Bai 19 siêu âm 3 d

1. SIÊU ÂM 3D/4D Bs Nguyễn Đình Vũ
Khoa CĐHA

2. MỤC TIÊU
Hiểu đƣợc 1 số khái niệm cơ bản về siêu âm 3d
Các ứng dụng của siêu âm 3d/4d

3. GIỚI THIÊU
Siêu âm 2d vẫn là loại siêu âm cơ bản trong suốt 30 năm
nay cho đến khi siêu âm 3d/4d nó đã thay đổi cách thực
hiện siêu âm với bệnh nhân
Siêu âm 3D/4D giúp lƣu lại thể tích siêu âm nhờ đó mà
bác sĩ siêu âm có thể xem lại toàn bộ những cấu trúc đƣợc
khi không có bệnh nhân. Nhờ đó mà mở ra nhiều các cách
thức mới trong xử lý/phân tích hình ảnh
Ngoài ra siêu âm 3D/4D cũng là một phƣơng tiện để giúp
bệnh nhân có cái nhìn trực quan hơn về thai nhi

4. CÁCH THỨC THU THẬP HÌNH ẢNH
Có 2 cách:
 Dùng đầu dò 2D
 Dùng đầu dò 3D
Ngày nay ngƣời ta chủ yếu sử
dụng đầu dò 3D vì nó đơn giản
hơn

5. LOẠI ĐẦU DÒ SỬ DỤNG
Đầu dò 2D Đầu dò 3D

6. NGUYÊN LÝ CỦA SIÊU ÂM 3D
Hình ảnh 3D đƣợc tạo bởi một lƣợng lớn hình ảnh 2D liên
tiếp sau đó tái tạo lại tạo thành khối thể tích từ đó dữ liệu
hình ảnh sẽ đƣợc xử lý trên khối dữ liệu này

7. CÁC BƢỚC TẠO HÌNH CỦA 3D
Thu thập thông tin
Xây dựng dữ liệu 3D
Tái tạo :
 Mặt phẳng
 Bề mặt
 Thể tích

8. THU THẬP THÔNG TIN
Đầu dò sẽ quét và thu nhận hàng loạt hình ảnh 2D nhằm
tạo thành một khối thể tích, mỗi đơn vị của thể tích đƣợc gọi
là voxel

9. TÁI TẠO THEO MẶT PHẲNG

11. TÁI TẠO BỀ MẶT

13. TÁI TẠO THỂ TÍCH
(MINIMUM/MAXIMUM/INVERSION MODE)

15. SIÊU ÂM 4D
Thực chất là hình ảnh video 3D (live-3D, 4D, 3D real time)
Chiều thứ 4 là “chiều thời gian”
Giúp quan sát đƣợc cử động trực của thai nhi trong bụng
mẹ

17. CÁCH THỰC HIỆN SIÊU ÂM 3D/4D
Chọn mặt cắt 2D để thực hiện
Chọn độ rộng của vùng khảo sát ( ROI – region of interest)
Chọn thời điểm thai nhi nằm yên tĩnh
Yêu cầu bệnh nhân nín thở nếu đƣợc

18. MỘT SỐ VỊ TRÍ THỰC HIỆN SIÊU ÂM
3D/4D THƢỜNG DÙNG
Để khảo sát mặt

19. MỘT SỐ VỊ TRÍ THỰC HIỆN SIÊU ÂM
3D/4D THƢỜNG DÙNG
Để khảo sát tứ chi

20. MỘT SỐ VỊ TRÍ THỰC HIỆN SIÊU ÂM
3D/4D THƢỜNG DÙNG
Để khảo sát cột sống

21. MỘT SỐ VỊ TRÍ THỰC HIỆN SIÊU ÂM
3D/4D THƢỜNG DÙNG
Để khảo sát cấu trúc đƣờng giữa của não

22. ỨNG DỤNG CỦA SIÊU ÂM 3D/4D
Quan sát bề mặt: (Sử dụng tốt nhất trên mặt, cột sống, tứ
chi)
Quan sát các cấu trúc khó nhận diện trên SA 2d
Định vị trí tổn thƣơng
Đo đạc thể tích

23. QUAN SÁT BỀ MẶT

25. QUAN SÁT BỀ MẶT

27. QUAN SÁT BỀ MẶT

28. QUAN SÁT BỀ MẶT

29. QUAN SÁT BỀ MẶT

30. QUAN SÁT BỀ MẶT

31. QUAN SÁT BỀ MẶT

32. QUAN SÁT NHỮNG CẤU TRÚC KHÓ
Vị trí đóng của tai, hình thái của tai ngoài

33. QUAN SÁT CẤU TRÚC KHÓ
Chẩn đoán các bệnh lý cần mặt cắt dọc giữa (thiểu sản/bất sản thể chai, thiểu sản
thùy nhộng)

34. QUAN SÁT CÁC CẤU TRÚC KHÓ

35. ĐỊNH VỊ TRÍ CỦA TỐN THƢƠNG

37. ĐO THỂ TÍCH (VOCAL – VIRTUAL ORGAN
COMPUTER AIDED ANALYSIS)
Đo thể tích nội mạc để tiên lƣợng K nội mạc

38. ĐO THỂ TÍCH (VOCAL – VIRTUAL ORGAN
COMPUTER AIDED ANALYSIS)
Đo thể tích phổi còn lại để tiên lƣợng trên thai nhi có thoát vị hoành

39. ĐO THỂ TÍCH (VOCAL – VIRTUAL ORGAN
COMPUTER AIDED ANALYSIS)
Đo thể tích đùi thai nhi để tiên lƣợng ƣớc lƣợng cân nặng

40. SỬ DỤNG TRONG 3 THÁNG ĐẦU THAI KÌ
Sử dụng trong 3 tháng đầu thai kì:
 Đếm số phôi trong trƣờng hợp chuyển/thụ thai quá nhiều
 Các bất thƣờng bề mặt
 Đo NT (Sono NT, Volume NT)
 Tính an toàn của trong 3 tháng đầu vẫn chƣa đƣợc xác định 
không dung thƣờng quy

42. SỬ DỤNG TRONG 3 THÁNG ĐẦU THAI KÌ

43. SIÊU ÂM TIM

44. MỘT SỐ LƢU Ý KHI THỰC HÀNH SIÊU ÂM
4D
Để có hình ảnh 3D/4D đẹp phải có hình ảnh 2D rõ ràng
Đòi hỏi nhiều kinh nghiệm trong thu nhận và xử lý hình ảnh
Cẩn thận với những hình ảnh giả (artefact)

46. ẢNH GIẢ TRONG SIÊU ÂM 3D

47. KẾT LUẬN
Siêu âm 3D/4D là một tiến bộ trong kĩ thuật của máy siêu âm
Mở ra nhiều ứng dụng cũng nhƣ cho cái nhìn trực quan hơn về
thai nhi
Tuy nhiên các chẩn đoán hiện tại phần lớn vẫn phải dựa trên
siêu âm 2D
Biết cách thực hiện siêu âm 3D/4D sẽ giúp bác sĩ mở rộng khả
năng chẩn đoán, học hỏi
Cần lƣu ý về những hạn chế cũng nhƣ những ảnh giả tạo nên
bởi siêu âm 3D