1. Podstawowe założenia 2. Analiza trendu, wyznaczenie linii trendu, poziomy wsparcia i oporu 3. Informacje istotne z punktu widzenia wielowymiarowej analizy technicznej? 4. Główne pary walutowe i pary crossowe 5. Metoda wyliczania kursu krzyżowego 6. Zależności matematyczne między parami 7. Informacje dla osób inwestującą na złotym 8. Wsparcia, opory i obszary konsolidacji 9. Wyznaczanie poziomu szumów 10. OverLay Chart 11. Oscylatory: MACD, RSI, stochastyczny 12.

1. Wielowymiarowa Analiza
Techniczna
www.xtb.pl

2. Analiza Techniczna - Definicja
Analiza techniczna jest nauką, która
zajmuje się badaniem zachowań rynku za
pomocą wykresów. Przeprowadzone
badania mogą dotyczyć wszelkiego
rodzaju rynków jak i również wszelkich
interwałów.

3. Analiza Techniczna
Podstawowe założenia
1) Rynek dyskontuje wszystko
Wszystkie czynniki mające wpływ na cenę rynkową mają w niej
odbicie. Nie ma zatem sensu badać czynników, ale samą cenę.
2) Ceny podlegają trendom
Trend wskazuje silniejszą tendencję do kontynuacji swego biegu w
dotychczasowym kierunku aniżeli do jego zmiany.
3) Historia się powtarza
Badanie przeszłości jest metodą na poznanie przyszłości.

4. Podstawowe pojęcia analizy trendu
Wszystkie narzędzia, jakimi posługuje się analityk - linie trendu,
wsparcia i opory, formacje cenowe, średnie kroczące, wskaźniki
– mają za zadanie pomóc w zidentyfikowaniu głównego trendu i
podjęciu trafnej decyzji
Trend wzrostowy: coraz wyżej położone szczyty i dołki
Trend spadkowy: coraz niżej położone szczyty i dołki
Trend boczny: szczyty i dołki układają się horyzontalnie
Graj zgodnie z trendem ?

5. Wyznaczanie linii trendu
Do wyznaczenia wstępnej linii trendu potrzebne są minimum dwa punkty
styczne powstałe w wyniku korekt. Potwierdzeniem wiarygodności linii jest
trzeci punkt.
Dołki – dla wyznaczenia trendu wzrostowego
Szczyty – dla wyznaczenia trendu spadkowego
1
2
3
1
2
3

6. Poziomy wsparcia i oporu
WSPARCIE – punkt odbicia zniżki. Jest to obszar, gdzie
zainteresowanie ze strony kupujących jest na tyle silne, aby
zatrzymać dotychczasowe spadki i przezwyciężyć presję
sprzedających. Wsparcia hamują cenę przed dalszymi
spadkami.
OPÓR – punkt odbicia zwyżki. Wyznacza poziom ceny, na
którym presja ze strony sprzedających okazała się silniejsza i
dotychczasowe wzrosty zamieniły się w spadki. Opór hamuje
cenę przed dalszymi wzrostami.
Wsparcie
Opór

7. Opory i wsparcia w trendzie
spadkowym na EUR/USD

8. Co to jest wielowymiarowa
analiza techniczna?
Wielu traderów skupia się na pojedynczym
instrumencie, np. EUR/USD i analizuje
wyłącznie wykres tej pary. Analiza
skorelowanych instrumentów lub crossów
Euro może oferować cenne informacje.

9. Jakie informacje są istotne z punktu
widzenia wielowymiarowej analizy
technicznej?
• Wsparcia i opory na naszej głównej parze
walutowej
• Wynikowe wsparcia i opory na parach
crossowych
• Zgodność wynikowych poziomów technicznych z
tymi obserwowanymi na wykresach
• Zgodność trendów na parach głównych i
crossowych
• Wyznaczanie poziomu szumów

10. • Euro (EUR)
• Dolar amerykański (USD)
• Funt brytyjski (GBP)
• Frank szwajcarski (CHF)
• Jen japoński (JPY)
Pomiędzy nimi istnieje 10 kombinacji par
walutowych, jak również 10 ich odwrotności.
Głównymi walutami są:

11. • Na rynku walutowym wyróżniamy 4 pary
walutowe, które nazywamy kursami
podstawowymi, które rzeczywiście są handlowane
na rynku międzybankowym: EUR/USD, GBP/USD,
USD/CHF, USD/JPY.
• Oraz zdecydowanie więcej par crossowych
(krzyżowych), uzyskiwanych w większości
przypadków syntetycznie, np. EUR/GBP, EUR/JPY,
GBP/JPY, EUR/CHF, GBP/CHF, itd.
Pary główne i pary crossowe

12. EUR USD GBP CHF JPY
EUR
Podstawowy
Eur/Usd
Wyliczany z
podstawowych
Eur/Gbp = (Eur/Usd)
/ (Gbp/Usd)
Wyliczany z
podstawowych
Eur/Chf = Eur/Usd *
Usd/Chf
Wyliczany z
podstawowych
Eur/Jpy = Eur/Usd *
Usd/Jpy
USD
Odwrotność
podstawowego
Usd/Eur = 1 /
(Eur/Usd)
Odwrotność
podstawowego
Usd/Gbp = 1 /
(Gbp/Usd)
Podstawowy
Usd/Chf
Podstawowy
Usd/Jpy
GBP
Odwrotność
podstawowego
Gbp/Eur = 1 /
(Eur/Gbp)
Podstawowy
Gbp/Usd
Wyliczany z
podstawowych
Gbp/Chf = Usd/Chf *
Gbp/Usd
Wyliczany z
podstawowych
Gbp/Jpy = Usd/Jpy *
Gbp/Usd
CHF
Odwrotność
wyliczanego
Chf/Eur = 1 /
(Eur/Chf)
Odwrotność
podstawowego
Chf/Usd = 1 /
(Usd/Chf)
Odwrotność
wyliczanego
Chf/Gbp = 1 /
(Gbp/Chf)
Wyliczany z
podstawowych
Chf/Jpy = (Usd/Jpy) /
(Usd/Chf)
JPY
Odwrotność
wyliczanego
Jpy/Eur = 1 /
(Eur/Jpy)
Odwrotność
podstawowego
Jpy/Usd = 1 /
(Usd/Jpy)
Odwrotność
wyliczanego
Jpy/Gbp = 1 /
(Gbp/Jpy)
Odwrotność
wyliczanego
Jpy/Chf = 1 /
(Chf/Jpy)

13. Metoda wyliczania kursu krzyżowego
Znajomość dwóch kursów daje możliwość obliczenia
kursu krzyżowego.
• EUR/USD BID 1.29982 / ASK 1.29996
• USD/JPY BID 78.111 / ASK 78.136
Wzór na wyliczenie kursu EUR/JPY
EUR/USD * USD/JPY (Bid*Bid; Ask*Ask) =
EUR/JPY
• EUR/JPY = BID 101.53 / ASK 101.57

14. Znajomość dwóch kursów daje możliwość obliczenia
kursu krzyżowego.
• EUR/USD BID 1.29982 / ASK 1.29996
• USD/PLN BID 3.1738 / ASK 3.1763
Wzór na wyliczenie kursu EUR/PLN
EUR/USD * USD/PLN (Bid*Bid; Ask*Ask) =
EUR/PLN
• EUR/PLN = BID 4.1253 / ASK 4.1291
Metoda wyliczania kursu krzyżowego

15. Jeżeli natomiast znamy EUR/USD oraz EUR/PLN to
USD/PLN
wyliczamy następująco:
• EUR/PLN = BID 4.1253 / ASK 4.1291
• EUR/USD BID 1.29982 / ASK 1.29996
USD/PLN = EUR/PLN / EUR/USD (Bid/Ask;
Ask/Bid)
• USD/PLN = BID 4.1253/1.29996 = 3.1734
• USD/PLN =ASK 4.1291/1.29982 = 3.1766
Metoda wyliczania kursu krzyżowego

16. • Istnieje możliwość zawierania transakcji np. na
EUR/GBP, ale w wielu przypadkach dla
inwestorów na rynku międzybankowym
korzystniejsze może być zawarcie dwóch
transakcji: na EUR/USD i GBP/USD.
• Arbitrażyści dbają o to, by kursy syntetyczne
były takie jak kursy rynkowe, jakiekolwiek
anomalie cenowe są niezwłocznie korygowane
w taki sposób, żeby: EUR/USD / GBP/USD =
EUR/GBP
Zależności matematyczne
między parami

17. Zgodność trendów na parach
głównych oraz crossowych
• Pary crossowe mogą oferować większą
zmienność i silniejsze trendy niż pary główne
• Jeżeli mamy do czynienia z trendem wzrostowym
na parze USD/JPY oraz na parze GBP/USD,
występuje on również na GBP/JPY.
• Jego siła płynie z dwóch źródeł, w konsekwencji
może dawać większe szanse zarobku.

18. buy
USD/JPY M15

19. USD/JPY M15

20. GBP/USD M15

21. GBP/USD M15
buy

22. GBP/JPY M15

23. Zgodność trendów
• Jeśli na rynku USD/JPY MACD wskazuje BUY,
• na rynku GBP/USD MACD także wskazuje BUY,
• to pojawiający się sygnał BUY na GBP/JPY
JEST WIARYGODNY
• Jeśli na rynku USD/JPY MACD wskazuje BUY,
• na rynku GBP/USD MACD wskazuje SELL,
• to na rynku GBP/JPY…
NIE MA WIARYGODNEGO SYGNAŁU
ani BUY ani SELL

24. Macierz sygnałów
• Podsumowując, nie zależnie od tego, czy
preferujemy inwestycje zgodne z trendem, czy
gramy na korekty, zawsze warto zbudować sobie
macierz sygnałów, które generuje nasz system na
instrumentach pobocznych.
• To, czy sygnały na instrumencie głównym są
zbieżne z innymi może pomóc nam w podjęciu
decyzji o wejściu w inwestycję i filtrować sygnały
fałszywe.
• Jeżeli nie ograniczamy się do inwestycji na jednej
parze walutowej, jest to świetne narzędzie
selekcji właściwego instrumentu z dużej listy
możliwości.

25. Dla osób inwestujących na
Złotym
• Najważniejszą parą walutową na rynku złotego
jest EUR/PLN, to na niej wykonujemy bazową
analizę techniczną, to na niej dokonywanych jest
najwięcej transakcji.
• EUR/PLN jest negatywnie skorelowany z
EUR/USD
• Istnieją jednak dwie pary identycznym spreadem:
EUR/PLN, CHF/PLN.
• Gdy gramy na umocnienie PLN warto zastanowić
się, czy nie lepiej wybrać USD/PLN lub GBP/PLN.

28. Umocnienie złotego w dniach
24.07.2012 – 06.08.2012
• EUR/PLN spadek ceny z 4.2188 na 4.0289, spadek ceny o
- 4,50%
Spadek o 1899 pipsów
• USD/PLN spadek ceny z 3.4981 na 3.2435, spadek ceny o
- 7,28%
Spadek o 2546 pipsów
• GBP/PLN spadek ceny z 5.4257 na 5.0625, spadek ceny o
- 6,69%
Spadek o 3632 pipsów
• CHF/PLN spadek ceny z 3.5123 na 3.3403, spadek ceny o
– 4,90%
Spadek o 1720 pipsów

29. Waga wsparć i oporów
na parach crossowych
• Na parach crossowych miejsca lokalnych
ekstremów mogą być mocno losowe,
ponieważ pary te są zdecydowanie mniej
handlowane.
• Analiza wielowymiarowa jest doskonałym
narzędziem selekcji istotnych poziomów
technicznych.

30. • Jeśli EUR/GBP przebije opór (wsparcie)
• i jednocześnie GBP/USD przebije opór (wsparcie),
• to EUR/USD także powinien przebić opór (wsparcie).
Sygnały będą wiarygodne na tym rynku
• Jeśli EUR/GBP przebije opór (wsparcie)
• i jednocześnie GBP/USD przebije wsparcie (opór),
• a EUR/USD nadal pozostanie w strefie konsolidacji.
Sygnały nie będą wiarygodne na tym rynku.
WSPARCIA, OPORY I OBSZARY
KONSOLIDACJI

31. Wyznaczanie poziomu
szumów
• Poprzednie przykłady dotyczyły wielowymiarowej
analizy trendu. Nie oznacza to, że ten typ analizy
nie sprawdza się przy systemach, których
zadaniem jest określenie wykupienia rynku.
• Dopiero koszykowa analiza danego instrumentu
daje pełny obraz jego wykupienia/wyprzedania.
• Jeżeli widzimy wzrost EUR/USD, zwykle jest to
informacja, że dolar się osłabia. Dopiero
sprawdzenie sytuacji na crossach pokaże, czy nie
mamy do czynienia z silnym trendem i czy EUR
jest zbyt wykupione.

34. Zgodnie z zasadą przechodniości
• Jeżeli na rynku EUR/GBP mamy fazę wykupienia (wyprzedania)
• i na rynku GBP/USD mamy także fazę wykupienia (wyprzedania),
• to na rynku EUR/USD mamy fazę wykupienia (wyprzedania).
• Jeśli na wykresie EUR/USD mamy właśnie taką sytuację,
to sygnały są wiarygodne – odszumione
• Jeżeli na rynku EUR/GBP mamy fazę wyprzedania (wykupienia),
• a na rynku GBP/USD mamy fazę wykupienia (wyprzedania),
• to na rynku EUR/USD może być stan dowolny.
sygnały te są niewiarygodne.
WYKUPIENIE I WYPRZEDANIE
RYNKU

35. OverLay Chart
• OverLay Chart to świetne narzędzie dla
osób zainteresowanych analizą
wielowymiarową.
• Wskaźnik należy zainstalować poprzez
skopiowanie do katalogu
MQL4Indicators
• Umożliwia on nakładanie na siebie
dodatkowych wykresów, a tym samym
ułatwia analizę pełnego kontekstu zjawisk
cenowych.

37. Oscylatory
• Oscylatory to grupa wskaźników, które w zmodyfikowany
sposób mają nam przedstawić sytuację na wykresie
cenowym, tak by pomóc nam określić strefy wykupienia i
wyprzedania rynku
• Dają sygnał sprzedaży w strefie wykupienia i sygnał
kupna w strefie wyprzedania.
• Określają kiedy cena jest podatna na korektę (kiedy rynek
jest wyczerpany panującym trendem)

38. • MACD (Moving Average Convergence
Divergence)
• RSI (Relative Strength Index)
• Oscylator stochastyczny
(Stochastic)
Najpopularniejsze spośród
oscylatorów to:

39. MACD
MACD (Moving Average Convergence Divergence) jest jednym z najczęściej
używanych wskaźników w analizie technicznej. Wskaźnik ten powstaje poprzez obliczenie
różnicy dwóch wykładniczych średnich kroczących - najczęściej jest to wynik
odejmowania dwudziestosześciodniowej wykładniczej średniej kroczącej od
dwunastodniowej wykładniczej średniej kroczącej. Popularność wskaźnika wynika z dużej
użyteczności generowanych przez niego sygnałów, z łatwości interpretacji oraz z
możliwości wykorzystania wskaźnika zarówno w okresie stabilizacji jak i wyraźnego
trendu na rynku.
USDCHF
H1

40. Interpretacja wskaźnika MACD
Wskaźnik najlepsze zastosowanie znajduje w
inwestycjach długoterminowych. Sygnałami
kupna i sprzedaży są przecięcia dwóch linii.
Wskaźnik interpretujemy w następujący sposób:
• linia MACD przecina linię sygnału od dołu – jest
to sygnał do zakupu i zapowiedź trendu
wzrostowego.
• linia MACD przecina linię sygnału od góry – jest
to sygnał do sprzedaży i zapowiedź odwrócenia
trendu.

41. Interpretacja wskaźnika MACD
Stan wykupienia rynku wskazuje sytuacja, gdy linie znajdują się
zbyt wysoko ponad linią zero, a stan wyprzedania, gdy spadają
zbyt daleko poniżej tej linii. Zauważalna jest także dywergencja
pomiędzy liniami MACD i ceną.
• negatywna dywergencja - istnieje wówczas, gdy linie MACD
znajdują się wyraźnie powyżej poziomu zerowego(wykupienie) i
zaczynają słabnąć, przy nadal rosnących cenach. W wielu
przypadkach jest to ostrzeżenie przed tworzeniem się szczytu
cenowego.
• pozytywna dywergencja - występuje wówczas, gdy linie
MACD znajdują się wyraźnie poniżej poziomu zero(wyprzedanie) i
zaczynają rosnąć, wyprzedzając jednocześnie ceny. Często okazuje
się to informacją o ukształtowaniu się dna cenowego.

42. Interpretacja wskaźnika MACD
Histogram MACD składa się z pionowych słupków,
odzwierciedlających różnicę między dwiema liniami MACD.
Histogram posiada własną linię zero. W przypadku
pozytywnego ułożenia linii (szybsza jest ponad
wolniejszą), wówczas histogram przebiega ponad swoim
poziomem zerowym. Przecięcia tego poziomu od dołu i od
góry przez histogram zbiegają się z sygnałami kupna i
sprzedaży wynikającymi z przecięć linii MACD. Zwroty
histogramu ku linii zero można wykorzystywać jako
wczesne sygnały do zamykania pozycji.

43. RSI
Prawdopodobnie najpopularniejszy oscylator.
RSI = 100-(100/(1+U/D))
gdzie:
U — ilość wzrostów ceny względem ostatniego
interwału
D — ilość spadków ceny względem ostatniego
interwał

44. Poziomy wykupienia
i wyprzedania RSI
• Poziomy wykupienia i wyprzedania rynku
• Sygnał kupna generowany na poziomie 30, sprzedaży na
poziomie 70 (skrajne wartości to 0 i 100, ale są właściwie
niespotykane, czasami stosowane wartości to 20/80).

45. Poziomy wykupienia
i wyprzedania RSI
1. Kiedy RSI przebija od dołu górną linię odniesienia, świadczy to o tym,
że byki są silne, ale rynek jest wykupiony i wchodzi w strefę
sprzedaży.
2. Na krótko należy inwestować gdy RSI zwyżkuje ponad swoją linię
wykupienia, a następnie spada, przełamując ją od góry.
3. Sygnał kupna w trendach spadkowych otrzymujemy przy odwrotnym
układzie, czyli w momencie kiedy RSI przebija od góry dolną linię
odniesienia, świadczy to o tym, iż tym razem niedźwiedzie są
silniejsze na rynku, ale pojawia się „sygnał” iż rynek jest wyprzedany.
W momencie kiedy RSI spadło poniżej swojej linii odniesienia a
następnie rośnie przełamując ją od dołu jest to dla nas sygnał
zakupów na rynku.

46. Dywergencja
• Dywergencje byka lub niedźwiedzia pomiędzy
RSI a cenami dają najsilniejsze sygnały
kupna i sprzedaży.
Dywergencja niedźwiedzia (cena
wyznacza kolejne maksima, ale na RSI
ekstrema nie są coraz wyższe
Dywergencja byka (cena
wyznacza kolejne minima, ale
minima na RSI są coraz wyżej)

48. • Oscylator stochastyczny używany jest do
porównania cen zamknięcia do zakresu cen w
danym okresie. Najczęściej stosowanym jest tu
okres 5 dniowy.
• Oscylator ma powiadamiać analityków o
niezdolności byków do utrzymywania rynku w
okolicach maksimów cenowych lub niezdolności
niedźwiedzi do spychania cen w pobliże
minimów.
Oscylator
stochastyczny

49. Sygnały oscylatora
stochastycznego
• Linia równowagi przebiega na poziomie 50, natomiast strefy
wykupienia i wyprzedania ustalane są na poziomach 80 i 20.
• Najlepsze sygnały kupna, pojawiają się gdy oscylator
(konkretnie linia %D) wynosi… 10-15
• A do sprzedaży, gdy wynosi 85-90
• Dodatkowo sygnał sprzedaży, jest generowany gdy linia %K
przecina od góry linię %D, sygnał kupna, gdy przecina ją od
dołu.
• Idealna sytuacja, gdy oba warunki są spełnione jednocześnie

50. Oscylator stochastyczny

51. Dziękuję za uwagę
Konrad Sobieski
Dealer walutowy
22 601 95 70
22 601 95 70
konrad.sobieski@xtb.pl
X-Trade Brokers Dom Maklerski SA
ul. Ogrodowa 58
00-876 Warszawa
www.xtb.pl