2. СОДРЖИНАСОДРЖИНА::
► Што е ултразвук?Што е ултразвук?
► Ултразвук кај млади и стари луѓеУлтразвук кај млади и стари луѓе
► Примена на ултразвукот кај животнитеПримена на ултразвукот кај животните
► EEхолокацијахолокација
► Ехолокација кај делфинитеЕхолокација кај делфините
► Даниел КишДаниел Киш
► KaKaде се применува ултразвукот?де се применува ултразвукот?
► Ултразвукот и гинекологијатаУлтразвукот и гинекологијата
► Ехографија кај бубрезиЕхографија кај бубрези
► Ехографија-за ибегнување на операцијаЕхографија-за ибегнување на операција
► Ехографијата и хемотерапијатаЕхографијата и хемотерапијата
3. Што е ултразвук?Што е ултразвук?
► Ултразвукот е звукУлтразвукот е звук
чија фрекфенцијачија фрекфенција
е над горнатае над горната
граница заграница за
слушање наслушање на
човечкото уво,човечкото уво,
која изнесува надкоја изнесува над
20 kHz.20 kHz.
4. Ултразвук кај млади и стари луѓеУлтразвук кај млади и стари луѓе
► ПомладитеПомладите
личностиличности, особено, особено
децата имаатдецата имаат
способнот даспособнот да
слушнат звуци коаслушнат звуци коа
се наоѓаат насе наоѓаат на
повисокатаповисоката
граница. Какограница. Како
човек старее такачовек старее така
и границата заи границата за
слушање муслушање му
опаѓа. опаѓа.
5. Примена на ултразвукот кајПримена на ултразвукот кај
животнитеживотните
► Некои животни какоНекои животни како
на пр кучињата,на пр кучињата,
глувците и другиглувците и други
имаат способност даимаат способност да
го слушнатго слушнат
ултразвукот.ултразвукот. Тоа еТоа е
поради тоа што тиепоради тоа што тие
можат да слушаатможат да слушаат
звуци кои имаатзвуци кои имаат
френквенцијафренквенција
поголема од 20000поголема од 20000
HzHz
6. EEхолокацијахолокација
► Терминот “ехолокација”Терминот “ехолокација”
се однесува на можностасе однесува на можноста
што некои морскишто некои морски
цицачи и лилјаци јацицачи и лилјаци ја
имаат и им овозможува имаат и им овозможува
во суштина да “гледаат”во суштина да “гледаат”
со своите уши одсо своите уши од
слушање на ехото. Овојслушање на ехото. Овој
процес им овозможува напроцес им овозможува на
животнитеживотните
да ехолоцираат сода ехолоцираат со
производство на звуци, апроизводство на звуци, а
потоа примањепотоа примање
и толкување какои толкување како
резултат на ехото.резултат на ехото.
7. Ехолокација кај делфинитеЕхолокација кај делфините
► Процесот на ехолкација започнуваПроцесот на ехолкација започнува
кога делфините испуштаат многукога делфините испуштаат многу
краток хидролокаторски пулсиракраток хидролокаторски пулсира ччкики
звук наречен кликзвук наречен клик .. Звукот се реф Звукот се реф --
лектира од објектот кон кој што електира од објектот кон кој што е
насочен, потоа се прима од долнатанасочен, потоа се прима од долната
вилица. Освен кликовите,вилица. Освен кликовите,
делфините испуштаат и звуци воделфините испуштаат и звуци во
вид на свирежи кое е уникатно завид на свирежи кое е уникатно за
секоја единка и по него можатсекоја единка и по него можат
меѓусебе да се распознаваат.меѓусебе да се распознаваат.
Мајката делфин на младото послеМајката делфин на младото после
раѓањето може и до неколку денараѓањето може и до неколку дена
постојано да му “свирка” за да овапостојано да му “свирка” за да ова
може да го научи и потоа да јаможе да го научи и потоа да ја
препознае по свирежот.препознае по свирежот.
8. Даниел КишДаниел Киш
► Американецот Даниел КишАмериканецот Даниел Киш
користи ехолокација,користи ехолокација,
техника која му овозможуватехника која му овозможува
секогаш точно да знае штосекогаш точно да знае што
има околу него и со помошима околу него и со помош
на која вози велосипед и одина која вози велосипед и оди
на планинарење.на планинарење.
► ““Техниката ја усовршив доТехниката ја усовршив до
перфекција. Произведувам звуциперфекција. Произведувам звуци
со усните. Тие патуваат со брзинасо усните. Тие патуваат со брзина
поголема од 300 метри вопоголема од 300 метри во
секунда и се одбиваат одсекунда и се одбиваат од
објектите што ме опкружуваат. Сообјектите што ме опкружуваат. Со
помош на тој повратен звук јаспомош на тој повратен звук јас
можам да заклучам што имаможам да заклучам што има
околу мене и точно знам кадеоколу мене и точно знам каде
треба да се движам”треба да се движам” појаснипојасни
Киш.Киш.
9. KaKaде се применува ултразвукот?де се применува ултразвукот?
► Најголема применаНајголема примена
на ултразвукот имана ултразвукот има
во медицината –во медицината –
ултразвучнаултразвучна
дијагностика но седијагностика но се
користи и за многукористи и за многу
други цели ( задруги цели ( за
откривање на јатооткривање на јато
риби и подморницириби и подморници
таканаречен сонар).таканаречен сонар).
Принципот на кој сеПринципот на кој се
користи ултразвукоткористи ултразвукот
е многу едноставен.е многу едноставен.
10. Ултразвукот и гинекологијатаУлтразвукот и гинекологијата
► ГинеколошкиГинеколошки
ултразвук се вршиултразвук се врши
за да испитаза да испита
следното:следното:
► ·Мочен меур, матка,·Мочен меур, матка,
цервикс и јајцеводицервикс и јајцеводи
кај жена.кај жена.
► ·Мочен меур,·Мочен меур,
простата и семенитепростата и семените
кеси кај маж.кеси кај маж.
11. Ехографија кај бубрезиЕхографија кај бубрези
► Камен во бубрезите обичноКамен во бубрезите обично
се создава во средиштето насе создава во средиштето на
бубрезите, каде што себубрезите, каде што се
собира мочта пред да оди вособира мочта пред да оди во
мочниот канал,цевка којамочниот канал,цевка која
води до мочниот меур. Тојводи до мочниот меур. Тој
се создава кога одреденисе создава кога одредени
материи во мочта-материи во мочта-
вклучувајќи калциум и мочнавклучувајќи калциум и мочна
киселина- се кристализирааткиселина- се кристализираат
и тие кристали се таложат.и тие кристали се таложат.
Најчест метод заНајчест метод за ““кршењекршење””
на ови камења претставувана ови камења претставува
ехографијата (ултразвук).ехографијата (ултразвук).
12. Ехографија-за ибегнување наЕхографија-за ибегнување на
операцијаоперација
► Најлесен методНајлесен метод
за избегнувањеза избегнување
на хируршкина хируршки
зафат при некоизафат при некои
тешки повреди,тешки повреди,
се користисе користи
ултразвукот,ултразвукот,
односноодносно
ехографијата.ехографијата.
13. Ехографијата и хемотерапијатаЕхографијата и хемотерапијата
► Хемотерапија еХемотерапија е
третман натретман на
болести,болести,
вклучувајќи вклучувајќи ракрак,,
со хемикалии.со хемикалии. ЗаЗа
подобрување наподобрување на
ефектот наефектот на
хемотерапијата сехемотерапијата се
користикористи
ултразвукотултразвукот
(ехографија).(ехографија).
14. ПоморствоПоморство
► Примената наПримената на
ултразвукот воултразвукот во
поморството сепоморството се
користи закористи за
одредување наодредување на
одредени морскиодредени морски
длабочини, како идлабочини, како и
за одредување наза одредување на
јато риби како ијато риби како и
други подморници.други подморници.
15. Металургијата и ултразвукотМеталургијата и ултразвукот
► Примената наПримената на
ултразвукот кајултразвукот кај
металургијата еметалургијата е
следнаваследнава::
Се користи заСе користи за
одредување наодредување на
грешки пригрешки при
производството напроизводството на
различни предметиразлични предмети
во индустријата, ново индустријата, но
поготово вопоготово во
машинсктамашинскта
индустријаиндустрија
