Peng Kungkea

1. ជំពូកទី៤​​​ Economic Policies
I.Introduction
ន.ប.ស.ដៈ =សិល្បះននការចាត់ចែងសសដធកិែចឲ្យស្លើយតបសៅនិង​តំរូវការ ធានាកំស ើន និងរកាសមធម៌។
ន.ប.សារសពើពនធ
ន.ប.គ្រប់គ្រងតំរូវការ ន.ប.​គ្ាក់ែំ ូ ល្
ន.ប.ស.ដ
ន.ប.ពា ិជជកមមនិងឧសាហកមម
ន.ប.គ្រប់គ្រងការផ្គត់ផ្គង់
ន.ប.រូបិយវតថុ

2. តំរូវការចាំាែ់និងវិភាជន៏ថវិការ
.ែំណាយសាធារ ៈ ផ្គត់ផ្គង់ែំ ូ ល្និងបំរុងសាធា ៈ
ឧបតថមភធននិងអទិភាពហិរញ្ញវតថុ
.ការសផ្េរែំណាយ ការសផ្េរដល្់ចផ្ែកឯកជន
ការសផ្េរដល្់ចផ្ែកសាធារ ៈ
ន.ប.សារសពើពនធពគ្ងីក
(Expansion Fiscal Policy)
.ទគ្មង់គ្បតិបតតិន.ប.សារសពើពនធ
ន.ប.សារសពើពនធបគ្ងួម
(Contraction Fiscal Policy)

3. II.ន.ប.សារសពើពនធ (Fiscal Policy)
ន.ប.សារសពើពនធ​រឺចផ្ែកមួយននន.ប.ស្លើយតបសៅនិង
តំរូ​វការតាមរយៈការផ្លល ស់បតូរពនធដារ​​ឥរិយាបទែំណាយ សាធារ ៈនិងការសផ្េរែំណាយ។
មុខសញ្ញញ រងពនធ
.ការផ្លល ស់បតូរពនធដារនិងរយ គ្បសេទពនធចាស់និងបចនថម
សុគ្កិតភាពននការគ្បមូល្ពនធ

4. GDP
0
CFP
EFP
Time
កាត់បនថយពនធនិងែំណាយសាធារ ៈ
សល្ើកទឹកែិតតែំណាយបុរគល្
សផ្េរែំណាយអាទិភាពEFP
CFP : ផ្េុយពីខាងសល្ើ
Net Taxes= Taxes – (Transfer+ Subsidies)
(+) អតិសរកថវិកា បសងកើនបំរុងនិង EFP
(-) ឳនភាពថវិកា​​​​​កំស ើនបំ ុ ល្

5. III.​​ទីផ្ារហិរញ្ញវតថុនិងសោល្នសយាាយរូបិយវតថុ
ទីផ្ារហិរញ្ញវតថុ=​ភាែ ក់ងារសសដធកិែចចដល្មាន៖
ហិរញ្ញបបទានផ្លេ ល្់
ល្ំហូរហិរញ្ញវតថុ
ហិរញ្ញបបទានផ្លេ ល្់
ឧបករ ៏បំ ុ ល្ ឧបករ ៏ហិរញ្ញវតថុ
អំស ះអំណាងធានា

6. ទីផ្ារហិរញ្ញវតថុ​មាន២រឺ៖
-ទីផ្ាររូបិយវតថុ=​​ល្ំហូរនិងឧបករ ៏ហិរញ្ញវតថុ​តិែជាង១ឆ្ែ ំ​​​(ទីផ្ារបឋមរឺឧប​ករ ៏បំ ុ ល្ផ្សពវផ្ាយល្ក់ដំបូងសដាយសារតំរូវ
ការរូបិយវតថុ)
-ទីផ្ារមូល្ធន=​​ល្ំហូរនិងឧបករ ៏ហិរញ្ញវតថុ​សល្ើសពី១ឆ្ែ ំ​​(ទីផ្ារបនាេ ប់រឺឧបករ ៏បំ ុ ល្ល្ក់បនតកែុង​សោល្បំ ងពា ិជជ
កមម)
 រូបិយវតថុ=​សមាភ រៈរឺឧបក ៏ចដល្សគ្បើគ្ាស់ជាមសធោាយសដាះដូរនិងទូទាត់បំ ុ ល្។​ន. សសដធកិែចរឺការគ្រប់គ្រងរូបិយប័ ណ
សដាយសាររូបិយប័ ណជាមសធោាយទូទាត់​ឯកតារ នី​បនេុកតំនល្​និង​បទដាធ នពនោែំណាយ។

7.  តំរូវការរូបិយវតថុ=​​សសែកតីគ្តូវការរូបិយប័ ណកែុងសសដធកិែចសដើមបីបញ្ញច ែំណាយគ្បតិបតតិការទូទាត់​វិនិសយារសាែ់គ្ាក់​
និង​សសថរភាពននល្ំហូររបិយប័ ណ។
. កតាត ឥទធិពល្សល្ើតំរូវការរូបិយវតថុ=​កគ្មិតនថល​គ្ាក់ែំ ូ ល្​អគ្តាការគ្ាក់ និង​សសវាឥ ទាន។
IV សោល្នសយាាយរូបិយវតថុ​(Monetary Policy)
 សោល្នសយាាយរូបិយវតថុ=​ចផ្ែកមួយនននសយាាយគ្រប់គ្រងការផ្គត់ផ្គង់ចដល្ពាក់ព័នធសៅនិងអគ្តាការគ្ាក់​អគ្តាបតូ
រគ្ាក់​​និង​ការផ្គត់ផ្គង់ឥ ទាន

8.  សោល្បំ ង
-សសថរភាពទីផ្ារហិរញ្ញវតថុ
-កាត់បនថយអតិផ្រណា
-ល្ំអនិងអគ្តាការគ្ាក់
-ធានាកំស ើនសសដធកិែច
 សោល្នសយាាយរូបិយវតថុែមបងៗ៖
១​. តំរូវការគ្ាក់បំរុង​​រឺកាតពវកិែចធនាោរកណាក ល្កែុងការរកា​រឺ​បនថយ​រឺ​បសងកើនគ្ាក់បំរុង
សគ្មាប់ធនាោរឯកជនសៅតាមសាថ នភាពសសដធកិែចនិងការវិវតតន៏ទីផ្ារហិរញ្ញវតថុ។

9. Ex: សៅសពល្សសដធកិែចធាល ក់ែុះរឺ​មានកំស ើនអតិផ្រណាធនាោរកណាត ល្​តសមលើងគ្ាក់បំរុង​សដើមបី
កាត់បនថយែល្នាផ្គត់ផ្គង់សាែ់គ្ាក់សៅទីផ្ារ​ទប់ទល្់អតិផ្រណា​និង ការពារមាច ស់បសញ្ញើ។
២​​គ្បតិបតតិការទីផ្ារសបើកែំហ(Open Market Operation)
រឺជាការផ្តល្់សិទធដល្់ធនាោរជាតិ​(ឯកជនកែុងការទិញ​​ល្ក់ឧបករ ៏ហិរញ្ញវតថុ របស់រដធរឺ​គ្កុមហុនឯកជន)
ការទិញល្ក់មូល្បគ្ត
ការទិញល្ក់គ្ទពយសមបតតិ

10. ៣.​​អគ្តាការគ្ាក់អបបហារ (Discounting Interest Rate)
រឺវិធានការរបស់ធនាោរកណាត ល្កែុងការដាក់បទបញ្ញជ ឲ្យធនាោរឯកជនបញ្ចុះការគ្ាក់ឲ្យទាបបំផ្ុតសដើមបី
ធានាកំស ើនវិនិសយារសំរួល្ពា ិជជកមម​និងកំស ើតគ្តល្ប់មកវិញននសសដធកិែច។
​ែំនុែ​១.៣​ជានសយាាយរូបិយវតថុគ្បសយាល្សដាយធនាោរកណាត ល្ដាក់និយ័តកមមគ្បសយាល្​និងឲ្យទីផ្ារ
ហិរញ្ញវតថុ/អនតរការិយហិរញ្ញវតថុដំស ើរសដាយខលួនឯង។

11. ៤.ការផ្គត់ផ្គង់ឥ ទាន​រឺការសបើកផ្តល្់នូវបរិមា សាែ់គ្ាក់សៅកែុងដំស ើរការសគ្បើគ្ាស់ឥ ទានននទីផ្ាររូបិយវតថុ។
.ការកំ ត់ពិដានឥ ទាន (Credit Ceilling) រឺឧបករ ៏ចដល្ធនាោរកណាត ល្ដាក់កគ្មិតសាែ់គ្ាក់ផ្គត់ផ្គង់
ឥ ទានអតិបរមាសគ្មាប់អនតរការិយហិរញ្ញវតថុ៖
-15% Loan portfolio when economic recession.
-30% Loan portfolio when economic boom.
.តគ្មង់ទិសឥ ទានសគ្មាប់វិស័យអាទិភាព
.ការគ្តួតពិនិតយការគ្ាក់ Real rate of interest
Nominal rate of interest