Kasaysayan, Kahulugan, Elemento, Uri ng taludturan ng TULA

1. Bb. Ivy Joy B. Ocio
KASAYSAYAN AT
PAGKILALA SA ELEMENTO
AT URI NG TULA

2. PAGTUKLAS NG KASAYSAYAN
NG TULA SA PILIPINAS
Ang kasaysayan ng
panulaang Filipino ay
nababahagi sa pitong
importanteng panahon. Ang
panahong ito ay nagsimula
noong unang pagdating ng
mga Negrito o Aeta
hanggang sa taong 1521.

3. PITONG (7) IMPORTANTENG PANAHON
SA PANULAANG FILIPINO
1. Matandang Panahon
2. Panahon ng Kastila
-Ang panahon ng mga Kastila ay
nagsimula noong taong 1521 hanggang
1875.
3. Panahon ng Pambansang Pagkamulat
- Ito ay ang panahon ng Propaganda at
Himagsikan.

4. PITONG (7) IMPORTANTENG PANAHON
SA PANULAANG FILIPINO
4. Panahon ng Amerikano
- Nagsimula noong 1898.
5. Panahon ng Hapon
- Ang gintong panahon.
6. Panahon ng Bagong Lipunan
7. Kasalukuyang Panahon

5. MATANDANG PANAHON
Ang mga sinaunang kabihasnan ay
may sarili ng sistema ng pagsusulat
at pagsasalita.
 Ang unang ebidensya na mayroon
nang sariling panitikang pasulat ang
mga Pilipino ay ang baybayin na
binubuo ng tatlong (3) pantig at labing
apat (14) na katinig o mas kilala sa
tawag na ALIBATA.

6. MATANDANG PANAHON
BAYBAYIN/ ALIBATA
NATUKLASAN NA ANG MGA SIMBOLO NG BAYBAYIN AY
NAKASULAT SA MGA KAHOY AT GINAMITAN NG MATUTULIS
NA BAGAY UPANG MABUO.

7. PANAHON NG KASTILA
Mga Naiambag ng Kastila sa Panulaang
Filipino
A.TUGMA - ito ay huling salita sa tula na kung
saan magkakasingtunog.
B.PASYON - isang naratibong tula na
nagsasaad ng buhay ni Hesukristo.
C.DALIT- ito ay gaya ng Pasyon ngunit ito'y
nagsasaad ng buhay ng Birheng Maria.
D.AWIT at KORIDO - ang mga tulang ito ay may
paksang tungkol sa pangromansa.

8. PANAHON NG PROPAGANDA AT
HIMAGSIKAN
KILOSANG PROPAGANDA
 Isang kilusan na
itinatatag sa
Barcelona,
Espanya
noong
1872-1892.
Dahil sa pagbitay ng
tatlong pari
(GOMBURZA).

9. PANAHON NG PROPAGANDA AT
HIMAGSIKAN
MGA TULANG NAISULAT SA PANAHON NG PROPAGANDA AT HIMAGSIKAN
 PAHIMAKAS ni DR. JOSE RIZAL- ang huling tulang
isinulat ni Dr. Rizal sa Fort Santiago.
 SAGOT NG ESPANYA SA HIBIK NG PILIPINAS ni
MARCELO H. DEL PILAR - hangad ng tula ang paghingi
sa mga reporma ngunit nagsasabi na ang Espanya ay
napakahina upang magbigay ng anumang tulong sa
Pilipinas.
 PAG IBIG SA TINUBUANG LUPA ni ANDRES
BONIFACIO - para himukin ang mga Pilipino na maging
makabayan.

10. PANAHON NG AMERIKANO
 AKLATANG BAYAN (1900 - 1921)
yumabong ng husto ang mga tula at
nanaig ang teoryang pampanitikan na
ROMANTISISMO.
 ILAW AT PANITIK (1922 - 1934)
sumikat ang LIWAYWAY magasin at
dito nakalathala ang ibang mga tula sa
panahon ng Amerikano.

11. PANAHON NG AMERIKANO
ALEJANDRO G. ABADILLA
"PAGHIHIMAGSIK",
pagsira sa tradiyunal na
anyo ng tula na may sukat
at tugma. Nakilala ito bilang
malayang anyo ng tula.
Tinaguriang “ Ama ng
Malayang Tulang Tagalog”

12. PANAHON NG AMERIKANO
JOSE CORAZON DE JESUS
kilala sa panulat ngalan na
"Huseng Batute", kampeon
ng mga taong mababa ang
kalagayan sa pamayanan.
Sinulat niya ang dalawang
kilalang tula na
"Bayan Ko"
at "Pamana".

13. PANAHON NG HAPON
kilala sa tawag na
GINTONG PANAHON ng
Panitikang Pilipino.
Sapagkat malayang ginamit
ng mga Pilipino ang sariling
wika. Sa panahong ito ay
nakilala ang dalawang anyo
ng tula ito ay ang HAIKU at
TANAGA

14. PANAHON NG BAGONG
LIPUNAN
ANG MGA MANUNULAT NG TULA
SA PANAHONG ITO, AY MALAYANG
MAKAPAGSULAT NG ANUMANG
PAKSA NA KANILANG NAISIN SA
PANAHONG ITO AY HINDI NA
MASYADONG MAPANURI AT
MAPANG-AKLAS ANG TEMA NG
MGA NAISULAT NA AKDA.

15. PANAHON NG BAGONG
LIPUNAN
Ang LIWAYWAY
magasin ang isa
sa popular na
babasahin na
kababasahan ng
mga akda lalong
lalo na ng tula.

16. KASALUKUYANG PANAHON
ANG MGA TULANG NAISULAT SA
PANAHONG ITO AY MAS MALIKHAIN,
HINDI LAMANG ANG MGA PAKSANG
HINGGIL SA PAG-IBIG. NGUNIT
KADALASANG PUMAPAKSA HINGGIL
SA KANILANG DANAS SA BUHAY.
KADALASANG SINASALIWAN NG
AWITIN O MABILIS NA PANANALITA.

18. BATNAG (1980) - Ang tula ay
nagpapahayag ng matapat na katotohanan na
pinatinig at pinatingkad ng pananaw at
pandama ng makata. Ang taludtod ay hindi
pumpon lamang ng mga salita kundi manapa’y
salamin ng pansariling daigdig at ng mga
karanasan,mithiin, adhikain, at kapalaran ng tao
sa kanyang paligid.

19. REGALADO -
Ang tula ay
kagandahan,diwa,
katas,larawan at
kabuuan ng lahat ng
kariktang nakikita sa
silong ng anumang
langit

20. ALEJANDRO at PINEDA -
Ang tula ay isang pagbabagong-hugis ng buhay,
isang paglalarawan ng buhay na hinango sa
guniguni na pinarating sa ating damdamin at
ipinahahayag sa pananalitang nag-aangkin ng
tumpak na aliw-iw at along mainam sa mga
sukat at tugma.

21. ELEMENTO NG TULA
Saknong - Isang grupo o pangkat ng mga
salita sa loob ng isang tula na may ilang
taludtod
Sukat - Tumutukoy ito sa bilang ng pantig
sa bawat taludtod ng tula.
Tugma - Ito’y magkakaparehong tunog sa
huling pantig ng huling salita sa bawat
taludtod.

22. ELEMENTO NG TULA
 Sining o Kariktan - Paggamit ng
piling/angkop at matalinghagang salita.
Kadalasang ito ang nag-iiwan ng
pangkalahatang impresyon ng mambabasa.
 Talinghaga - Paggamit ng matalinghaga o
mga tayutay.
 Diwa - Mataas na antas ng kaisipang taglay
ng tula.

23. MGA URI NG TALUDTURAN
Isa sa paraan ng pagpapahayag ng damdamin,
ideya o saloobin ay sa pamamagitan ng tula.
Ang tula ay isang masining na pagpapahayag
ng damdamin, kaisipan, ideya tungkol sa mga
bagay bagay, pag-ibig, kalikasan, politika at iba
pa. Isinaalang -alang ang tugma, sukat,
indayog at maging ang paggamit ng tayutay o
matalinghagang salita o pahayag sa pagsulat
ng tula. Narito ang iba’t ibang uri ng taludturan:

24. MGA URI NG TALUDTURAN
TRADISYUNAL
- Nagtataglay ang uri na ito ng sukat at
tugma. Ang sukat ay tumutukoy sa bilang ng
pantig sa bawat taludtod ng mga tula
(wawaluhin samantalang ang tugma ay
tawag sa magkakatunog na huling pantig ng
huling salita sa bawat taludtod.

25. MGA URI NG TALUDTURAN
MALAYANG TALUDTURAN
Ito ay tulang walang sukat at tugmang
sinusunod. Sa pagpili ng paksa, malaya pa
rin ang manunulat na makasulat at makapili
ng paksang nais niyang likhain, ngunit tiyak
na ang tula ay masining at magiging kapaki-
pakinabang para sa mambabasa.

26. MGA URI NG TALUDTURAN
BLANKO BERSO
Ito ay isang masining na uri ng
taludturan na maaring nasa malayang
pagpapahayag o tradisyunal na may
sukat at tugma subalit ang anyo ay
batay sa pamagat ng akda o
pinapaksa nito.

27. MARAMING
SALAMAT PO!
-- Bb. Ivy