1. Makale Nasıl Yazılır?
Ege Can Serefoglu, MD, FECSM.
Ebriyoloji & Histoloji A.B.D. Medipol Universitesi Tip Fakultesi, Istanbul
egecanserefoglu@hotmail.com
3. Makale Türleri
Akademik çalışmalar genelde abstrakt, dergi
makalesi, kitap veya tez formunda sunulur.
Bazı dergiler multi-disipliner (e.g. NEJM, PNAS,
Nature)
Çoğu akademik disiplinin kendi dergileri vardır (e.g.
Fertil Steril)
Alt branşlara bölünme olabilir (e.g. Andrology, Assited
Reproduction, Endometriosis)
Çoğu dergide ‘peer review’
4. Makale Türleri
Cover of the first volume of the Philosophical Transactions of the Royal Society, the first journal in the world
exclusively devoted to science
8. Makale Türleri
Review Articles
Orijinal araştırma verileri sunulmaz
Bir çok orijinal makale sonuçları derlenir
Original (Research) Articles
Supplements
Case Studies
Short Communications
Abstracts - Posters
9. Derleme Makale
Derlemelerin önemi son yıllarda artmakta
Orijinal makalelerin sayısı fazla takip etmek güç
Atıf olasılığı daha fazla
Meta-analizlerin kanıt düzeyi en yüksek (1A)
11. Derleme Makale
Derleme türleri
Açıklayıcı: Yazar tercihlerine göre seçilen çalışmalar
sıralanır. Sonuçlar NİTEL
Sistematik (Meta-analiz): Farklı çalışma sonuçları
toplanır ve istatistiksel olarak değerlendirilir.
Sonuçları NİCEL.
12. Derleme yazarken 10 altın
kural
1. Bir başlık ve hedef kitle seç
İlginç olmalı
Önemli bir konuyu kapsamalı
Sınırlı olmalı (chapter değil derleme)
Makalelerde yer alan “ileri çalışmalara ihtiyaç
duyulan” alanlar ideal
13. Derleme yazarken 10 altın
kural
1. Bir başlık ve hedef kitle seç
2. Literatürü tekrar tekrar tara
Arama kelimelerinin kaydını tut
Hemen ulaşamadığın makaleleri unutma
Önceki derlemelerden faydalan
14. Derleme yazarken 10 altın
kural
1. Bir başlık ve hedef kitle seç
2. Literatürü tekrar tekrar tara
3. Okurken not al
İlginç kısımları kaydet
Eksikleri belirle
Nereler “copy-paste” edilebilir?
“Copy-paste” cümleleri değiştirmeyi unutma
15. Derleme yazarken 10 altın
kural
1. Bir başlık ve hedef kitle seç
2. Literatürü tekrar tekrar tara
3. Okurken not al
4. Derleme türünü belirle
Mini derleme: son birkaç yıla odaklı, kısa, spesifik
Full derleme: uzun, detaylı, kapsamı geniş
Açıklayıcı derleme
Sistematik derleme
16. Derleme yazarken 10 altın
kural
1. Bir başlık ve hedef kitle seç
2. Literatürü tekrar tekrar tara
3. Okurken not al
4. Derleme türünü belirle
5. Derlemeyi odakla ama ilgiyi geniş tut
İnterdisipliner konularda zor
17. Derleme yazarken 10 altın
kural
1. Bir başlık ve hedef kitle seç
2. Literatürü tekrar tekrar tara
3. Okurken not al
4. Derleme türünü belirle
5. Derlemeyi odakla ama ilgiyi geniş tut
6. Eleştirel ve tutarlı ol
İyi derleme sadece literatürü özetlemez – tartışır!!!
Çalışmalardaki metodolojik hataları belirt, yorumla
Araştırılması gereken konuları belirt
18. Derleme yazarken 10 altın
kural
1. Bir başlık ve hedef kitle seç
2. Literatürü tekrar tekrar tara
3. Okurken not al
4. Derleme türünü belirle
5. Derlemeyi odakla ama ilgiyi geniş tut
6. Eleştirel ve tutarlı ol
7. Mantıklı bir iskelet oluştur
IMRAD kuralı işlemez
Genel bir girişle başla, alt başlıklarla ana konuları ayır
Sonuç ve “take-home message” ile bitir.
19. Derleme yazarken 10 altın
kural
1. Bir başlık ve hedef kitle seç
2. Literatürü tekrar tekrar tara
3. Okurken not al
4. Derleme türünü belirle
5. Derlemeyi odakla ama ilgiyi geniş tut
6. Eleştirel ve tutarlı ol
7. Mantıklı bir yapı oluştur
8. Gelen yorumları iyi kullan
Derlemeler de hakeme gider
ve hakem yorumları derlemeyi iyileştirir
20. Derleme yazarken 10 altın
kural
1. Bir başlık ve hedef kitle seç
2. Literatürü tekrar tekrar tara
3. Okurken not al
4. Derleme türünü belirle
5. Derlemeyi odakla ama ilgiyi geniş tut
6. Eleştirel ve tutarlı ol
7. Mantıklı bir yapı oluştur
8. Gelen yorumları iyi kullan
9. Kendi çalışmalarından bahset ama Objektif OL…!!!
Bazı yazarlar makalelerinden bahsederken kendinden geçer
21. Derleme yazarken 10 altın
kural
1. Bir başlık ve hedef kitle seç
2. Literatürü tekrar tekrar tara
3. Okurken not al
4. Derleme türünü belirle
5. Derlemeyi odakla ama ilgiyi geniş tut
6. Eleştirel ve tutarlı ol
7. Mantıklı bir yapı oluştur
8. Gelen yorumları iyi kullan
9. Kendi çalışmalarından bahset ama Objektif OL…!!!
10. Güncel ol ama ustalara saygılı davran
22. Sistematik Derlemeler
Açıklayıcı (narrative) derlemelerden farkı
Kullanılacak makaleler sistematik bir metotla seçilir
PubMed’de xx ve yy kelimeleri taratılacak
2000 – 2016 yılları arasında yayınlanmış
İngilizce dilinde
Orijinal makale
Sonuçlar istatistiksel olarak değerlendirilebilir (meta-
analiz)
Kanıt düzeyi daha yüksek
23. Sistematik Derleme = PICO (HGKS)
Hasta grubu (SUI hastası)
İlgilenilen Girişim (TOT)
Uygun Karşılaştırma (TVT)
Uygun Sonuç (Hasta
memnuniyeti)
24. SİSTEMATİK BİR DERLEMENİN ADIMLARI
Adım Süreçler
Araştırılabilir sorular
formüle edin
Cevaplanabilir sorular seçin
Çalışmalar bulun Veri tabanları ve anahtar sözcükler
Kaliteyi değerlendirin
Çalışmalar seçerken kullanılan kalite
kriterleri
Sentez
Sonuçları yorumlama veya birleştirme
yöntemleri
25. SİSTEMATİK BİR DERLEMENİN YAPISI
Bölüm İçerik
Giriş Problemi ve derlemede ele alınan belli soruları ortaya koyar
Yöntemler
Araştırma ve değerlendirme sürecini tanımlar
Çoğunlukla kaç çalışmanın değerlendirildiğini ve seçildiğini
açıklar
Sonuçlar Seçilen çalışmaların kalitesini ve sonuçlarını anlatır
Tartışma
Bulguları, kısıtlamalarını ve uygulama ve araştırmaya ilişkin
sonuçlarını özetler
27. Makale Türleri
Review Articles
Original (Research) Articles
Bilimsel çalışmanın verilerinin tarifi
Supplements
Case Studies
Short Communications
Abstracts - Posters
29. Orijinal Makale
Genelde IMRAD şeması takip edilir
Introduction – Neden bu çalışma yapıldı?
Araştırma sorusu, test edilen hipotez veya amaç
neydi?
30. Orijinal Makale
Genelde IMRAD şeması takip edilir
Introduction
Methods – Ne zaman, nerede, nasıl yapıldı? Hangi
material kullanıldı? Nasıl hastalar değerlendirildi?
32. Orijinal Makale
Genelde IMRAD şeması takip edilir
Introduction
Methods
Results
And
Discussion – Bulgular ne anlama geliyor? Diğer
çalışmalarla benzeşen-ayrışan bulgular?
Limitasyonlar Geleceğe yönelik perspektif?
40. Makale Türleri
Review Articles
Original (Research) Articles
Supplements
Mevcut çalışmaya ilişkin geniş hacimli data
Yüzlerce sayfalık sayısal verileri içerebilir
Case Studies
Short Communications
Abstracts - Posters
41. Makale Türleri
Review Articles
Original (Research) Articles
Supplements
Case Studies
Bir hastanın semptom, bulgu, tanı, tedavi ve takibine ilişkin rapor.
Genelde nadir bir hastalık veya yeni bir klinik tarifler
Artık bir çok dergi kabul etmiyor…!
Çok heves ettiysen CARE guideline
Short Communications
Abstracts - Posters
43. Makale Türleri
Review Articles
Original (Research) Articles
Supplements
Case Studies
Short Communications
Önemli araştırma sonuçlarının bildirilmesi
Yayınlanmış bir makaleye ilişkin katkı ve eleştiri
Genelde hakeme gitmez – editör tarafından değerlendirilir.
Çabuk yayınlanır
Abstracts - Posters