geschil is de Consumentenombudsdienst van de FOD
Economie bevoegd om elke aanvraag tot buitengerechtelijke regeling van consumentengeschillen te
ontvangen. Deze zal op haar beurt de aanvraag ofwel zelf behandelen ofwel doorsturen naar een
gekwalificeerde entiteit. U kan de Consumentenombudsdienst bereiken via deze link:
http://www.consumentenombudsdienst.be//nl “
“Bij geschillen met een grensoverschrijdend karakter kan u bovendien beroep doen op het Online
Dispute Resolution platform van de Europese Unie via deze link: http://ec.europa.eu/odr”
Legal & E-commerce

Prijsvermeldingen
Prijsvermelding:
• Duidelijk en goed leesbaar
• In EURO
• Inclusief BTW en alle taksen >< B2B
• Inclusief alle (verplicht bij te betalen) kosten
• Afrondingsregels?
Legal & E-commerce

Prijsvermeldingen
Verdoken kosten:
• Prijzen alles inclusief
• Beperkt aanbod goedkope producten
• Extra kosten?
• Voorwaarden van aanbod
• Pre-checked boxes
Legal & E-commerce

Garantie (art. 1604 e.v. BW)
• Wettelijke verplichting
• Voor de (professionele) verkoper
• 2 jaar minimum (1 jaar 2°hands)
• Alle consumptiegoederen
• ≠ Fabrieksgarantie
Legal & E-commerce

• Kosteloos
• Vervangen of herstellen
• Minwaarde of ontbinding
• schadevergoeding
Legal & E-commerce

• “Gebrek”
• Zes maanden vermoeden
• Daarna bewijs
• “Originele verpakking”
• Geen uitsluitingen
• EU werkt aan uitbreiding zes
maanden vermoeden naar twee
jaar voor online verkopen
Legal & E-commerce

• Informatie plicht over bestaan
wettelijke garantie
• Vanaf start bestelproces
• Informatieplicht over
fabrieksgaranties of andere
Legal & E-commerce

• Impact op leveranciersrelatie
• Geen terugnameplicht
• Geen garantieplicht
• Nood aan back to back contracten
• …
Legal & E-commerce

Internet bracht voorbije 15 jaar nieuwe concurrentie
Nieuwe ondernemers
Nieuwe distributiemodellen
Nieuwe spelers
Bescherming bestaande markt
Selectieve distributie
Gesloten distributie
Legal & E-commerce

Selectiecriteria
Toegang tot verdeling van producten afschermen / beperken
Gesloten stelsel van wederverkopers
Beperking van vrije concurrentie
Kwalitatieve distributiestelsel
Kwantitatieve distributiestelsel
Legal & E-commerce

Kracht van een selectief distributiesysteem voor leverancier
Controle over verdelerschap
Opleggen voorwaarden
Buiten de deur houden niet-erkende verdelers
Cfr. Renault vs. “Renaultspecialist Van den Brinck” Vz. Rb. Den Haag, 23 mei 2013
Verbod om zich Renaultspecialist te noemen
Verbod om elders in EU nieuwe wagens direct aan te kopen bij erkende
verdelers en die in Nederland door te verkopen
(cfr. Hoge Raad in Alfa Romeo / Multicar)
(In België: derde-medeplichtigheid aan contractbreuk)
Legal & E-commerce

Praktische vragen bij selectieve distributie en online verkoop
Mag een leverancier zijn distributeur:
• verbieden (bepaalde of al) producten online te verkopen?
• Verbieden om online te verkopen buiten zijn afzetgebied?
• Toegang tot website technisch beperken voor bezoekers van buiten afzetgebied?
• verbieden zijn webshop actief te promoten buiten eigen afzetgebied?
• verplichten om ook fysieke winkel te hebben?
• verplichten om bepaalde hoeveelheid offline te verkopen of aandeel online te beperken?
• kwalitatieve eisen stellen aan webshop (uitzicht, hosting, levering, reclame, klantenservice, …)?
• Een hogere prijs aanrekenen voor producten die online verkocht zullen worden?
• …
Legal & E-commerce

Uit noodzaak: een beetje theorie
Toepasselijke juridische regels: art. 101 VWEU en Groepsvrijstelling 330/2010
Behandelen distributie via internet niet letterlijk
Wel: Richtsnoeren inzake vertical beperkingen (nr. 52-64)
Legal & E-commerce

Basisbeginsel: vrij concurrentie
Verticale mededingingsbeperkende overeenkomsten (tussen leveranciers en verdelers) zijn verboden
Legal & E-commerce

Verboden tenzij:
Ze onder Groepsvrijstelling vallen = overeenkomsten die geacht worden mededinging niet te beperken
Wanneer? Als marktaandeel van zowel leverancier als verdeler < 30%
Als er geen sprake is van “hard core restricties”
Tenzij individuele vrijstelling mogelijk is
Wanneer? Draagt bij tot economische of technologische vooruitgang
Billijk aandeel komt gebruikers ten goede
Beperkingen gaan niet verder dan noodzakelijk
Er blijft voldoende concurrentie op de markt over
Legal & E-commerce

Verboden overeenkomst:
Boetes tot 10% jaaromzet
Nietig met terugwerkende kracht
Legal & E-commerce

Wat betekent dat voor e-commerce?
Basisprincipe (richtsnoer 52)
Recht voor elke distributeur om ook online te verkopen
Legal & E-commerce

Verbod op online verkoop
Kan de leverancier online verkoop toch verbieden?
In uitzonderlijke omstandigheden kan een contractueel verbod geoorloofd zijn
In dat geval: buiten GV 330/2010, maar individuele vrijstelling kan aangevraagd
Legal & E-commerce

Arrest Pierre Fabre (EHJ, 13 oktober 2011)
Verkoop cosmetica enkel toegelaten in apotheken door Fabre = verbod op online verkoop
Verbod op online verkoop beperkt mededinging als juridische en economische context het verbod niet
rechtvaardigen
In casu:
Nood aan persoonlijk advies (door apotheek) volstaat niet (kan ook online)
Prestige van het product volstaat niet
Strijd tegen namaak volstaat niet
Legal & E-commerce

Arrest Bang & Olufsen (Autorité de la Concurrence Frankrijk, 12 december 2012)
Verbod op online verkoop is niet gerechtvaardigd door
Het hightech karakter van de B&O producten of
de complexe installatie van B&O producten
Legal & E-commerce

Beperkingen aan online verkoop
Kan leverancier beperkingen en voorwaarden opleggen aan online verkoop?
Ja, maar niet eender welke
Dezelfde als voor offline distributie (bvb opleiding personeel)
Maar ook specifieke voor online
Legal & E-commerce

Beperkingen aan online verkoop voor alle soorten distributie
Uitsluiting van pure online players
Waarom? Fysieke verdelers beschermen tegen competitief concept pure players
Hoe? Verplichting om zelf ook fysieke winkel te hebben (“Brick and mortar”)
Verplichting om bepaalde hoeveelheid producten offline te verkopen
Steun aan fysieke verkooppunten met vaste vergoeding “(dual pricing”)
Vrijgesteld onder groepsvrijstelling volgens richtsnoeren
Let op: geen variabele vergoeding ifv offline omzet, geen hogere aankoopprijs
voor online verkoop (contra Groen Trend & Schouten Keukens / AEP in Nederland)
Legal & E-commerce

Beperkingen aan online verkoop voor alle soorten distributie
2. Opleggen van kwaliteitsnormen vooor website
Waarom? Bescherming imago van de leverancier en diens product
Hoe? Normen voor look and feel website
Niet meedelen naam van platformwebsite
Plicht om bepaald platform te gebruiken (niet: verbod)
Aanwezigheid opgeleid personeel
Leveringstermijnen
Vrijgesteld onder groepsvrijstelling volgens richtsnoeren
Let op: Opgelegde criteria moeten equivalent zijn aan offline criteria
Legal & E-commerce

Beperkingen aan online verkoop voor exclusieve distributie
Exclusieve distributie
Het toekennen van territorium (fysiek of virtueel) waarbinnen geen andere verdeler actief mag zijn.
Actieve distributie in grondgebied van de ander kan verboden worden
Passieve distributie niet
Uitzondering: nieuwe merken en nieuwe markten gedurende 2 jaar beschermd ook tegen passieve verkoop
Legal & E-commerce

Actieve distributie
Het op eigen initiatief benaderen van klanten in een specifiek gebied bvb via internet, online advertising,
direct mailing, geo-targeting
Passieve distributie = enkel ingaan op spontane vraag van klanten
Online verkopen worden beschouwd als passieve distributie: kan niet verboden worden
Tenzij: SEA, online advertising en bannering, direct mailing, etc gericht op…
“Attractive investment test”
Legal & E-commerce

In elk geval verboden:
Toegang verhinderen tot website verdeler voor bezoekers vanuit ander territorium
Verdeler verplichten om transactie af te breken bij buitenlandse kredietkaart
Het aandeel dat internetverkoop mag uitmaken in totale omzet verdeler beperken
(minimale absolute hoeveelheid offline verkoop opleggen kan wel)
Dual pricing (hogere inkoopprijs voor producten die bestemd zijn voor online verkoop)
Ondersteunen van offline door variabele vergoeding ifv omzetcijfer
(vast bedrag kan wel)
Legal & E-commerce

Beperkingen aan online verkoop via selectieve distributie
Geen exclusief verkoopsgebied, maar enkel vereiste om aan bepaalde normen te voldoen om als verdeler
erkend te worden
Criteria kunnen kwalitatief of kwantitatief zijn
Kwalitatief: wordt geacht mededinging niet te beperken (zie infra)
Legal & E-commerce

Creëren van selectief distributiestelsel an sich
Waarom? Voorkomen dat verkoop buiten controle van leverancier valt
Hoe? Verbod om te leveren aan niet-erkende wederverkopers
Vrijgesteld onder groepsvrijstelling
Let op: om efficient te zijn moet verbod gelden voor ganse EER
Legal & E-commerce

Beperking klantenkring
Hoe? Verbod om te leveren aan bepaalde eindklanten of via bepaalde kanalen
Hardcore restrictie - verboden
Legal & E-commerce

Beperking verkoopgebied
Hoe? Verbod om te leveren aan klanten buiten eigen gebied
Online ≠ nieuwe locatie (cfr. “locatieclausule”)
Verboden
Uitzondering: partieel selectief/exclusief toch verbod tot leveren in excl. terr.
Legal & E-commerce

Opleggen maximum verkoopprijzen
Waarom? Controle over prijszetting producten
Hoe? Opleggen vaste prijs of maximumprijs
Verboden
Wel: aanbevolen verkoopsprijzen als geen verdoken dwang of druk
Legal & E-commerce

Beperking in omvang bestellingen
Waarom? Doorverkoop aan niet-erkende verdelers voorkomen
Hoe? Beperkingen in hoeveelheid die aan één klant verkocht wordt
Voorwaarde: goederen zijn online makkelijker verkrijgbaar dan offline
Legal & E-commerce

Kwalitatieve voorwaarden
Waarom? Kwaliteit netwerk garanderen
Hoe? Leveringstermijnen, verplichte after-sales
Voorwaarde: equivalent of evenwaardig met voorwaarden voor offline
Legal & E-commerce

Online outlet boutiques & niet-erkende verdelers
Principe binnen EU = uitputting
Leverancier kan zich niet verzetten tegen wederverkoop van regelmatig in het verkeer gebrachte goederen
Regelmatig = met toestemming van de leverancier (cfr. Voorwaarden aan die toestemming)
Voorwaarde: geen afbreuk aan de reputatie van het merk
Principe import van buiten EU
Altijd toestemming leverancier nodig
Legal & E-commerce

Outlet of parallelle verkoop zijn dus slechts mogelijk
Als producten regelmatig ingekocht kunnen worden
Met respect voor selectieve distributie/exclusieve distributie (cfr. EHJ Dior / SIL)
(= met akkoord leverancier)
Nochtans: 11% boetieks verkoopt aan outlet-opkopers
Risico op merkinbreuk
Risico op derde-medeplichtigheid aan contractbreuk
Legal & E-commerce

Voorzorgen voor outletters of parallelle importeurs
Bij voorkeur rechtstreeks bij leverancier (of diens outlet) kopen
Garantie of bewijs vragen van groothandelaar dat goederen herverkocht mogen worden
Niet buiten EU kopen
Geen namaak/gestolen partijen/opkopers/faillissementen
Legal & E-commerce

Reclame voor outlet of parallelle verkoop
Basis van het merkenrecht obv uitputtingsleer: recht om te adverteren
EHJ L’Oréal / ebay: Te koop op ebay: parallelle import vanuit Hong Kong
Reclame op ebay
Merkhouder kan verbieden als verwarringsgevaar tussen merkhouder
en aanbieder + buiten EER: uitputingsleer speelt niet
Verder over merkgebruik in online reclame: zie presentatie Bart Van Besien
Legal & E-commerce

Probleem van outlet
Lokvogelpraktijken – misleiding consument
(Zeer) oude collecties – onbekende merken - pseudomerken
NSZ streeft naar sectorcode
(enkel kleding afgelopen seizoen, overblijvende stock uit huidige seizoen of productiefouten aangeboden)
Legal & E-commerce

Privacy
Legal & E-commerce

Privacy
“Recht op privacy” >< verwerking van gegevens
Definitie van persoonsgegevens is zeer breed
EHJ 2015: Ook IP adres – browser history
Plaatst verhaal big data in gevoelig daglicht
Legal & E-commerce

Privacy
Straight and simple:
Voorafgaande “Opt-in” voor elke verwerking “Vrije en
geïnformeerde” Opt-in
Overdracht van gegevens aan een 3de? = bijkomende
Opt-in
Cfr. Analytics tools, apps, cookies, database
enrichment door mailings en acties, …: altijd opt-in
Cfr. ook social media content
Legal & E-commerce

Privacy
rechten
Verzet – toegang – verbetering - informatie
Plichten
Informatie – opt-in – beveiliging – (export)
Legal & E-commerce

Nieuwe verordening
2016 – 2017
Verordening ipv richtlijn
Work in progress sinds 2012
Complexe procedure in Europese Instellingen
Zware lobby
Politieke impasse gedurende lange tijd
Legal & E-commerce

Niewe verordening
Hoe het EU wetgevend proces werkt…
2012 Voorstel Europese Commissie (Reding)
2012-2015 Parallelle track in Europees Parlement en Europese Raad
2014 Voorstel Parlement aanvaard (Amendementen “Michel”)
2015 Formeel gemerged in één finaal document en goedgekeurd
2016 Wachten op laatste handtekening
2017 In werking
Legal & E-commerce

Voor alle diensten aangeboden in EU (ook gratis)
Personal data = ook online identifiers, “pseudonymous data”
Expliciete opt-in (geen “gerechtvaardigde redenen voor verwerking”)
Informatieplicht (icons)
Recht om profiling te weigeren
Data breach plichten
“Data protection by design”
“Data protection officer”
Sancties: LIBE: tot 5% van jaarlijkse omzet of 100 mio euro
Legal & E-commerce

Voorstel van de Raad zorgde voor wat evenwicht…
Expliciete opt-in
Maar opt-out of implicite opt-in voor “legitimate interest” is terug
Boetes zijn wat lager
Detailanalyse: te vroeg dag. Check onze webesite voor semenaries in de loop
van het voorjaar 2016…
Legal update in e-commerce
Expert class e-commerce 27 mei 2015

Sirius Legal
Media & advertisement law
Copyright - trademarks -
datebases - software - knowhow
Travel & consumer protection
Tax & tax planning
IT, Internet & e-commerce
Privacy & cookies
Gambling & gaming

www.siriuslegal.be
www.websitecertifier.be
Bart Van den Brande
bart@siriuslegal.be
be.linkedin.com/in/bartvdb
@BartVdBrande
Sirius Legal

20160216 Fedustria: juridische aspecten van e commerce voor producenten en groothandelaars

Recommended

More Related Content

Similar to 20160216 Fedustria: juridische aspecten van e commerce voor producenten en groothandelaars

Similar to 20160216 Fedustria: juridische aspecten van e commerce voor producenten en groothandelaars (20)

More from Bart Van Den Brande

More from Bart Van Den Brande (20)

20160216 Fedustria: juridische aspecten van e commerce voor producenten en groothandelaars