SlideShare a Scribd company logo
1 of 23
Download to read offline
KHOA CHĂN NUÔI - THÚ Y
SINH LÝ TRAO ĐỔI CHẤT AN TOÀN
NỘI DUNG CHÍNH
1 GIỚI THIỆU
2 CƠ CHẾ KIỂM SOÁT
ỨNG DỤNG3
4 HƯỚNG NGHIÊN CỨU
Dư lượng có hại
• Sản phẩm chăn nuôi chưa sạch có rất nhiều
nguyên nhân và phải kể đến việc thái quá trong
việc sử dụng (i) Chất kích thích tăng trọng
(additive promotors) (ii) Kháng sinh và vacine
(antibiotics and vaccines) (iii) khẩu phần ăn trái
với bản chất tự nhiên - bò sữa ăn 80% thức ăn
tinh (iv) thường xuyên bị stress diện tích nuôi
chật- nhiệt v.v. trái với đời sống sinh lý tự nhiên
• Vấn đề là: tất cả gây thay đổi về đường hướng
trao đổi chất cho vật nuôi và người tiêu dùng (trao
đổi chất không an toàn)
www.themegallery.com
TRAO ĐỔI CHẤT AN TOÀN
• Chủ đề này không đề cập tới việc hạn chế
sử dụng các chế phẩm kể trên bằng các
phương pháp hiện hành, mà đề cập tới
vấn đề sử dụng công cụ tập tính để chăn
nuôi sạch và vẫn đảm bảo hiệu quả chăn
nuôi
• Chìa khoá: Trao đổi chất an toàn cho vật
nuôi và người tiêu dùng - trên cơ sở xác
định mục đích ăn của động vật
QUAN ĐIỂM MỚI VỀ SINH TRƯỞNG VÀ
SỨC KHỎE
• Mục đích ăn: “Ăn không chỉ vì sinh trưởng
mà còn để khoẻ mạnh, trẻ lâu, thông minh và
tiến hoá nữa” - Đàm Văn Tiện. 2004
• Tiêu chí trong chăn nuôi là: Gia súc ăn để
sinh trưởng và khoẻ mạnh - gia súc khoẻ
trong cả đời nuôi thì thịt sạch và chất lượng
tốt - Hạn chế stress, giảm glycorticoids
• Khoẻ đường hướng trao đổi chất sảy ra tự
nhiên - tự nhiên là gốc rễ của sự bền vững
CÁCH MẠNG ĂN Ở NGƯỜI
• Các cuộc cách mạng ăn uống của
loài người
• (1) Ăn thô - kiếm được gì ăn đó - người
nguyên thuỷ
• (2) Ăn vì năng lượng (18000 kilo-calo) -
dựa vào máy móc xây dựng tiêu chuẩn
• (3) Ăn vì thoả mãn chất đạm - máy móc
xây dựng tiêu chuẩn (18 - 21 % CP)
CÁCH MẠNG ĂN Ở NGƯỜI TIÊU DÙNG
• (4) Ăn để cân đối các chất - máy móc xây dưng
dựng tiêu chuẩn (amino acid, premix) - Âu châu
vẫn bị bò điên, cúm gà là vì sao?
• (5) Ăn để khoẻ, trẻ lâu và thông minh - động vật
tự chọn lựa tă - máy móc không làm thay được -
cơ thể động vật là một phòng TN vĩ đại
• (6) Ăn để tiến hoá - hiểu sâu sắc ý nghĩa của ăn
uống “không chỉ cho mình mà cho sự tiến hoá
của chuỗi thức ăn” và khi đạt được nhận thức
này thì ăn không cần chọn lựa nhiều (bàn sau)
NHỮNG QUAN ĐIỂM MỚI
• Cơ sở lý thuyết (background)
• (i) Thoả mãn năng lượng (ennergy first) -
Emman 1980 - giai đoạn đầu của bữa ăn - ít
chọn lựa
• (ii) Thoả mãn nhu cầu: đầy đủ, cân bằng các
chất - giai đoạn sau của bữa ăn - hiệu chỉnh sự
thiếu hụt các chất, tính chọn lựa cao - Provenza,
Forbes 1995
• (iii) Cơ sở để hiệu chỉnh là nhu cầu dinh dưỡng
“hiện thời/tức thì” của cơ thể - yếu tố cơ bản này
dễ thay đổi do tương tác với sự thay đổi của môi
trường - intake thường xuyên thay đổi Forbes
1999
SẢN PHẨM CHĂN NUÔI LÀ THỨC ĂN CHO
CON NGƯỜI
• Nếu cấu tạo khẩu phần ăn chỉ quan tâm
đến tăng trưởng - thức ăn công nghiệp
là quên mất mục tiêu ăn để khoẻ mạnh
ở gia súc - để khoẻ mạnh, trẻ lâu, thông
minh và tiến hoá (ở người)
• Các chất kích thích tăng trọng
promotors - kích thích ăn nhiều intake
tăng - năng xuất tăng - ăn vì tăng trọng
- rất thành công
NHỮNG BÀI HỌC
• Lê Văn Thọ 1978: Testosterone. Lưu Đức Điệp
1979: tuyến giáp nghiền thyrosine kích thích tăng
trọng ở lợn, nhưng chủ yếu là tích nước (tăng
trọng giả) và người sản suất thì lợi còn người
tiêu dùng hại – lợn siêu nạc vật chất khô của thịt
thấp (11.800 NC về additive promotor)
• Hormone sinh trưởng đang sử dụng trong thức
ăn công nghiệp hiện nay là một vấn đề? Dư
lượng cũng làm tích nước thái quá cho người
tiêu dùng- cấu trúc tế bào thay đổi - gây rối loạn
chức năng - Trao đổi chất không an toàn
CẦN THAY ĐỔI
• Cái vòng luẩn quẩn
• Không khoẻ thì dễ cảm nhiễm bệnh và dùng
kháng sinh và vaccine là xu thế không thể
cưỡng nổi/làm “lười” hệ thống miễn dich
• Cái vòng luẩn quẩn dư lượng kháng sinh
dường như chưa có câu trả lời
• Liệu có thể (i) Trước đây đặt mục đích nghiên
cứu ăn để tăng trọng lên hàng đầu thì nay đặt
mục đích ăn để khoẻ mạnh lên hàng đầu?
THÁCH ĐỐ
• Giả sử: chương trình ăn để khoẻ mạnh
này thành công thì:
• Khoẻ sẽ ăn được nhiều - ăn nhiều đồng
nghĩa với tăng trọng
• Cái chìa khoá: muốn ăn để khoẻ mạnh thì
động vật phải có cơ hội chọn lựa thức ăn
mà nó muốn
• Các công ty có chịu thay đổi không? Ai
cung cấp tiền cho các nhà khoa học NC?
CÔNG CỤ TẬP TÍNH ĐỂ TĐC AN TOÀN
• Công cụ tập tính trong ăn uống vì mục
đích trao đổi chất an toàn
• Nếu có cơ hội chọn lựa thức ăn thì người
và động vật có vú có khả năng tự chọn
lựa thức ăn một cách “thông minh” để
phục vụ không chỉ cho mục đích tăng cân
mà cả khoẻ mạnh và kháng bệnh nữa
(250 nghiên cứu đề cập tới kết luận trên) -
Kyrachiskis 1995 Toncalm 1998.
QUAN ĐIỂM MỚI VỀ ĐỘC TỐ
• Quan niệm về độc chất “một chất được cho là
bổ dưỡng nhưng ăn vượt quá nhu cầu hiện
thời thì trở thành chất độc cho trao đổi chất
của cơ thể” - Forbes 2005 - ung thư, huyết
áp, tiểu đường
• Thức ăn công nghiệp “hỗn hợp” đã làm cho
động vật mất hoàn toàn cơ hội chọn lựa các
chất dinh dưỡng mà nó cần để khoẻ mạnh và
tiến hoá. Tăng trưởng nhanh nhưng không
khoẻ
CƠ CHẾ (tiếp)
• Nhận biết sự an toàn tă qua mùi vị, hình
thể và màu quen thuộc của tă (i) gia súc
chủ yếu là mùi vị và hình thể (ii) gia cầm
chủ yếu là màu và hình thể tă (iii) người cả
4 tín hiệu trên mùi>vị>hình thể> màu
• Pha II: tín hiệu thứ hai post-ingestive
feedbacks gọi là tín hiệu sau tiêu hoá -
cảm giác có dễ chịu sau khi ăn well-
being/comfortable
CƠ CHẾ CHỌN LƯA THỨC ĂN
• Chúng tôi giả thiết rằng: cơ thể động vật
là một phòng thí nghiệm “thông minh”
để kiểm soát trao đổi chất một cách an
toàn
• Công cụ tập tính là sự chọn lựa thức ăn
• Chúng tôi giả thiết quá trình kiểm soát trao
đổi chất an toàn thông qua hai pha sau:
• Pha I: Tín hiệu thứ nhất (i) mùi odor (ii)
taste (iii) hình thể tă texture và (iv) màu tă
color
CƠ CHẾ (tiếp)
• Nhận biết sự an toàn thức ăn qua mùi vị,
hình thể và màu quen thuộc của tă (i) gia
súc chủ yếu là mùi vị và hình thể (ii) gia
cầm chủ yếu là màu và hình thể tă (iii)
người cả 4 tín hiệu trên mùi>vị>hình thể>
màu
• Pha II: tín hiệu thứ hai post-ingestive
feedbacks gọi là tín hiệu sau tiêu hoá -
cảm giác có dễ chịu sau khi ăn well-
being/comfortable
CƠ CHẾ (tiếp)
• Pha I: kiểm soát an toàn đầu vào của quá
trìểttao đổi chất thông qua tín hiệu thứ
nhất - nhận biết sự an toàn tă thông qua giác
quan
• Food check lists/cơ chế kiểm soát tă
bằng gác quan ngoài
• (i) Mùi vị, hình thể, màu sắc tă quen thuộc
familian signal và đang cần ăn current need
 chấp nhận ăn - Tă quen thuộc nhưng
không đói chưa ăn
CƠ CHẾ (tiếp)
• (ii) Tă không quen thuộc có đói cũng từ
chối hoặc đói quá thì ăn thử (low intake) để
chờ tín hiệu thứ hai
• Pha II: kiểm soát đầu ra của quá trình tiêu
hoá thông qua tín hiệu thứ II, tín hiệu sau
tiêu hoá/kiểm soát sự an toàn bằng giác
quan trong
• (iii) Thức ăn lạ (novel food) ăn thử mà cảm
thấy an toàn well-being/comfortable thì tăng
dần lượng ăn vào để khẳng định
CƠ CHẾ (tiếp)
• (ii) Tă không quen thuộc có đói cũng từ
chối hoặc đói quá thì ăn thử (low intake) để
chờ tín hiệu thứ hai
• Pha II: kiểm soát đầu ra của quá trình tiêu
hoá thông qua tín hiệu thứ II, tín hiệu sau
tiêu hoá/kiểm soát sự an toàn bằng giác
quan trong
• (iii) Thức ăn lạ (novel food) ăn thử mà cảm
thấy an toàn well-being/comfortable thì tăng
dần lượng ăn vào để khẳng định
ĂN NHẦM
• Trường hợp ăn nhầm: do kiểm soát đầu vào tín
hiệu thứ I bị trục trặc do các nguyên nhân sau:
(a) quá đói ăn vội vì mục đích energy first (b)
không có cơ hội chọn lựa (c) chức năng cơ quan
nhận cảm trục trặc, mất cảm giác, mù màu v.v
• Phương pháp truyền thống xác định cảm giác
dễ chịu sau khi ăn: (i) nhịp tim (ii) nhịp thở (iii)
huyết áp (iv) phản xạ đồng tử, sâu hơn (v) dự trữ
kiềm của cơ thể insulin, cortisol v.v? quá nhiều
yếu tố ảnh hưởng và rườm rà
HƯỚNG NGHIÊN CỨU
• Giai đoạn truớc mắt (2006): Xây dựng
phương pháp đánh giá cảm giác dễ
chụi/an toàn sau khi ăn comfortable/well
being
• Giai đoạn gối đầu (2006-2007): Xây dựng
chỉ số an toàn trao đổi chất safety index of
food cho một số loại thức ăn hàm chứa
nguy cơ gây độc cho gia súc/ngưỡng
lượng ăn vào intake an toàn trao đổi chất
Biện minh/kế hoạch nghiên cứu (tiếp)
• Giai đoạn lâu dài: Xây dựng phương pháp
đánh giá nhu cầu dinh dưỡng của gia súc
dựa vào mục đích ăn để khoẻ mạnh/có cơ
hội chọn lựa thức ăn
• Xây dựng xã/huyện chăn nuôi “sạch”/ thay
đổi quy trình nuôi trên cơ sở kết quả
nghiên cứu trao đổi chất an toàn

More Related Content

What's hot

Vai trò và nhu cầu các chất ding dưỡng
Vai trò và nhu cầu các chất ding dưỡngVai trò và nhu cầu các chất ding dưỡng
Vai trò và nhu cầu các chất ding dưỡngTu Sắc
 
2 phan loai thuc pham chuc nang
2 phan loai thuc pham chuc nang2 phan loai thuc pham chuc nang
2 phan loai thuc pham chuc nanghhtpcn
 
23 tác dụng nhân sâm với sức khỏe
23 tác dụng nhân sâm với sức khỏe23 tác dụng nhân sâm với sức khỏe
23 tác dụng nhân sâm với sức khỏehhtpcn
 
Bai day chuyen de tieu hoa o dong vat
Bai day chuyen de tieu hoa o dong vatBai day chuyen de tieu hoa o dong vat
Bai day chuyen de tieu hoa o dong vathongspsk34
 
Vai trò quan trọng của gluxit
Vai trò quan trọng của gluxitVai trò quan trọng của gluxit
Vai trò quan trọng của gluxitMai Hương Hương
 
10 tpcn delta immune và hệ miễn dịch
10 tpcn delta immune và hệ  miễn dịch10 tpcn delta immune và hệ  miễn dịch
10 tpcn delta immune và hệ miễn dịchhhtpcn
 
5 tpcn và bệnh tim mạch
5 tpcn và bệnh tim mạch5 tpcn và bệnh tim mạch
5 tpcn và bệnh tim mạchhhtpcn
 
Nu - Bổ Glucosamin cho khop
Nu - Bổ Glucosamin cho khopNu - Bổ Glucosamin cho khop
Nu - Bổ Glucosamin cho khopThiAW
 
14 tpcn và quá trình lão hóa
14 tpcn và quá trình lão hóa14 tpcn và quá trình lão hóa
14 tpcn và quá trình lão hóahhtpcn
 
Dinh duong cho thai ky-LE DE
Dinh duong cho thai ky-LE DEDinh duong cho thai ky-LE DE
Dinh duong cho thai ky-LE DEPhong Lê
 
Dinh Dưỡng An Toàn Thực Phẩm - ĐHTN
Dinh Dưỡng An Toàn Thực Phẩm - ĐHTNDinh Dưỡng An Toàn Thực Phẩm - ĐHTN
Dinh Dưỡng An Toàn Thực Phẩm - ĐHTNTS DUOC
 
9 tpcn tăng sức đề kháng
9 tpcn  tăng sức đề kháng9 tpcn  tăng sức đề kháng
9 tpcn tăng sức đề khánghhtpcn
 
Tự lượng giá dinh dưỡng tiết chế
Tự lượng giá dinh dưỡng tiết chếTự lượng giá dinh dưỡng tiết chế
Tự lượng giá dinh dưỡng tiết chếAnh Trần
 
Hậu quả bệnh tật nguy hiểm do thừa cân, béo bụng gây ra
Hậu quả bệnh tật nguy hiểm do thừa cân, béo bụng gây raHậu quả bệnh tật nguy hiểm do thừa cân, béo bụng gây ra
Hậu quả bệnh tật nguy hiểm do thừa cân, béo bụng gây razackary402
 
Bổ sung dinh dưỡng
Bổ sung dinh dưỡngBổ sung dinh dưỡng
Bổ sung dinh dưỡngCuong Nguyen
 
Chat Dinh Duong
Chat Dinh DuongChat Dinh Duong
Chat Dinh Duongnhxp2001
 
8 tpcn và hệ miễn dịch
8 tpcn và hệ miễn dịch8 tpcn và hệ miễn dịch
8 tpcn và hệ miễn dịchhhtpcn
 
Dinh duong va dieu tri
Dinh duong va dieu triDinh duong va dieu tri
Dinh duong va dieu triHung Duong
 

What's hot (20)

Giáo trình thực phẩm chức năng "Dinh dưỡng người"
Giáo trình thực phẩm chức năng "Dinh dưỡng người"Giáo trình thực phẩm chức năng "Dinh dưỡng người"
Giáo trình thực phẩm chức năng "Dinh dưỡng người"
 
Vai trò và nhu cầu các chất ding dưỡng
Vai trò và nhu cầu các chất ding dưỡngVai trò và nhu cầu các chất ding dưỡng
Vai trò và nhu cầu các chất ding dưỡng
 
2 phan loai thuc pham chuc nang
2 phan loai thuc pham chuc nang2 phan loai thuc pham chuc nang
2 phan loai thuc pham chuc nang
 
23 tác dụng nhân sâm với sức khỏe
23 tác dụng nhân sâm với sức khỏe23 tác dụng nhân sâm với sức khỏe
23 tác dụng nhân sâm với sức khỏe
 
Phi05 bai tap het mon
Phi05 bai tap het monPhi05 bai tap het mon
Phi05 bai tap het mon
 
Bai day chuyen de tieu hoa o dong vat
Bai day chuyen de tieu hoa o dong vatBai day chuyen de tieu hoa o dong vat
Bai day chuyen de tieu hoa o dong vat
 
Vai trò quan trọng của gluxit
Vai trò quan trọng của gluxitVai trò quan trọng của gluxit
Vai trò quan trọng của gluxit
 
10 tpcn delta immune và hệ miễn dịch
10 tpcn delta immune và hệ  miễn dịch10 tpcn delta immune và hệ  miễn dịch
10 tpcn delta immune và hệ miễn dịch
 
5 tpcn và bệnh tim mạch
5 tpcn và bệnh tim mạch5 tpcn và bệnh tim mạch
5 tpcn và bệnh tim mạch
 
Nu - Bổ Glucosamin cho khop
Nu - Bổ Glucosamin cho khopNu - Bổ Glucosamin cho khop
Nu - Bổ Glucosamin cho khop
 
14 tpcn và quá trình lão hóa
14 tpcn và quá trình lão hóa14 tpcn và quá trình lão hóa
14 tpcn và quá trình lão hóa
 
Dinh duong cho thai ky-LE DE
Dinh duong cho thai ky-LE DEDinh duong cho thai ky-LE DE
Dinh duong cho thai ky-LE DE
 
Dinh Dưỡng An Toàn Thực Phẩm - ĐHTN
Dinh Dưỡng An Toàn Thực Phẩm - ĐHTNDinh Dưỡng An Toàn Thực Phẩm - ĐHTN
Dinh Dưỡng An Toàn Thực Phẩm - ĐHTN
 
9 tpcn tăng sức đề kháng
9 tpcn  tăng sức đề kháng9 tpcn  tăng sức đề kháng
9 tpcn tăng sức đề kháng
 
Tự lượng giá dinh dưỡng tiết chế
Tự lượng giá dinh dưỡng tiết chếTự lượng giá dinh dưỡng tiết chế
Tự lượng giá dinh dưỡng tiết chế
 
Hậu quả bệnh tật nguy hiểm do thừa cân, béo bụng gây ra
Hậu quả bệnh tật nguy hiểm do thừa cân, béo bụng gây raHậu quả bệnh tật nguy hiểm do thừa cân, béo bụng gây ra
Hậu quả bệnh tật nguy hiểm do thừa cân, béo bụng gây ra
 
Bổ sung dinh dưỡng
Bổ sung dinh dưỡngBổ sung dinh dưỡng
Bổ sung dinh dưỡng
 
Chat Dinh Duong
Chat Dinh DuongChat Dinh Duong
Chat Dinh Duong
 
8 tpcn và hệ miễn dịch
8 tpcn và hệ miễn dịch8 tpcn và hệ miễn dịch
8 tpcn và hệ miễn dịch
 
Dinh duong va dieu tri
Dinh duong va dieu triDinh duong va dieu tri
Dinh duong va dieu tri
 

Viewers also liked

Corrected draft programme dec 2014
Corrected draft programme dec 2014Corrected draft programme dec 2014
Corrected draft programme dec 2014rahulsne
 
Be475 mid term j-b
Be475 mid term j-bBe475 mid term j-b
Be475 mid term j-bjketchu
 
میری پسندیدہ مسجد نبوی ہے
میری پسندیدہ مسجد نبوی ہےمیری پسندیدہ مسجد نبوی ہے
میری پسندیدہ مسجد نبوی ہےXaboor King
 
พื้นฐาน Adobe Flash CS3 ตอนที่3
พื้นฐาน Adobe Flash CS3 ตอนที่3พื้นฐาน Adobe Flash CS3 ตอนที่3
พื้นฐาน Adobe Flash CS3 ตอนที่3Thanawat Boontan
 
S2 work2m32no19
S2 work2m32no19S2 work2m32no19
S2 work2m32no19Kong Kub
 
Subject and predicate TIRG
Subject and predicate TIRGSubject and predicate TIRG
Subject and predicate TIRGTomserg2012
 
hotpotato_flyer_justPotato
hotpotato_flyer_justPotatohotpotato_flyer_justPotato
hotpotato_flyer_justPotatoJenny Schnaak
 
พื้นฐาน Adobe Flash CS3 ตอนที่5
พื้นฐาน Adobe Flash CS3 ตอนที่5พื้นฐาน Adobe Flash CS3 ตอนที่5
พื้นฐาน Adobe Flash CS3 ตอนที่5Thanawat Boontan
 
OnBase AP Whitepaper: Four Ways Shared Services Organizations Can Extend The ...
OnBase AP Whitepaper: Four Ways Shared Services Organizations Can Extend The ...OnBase AP Whitepaper: Four Ways Shared Services Organizations Can Extend The ...
OnBase AP Whitepaper: Four Ways Shared Services Organizations Can Extend The ...Huck Huxley
 
Merry mapの使い方
Merry mapの使い方Merry mapの使い方
Merry mapの使い方Clopot
 
Kapita selekta fte istn 13 juni 2015
Kapita selekta fte istn 13  juni 2015Kapita selekta fte istn 13  juni 2015
Kapita selekta fte istn 13 juni 2015Ali Soegiharto
 
Be 438 senior design project
Be 438 senior design projectBe 438 senior design project
Be 438 senior design projectjketchu
 

Viewers also liked (20)

Ikeday
IkedayIkeday
Ikeday
 
Corrected draft programme dec 2014
Corrected draft programme dec 2014Corrected draft programme dec 2014
Corrected draft programme dec 2014
 
Kurikulum 2013
Kurikulum 2013Kurikulum 2013
Kurikulum 2013
 
S2 work2m32mo33
S2 work2m32mo33S2 work2m32mo33
S2 work2m32mo33
 
Be475 mid term j-b
Be475 mid term j-bBe475 mid term j-b
Be475 mid term j-b
 
Resume
ResumeResume
Resume
 
میری پسندیدہ مسجد نبوی ہے
میری پسندیدہ مسجد نبوی ہےمیری پسندیدہ مسجد نبوی ہے
میری پسندیدہ مسجد نبوی ہے
 
พื้นฐาน Adobe Flash CS3 ตอนที่3
พื้นฐาน Adobe Flash CS3 ตอนที่3พื้นฐาน Adobe Flash CS3 ตอนที่3
พื้นฐาน Adobe Flash CS3 ตอนที่3
 
Speaking out mena.def
Speaking out mena.defSpeaking out mena.def
Speaking out mena.def
 
Burak gundogdu
Burak gundogduBurak gundogdu
Burak gundogdu
 
S2 work2m32no19
S2 work2m32no19S2 work2m32no19
S2 work2m32no19
 
Subject and predicate TIRG
Subject and predicate TIRGSubject and predicate TIRG
Subject and predicate TIRG
 
hotpotato_flyer_justPotato
hotpotato_flyer_justPotatohotpotato_flyer_justPotato
hotpotato_flyer_justPotato
 
พื้นฐาน Adobe Flash CS3 ตอนที่5
พื้นฐาน Adobe Flash CS3 ตอนที่5พื้นฐาน Adobe Flash CS3 ตอนที่5
พื้นฐาน Adobe Flash CS3 ตอนที่5
 
Eta
EtaEta
Eta
 
OnBase AP Whitepaper: Four Ways Shared Services Organizations Can Extend The ...
OnBase AP Whitepaper: Four Ways Shared Services Organizations Can Extend The ...OnBase AP Whitepaper: Four Ways Shared Services Organizations Can Extend The ...
OnBase AP Whitepaper: Four Ways Shared Services Organizations Can Extend The ...
 
Merry mapの使い方
Merry mapの使い方Merry mapの使い方
Merry mapの使い方
 
Kapita selekta fte istn 13 juni 2015
Kapita selekta fte istn 13  juni 2015Kapita selekta fte istn 13  juni 2015
Kapita selekta fte istn 13 juni 2015
 
Genre research.
Genre research.Genre research.
Genre research.
 
Be 438 senior design project
Be 438 senior design projectBe 438 senior design project
Be 438 senior design project
 

Similar to Trao đổi chất an toàn một cách tiếp cận mới Đàm Văn Tiện

Bg Tpcn_hoat_chat_sinh_hoc_va_suc_khoe.pdf
Bg Tpcn_hoat_chat_sinh_hoc_va_suc_khoe.pdfBg Tpcn_hoat_chat_sinh_hoc_va_suc_khoe.pdf
Bg Tpcn_hoat_chat_sinh_hoc_va_suc_khoe.pdfVân Quách
 
01 gioi thieu mo hinh nhom dd v1.0.1
01 gioi thieu mo hinh nhom dd v1.0.101 gioi thieu mo hinh nhom dd v1.0.1
01 gioi thieu mo hinh nhom dd v1.0.1clbddmk
 
Tìm hiểu về các kỹ thuật ứng dụng test nhanh trên thực phẩm
Tìm hiểu về các kỹ thuật ứng dụng test nhanh trên thực phẩmTìm hiểu về các kỹ thuật ứng dụng test nhanh trên thực phẩm
Tìm hiểu về các kỹ thuật ứng dụng test nhanh trên thực phẩmTÀI LIỆU NGÀNH MAY
 
Bài thuyết trình về Vệ sinh An toàn Thực phẩm
Bài thuyết trình về Vệ sinh An toàn Thực phẩmBài thuyết trình về Vệ sinh An toàn Thực phẩm
Bài thuyết trình về Vệ sinh An toàn Thực phẩmNhat Hoang Phung
 
16 tpcn với sức khỏe phụ nữ
16 tpcn với sức khỏe phụ nữ16 tpcn với sức khỏe phụ nữ
16 tpcn với sức khỏe phụ nữhhtpcn
 
Giới thiệu sp 15.12.pptx
Giới thiệu sp 15.12.pptxGiới thiệu sp 15.12.pptx
Giới thiệu sp 15.12.pptxDavidPham55924
 
Cac phuong phap kiem nghiem vi sinh vat thuc pham
Cac phuong phap kiem nghiem vi sinh vat thuc phamCac phuong phap kiem nghiem vi sinh vat thuc pham
Cac phuong phap kiem nghiem vi sinh vat thuc phamNguyen Thanh Tu Collection
 
Nutrilite việt nga
Nutrilite việt ngaNutrilite việt nga
Nutrilite việt ngaCuong Nguyen
 
29 tpcn với sức khỏe và bệnh tật
29 tpcn với sức khỏe và bệnh tật29 tpcn với sức khỏe và bệnh tật
29 tpcn với sức khỏe và bệnh tậthhtpcn
 
1 dai cuong tpcn
1 dai cuong tpcn1 dai cuong tpcn
1 dai cuong tpcnhhtpcn
 
18 noni và tác dụng sinh học của noni
18 noni và tác dụng sinh học của noni18 noni và tác dụng sinh học của noni
18 noni và tác dụng sinh học của nonihhtpcn
 
Chăm sóc sức khỏe chủ động bằng thực phẩm chức năng
Chăm sóc sức khỏe chủ động bằng thực phẩm chức năngChăm sóc sức khỏe chủ động bằng thực phẩm chức năng
Chăm sóc sức khỏe chủ động bằng thực phẩm chức năngFizen Khanh
 
Mắt xích dinh dưỡng nằm ở đâu trong quy trình sản xuất thịt heo không kháng s...
Mắt xích dinh dưỡng nằm ở đâu trong quy trình sản xuất thịt heo không kháng s...Mắt xích dinh dưỡng nằm ở đâu trong quy trình sản xuất thịt heo không kháng s...
Mắt xích dinh dưỡng nằm ở đâu trong quy trình sản xuất thịt heo không kháng s...John Vietnam
 
Thức ăn đường phố
Thức ăn đường phốThức ăn đường phố
Thức ăn đường phốBùi Châu
 
Đại cương TPCN
Đại cương TPCNĐại cương TPCN
Đại cương TPCNhhtpcn
 

Similar to Trao đổi chất an toàn một cách tiếp cận mới Đàm Văn Tiện (20)

Bg Tpcn_hoat_chat_sinh_hoc_va_suc_khoe.pdf
Bg Tpcn_hoat_chat_sinh_hoc_va_suc_khoe.pdfBg Tpcn_hoat_chat_sinh_hoc_va_suc_khoe.pdf
Bg Tpcn_hoat_chat_sinh_hoc_va_suc_khoe.pdf
 
01 gioi thieu mo hinh nhom dd v1.0.1
01 gioi thieu mo hinh nhom dd v1.0.101 gioi thieu mo hinh nhom dd v1.0.1
01 gioi thieu mo hinh nhom dd v1.0.1
 
Tìm hiểu về các kỹ thuật ứng dụng test nhanh trên thực phẩm
Tìm hiểu về các kỹ thuật ứng dụng test nhanh trên thực phẩmTìm hiểu về các kỹ thuật ứng dụng test nhanh trên thực phẩm
Tìm hiểu về các kỹ thuật ứng dụng test nhanh trên thực phẩm
 
Bài thuyết trình về Vệ sinh An toàn Thực phẩm
Bài thuyết trình về Vệ sinh An toàn Thực phẩmBài thuyết trình về Vệ sinh An toàn Thực phẩm
Bài thuyết trình về Vệ sinh An toàn Thực phẩm
 
BàI Mo Dau
BàI Mo DauBàI Mo Dau
BàI Mo Dau
 
Thuc an nhanh
Thuc an nhanhThuc an nhanh
Thuc an nhanh
 
16 tpcn với sức khỏe phụ nữ
16 tpcn với sức khỏe phụ nữ16 tpcn với sức khỏe phụ nữ
16 tpcn với sức khỏe phụ nữ
 
Giới thiệu sp 15.12.pptx
Giới thiệu sp 15.12.pptxGiới thiệu sp 15.12.pptx
Giới thiệu sp 15.12.pptx
 
Cac phuong phap kiem nghiem vi sinh vat thuc pham
Cac phuong phap kiem nghiem vi sinh vat thuc phamCac phuong phap kiem nghiem vi sinh vat thuc pham
Cac phuong phap kiem nghiem vi sinh vat thuc pham
 
Vn opp 0908 all 2
Vn opp 0908 all 2Vn opp 0908 all 2
Vn opp 0908 all 2
 
Thuyet trinh ve an toan thuc pham
Thuyet trinh ve an toan thuc phamThuyet trinh ve an toan thuc pham
Thuyet trinh ve an toan thuc pham
 
Nutrilite việt nga
Nutrilite việt ngaNutrilite việt nga
Nutrilite việt nga
 
29 tpcn với sức khỏe và bệnh tật
29 tpcn với sức khỏe và bệnh tật29 tpcn với sức khỏe và bệnh tật
29 tpcn với sức khỏe và bệnh tật
 
1 dai cuong tpcn
1 dai cuong tpcn1 dai cuong tpcn
1 dai cuong tpcn
 
18 noni và tác dụng sinh học của noni
18 noni và tác dụng sinh học của noni18 noni và tác dụng sinh học của noni
18 noni và tác dụng sinh học của noni
 
Chăm sóc sức khỏe chủ động bằng thực phẩm chức năng
Chăm sóc sức khỏe chủ động bằng thực phẩm chức năngChăm sóc sức khỏe chủ động bằng thực phẩm chức năng
Chăm sóc sức khỏe chủ động bằng thực phẩm chức năng
 
Mắt xích dinh dưỡng nằm ở đâu trong quy trình sản xuất thịt heo không kháng s...
Mắt xích dinh dưỡng nằm ở đâu trong quy trình sản xuất thịt heo không kháng s...Mắt xích dinh dưỡng nằm ở đâu trong quy trình sản xuất thịt heo không kháng s...
Mắt xích dinh dưỡng nằm ở đâu trong quy trình sản xuất thịt heo không kháng s...
 
Thức ăn đường phố
Thức ăn đường phốThức ăn đường phố
Thức ăn đường phố
 
Đại cương TPCN
Đại cương TPCNĐại cương TPCN
Đại cương TPCN
 
Bạn có biết 100 g hạt đậu nành có lượng đạm tương đương 800 g Thịt bò không ?...
Bạn có biết 100 g hạt đậu nành có lượng đạm tương đương 800 g Thịt bò không ?...Bạn có biết 100 g hạt đậu nành có lượng đạm tương đương 800 g Thịt bò không ?...
Bạn có biết 100 g hạt đậu nành có lượng đạm tương đương 800 g Thịt bò không ?...
 

More from Dam Van Tien

Sinh lý tuần hoàn
Sinh lý tuần hoàn Sinh lý tuần hoàn
Sinh lý tuần hoàn Dam Van Tien
 
Sinh trưởng và phát triển một cách tiếp cận mới
Sinh trưởng và phát triển một cách tiếp cận mớiSinh trưởng và phát triển một cách tiếp cận mới
Sinh trưởng và phát triển một cách tiếp cận mớiDam Van Tien
 
Điều hòa nhiệt trong cơ thể con người và động vật
Điều hòa nhiệt trong cơ thể con người và động vậtĐiều hòa nhiệt trong cơ thể con người và động vật
Điều hòa nhiệt trong cơ thể con người và động vậtDam Van Tien
 
Sinh lý tiêu hóa những điều cần biết
Sinh lý tiêu hóa những điều cần biếtSinh lý tiêu hóa những điều cần biết
Sinh lý tiêu hóa những điều cần biếtDam Van Tien
 

More from Dam Van Tien (7)

Sinh ly ho hap
Sinh ly ho hapSinh ly ho hap
Sinh ly ho hap
 
Sinh lý tuần hoàn
Sinh lý tuần hoàn Sinh lý tuần hoàn
Sinh lý tuần hoàn
 
1. sinh ly mau
1. sinh ly mau1. sinh ly mau
1. sinh ly mau
 
Sinh trưởng và phát triển một cách tiếp cận mới
Sinh trưởng và phát triển một cách tiếp cận mớiSinh trưởng và phát triển một cách tiếp cận mới
Sinh trưởng và phát triển một cách tiếp cận mới
 
Điều hòa nhiệt trong cơ thể con người và động vật
Điều hòa nhiệt trong cơ thể con người và động vậtĐiều hòa nhiệt trong cơ thể con người và động vật
Điều hòa nhiệt trong cơ thể con người và động vật
 
Sinh lý tiêu hóa những điều cần biết
Sinh lý tiêu hóa những điều cần biếtSinh lý tiêu hóa những điều cần biết
Sinh lý tiêu hóa những điều cần biết
 
Paper dhh
Paper dhhPaper dhh
Paper dhh
 

Recently uploaded

SÁNG KIẾN PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC TỰ LÀM MÔ HÌNH KHI TÌM HIỂU KIẾN THỨC “THẠCH QU...
SÁNG KIẾN PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC TỰ LÀM MÔ HÌNH KHI TÌM HIỂU KIẾN THỨC “THẠCH QU...SÁNG KIẾN PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC TỰ LÀM MÔ HÌNH KHI TÌM HIỂU KIẾN THỨC “THẠCH QU...
SÁNG KIẾN PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC TỰ LÀM MÔ HÌNH KHI TÌM HIỂU KIẾN THỨC “THẠCH QU...Nguyen Thanh Tu Collection
 
GIÁO ÁN KẾ HOẠCH BÀI DẠY SINH HỌC 10 CHÂN TRỜI SÁNG TẠO - CẢ NĂM THEO CÔNG VĂ...
GIÁO ÁN KẾ HOẠCH BÀI DẠY SINH HỌC 10 CHÂN TRỜI SÁNG TẠO - CẢ NĂM THEO CÔNG VĂ...GIÁO ÁN KẾ HOẠCH BÀI DẠY SINH HỌC 10 CHÂN TRỜI SÁNG TẠO - CẢ NĂM THEO CÔNG VĂ...
GIÁO ÁN KẾ HOẠCH BÀI DẠY SINH HỌC 10 CHÂN TRỜI SÁNG TẠO - CẢ NĂM THEO CÔNG VĂ...Nguyen Thanh Tu Collection
 
40 ĐỀ LUYỆN THI ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NĂM ...
40 ĐỀ LUYỆN THI ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NĂM ...40 ĐỀ LUYỆN THI ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NĂM ...
40 ĐỀ LUYỆN THI ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NĂM ...Nguyen Thanh Tu Collection
 
ĐỀ KIỂM TRA THEO UNIT TIẾNG ANH GLOBAL SUCCESS 11 - HK2 (BẢN HS-GV) (3 TESTS ...
ĐỀ KIỂM TRA THEO UNIT TIẾNG ANH GLOBAL SUCCESS 11 - HK2 (BẢN HS-GV) (3 TESTS ...ĐỀ KIỂM TRA THEO UNIT TIẾNG ANH GLOBAL SUCCESS 11 - HK2 (BẢN HS-GV) (3 TESTS ...
ĐỀ KIỂM TRA THEO UNIT TIẾNG ANH GLOBAL SUCCESS 11 - HK2 (BẢN HS-GV) (3 TESTS ...Nguyen Thanh Tu Collection
 
CHUYÊN ĐỀ BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC TỰ NHIÊN 7 + 8 CHƯƠNG TRÌNH GDPT M...
CHUYÊN ĐỀ BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC TỰ NHIÊN 7 + 8 CHƯƠNG TRÌNH GDPT M...CHUYÊN ĐỀ BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC TỰ NHIÊN 7 + 8 CHƯƠNG TRÌNH GDPT M...
CHUYÊN ĐỀ BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC TỰ NHIÊN 7 + 8 CHƯƠNG TRÌNH GDPT M...Nguyen Thanh Tu Collection
 
lịch sử đảng cộng sản việt nam chương 1.ppt
lịch sử đảng cộng sản việt nam chương 1.pptlịch sử đảng cộng sản việt nam chương 1.ppt
lịch sử đảng cộng sản việt nam chương 1.pptLinhPham480
 
BÀI TẬP – BÀI GIẢI HÓA HỮU CƠ – TẬP 1 DÙNG BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI TỈNH VÀ QU...
BÀI TẬP – BÀI GIẢI HÓA HỮU CƠ – TẬP 1 DÙNG BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI TỈNH VÀ QU...BÀI TẬP – BÀI GIẢI HÓA HỮU CƠ – TẬP 1 DÙNG BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI TỈNH VÀ QU...
BÀI TẬP – BÀI GIẢI HÓA HỮU CƠ – TẬP 1 DÙNG BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI TỈNH VÀ QU...Nguyen Thanh Tu Collection
 
TỔNG HỢP HƠN 100 ĐỀ THI THỬ TỐT NGHIỆP THPT TOÁN 2024 - TỪ CÁC TRƯỜNG, TRƯỜNG...
TỔNG HỢP HƠN 100 ĐỀ THI THỬ TỐT NGHIỆP THPT TOÁN 2024 - TỪ CÁC TRƯỜNG, TRƯỜNG...TỔNG HỢP HƠN 100 ĐỀ THI THỬ TỐT NGHIỆP THPT TOÁN 2024 - TỪ CÁC TRƯỜNG, TRƯỜNG...
TỔNG HỢP HƠN 100 ĐỀ THI THỬ TỐT NGHIỆP THPT TOÁN 2024 - TỪ CÁC TRƯỜNG, TRƯỜNG...Nguyen Thanh Tu Collection
 
40 ĐỀ THI THỬ TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 MÔN TIẾNG ANH NĂM HỌC 2024 - 2025 SỞ GIÁO...
40 ĐỀ THI THỬ TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 MÔN TIẾNG ANH NĂM HỌC 2024 - 2025 SỞ GIÁO...40 ĐỀ THI THỬ TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 MÔN TIẾNG ANH NĂM HỌC 2024 - 2025 SỞ GIÁO...
40 ĐỀ THI THỬ TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 MÔN TIẾNG ANH NĂM HỌC 2024 - 2025 SỞ GIÁO...Nguyen Thanh Tu Collection
 
BÀI TẬP BỔ TRỢ TIẾNG ANH LỚP 8 CẢ NĂM CÓ TEST ÔN TẬP ĐỊNH KÌ + NÂNG CAO - FRI...
BÀI TẬP BỔ TRỢ TIẾNG ANH LỚP 8 CẢ NĂM CÓ TEST ÔN TẬP ĐỊNH KÌ + NÂNG CAO - FRI...BÀI TẬP BỔ TRỢ TIẾNG ANH LỚP 8 CẢ NĂM CÓ TEST ÔN TẬP ĐỊNH KÌ + NÂNG CAO - FRI...
BÀI TẬP BỔ TRỢ TIẾNG ANH LỚP 8 CẢ NĂM CÓ TEST ÔN TẬP ĐỊNH KÌ + NÂNG CAO - FRI...Nguyen Thanh Tu Collection
 
HƯỚNG DẪN GIẢI ĐỀ THI THAM KHẢO KÌ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2024 TỪ BỘ GIÁO DỤ...
HƯỚNG DẪN GIẢI ĐỀ THI THAM KHẢO KÌ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2024 TỪ BỘ GIÁO DỤ...HƯỚNG DẪN GIẢI ĐỀ THI THAM KHẢO KÌ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2024 TỪ BỘ GIÁO DỤ...
HƯỚNG DẪN GIẢI ĐỀ THI THAM KHẢO KÌ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2024 TỪ BỘ GIÁO DỤ...Nguyen Thanh Tu Collection
 
CHUYÊN ĐỀ DẠY THÊM HÓA HỌC LỚP 11 CHUNG 3 BỘ SÁCH NĂM 2024 HỆ THỐNG BÀI TẬP B...
CHUYÊN ĐỀ DẠY THÊM HÓA HỌC LỚP 11 CHUNG 3 BỘ SÁCH NĂM 2024 HỆ THỐNG BÀI TẬP B...CHUYÊN ĐỀ DẠY THÊM HÓA HỌC LỚP 11 CHUNG 3 BỘ SÁCH NĂM 2024 HỆ THỐNG BÀI TẬP B...
CHUYÊN ĐỀ DẠY THÊM HÓA HỌC LỚP 11 CHUNG 3 BỘ SÁCH NĂM 2024 HỆ THỐNG BÀI TẬP B...Nguyen Thanh Tu Collection
 
Day tieng Viet cho nguoi nuoc ngoai.pptx
Day tieng Viet cho nguoi nuoc ngoai.pptxDay tieng Viet cho nguoi nuoc ngoai.pptx
Day tieng Viet cho nguoi nuoc ngoai.pptxngothevinhs6lite
 
GIÁO ÁN KẾ HOẠCH BÀI DẠY MÔN VẬT LÝ 11 CẢ NĂM (SÁCH KẾT NỐI TRI THỨC) THEO CÔ...
GIÁO ÁN KẾ HOẠCH BÀI DẠY MÔN VẬT LÝ 11 CẢ NĂM (SÁCH KẾT NỐI TRI THỨC) THEO CÔ...GIÁO ÁN KẾ HOẠCH BÀI DẠY MÔN VẬT LÝ 11 CẢ NĂM (SÁCH KẾT NỐI TRI THỨC) THEO CÔ...
GIÁO ÁN KẾ HOẠCH BÀI DẠY MÔN VẬT LÝ 11 CẢ NĂM (SÁCH KẾT NỐI TRI THỨC) THEO CÔ...Nguyen Thanh Tu Collection
 
HƯỚNG DẪN GIẢI ĐỀ MINH HỌA KÌ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2024 TỪ BỘ GIÁO DỤC MÔN...
HƯỚNG DẪN GIẢI ĐỀ MINH HỌA KÌ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2024 TỪ BỘ GIÁO DỤC MÔN...HƯỚNG DẪN GIẢI ĐỀ MINH HỌA KÌ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2024 TỪ BỘ GIÁO DỤC MÔN...
HƯỚNG DẪN GIẢI ĐỀ MINH HỌA KÌ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2024 TỪ BỘ GIÁO DỤC MÔN...Nguyen Thanh Tu Collection
 
14 CHUYÊN ĐỀ BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC TỰ NHIÊN VẬT LÝ 8 - NĂM 2024 (4...
14 CHUYÊN ĐỀ BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC TỰ NHIÊN VẬT LÝ 8 - NĂM 2024 (4...14 CHUYÊN ĐỀ BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC TỰ NHIÊN VẬT LÝ 8 - NĂM 2024 (4...
14 CHUYÊN ĐỀ BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC TỰ NHIÊN VẬT LÝ 8 - NĂM 2024 (4...Nguyen Thanh Tu Collection
 
IELTS READING - Earth’s lakes are under threat.pptx
IELTS READING - Earth’s lakes are under threat.pptxIELTS READING - Earth’s lakes are under threat.pptx
IELTS READING - Earth’s lakes are under threat.pptxNguynHn870045
 

Recently uploaded (17)

SÁNG KIẾN PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC TỰ LÀM MÔ HÌNH KHI TÌM HIỂU KIẾN THỨC “THẠCH QU...
SÁNG KIẾN PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC TỰ LÀM MÔ HÌNH KHI TÌM HIỂU KIẾN THỨC “THẠCH QU...SÁNG KIẾN PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC TỰ LÀM MÔ HÌNH KHI TÌM HIỂU KIẾN THỨC “THẠCH QU...
SÁNG KIẾN PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC TỰ LÀM MÔ HÌNH KHI TÌM HIỂU KIẾN THỨC “THẠCH QU...
 
GIÁO ÁN KẾ HOẠCH BÀI DẠY SINH HỌC 10 CHÂN TRỜI SÁNG TẠO - CẢ NĂM THEO CÔNG VĂ...
GIÁO ÁN KẾ HOẠCH BÀI DẠY SINH HỌC 10 CHÂN TRỜI SÁNG TẠO - CẢ NĂM THEO CÔNG VĂ...GIÁO ÁN KẾ HOẠCH BÀI DẠY SINH HỌC 10 CHÂN TRỜI SÁNG TẠO - CẢ NĂM THEO CÔNG VĂ...
GIÁO ÁN KẾ HOẠCH BÀI DẠY SINH HỌC 10 CHÂN TRỜI SÁNG TẠO - CẢ NĂM THEO CÔNG VĂ...
 
40 ĐỀ LUYỆN THI ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NĂM ...
40 ĐỀ LUYỆN THI ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NĂM ...40 ĐỀ LUYỆN THI ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NĂM ...
40 ĐỀ LUYỆN THI ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NĂM ...
 
ĐỀ KIỂM TRA THEO UNIT TIẾNG ANH GLOBAL SUCCESS 11 - HK2 (BẢN HS-GV) (3 TESTS ...
ĐỀ KIỂM TRA THEO UNIT TIẾNG ANH GLOBAL SUCCESS 11 - HK2 (BẢN HS-GV) (3 TESTS ...ĐỀ KIỂM TRA THEO UNIT TIẾNG ANH GLOBAL SUCCESS 11 - HK2 (BẢN HS-GV) (3 TESTS ...
ĐỀ KIỂM TRA THEO UNIT TIẾNG ANH GLOBAL SUCCESS 11 - HK2 (BẢN HS-GV) (3 TESTS ...
 
CHUYÊN ĐỀ BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC TỰ NHIÊN 7 + 8 CHƯƠNG TRÌNH GDPT M...
CHUYÊN ĐỀ BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC TỰ NHIÊN 7 + 8 CHƯƠNG TRÌNH GDPT M...CHUYÊN ĐỀ BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC TỰ NHIÊN 7 + 8 CHƯƠNG TRÌNH GDPT M...
CHUYÊN ĐỀ BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC TỰ NHIÊN 7 + 8 CHƯƠNG TRÌNH GDPT M...
 
lịch sử đảng cộng sản việt nam chương 1.ppt
lịch sử đảng cộng sản việt nam chương 1.pptlịch sử đảng cộng sản việt nam chương 1.ppt
lịch sử đảng cộng sản việt nam chương 1.ppt
 
BÀI TẬP – BÀI GIẢI HÓA HỮU CƠ – TẬP 1 DÙNG BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI TỈNH VÀ QU...
BÀI TẬP – BÀI GIẢI HÓA HỮU CƠ – TẬP 1 DÙNG BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI TỈNH VÀ QU...BÀI TẬP – BÀI GIẢI HÓA HỮU CƠ – TẬP 1 DÙNG BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI TỈNH VÀ QU...
BÀI TẬP – BÀI GIẢI HÓA HỮU CƠ – TẬP 1 DÙNG BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI TỈNH VÀ QU...
 
TỔNG HỢP HƠN 100 ĐỀ THI THỬ TỐT NGHIỆP THPT TOÁN 2024 - TỪ CÁC TRƯỜNG, TRƯỜNG...
TỔNG HỢP HƠN 100 ĐỀ THI THỬ TỐT NGHIỆP THPT TOÁN 2024 - TỪ CÁC TRƯỜNG, TRƯỜNG...TỔNG HỢP HƠN 100 ĐỀ THI THỬ TỐT NGHIỆP THPT TOÁN 2024 - TỪ CÁC TRƯỜNG, TRƯỜNG...
TỔNG HỢP HƠN 100 ĐỀ THI THỬ TỐT NGHIỆP THPT TOÁN 2024 - TỪ CÁC TRƯỜNG, TRƯỜNG...
 
40 ĐỀ THI THỬ TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 MÔN TIẾNG ANH NĂM HỌC 2024 - 2025 SỞ GIÁO...
40 ĐỀ THI THỬ TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 MÔN TIẾNG ANH NĂM HỌC 2024 - 2025 SỞ GIÁO...40 ĐỀ THI THỬ TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 MÔN TIẾNG ANH NĂM HỌC 2024 - 2025 SỞ GIÁO...
40 ĐỀ THI THỬ TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 MÔN TIẾNG ANH NĂM HỌC 2024 - 2025 SỞ GIÁO...
 
BÀI TẬP BỔ TRỢ TIẾNG ANH LỚP 8 CẢ NĂM CÓ TEST ÔN TẬP ĐỊNH KÌ + NÂNG CAO - FRI...
BÀI TẬP BỔ TRỢ TIẾNG ANH LỚP 8 CẢ NĂM CÓ TEST ÔN TẬP ĐỊNH KÌ + NÂNG CAO - FRI...BÀI TẬP BỔ TRỢ TIẾNG ANH LỚP 8 CẢ NĂM CÓ TEST ÔN TẬP ĐỊNH KÌ + NÂNG CAO - FRI...
BÀI TẬP BỔ TRỢ TIẾNG ANH LỚP 8 CẢ NĂM CÓ TEST ÔN TẬP ĐỊNH KÌ + NÂNG CAO - FRI...
 
HƯỚNG DẪN GIẢI ĐỀ THI THAM KHẢO KÌ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2024 TỪ BỘ GIÁO DỤ...
HƯỚNG DẪN GIẢI ĐỀ THI THAM KHẢO KÌ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2024 TỪ BỘ GIÁO DỤ...HƯỚNG DẪN GIẢI ĐỀ THI THAM KHẢO KÌ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2024 TỪ BỘ GIÁO DỤ...
HƯỚNG DẪN GIẢI ĐỀ THI THAM KHẢO KÌ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2024 TỪ BỘ GIÁO DỤ...
 
CHUYÊN ĐỀ DẠY THÊM HÓA HỌC LỚP 11 CHUNG 3 BỘ SÁCH NĂM 2024 HỆ THỐNG BÀI TẬP B...
CHUYÊN ĐỀ DẠY THÊM HÓA HỌC LỚP 11 CHUNG 3 BỘ SÁCH NĂM 2024 HỆ THỐNG BÀI TẬP B...CHUYÊN ĐỀ DẠY THÊM HÓA HỌC LỚP 11 CHUNG 3 BỘ SÁCH NĂM 2024 HỆ THỐNG BÀI TẬP B...
CHUYÊN ĐỀ DẠY THÊM HÓA HỌC LỚP 11 CHUNG 3 BỘ SÁCH NĂM 2024 HỆ THỐNG BÀI TẬP B...
 
Day tieng Viet cho nguoi nuoc ngoai.pptx
Day tieng Viet cho nguoi nuoc ngoai.pptxDay tieng Viet cho nguoi nuoc ngoai.pptx
Day tieng Viet cho nguoi nuoc ngoai.pptx
 
GIÁO ÁN KẾ HOẠCH BÀI DẠY MÔN VẬT LÝ 11 CẢ NĂM (SÁCH KẾT NỐI TRI THỨC) THEO CÔ...
GIÁO ÁN KẾ HOẠCH BÀI DẠY MÔN VẬT LÝ 11 CẢ NĂM (SÁCH KẾT NỐI TRI THỨC) THEO CÔ...GIÁO ÁN KẾ HOẠCH BÀI DẠY MÔN VẬT LÝ 11 CẢ NĂM (SÁCH KẾT NỐI TRI THỨC) THEO CÔ...
GIÁO ÁN KẾ HOẠCH BÀI DẠY MÔN VẬT LÝ 11 CẢ NĂM (SÁCH KẾT NỐI TRI THỨC) THEO CÔ...
 
HƯỚNG DẪN GIẢI ĐỀ MINH HỌA KÌ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2024 TỪ BỘ GIÁO DỤC MÔN...
HƯỚNG DẪN GIẢI ĐỀ MINH HỌA KÌ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2024 TỪ BỘ GIÁO DỤC MÔN...HƯỚNG DẪN GIẢI ĐỀ MINH HỌA KÌ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2024 TỪ BỘ GIÁO DỤC MÔN...
HƯỚNG DẪN GIẢI ĐỀ MINH HỌA KÌ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2024 TỪ BỘ GIÁO DỤC MÔN...
 
14 CHUYÊN ĐỀ BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC TỰ NHIÊN VẬT LÝ 8 - NĂM 2024 (4...
14 CHUYÊN ĐỀ BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC TỰ NHIÊN VẬT LÝ 8 - NĂM 2024 (4...14 CHUYÊN ĐỀ BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC TỰ NHIÊN VẬT LÝ 8 - NĂM 2024 (4...
14 CHUYÊN ĐỀ BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC TỰ NHIÊN VẬT LÝ 8 - NĂM 2024 (4...
 
IELTS READING - Earth’s lakes are under threat.pptx
IELTS READING - Earth’s lakes are under threat.pptxIELTS READING - Earth’s lakes are under threat.pptx
IELTS READING - Earth’s lakes are under threat.pptx
 

Trao đổi chất an toàn một cách tiếp cận mới Đàm Văn Tiện

  • 1. KHOA CHĂN NUÔI - THÚ Y SINH LÝ TRAO ĐỔI CHẤT AN TOÀN
  • 2. NỘI DUNG CHÍNH 1 GIỚI THIỆU 2 CƠ CHẾ KIỂM SOÁT ỨNG DỤNG3 4 HƯỚNG NGHIÊN CỨU
  • 3. Dư lượng có hại • Sản phẩm chăn nuôi chưa sạch có rất nhiều nguyên nhân và phải kể đến việc thái quá trong việc sử dụng (i) Chất kích thích tăng trọng (additive promotors) (ii) Kháng sinh và vacine (antibiotics and vaccines) (iii) khẩu phần ăn trái với bản chất tự nhiên - bò sữa ăn 80% thức ăn tinh (iv) thường xuyên bị stress diện tích nuôi chật- nhiệt v.v. trái với đời sống sinh lý tự nhiên • Vấn đề là: tất cả gây thay đổi về đường hướng trao đổi chất cho vật nuôi và người tiêu dùng (trao đổi chất không an toàn) www.themegallery.com
  • 4. TRAO ĐỔI CHẤT AN TOÀN • Chủ đề này không đề cập tới việc hạn chế sử dụng các chế phẩm kể trên bằng các phương pháp hiện hành, mà đề cập tới vấn đề sử dụng công cụ tập tính để chăn nuôi sạch và vẫn đảm bảo hiệu quả chăn nuôi • Chìa khoá: Trao đổi chất an toàn cho vật nuôi và người tiêu dùng - trên cơ sở xác định mục đích ăn của động vật
  • 5. QUAN ĐIỂM MỚI VỀ SINH TRƯỞNG VÀ SỨC KHỎE • Mục đích ăn: “Ăn không chỉ vì sinh trưởng mà còn để khoẻ mạnh, trẻ lâu, thông minh và tiến hoá nữa” - Đàm Văn Tiện. 2004 • Tiêu chí trong chăn nuôi là: Gia súc ăn để sinh trưởng và khoẻ mạnh - gia súc khoẻ trong cả đời nuôi thì thịt sạch và chất lượng tốt - Hạn chế stress, giảm glycorticoids • Khoẻ đường hướng trao đổi chất sảy ra tự nhiên - tự nhiên là gốc rễ của sự bền vững
  • 6. CÁCH MẠNG ĂN Ở NGƯỜI • Các cuộc cách mạng ăn uống của loài người • (1) Ăn thô - kiếm được gì ăn đó - người nguyên thuỷ • (2) Ăn vì năng lượng (18000 kilo-calo) - dựa vào máy móc xây dựng tiêu chuẩn • (3) Ăn vì thoả mãn chất đạm - máy móc xây dựng tiêu chuẩn (18 - 21 % CP)
  • 7. CÁCH MẠNG ĂN Ở NGƯỜI TIÊU DÙNG • (4) Ăn để cân đối các chất - máy móc xây dưng dựng tiêu chuẩn (amino acid, premix) - Âu châu vẫn bị bò điên, cúm gà là vì sao? • (5) Ăn để khoẻ, trẻ lâu và thông minh - động vật tự chọn lựa tă - máy móc không làm thay được - cơ thể động vật là một phòng TN vĩ đại • (6) Ăn để tiến hoá - hiểu sâu sắc ý nghĩa của ăn uống “không chỉ cho mình mà cho sự tiến hoá của chuỗi thức ăn” và khi đạt được nhận thức này thì ăn không cần chọn lựa nhiều (bàn sau)
  • 8. NHỮNG QUAN ĐIỂM MỚI • Cơ sở lý thuyết (background) • (i) Thoả mãn năng lượng (ennergy first) - Emman 1980 - giai đoạn đầu của bữa ăn - ít chọn lựa • (ii) Thoả mãn nhu cầu: đầy đủ, cân bằng các chất - giai đoạn sau của bữa ăn - hiệu chỉnh sự thiếu hụt các chất, tính chọn lựa cao - Provenza, Forbes 1995 • (iii) Cơ sở để hiệu chỉnh là nhu cầu dinh dưỡng “hiện thời/tức thì” của cơ thể - yếu tố cơ bản này dễ thay đổi do tương tác với sự thay đổi của môi trường - intake thường xuyên thay đổi Forbes 1999
  • 9. SẢN PHẨM CHĂN NUÔI LÀ THỨC ĂN CHO CON NGƯỜI • Nếu cấu tạo khẩu phần ăn chỉ quan tâm đến tăng trưởng - thức ăn công nghiệp là quên mất mục tiêu ăn để khoẻ mạnh ở gia súc - để khoẻ mạnh, trẻ lâu, thông minh và tiến hoá (ở người) • Các chất kích thích tăng trọng promotors - kích thích ăn nhiều intake tăng - năng xuất tăng - ăn vì tăng trọng - rất thành công
  • 10. NHỮNG BÀI HỌC • Lê Văn Thọ 1978: Testosterone. Lưu Đức Điệp 1979: tuyến giáp nghiền thyrosine kích thích tăng trọng ở lợn, nhưng chủ yếu là tích nước (tăng trọng giả) và người sản suất thì lợi còn người tiêu dùng hại – lợn siêu nạc vật chất khô của thịt thấp (11.800 NC về additive promotor) • Hormone sinh trưởng đang sử dụng trong thức ăn công nghiệp hiện nay là một vấn đề? Dư lượng cũng làm tích nước thái quá cho người tiêu dùng- cấu trúc tế bào thay đổi - gây rối loạn chức năng - Trao đổi chất không an toàn
  • 11. CẦN THAY ĐỔI • Cái vòng luẩn quẩn • Không khoẻ thì dễ cảm nhiễm bệnh và dùng kháng sinh và vaccine là xu thế không thể cưỡng nổi/làm “lười” hệ thống miễn dich • Cái vòng luẩn quẩn dư lượng kháng sinh dường như chưa có câu trả lời • Liệu có thể (i) Trước đây đặt mục đích nghiên cứu ăn để tăng trọng lên hàng đầu thì nay đặt mục đích ăn để khoẻ mạnh lên hàng đầu?
  • 12. THÁCH ĐỐ • Giả sử: chương trình ăn để khoẻ mạnh này thành công thì: • Khoẻ sẽ ăn được nhiều - ăn nhiều đồng nghĩa với tăng trọng • Cái chìa khoá: muốn ăn để khoẻ mạnh thì động vật phải có cơ hội chọn lựa thức ăn mà nó muốn • Các công ty có chịu thay đổi không? Ai cung cấp tiền cho các nhà khoa học NC?
  • 13. CÔNG CỤ TẬP TÍNH ĐỂ TĐC AN TOÀN • Công cụ tập tính trong ăn uống vì mục đích trao đổi chất an toàn • Nếu có cơ hội chọn lựa thức ăn thì người và động vật có vú có khả năng tự chọn lựa thức ăn một cách “thông minh” để phục vụ không chỉ cho mục đích tăng cân mà cả khoẻ mạnh và kháng bệnh nữa (250 nghiên cứu đề cập tới kết luận trên) - Kyrachiskis 1995 Toncalm 1998.
  • 14. QUAN ĐIỂM MỚI VỀ ĐỘC TỐ • Quan niệm về độc chất “một chất được cho là bổ dưỡng nhưng ăn vượt quá nhu cầu hiện thời thì trở thành chất độc cho trao đổi chất của cơ thể” - Forbes 2005 - ung thư, huyết áp, tiểu đường • Thức ăn công nghiệp “hỗn hợp” đã làm cho động vật mất hoàn toàn cơ hội chọn lựa các chất dinh dưỡng mà nó cần để khoẻ mạnh và tiến hoá. Tăng trưởng nhanh nhưng không khoẻ
  • 15. CƠ CHẾ (tiếp) • Nhận biết sự an toàn tă qua mùi vị, hình thể và màu quen thuộc của tă (i) gia súc chủ yếu là mùi vị và hình thể (ii) gia cầm chủ yếu là màu và hình thể tă (iii) người cả 4 tín hiệu trên mùi>vị>hình thể> màu • Pha II: tín hiệu thứ hai post-ingestive feedbacks gọi là tín hiệu sau tiêu hoá - cảm giác có dễ chịu sau khi ăn well- being/comfortable
  • 16. CƠ CHẾ CHỌN LƯA THỨC ĂN • Chúng tôi giả thiết rằng: cơ thể động vật là một phòng thí nghiệm “thông minh” để kiểm soát trao đổi chất một cách an toàn • Công cụ tập tính là sự chọn lựa thức ăn • Chúng tôi giả thiết quá trình kiểm soát trao đổi chất an toàn thông qua hai pha sau: • Pha I: Tín hiệu thứ nhất (i) mùi odor (ii) taste (iii) hình thể tă texture và (iv) màu tă color
  • 17. CƠ CHẾ (tiếp) • Nhận biết sự an toàn thức ăn qua mùi vị, hình thể và màu quen thuộc của tă (i) gia súc chủ yếu là mùi vị và hình thể (ii) gia cầm chủ yếu là màu và hình thể tă (iii) người cả 4 tín hiệu trên mùi>vị>hình thể> màu • Pha II: tín hiệu thứ hai post-ingestive feedbacks gọi là tín hiệu sau tiêu hoá - cảm giác có dễ chịu sau khi ăn well- being/comfortable
  • 18. CƠ CHẾ (tiếp) • Pha I: kiểm soát an toàn đầu vào của quá trìểttao đổi chất thông qua tín hiệu thứ nhất - nhận biết sự an toàn tă thông qua giác quan • Food check lists/cơ chế kiểm soát tă bằng gác quan ngoài • (i) Mùi vị, hình thể, màu sắc tă quen thuộc familian signal và đang cần ăn current need  chấp nhận ăn - Tă quen thuộc nhưng không đói chưa ăn
  • 19. CƠ CHẾ (tiếp) • (ii) Tă không quen thuộc có đói cũng từ chối hoặc đói quá thì ăn thử (low intake) để chờ tín hiệu thứ hai • Pha II: kiểm soát đầu ra của quá trình tiêu hoá thông qua tín hiệu thứ II, tín hiệu sau tiêu hoá/kiểm soát sự an toàn bằng giác quan trong • (iii) Thức ăn lạ (novel food) ăn thử mà cảm thấy an toàn well-being/comfortable thì tăng dần lượng ăn vào để khẳng định
  • 20. CƠ CHẾ (tiếp) • (ii) Tă không quen thuộc có đói cũng từ chối hoặc đói quá thì ăn thử (low intake) để chờ tín hiệu thứ hai • Pha II: kiểm soát đầu ra của quá trình tiêu hoá thông qua tín hiệu thứ II, tín hiệu sau tiêu hoá/kiểm soát sự an toàn bằng giác quan trong • (iii) Thức ăn lạ (novel food) ăn thử mà cảm thấy an toàn well-being/comfortable thì tăng dần lượng ăn vào để khẳng định
  • 21. ĂN NHẦM • Trường hợp ăn nhầm: do kiểm soát đầu vào tín hiệu thứ I bị trục trặc do các nguyên nhân sau: (a) quá đói ăn vội vì mục đích energy first (b) không có cơ hội chọn lựa (c) chức năng cơ quan nhận cảm trục trặc, mất cảm giác, mù màu v.v • Phương pháp truyền thống xác định cảm giác dễ chịu sau khi ăn: (i) nhịp tim (ii) nhịp thở (iii) huyết áp (iv) phản xạ đồng tử, sâu hơn (v) dự trữ kiềm của cơ thể insulin, cortisol v.v? quá nhiều yếu tố ảnh hưởng và rườm rà
  • 22. HƯỚNG NGHIÊN CỨU • Giai đoạn truớc mắt (2006): Xây dựng phương pháp đánh giá cảm giác dễ chụi/an toàn sau khi ăn comfortable/well being • Giai đoạn gối đầu (2006-2007): Xây dựng chỉ số an toàn trao đổi chất safety index of food cho một số loại thức ăn hàm chứa nguy cơ gây độc cho gia súc/ngưỡng lượng ăn vào intake an toàn trao đổi chất
  • 23. Biện minh/kế hoạch nghiên cứu (tiếp) • Giai đoạn lâu dài: Xây dựng phương pháp đánh giá nhu cầu dinh dưỡng của gia súc dựa vào mục đích ăn để khoẻ mạnh/có cơ hội chọn lựa thức ăn • Xây dựng xã/huyện chăn nuôi “sạch”/ thay đổi quy trình nuôi trên cơ sở kết quả nghiên cứu trao đổi chất an toàn