MNUMS 523group

1. osteoarthritis
AУС-523 Ж.Билгүүн
Б.Нургайша
Б.Баясгаланмаа

2. • Тулгуур хөдөлгөөний эрхтэн тогтолцооны өвдөлтийн гол
шалтгаан нь болж байдаг ууттай үений зонхилон тохиолдох
өвчнийг яс үений үрэвсэл гэнэ

3. Ангилал
• Үений уутны үрэвсэл
нь мөгөөрсний эсвэл
ясны идэгдэлд эсвэл
хатингаршилд
хүргэдэг (РА)
Атрофийн
• Хэсэг газрын мөгөөрс
эмтэрч,үрэсэл маш бага
байх,яс болон зөөлөн
эдтэй холбоотой
зэргэлдээ бүтцүүд нь
зузаарч томордог (ОА)
гипертрофийн

4. Тархалт
• <45нас:гэмтлийн шалтгаантай
• <65 нас:нэг үеийг хамаарсан хэлбэр нь 50 хувь тохиолдоно
• Эмэгтэйчүүдэд хүнд хэлбэрүүд,гар,өвдөгний ОА зонхилно
• Түнхний ОА америкийн хар арьстан,уугуул нутгийнханд цагаан
арьстай хүмүүсээс бага байдаг
• Гар,олон үений ОА нь Ази,Малайз хүн амын дунд
цөөн,өвдөгний ОА Хятадад илүү тохиолдоно

6. ОА-д нөлөөлөх хүчин зүйл
• Таргалалт
• Удамзүй
• Нөхөн үржихүй
• Ясны нягтрал
• Тамхи
• Гэмтэл
• Үений хэлбэр
• Мэргэжлийн болон тамиржуулах үйл ажилгаа
• Булчингийн хүч сулрах

14. Эмнэлзүй
 Үндсэн шинж: өвдөлт (шилжинэ,хүнд хэлбэрийн үед илрэхгүй байж
болног),хөшингө,үйл ажилгааны алдагдал
 Өвдөлт:үений шар үсний бүрхүүл зузаарч,шингэний үүсэлт нэмэгдэж,үений
дотоод даралт ихсэхэд механорецепторууд сэдэрнэ
• Үрэвсэлийн медиаторууд үений шар усны бүрхүүлийн өвдөлтийн
ширхэгүүдийг сэдрээнэ
• Үений хөндийн дотоод даралт нь үений үрэвсэлтэй хавсарсанаар ясны
ойролцоох мэдрэлийн ширхэгүүдийг өдөөнө
• Мөгөөрсний дорх бага зэргийн байнгын гэмтэл
• Хэвийн бус биомеханик булчин суларсанаас үений ойролцоох аль нэг
бүтцийн өвдөлт байх
• Үенд үзүүлж буй даралтанд нуруу үл дасан зохицох
 Үеэх хавдах,үений хэлбэр алдагдах,үе шажигнах,

15. Гэмтсэн үений бүтэц,үйл ажилгаа
алдагдсанаас
• Үений гадаргууны тохиргоо
алдагдаж,жигд бус,ширүүн
шажигналт үүсэх
• Остеофитууд болон ясны
ургалтаас болон буруу
байршилаас яс,үе томрох
• Үе хэлбэрээ алдах
• Үений тогтворгүй байдал үүсэх
• Хөдөлгөөн хязгаарлагдах
• өвдөх

16. Яс үений зангилаат үрэвсэл
• Удамшилын урьдал хүчин зүйлүүд байх
• Гарын хуруунуудын олон үеийг хамаарсан байх
• Гебердений болон Бушарын зангилаатай байх
• Үе хооронд хагас мултрал тодорхой үүсэх
• Рентгенд яс үений үрэвсэлийн шинжүүд илэрхий илрэх
• Эмэгтэйчүүдэд зонхилон давамгайлах
• Цэвэршилтийн насны үед өвчин эхлэх
• Өвдөг,түнх,нуруу болон эрхий хуруу ОА байх
• Хурууны үе хоорондын мөгөөрс хавдаж,хэдэн сарын дараа үеэр өвдөх,цаашид
дуугарах,биед ойрын болон холын үеийг хамарна
• Гэмтсэн үе хооронд хөшингө үүсэх,өвдөх,үений хажуу хэсэгт хавдах,улайх
• Эрхий хурууны 1-р үе гэмтэх

19. Яс үений идэгдэлтэй үрэвсэл
• Гарын хуруунуудын шивнүүрүүдийн үеийг хамрах
• Үений үрэвсэлийн гадаргуу нь ихэнхдээ улаан өнгөтэй болох
• Рентген зурагт мөгөөрс идээгдэж “цахлай шувууны далавч”
шиг болно,мөгөөрс хатуурна
• Ойрын болон холын үеийг ижил хэмжээгээр гэмтээдэг
Үе хоорондын нэг эсвэл хэд хэдэн үе анкилоз болдог
Эрт үед мөгөөрсний доорх улаан өнгөтэй болж,яс
эмтэрч,идээгдэж,уйланхай эсвэл зангилаат үрэвсэлээс
үүдэлтэй мөгөөрсний доорх өөрчлөлтөөс ялгахад төвөгтэй
болгоно

20. Өвдөгний ОА
• Дотор талын их бага шилбэний хэсэгт яс болон
мөгөөрсний хүнд хэлбэрийн үрэлтийн улмаас varus
хэлбэрээр тэнхлэг алдагдаж майга болно
• Тойг шилбэний хэсгийг хамрах нь дөрвөн толгойт
булчингийн үйл ажилгаатай хамааралтай

22. Түнхий ОА
• Түнхний дээд хэсгийн болон захын ОА
 Сүүжний тогооны болон дунд чөмөгний дотор талын ирмэгт ясны ургалтууд байх
ба ихэнхдээ хавтгайран нийлж,дунд чөмөгний дотор талын гадаргуу нь зузаарна
 Үе хоорондын зай нарийсна,мөгөөрсний доорх хатуурал үүснэ,уйланхай 2 талдаа
тодорхой илэрнэ
 Эхэн үед нэг талынх байх,даамжрах тусам гадна эсвэл дотогшоо чиглэлтэй
шилжих,бүтэц хоёрдогчоор өөрчлөгдөх
• Түнхний төвийн хэсгийн ОА
 Түнхний төвийн хэсгийн гадаргуу нь үрэвсэнэ
 2талдаа ижил байх
 Үений зангилаат үрэвсэлтэй холбоотой
 Даамжрах нь бага

24. Оношлогоо
• Асуумж
• Бодит үзлэг
• Лаборатори оношлогоо
• Багажийн шинжилгээ

25. • Markers
• rheumatoid factor: negative
• antinuclear antibody (ANA): negative
• ESR/CRP: negative or slightly elevated 6

26. Рентген шинжилгээ
• ОА-н үед Рентген шинжилгээнд гарах үндсэн шинж:
• 1.Мөгөөрснөөс ясжих
• 2.Үений зай нарийсах
• 3.Байршил алдагдах
• 4.Мултрал үүсэх
• 5.Мөгөөрс хатуурах
• 6.Судасгүйжилттэй үхжилтээс үүсэлтэй үе сулрах

27. This classification was proposed by Ahlback et al in 1968.
According to Ahlbäck system, knee joint osteoarthritis is classified as:
• grade 1: joint space narrowing (less than 3 mm)
• grade 2: joint space obliteration
• grade 3: minor bone attrition (0-5 mm)
• grade 4: moderate bone attrition (5-10 mm)
• grade 5: severe bone attrition (more than 10 mm)

29. The Kellgren and Lawrence system is a method of classifying the
severity of knee osteoarthritis (OA) using five grades. This
classification was proposed by Kellgren et al. in 1957 2and later
accepted by WHO in 1961.
• The Kellgren and Lawrence system is a method of classifying the severity of
knee osteoarthritis (OA) using five grades. This classification was proposed by Kellgren et al. in
1957 2and later accepted by WHO in 1961.
• Classification
• grade 0: no radiographic features of OA are present
• grade 1: doubtful joint space narrowing (JSN) and possible osteophytic lipping
• grade 2: definite osteophytes and possible JSN on anteroposterior weight-bearing radiograph
• grade 3: multiple osteophytes, definite JSN, sclerosis, possible bony deformity
• grade 4: large osteophytes, marked JSN, severe sclerosis and definite bony deformity

30. • Conventional radiograph grading
• grade 0: normal
• grade 1: possible joint space narrowing and subtle osteophytes
• grade 2: definite joint space narrowing, defined osteophytes and some sclerosis,
especially in the acetabular region
• grade 3: marked joint space narrowing, small osteophytes, some sclerosis and
cyst formation and deformity of femoral head and acetabulum
• grade 4: gross loss of joint space with above features plus large osteophytes
and increased deformity of the femoral head and acetabulum

31. Бушерийн товруу /PIP/

32. Гебердений
товруу

35. Яс үений үрэвслийн дүрс оношлогооны болон
эмнэлзүйн шалгуур /АРК/
• Гарын сарвууны яс үений үрэвсэл:
1. Гарын хуруунууд өвдөх,бадайрах,эсвэл хөшингө илрэх
2. Сонгосон 10 үенээс 2 болон түүнээс олон үеийг хамарсан хатуу эдийн
томролт
3. Хавдсан МСР гурваас цөөн үенд нь хатууралт байх
4. 2 болон түүнээс олон DIP үенд хатуу эдийн томролт байх
5. Сонгосон 10 үенээс 2 ба түүнээс олон үений хэлбэр алдагдсан байх
Оношлогооны шаардлага: 1-3 болон 4 эсвэл 5
Сонгосон 10 үе: Хоёр талын DIP 2-3, PIP 2-3, СМС-1

36. • Өвдөгний яс үений үрэвсэл: /Эмнэлзүйн шалгуур/
1. Өмнөх сарын ихэнхи өдрүүдэд өвдөгний үеэр өвдсөн байх
2. Үений идэвхитэй хөдөлгөөний үед нуржигнах,шажигнах
3. Өглөөний хөшингө <30мин бага байх
4. Үзлэгтт өвдөгний үе томорсон байх
5. Нас >38
Оношлогооны шаардлага: 1+2+4 эсвэл 1+2+3+5 эсвэл 1+4+5

37. • Өвдөгний яс үений үрэвсэл: /ЭЗ болон ДО шалгуур/
1. Өмнөх сарын ихэнхи өдрүүдэд өвдөгний үеэр өвдсөн байх
2. Үений зах ирмэгийн яс ургалт рентгенд тодорхойлогдоно
3. ЯҮҮ-н уутны үрэвслийн шинж нь сонгомол байх
4. Нас >40 дээш байх
5. Өглөөний хөшингө <30 мин бага байх
6. Үений идэвхитэй хөдөлгөөний үед нуржигнах,шажигнах
Оношлогооны шалгуур: 1+2, эсвэл 1+3+5+6, эсвэл 1+4+5+6

38. • Түнхний яс үений үрэвсэл:
1. Өмнөх сарын ихэнхи өдрүүдэд түнхний үеэр өвдсөн байх
2. УЭТХ <20 мм/цаг
3. Рентгенд дунд чөмөг, эсвэл түнхний үенд ясны ургалт илрэх
4. Рентгенд сүүжний үений зай нарийсах
Оношлогооны шаардлага: 1+2+3, эсвэл 1+2+4, эсвэл 1+3+4

39. Ялган оношлогоо
Эмнэлзүйн илрэл Яс үений үрэвсэл /ОА/ РА
Үеийг анхдагчаар гэмтээх DIP, CMC MCP, PIP
Гебердений товруу Тодорхой илрэх Байхгүй
Үений өөрчлөлтийн шинж
чанар
Хатуу, ясархаг Зөөлөн, дулаан, өвдөлттэй
Хөшингө Хэрэв хөшингө илэрвэл
ачааллын дараа улам
ихсэх, магадгүй оройн цагт
хөшингө илрэх
Амралтын дараа үений
хөшингө улам ихсэх
/өглөөний хөшингө/
Лаабораторийн шинжилгээ РФ /-/, УЭТХ болон С
урвалжит уураг хэвийн
РФ /+/, УЭТХ болон С
урвалжит уураг ихсэх, anti-
CCP /+/