1. Η επανάςταςθ ςτα νθςιά του
Αιγαίου

2. Η επανάςταςθ διαδόκθκε γριγορα ςτα νθςιά του
Αιγαίου.
Σπουδαίοι ναυτικοί, όπωσ ο Ανδρζασ Μιαοφλθσ και ο
Δθμιτριοσ Παπανικολισ, προςζφεραν ςθμαντικζσ
υπθρεςίεσ, είτε μεταφζροντασ τρόφιμα και
πολεμοφόδια ςτθν Πελοπόννθςο και τθ Στερεά Ελλάδα
είτε προςτατεφοντασ τισ περιοχζσ από τισ επικζςεισ του
τουρκικοφ ςτόλου.

3. Ο Δθμιτριοσ Παπανικολισ
Ο Ανδρζασ Μιαοφλθσ
Ο Ανδρζασ Μιαοφλθσ

4. Η επανάςταςθ από τθν
Πελοπόννθςο και τθ Στερεά
Ελλάδα μεταδόκθκε ςφντομα
ςτα νθςιά του Αιγαίου. Πρϊτα
επαναςτάτθςαν οι κοντινζσ
Σπζτςεσ με τθ Μπουμπουλίνα, τον
Απρίλιο του 1821 και ακολοφκθςε
θ Ύδρα, με πρωτοςτάτθ τον
πλοίαρχο Αντϊνιο Οικονόμου. Στθ
ςυνζχεια ξεςθκϊκθκαν τα Ψαρά, θ
Η Λαςκαρίνα Μπουμπουλίνα Σάμοσ, θ Κάςοσ και τα
Δωδεκάνθςα. Επαναςτατικι
δραςτθριότθτα εκδθλϊκθκε και
ςτθν Κριτθ, ιδιαίτερα ςτα
Σφακιά, ενϊ οι κάτοικοι των
Κυκλάδων φάνθκαν διςτακτικοί.

5. Τα εξεγερμζνα νθςιά ςυμμετείχαν αποφαςιςτικά
ςτον μεγάλο ξεςθκωμό του 1821. Τα ελλθνικά
καράβια, παρόλο που ιταν λιγότερα ςε αρικμό και
μικρότερα ςε χωρθτικότθτα, κυριαρχοφςαν ςτο
Αιγαίο, κακϊσ ιταν ταχφτερα και διζκεταν
πλθρϊματα με μεγάλθ ναυτικι εμπειρία.

6. Οι Ζλλθνεσ ναυτικοί διακρίκθκαν ςε τρία
είδθ πολεμικϊν επιχειριςεων: α) ςτθν
πολιορκία παρακαλάςςιων κάςτρων, όπωσ
θ Μονεμβαςιά και το Ναυαρίνο και ςτθν
υποςτιριξθ χερςαίων μαχών από τθ
κάλαςςα, β) ςε καταδρομζσ ςτα παράλια
τθσ Μικράσ Αςίασ, όπου αιχμαλϊτιηαν ι
κατζςτρεφαν εχκρικά πλοία, με
αποτζλεςμα να παρεμποδίηεται ο
τουρκικόσ ςτόλοσ να πλεφςει προσ τθν
Πελοπόννθςο και….

7. γ) ζε νασματίες ζηο ανοιτηό πέλαγος,
ζηις οποίες ζσμμεηείταν και ηα περίθημα
πσρπολικά,
ζκάθη γεμάηα με εύθλεκηο σλικό ποσ
προζδένονηαν ζηα οθωμανικά πλοία
και καηόπιν έπαιρναν θωηιά.

8. Σθμαντικι δράςθ ςτθ κάλαςςα
ανζπτυξαν, ανάμεςα ςε άλλουσ, οι
Ψαριανοί Δθμιτριοσ Παπανικολισ και
Κωνςταντίνοσ Κανάρθσ κακϊσ και ο
Ανδρζασ Μιαοφλθσ από τθν Ύδρα.
Αντιδρϊντασ οι Τοφρκοι, προχϊρθςαν
ςε αντίποινα ςε βάροσ του ελλθνικοφ
πλθκυςμοφ που κατοικοφςε ςτα παράλια
τθσ Μικράσ Αςίασ αλλά και ςτα νθςιά. Τον
Απρίλιο του 1822 θ Χίοσ καταςτράφθκε
ολοκλθρωτικά από Τοφρκουσ ςτρατιϊτεσ
και οι περιςςότεροι από τουσ κατοίκουσ
τθσ ςφαγιάςκθκαν. Ήταν ζνα γεγονόσ που
Κωνςταντίνοσ Κανάρθσ
ςυγκλόνιςε τουσ χριςτιανικοφσ λαοφσ τθσ
Ευρϊπθσ.

9. Οι αποτυχίεσ του τουρκικοφ ςτόλου κατά το
1821 ανάγκαςαν τον Σουλτάνο να ηθτιςει τθ
ςυνδρομι του παςά τθσ Αιγφπτου Μεχμζτ
Αλι, ο οποίοσ διζκετε ζνοπλεσ δυνάμεισ
εκπαιδευμζνεσ από Ευρωπαίουσ
αξιωματικοφσ. Τα επόμενα χρόνια οι
ςυγκροφςεισ ςτθ κάλαςςα εντάκθκαν. Τουσ
μινεσ Μάιο και Ιοφνιο του 1824 ενωμζνοσ ο
τουρκικοαιγυπτιακόσ ςτόλοσ επιτζκθκε ςτθν
Κάςο και τα Ψαρά, που αποτελοφςαν τισ
Μεχμζτ Αλι κφριεσ ναυτικζσ βάςεισ των
επαναςτατθμζνων Ελλινων. Κι ενϊ θ
διχόνοια ταλάνιηε τουσ Ζλλθνεσ, Τοφρκοι και
Αιγφπτιοι αποβιβάςτθκαν ςτα δφο νθςιά και
μετά από ςκλθρζσ μάχεσ με τουσ
υπεραςπιςτζσ τουσ, τα κατζςτρεψαν.

10. Σε ναυμαχία που πραγματοποιικθκε τζλθ
Αυγοφςτου του 1824 ςτον κόλπο του Γζροντα, ςτα
παράλια τθσ Μικράσ Αςίασ, ο ελλθνικόσ ςτόλοσ
κατάφερε να νικιςει τον ογκϊδθ
τουρκικοαιγυπτιακό. Ο ναφαρχοσ Μιαοφλθσ
προκάλεςε ςφγχυςθ ςτα εχκρικά πλοία με τουσ
ελιγμοφσ που πραγματοποίθςε, ενϊ με επιτυχία
χρθςιμοποιικθκαν και τα
πυρπολικά, καταςτρζφοντασ μία φρεγάτα με 1.000
ςτρατιϊτεσ και ναφτεσ. Μετά τθ Ναυμαχία του
Γζροντα, οι τουρκικοαιγυπτιακζσ δυνάμεισ
διαςκορπίςτθκαν και υποχϊρθςαν αναηθτϊντασ
αςφαλζσ καταφφγιο.

11. Γλωςςάρι
Χερςαίεσ μάχεσ: Μάχεσ που γίνονται ςτθν ξθρά.
Καταδρομζσ: Αιφνιδιαςτικζσ επικζςεισ.
Αντίποινα: Πράξθ που γίνεται ςε εκδίκθςθ κάποιασ
άλλθσ.
Ταλανίηω: Βαςανίηω, ταλαιπωρϊ.
Φρεγάτα: Είδοσ πολεμικοφ πλοίου.
Ιορδανίδου Ειρήνη