Richtlijnen, horizontaal en verticaal alignement

1. Hogeschool Windesheim
Wegontwerp en -inrichting
Les 2: Richtlijnen, horizontaal en verticaal
alignement
Ir Adriaan Walraad MBA

2. Inhoud
• Korte terugblik vorige les
• Keek op de week
• Ontwerpen is een ambacht
• Welke richtlijn wanneer toepassen
 CROW studentlicentie wegontwerp
• Richtlijnen en aanbevelingen
 Ontwerpelementen
 Horizontaal alignement
 Verticaal alignement

3. Ontwerpelementen
algemene
ontwerpuitgangspunten
netwerk
wegcategorie
ontwerpvoertuig ontwerpsnelheid
tracé dwarsprofiel kruispunten aanvullende
voorzieningen
horizontaal alignement
verticaal alignement
profiel van vrije ruimte
aantal rijstroken
scheiding rijrichtingen
rijstrook breedte
parkeervoorzieningen
verharding
dwarshelling
type vormgeving
uitzicht
afrondingsbogen
voorsorteer-/
opstelstroken
middengeleiders
bebakening
openbare verlichting
bewegwijzering
beplanting

4. Tracé
• Verloop van de weg t.o.v. omgeving
• Onderscheid naar:
 Horizontaal alignement
 Verticaal alignement

5. Horizontaal alignement
Opgebouwd uit:
• Rechtstanden
• Bogen
• Overgangsbogen

6. Horizontale rechtstand
• Lange rechtstanden moeten om redenen van
verkeersveiligheid en esthetica worden vermeden!
• Richtwaarde voor maximale lengte is: 20*V
• Korte rechtstanden tussen twee gelijkgerichte bogen
leveren een onaantrekkelijk wegbeeld op
• Gebruik in plaats van rechtstanden grote boogstralen
van bijvoorbeeld 40.000 – 100.000 meter

7. Horizontale boog
• Boogstraal (m) op basis van:
 Ontwerpsnelheid (km/h)
 Verkanting (%)
Snelheid
(km/h)
Rh gewenst
(m)
Rh minimaal
(m)
100 ≥ 2.500 ≥ 805
80 ≥ 1.700 ≥ 420
60 ≥ 900 ≥ 198
Voor gebiedsontsluitingswegen, 2,5% verkanting

8. Verkanting
• In horizontale rechtstand is verkanting standaard 2,5%
(dakprofiel) ten behoeve van goede waterafvoer
• In bogen één hellend vlak (‘weg op één oor’) i.v.m.:
 Middelpuntvliedende kracht
 Verbetering zichtbaarheid boog
• Maximale verkanting: 5%
• In uitzonderingsgevallen: 7%

9. Verkanting

10. Overgangsboog
• Overgangsboog op basis van clotoïde
• Voorbeeld van verkantingsovergang

11. Bochtverbreding
• De achterwielen van een voertuig beschrijven bij het
doorlopen van een boog een meer naar binnen gelegen
baan dan de voorwielen: de bochtverbreding

12. Verticaal alignement
• Opgebouwd uit:
 Rechtstanden
 Cirkelbogen (top- en voetboog)

13. Verticale rechtstand (helling)
• Verticale rechtstand onder langshelling alleen bij
grote hoogteverschillen tussen de top- en de
voetboog
• Maximale hellingspercentage: 4-7% (afhankelijk van
wegcategorie en ontwerpsnelheid)

14. Verticale topboog
• De minimale bolle boogstraal wordt bepaald op basis
van:
 Maatgevende zichtafstand
 Ooghoogte van de bestuurder (1,10m)
 Hoogte van het waar te nemen object (0,20/0,50m)
• Rijcomfort is niet maatgevend

15. Verticale voetboog
• De minimale holle boogstraal wordt bepaald op basis
van:
 Rijcomfort
• ≤ 0,5 m/s2 versnelling
 Wegbeeld
• Rvoet = 2 * Rtop

16. Volgende week
• Dwarsprofiel
• Profielen van vrije ruimte
• Veiligheidszones
• Verkeersstromen