1. MUHAMMAD AFIQ BIN IBRAHIM
NUR HAIMAH BINTI ABDUL RAHSI
NUR AFIZAH BINTI SULAIMAN
DIRWANA BINTI RAMLEE

2. 
BATU BERSURAT
a) Ditemukan di Pagar Ruyung , Minangkabau
pada 1356 Masihi .ditulis dengan Huruf India.
Mengandungi sedikit prosa Melayu kuno dan
beberapa baris sajak Sanskrit .

3. b)Batu bersurat yang ditemukan di Sungai
Tersesat, Kuala Berang, Terengganu pada
1303/1397 Masihi .
- Ditemukan oleh Saiyed 
Hussein Ghulam al-
Bukhari semasa beliau bersama-sama Tunku
Abdul Kadir bin Engku Besar Paduka Raja
yang tiba di Kampung Buluh, Kuala Berang
pada tahun 1902 .
- -Semua tulisan pada batu bersurat ini
berhuruf jawi

4. 
2) BATU NISAN
a) Dikatakan Marco Polo melawat ke Sumatera
Utara pada tahun 1292. Dari situ islam mula
bertapak luas ke Melaka dan ke daerah-daerah
lain
b) Batu nisan Sultan Pasai-Samudra,Malik al-
Salleh yang bertarikh 1297 Masihi
-Ditulis dalam bahasa arab dengan
menggunakan kaligrafi Nishki dari India .

5. c)Pada batu nisan di Minye Tujuh Aceh(1380M)
tercatat perkataan seperti “hijrat
nabi”,’haji”,’iman”,”rahmat Allah”,”illahi Ya
Rabbi”,”swarga tuhan”-
tertulis dengan huruf
India tetapi bahasanya ada beberapa perkataan
Arab.Terdapat juga wartadan doa dalam bentuk
sajak Sanskrit yang putis dan halus.
d)Pada batu nisan di Aceh ini;kosa kata
dipengaruhi bahasa arab walaupun tulisannya
berhuruf lama,tetapi kosa kata lama Sanskrit
tidak dibuang.

6. e) Implikasi besar dalam perkembangan bahasa
melayu ialah selepasa kedatangan Islam iaitu
penyesuian aksara jawi untuk mengeja bahasa
Melayu

f)Antara batu nisan lain tinggalan sejarah
berhubung prasasti ini antaranya ialah :
i. Batu Nisan Campa 1039 Masihi(Arab)
ii. Batu Nisan Brunei 1048 Masihi(Arab)
iii. Batu Nisan Leran Jawa 1082 Masihi(Arab)
iv. Batu Nisan Ahmad Majnun Negeri
Sembilan 1465 Masihi(Arab-Jawi)

7. 3) HUKUM KANUN
a) Penulisaan undang-undang Melayu dalam
masyarakat tradisional tidak boleh disamakan
dengan maksud undang-
undang(law) yang
terpakai hari ini .
-Lebih sesuai di anggap sebagai penulisan yang
memperincikan kebiasaan atau tatasusila
hidup.
b)Qanun mengikut kamus al-Marbawi (Syeikh
Idris ab rauf al Marbawai) berdasarkan kata
dasarnya,”qanna”,yakni qanun yang bererti
undang-undang atau peraturan yang diikuti .

8. c)Kebangkitan kerajaan Melaka berlaku
serentak dengan penyebaran Islam dikepulauan
Melayu terutama dalam abad ke-15.
-Hakikat ini penting kerana 
hukuman dan
undang—undang yang digagaskan berkait rapat
dengan pelaksanaan hukum kanun.
-Terbukti kebenarannya kerna “kanun” itu
sendiri merupakan undang-undang syariah.

9. d)Pada zaman pemarintahan Sultan Mudzaffar
Shah muncul pahlawan Tun Perak yang
menguasai daerah di Siam,Pahang dan Pasai
 Pada zaman Sultan Mansor 
Shah(1458-1477)
Empayar diluaskan hingga ke Kedah.Pulau
Carimon,Trengganu, Johor,Bengkalis,dan
Pulau Bintang .Munculnya Hang Tuah pada
zaman ini yang telah menjadi mitos Melayu

10.  Menurut Hashim Awang ,dalam sastera
perundangan terdapat beberapa karya penting :

1) Undang-undang Melaka
2) Undang-undang Laut Melaka
3) Undang-undang Pahang
4) Undang-undang Sembilan Puluh Sembilan

11. SURAT AWAL

a)Misi Portugis menegakkan Kristian dan
mengagungkan bahasa mereka
-Kedatangan Belanda dan Inggeris pula berorientasi
penjajahan politik dan kebudayaan
b)Walaupun kolonial Barat memerintah ,Bahasa
Melayu tetap menjadi bahasa perantaraan dan bahasa
pemerintah .

12. ANTARA SURAT AWAL YANG MENITIPKAN
UNSUR SEJARAH BERKAITAN PENGGUNAAN
BAHASA MELAYU SEBAGI BUKTI IALAH :

 Pigafetta (seorang ketua kelasi) menyusun draf awal
berupa kata Itali-Melayu(1521 Masihi),sewaktu
berlabuh di Tidore,Maluku, dan Ternate.
 Surat Perjanjian jual beli antara syahbandar Tun
Jawa dengan kapten kapal Belanda(1600 Masihi)
 Raja Acheh menggunakan bahasa melayu dalam
surat perjanjian dan kebenaran berniaga kepada Sir
James Lancaster(1601 Masihi)
 Surat daripada Sultan Alauddin Shah kepada Harry
Middleton(1602 Masihi)

13. 
 Surat daripada Sultan Alauddin Shah kepada
King James 1(1612 Masihi )
 Raja Maluku (abad ke-16) menulis surat kepada
raja Portugis menggunakan bahasa Melayu
 Saint Francies Xavier (abad ke -16) yang menen
tang islam di Kepulauan Maluku telah menulis draf-draf
tentang kepercayaan Kristian dalam bahas a
Melayu semata-mata untuk menarik pengaruh
Katholik Kristian.

14. MUHAMMAD AFIQ BIN IBRAHIM
NUR HAIMAH BINTI ABDUL RAHSI
NUR AFIZAH BINTI SULAIMAN
DIRWANA BINTI RAMLEE

15. NASKAH SASTERA KASIK

Naskhah sastera klasik banyak terhasil,dengan pelbagai jenis
tema dan karya ,sama ada dalam bentuk prosa atau puisi.
Hikayat Hang Tuah lahir sesudah Masyarakat Melayu
memeluk Islam dan tergolong dalam jenis sastera epik
bersifat tempatan
Hikayat Muhamad Ali Hanafiah dan Hikayat Amir
Hamzah.Pengarang Sejarah Melayu pertama (tokoh sastera
istana Melaka)menyiapkan sejarahnaya pada tahun 1535
selepas jatuhnya Melaka ke tangan Portugis

16. 
 Sejarah Melayu,Hikayat Raja-raja Pasai,Hikayat
Merong Mahawangsa ,Hikayat Acheh, Salasilah
Melayu dan Tuhfat al-Nafis.Naskhah ini
menceritakan jurai keturunan raja Melaka
kesultanan Melayu
 Sastera Klasik hasil karya Raja Ali Haji.Antaranya
termasuklah Salalsilah Melayu Bugis,Tuhfat al-
Nafis,dan Gurindam Dua Belas
 Jenis keagamaan antaranya :

17. 
 Hikayat Nur Muhamad,Hikayat Mukjizat
Nabi,Hikayat Nabi Bercukur,dan Hikayat Nabi
Bercukur
 Cerita tentang sahabat pula:
Hikayat Abu Bakar,Hikayat Amirul Mukminin
Umar,Hikayat Raja Handak dan Hikayat Taman al-
Dari.

18. Fungsi Bahasa Melayu Klasik
terbahagi kepada 5 iaitu :

1) LINGUA FRANCA
-Pengaruh hindu di Kepulauan Melayu bermula
sejak zaman prasejarah melalui pelayaran dan
perdagangan dan menjadi platform kepada
kelahiran bahasa Melayu Klasik.
-Bahasa Melayu Klasik tetap menjadi “bahasa
pelabuhan”pada zaman pemerintahan
Melayu Melaka .
-Mengalami evolusi pertama Menerima pengaruh Bahasa
Sanskrit .

19. 
2 Bahasa Pentadbiran
a) -Sebelum kedatangan kolonial barat,kerajaan melayu
tradisional menggunakan bahasa Melayu klasik.
-Pada era pascapenjajahan juga bahasa Melayu
menjadi wahana pentadbiran
b) Boleh dilihat melalui susur galur kesultanan
Melayu Melaka yang mendaulatkan penggunaan
bahasa peribumi dalam hubungannya dengan
komuniti luar

20. 
c) Menerima kosa kata luar terutamanya setelah
menerima pengaruh Islam
- Beberapa contoh kosa kata dari arab diguna pakai
dalam konteks pentadbiran :
- mufti,imam,hormat,hukum,hakim,mahkamah,mansuh,
- Tertib,wakaf,wilayah,zalim,ilmu,falak,fasal,sejarah,takwim
,tabib,ahli,hisab, dan lain-lain .

21. 
3 Bahasa Ilmu(Agama)
- Tamadun India di kepulauan Melayu dikatakan
agama Hindu adalah agam kaum bangsawan
- Bahasa Sanskrit menjadi bahasa agama,bahasa
atasan,dan bahasa kebudayaan(penyataan seni
sastera)
- Peranannya sebagai bahasa ilmu dan menyebarkan
agama.Pada peringkat awalnya,tradisi pendidikan
berlaku di sekitar pusat politik dan budaya,iaitudi
isatana sama ada di Pasai,Melaka,dan Acheh .Di
Trengganu terletak di Istana Raja Mandalika

22. 
- Berlaku di rumah-rumah tuk guru surau,balai dan
masjid
- Sistem pendidikan pondok telah berkembang di
alam Melayu seperti di Acheh dan Pattani,diikuti
di Terengganu diasakan oleh Syeikh Abd Malik bin
Abdullah(1700) di Pulau Manis.Turut berkembang
di Kuala Berang dan Besut

23. 4 Bahasa Undang-undang
- Bukan sahaja ajaran agam Islammdiutamakan
tetapi

perundangan dalam kebudayaan dan resam
masyarakat.Disejajarkan dengan kebudayaan
Melayu sehingga Islam tu tidak sukar untuk
diterima dan diterjemahkan melalui peraturan dan
undang-undang tertentu yang perlu dipatuhi
- Pemakaian tulisan jawi menjadi pemangkin dalam
pelaksanaan undang-undang seperti yang terdapat
dalam buku Hukum Kanun

24. 
5 Bahasa Persuratan
a) Bahasa Melayu klasik sebagai bahasa persuratan
diorientasikan oleh cendekiawan Islam.
b) Antara ulama Islam yang telah menaghasilkan
karya berhubung panduan pemerintahan ataupun
terjemahan termasuklah ::

25. 
i. Taj al-Salatin (1603 Masihi) oleh Bukahari al-
Jauhari
ii. Bustain al-Salatin(1644 Masihi) oleh Nuruddin
Al-Rawimi
iii. Kitab Sulalat al-Salatin (1612 Masihi) oleh Tun
Sri Lanang
iv. Safinat al-Hukkan oleh Syeikh Jalaludin al-
Tursani

26. 
c) Di Terengganu,selepas 400 tahun pengisytiharan
batu bersurat,muncullah tokoh persuratan seperti
Syeikh Abd Malik bin Abdullah(terjemahan
hikam Melayu ;1700an)
d)Skrip jawi terawal ditulis pada kertas ialah dua
pucuk surat Sultan Ternate yg ditujukan jepada
Raja Porugal pada tahun 1521 Masihi dan 1522
Masihi

27. 
e) Teks jawi tertua ialah Aqa’id al-Nasafi bertarikh
1590 Masihi (988 Hijrah) mengandungi 43
halaman dengan lima baris Arab,Lima baris
terjemahan dalam bahasa Melayu setiap muka
surat
f) Sebuah hasil berbentuk manuskrip,iaitu Hikayat
Bayan Andina,ynag dikarang pada tahun 1600
Masihi

28. 
g) Awal abad ke-20,lahir pula tokoh penulis seperti
Tengku Ampuan Marian binti Tengku Wook
Khazaki dalam bentuk catatan sejarah,syair dan
ingatan

29. 
TERIMA KASIH
:D