Wspólnie z ClientEarth - Prawnicy dla Ziemi zorganizowaliśmy webinarium poświęcone dostępowi do informacji o środowisku.
Czego się z niego dowiemy?:
- Czym jest dostęp do informacji o środowisku?
- Czym różni się od dostępu do informacji publicznej?
- Jak przebiega procedura?
- Jakie informacje mogę znaleźć na platformach organów, a po jakie trzeba sięgnąć poprzez dostęp do informacji o środowisku?
- Na ile organy administracji publicznej wywiązują się z obowiązku umieszczania stosownych informacji o środowisku?
Webinarium prowadzone zostało przez Małgorzatę Smolak, prawnika ClientEarth, kierownika programu Polska Energia
Link do nagrania: https://www.youtube.com/watch?v=HOJW7zOKe7E
2. Dostęp do informacji o środowisku
• Czym jest dostęp do informacji o środowisku?
• Czym różni się od dostępu do informacji publicznej?
• Jak przebiega procedura?
• Jakie informacje mogę znaleźć na platformach organów, a po jakie
trzeba sięgnąć poprzez dostęp do informacji o środowisku?
3. Konwencja z Aarhus
• Konwencja o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w
podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach
dotyczących środowiska, sporządzona w Aarhus 25 czerwca 1998 r.;
• Konwencja reguluje prawo do dostępu do informacji o środowisku;
• Gwarantuje prawo do udziału społeczeństwa w procedurze decyzyjnej w
sprawach dotyczących środowiska;
• Wskazuje możliwość dostępu do wymiaru sprawiedliwości w sprawach
dotyczących środowiska.
4. Źródła prawa w Polsce
• Art. 74 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej;
• Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na
środowisko;
• Ustawa o dostępie do informacji publicznej.
5. Czego dotyczy informacja o środowisku i
jego ochronie?
• Stanu elementów środowiska oraz ich wzajemnego oddziaływania;
• Emisji oraz działań i środków wpływających lub mogących wpływać
negatywnie na środowisko;
• Wpływu stanu środowiska na zdrowie i warunki życia ludzi oraz obiekty
architektury;
• Działań oraz środków mających na celu ochronę środowiska;
• Planów, programów oraz analiz finansowych, związanych z podejmowaniem
rozstrzygnięć istotnych dla ochrony środowiska.
6. Informacja Publiczna Informacja o środowisku
Każda informacja o sprawach publicznych, czyli
informacja o działalności organów władzy
publicznej, osób pełniących funkcje publiczne
oraz innych podmiotów wykonujących zadania
publiczne.
Kada informacja znajdująca się w posiadaniu
organów admnistracji lub dla nich
przeznaczona, a która dotyczy:
• Stanu elementów środowiska oraz
ich wzajemnego oddziaływania;
• Emisji oraz działań i środków
wpływających lub mogących
wpływać negatywnie na środowisko;
• Wpływu stanu środowiska na
zdrowie i warunki życia ludzi oraz
obiekty architektury;
• Działań oraz środków mających na
celu ochronę środowiska;
• Planów, programów oraz analiz
finansowych, związanych z
podejmowaniem rozstrzygnięć
istotnych dla ochrony środowiska.
7. Prawo do
informacji publicznej
Prawo do
informacji o środowisku i jego
ochronie
Prawo do informacji Każdy zainteresowany podmiot
Podmiot zobowiązany
do udostępnienia
informacji
Władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące
zadania publiczne
Organy administracji posiadające informacje
o środowisku i jego ochronie lub dla których
informacje te są przeznaczone
Forma i sposób
udostępniania
informacji
- Ogłoszenie w Biuletynie Informacji Publicznej;
- Udostępnienie informacji na wniosek;
- Wstęp na posiedzenia kolegialnych organów
władzy publicznej pochodzących z powszechnych
wyborów oraz dostęp do nagrań z tych posiedzeń;
- Udostępnienie w centralnym repozytorium;
- Wyłożenie lub wywieszenie w miejscu publicznym.
- Informacje udostępniane są w formie ustnej,
pisemnej, wizualnej, dźwiękowej
elektronicznej lub innej formie;
- Udostępnienie informacji w publicznych
wykazach danych;
- Udostępnienie na wniosek lub żądanie
osoby zainteresowanej.
8. Prawo do
informacji publicznej
Prawo do
informacji o środowisku i jego
ochronie
Termin udostępnienia
informacji na
pisemny wniosek
zainteresowanego
podmiotu.
14 dni
(możliwość przedłużenia do 2 miesięcy)
Miesiąc
(możliwość przedłużenia do 2 miesięcy)
Interes prawny lub
faktyczny Brak konieczności wykazania
Odpłatność Co do zasady bezpłatne
Wysokość opłat określona została w
oddzielnym rozporządzeniu Ministra
Środowiska:
Koszt druku, przetwarzania, wysyłki
9. Obowiązek prowadzenia publicznie
dostępnych wykazów danych
• Powinny być prowadzone przez wszystkie organy zobowiązane do
udostępniania informacji o środowisku i jego ochronie;
• Znajdują się w nich dane o dokumentach zawierających informacje o
środowisku i jego ochronie;
• Wykazy danych w formie elektronicznej udostępniane są na stronie
Biuletynu Informacji Publicznej;
• Dodatkowe informacje udostępniane są na wniosek zainteresowanego
podmiotu.
10. Przykładowe bazy informacji o
środowisku
• http://www.ekoportal.gov.pl/ - docelowo powinno zbierać informacje o
środowisku. Aktualnie głównie informacje dotyczące występowanie o
informacje o środowisku, wyszukiwarka danych z MŚ;
• http://powietrze.gios.gov.pl – nowa strona internetowa (oraz aplikacja)
zbierająca aktualne dane ze stacji pomiarowych jakości powietrza + raporty
roczne i inne;
• (w przypadku woj. Mazowieckiego): http://wios.warszawa.pl/pl/monitoring-
srodowiska - monitoring środowiska, w tym jakość powietrza, wód czy
hałasu;
• http://www.mazovia.pl/zawiadomienia/zawiadomienia-dotyczace-pozwolen-
zintegrowanych/zawiadomienia-o-postepowaniach-pozwolenia-
zintegrowanego/trwajace-postepowania/ - informacje dotyczące trwających
postępowań dot. pozwoleń zintegrowanych (np. dla ferm, elektrowni itd.).
11.
12. Wniosek o udostępnienie informacji o
środowisku i jego ochronie
• Brak konieczności wykazania interesu faktycznego lub prawnego przez
wnioskodawcę;
• Forma pisemna;
• Precyzyjne wskazanie zakresu informacji jakich domaga się wnioskodawca;
• Określenie formy oraz środka udstępnienia informacji.
13. Udostępnianie informacji bez pisemnego
wniosku
• Informacje niewymagające wyszukiwania;
• Informacje umożliwiające podjęcie działań w celu zapobieżenia lub
minimalizacji szkód w sytuacji bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia ludzi
lub środowiska spowodowanego działalnością człowieka lub przyczynami
naturalnymi;
Informacje udostępniane są niezwłocznie, jednak nie później niż do końca
dnia w którym wnioskodawca wykazał zapotrzebowanie na informację.
14. Udostępnianie informacji na wniosek
• Informacje wymagające wyszukiwania;
• Informacje udostępniane są w sposób i w formie określonej we wniosku;
• Pisemne powiadomienie o braku możliwości udostępnienia informacji w sposób
zgodny z wnioskiem oraz wskazanie możliwej formy lub sposobu udostępnienia
informacji (14 dni);
• Wnioskodawca ma kolejne 14 dni na ustosunkowanie się.
15. Opłaty
Brak opłat:
Wyszukiwanie i przeglądanie w siedzibie organu administracji dokumentów
wyszczególnionych w publicznie dostępnym wykazie.
Odpłatne:
- Wyszukiwanie informacji;
- Przekształcenie informacji w formę wskazaną we wniosku;
- Sporządzenie kopii dokumentów lub danych;
- Przesłanie dokumentów lub danych.
16. Odmowa udostępnienia informacji o
środowisku i jego ochronie
m.in. w sytuacji gdy udostępnienie informacji mogłoby:
• Zakłócić przebieg postępowania sądowego, dyscyplinarnego lub karnego;
• Naruszyć przepisy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych;
• Naruszyć przepisy o ochronie danych osobowych;
• Dokumenty lub dane nie zostały jeszcze opracowane lub stanowią wewnętrzną
komunikację;
• Wniosek jest niemożliwy do zrealizowania;
• Wniosek jest zbyt ogólny;
• Odmowa ma charakter decyzji administracyjnej.
17. Odmowa udostępnienia informacji oraz
bezczynność organu
• Odmowa udostępnienia informacji o środowisku i jego ochronie następuje w drodze
decyzji administracyjnej;
• Tryb postępowania odwoławczego regulują przepisy ustawy Kodeks postępowania
administracyjnego (KPA);
• Wobec decyzji organu odwoławczego przysługuje skarga do sądu administracyjnego.
Co do zasady zastosowanie mają przepisy ustawy Prawo o postępowaniu przed
sądami administracyjnymi.
18. Zmiany od 1 stycznia 2017 r.
• Rozszerzono katalog podmiotów zobowiązanych do udostępniania
informacji o środowisku i jego ochronie, wprowadzając definicję „władz
publicznych” – obejmującą m.in.: Sejm, Senat, Prezydenta RP, sądy,
trybunały oraz organy kontroli państwowej i ochrony prawa.
• Zmodyfikowano także przepisy w zakresie przesłanek odmowy
udostępnienia informacji o środowisku i jego ochronie - odmowa udzielenia
informacji o środowisku zakłada zbadanie za każdym razem interesu
publicznego.