2. www.hipialtza.blogspot.com
www.margarigela.blogspot.com
1
Lurra eta mapak
Lurrak esfera forma du.
Lurra lur-globoen eta mapen bidez adierazten da.
Adierazteko modu hoberena, MUNDUKO BOLA da.
Guk erabiltzeko eta ikasteko, erosoagoa da PLANISFERIOA edo
MUNDUKO MAPA, gainazalaren irudi osoa ikusten dugulako.
Inguruneko egokitzapena. 6. Maila
3. www.hipialtza.blogspot.com
www.margarigela.blogspot.com
2
Atlasa: mapen bilduma bat da.
Kartografoek mapak egiten dituzte.
Lurraren tamaina txikiagoa ikusten da mapetan eta munduko boletan.
Jakiteko zenbat murriztu den ESKALAK erabiltzen ditugu.
(zenbakizko eskala)
Inguruneko egokitzapena. 6. Maila
4. www.hipialtza.blogspot.com
www.margarigela.blogspot.com
3
Mapako 1 zm bat Errealitateko
zentimetro:1 km
Zati bakoitzak 100 km adierazten du (eskala grafikoa)
Mapako Errealitatean 1.000 zm
1 zm 10 m
(zenbakizko grafikoa)
Jarraian, bilatu Interneten munduko bola irudi bat eta planisferio bat orri
honetan kokatzeko:
Inguruneko egokitzapena. 6. Maila
5. www.hipialtza.blogspot.com
www.margarigela.blogspot.com
4
Zer da atlasa?
Kartografoek zer egiten dute?
Zer ikusten duzu hurrengo mapa honetan?
Inguruneko egokitzapena. 6. Maila
6. www.hipialtza.blogspot.com
www.margarigela.blogspot.com
5
Seinalatu zein den eskala grafikoa eta zen zenbakizko grafikoa:
Zer esan nahi du eskala honek?
1 : 10.000
Mapako ……….. bakoitzak, errealitateko
………………. centimetro adierazten du.
Inguruneko egokitzapena. 6. Maila
7. www.hipialtza.blogspot.com
www.margarigela.blogspot.com
6
Paraleloak eta
meridianoak
Lekuak mapan kokatzeko lerro batzuk asmatu dute.
Lerro hauek PARALELOAK ETA MERIDIANOAK dira.
PARALELOAK:
Irudizko lerro horizontalak dira (benetan ez dira existitzen).
Parelelo nagusia Ekuatorea da .
Ekuatoreak Lurra bi zatitan banatzen du: Ipar hemisferioa eta Hego
hemisferioa.
Paraleloen bidez, latitudea neurtzen da: Lurreko edozein puntutik
Ekuatoreraino distantzia da.
IPAR HEMISFERIOA
HEGO
HEMISFERIOA
Inguruneko egokitzapena. 6. Maila
8. www.hipialtza.blogspot.com
www.margarigela.blogspot.com
7
Hurrengo mapa honetan rotulagailu gorri batekin birpasatu EKUATOREA:
Koloreztatu berdez ipar hemisferioa eta laranjaz hego hemisferioa.
Zein da paralelo ezagunena?
Ezagutzen al duzu beste paraleloen izenak? Zeintzuk?
Paraleloak marraztu:
Inguruneko egokitzapena. 6. Maila
9. www.hipialtza.blogspot.com
www.margarigela.blogspot.com
8
Meridianoak:
Irudizko lerro bertikalak dira (benetan ez dira existitzen).
Meridiano nagusia Greenwich meridianoa da .
Meridianoen bidez, longitudea neurtzen da: Lurreko edozein
puntutik Greenwich meridianoraino distantzia da: Ekialdea edo
mendebaldea.
Zein da meridiano ezagunena?
Meridianoak marraztu:
Inguruneko egokitzapena. 6. Maila
10. www.hipialtza.blogspot.com
www.margarigela.blogspot.com
9
Gorriz, birpasatu Greenwich meriadianoa
Ze hiri zeharkatzen du Greenwich meriadianoak?
ARIKETA GEHIAGO
Ekuatore paraleloa gorriz birpasatu eta izena ipini.
Greenwich meridiandoa berdez birpasatu eta izena ipini.
Poloak urdinez errepasatu eta izenak ondo kokatu.
Ipar hemisferioa horiz koloreztatu
Hego hemisferioa laranjaz koloreztatu.
Inguruneko egokitzapena. 6. Maila
11. www.hipialtza.blogspot.com
www.margarigela.blogspot.com
10
Esan EGIA ala GEZURRA den:
Paraleloak lerro bertikalak dira.
Meridiano ezagunenak Greenwich izena du.
Atlasa munduko argazki bilduma da.
Kartografoek mapak egiten dituzte.
Meridianoek lurra zeharkatzen dute bertikalki.
Ekuatorea meridiano luzeena da.
Hurrengo izen hauek kokatu:
Greenwich meridianoa, Eki -hemisferioa, Mende- hemisferioa,
Hurrengo munduko bolan, berdez Ekuatorea errepasatu, eta gainontzeko
paraleloak, laranjaz.
Greenwich meridianoa, gorriz birpasatu eta gainontzeko meridianoak,
urdinez.
Inguruneko egokitzapena. 6. Maila
12. www.hipialtza.blogspot.com
www.margarigela.blogspot.com
11
Planisferio fisikoa
Planisferio fisikoan, kontinenteak eta ozeanoak adierazten dira.
Sei kontinente daude:
Amerika
Asia
Europa
Afrika
Ozeania
Antartika
Bost ozeano daude:
Ozeano Artikoa
Ozeano Atlantikoa
Indiako Ozeanoa
Ozeano Barea
Ozeano Antartikoa
Inguruneko egokitzapena. 6. Maila
13. www.hipialtza.blogspot.com
www.margarigela.blogspot.com
12
Kontinente eta Ozeanoen izenak mapan idatzi.
Planisferio politikoa
Planisferio politikoan munduko herrialdeen kokapena, hedadura eta
mugak agertzen dira.
Inguruneko egokitzapena. 6. Maila
14. www.hipialtza.blogspot.com
www.margarigela.blogspot.com
13
Hamar herrialde aukeratu, jarraian bere izenak idatzi eta aurreko
planisferioan ondo kokatu. Estatu horiek koloreztatu.
http://www.elmapamundi.com/
Aurreko helbidean sartu eta jardueretan parte hartu.
Inguruneko egokitzapena. 6. Maila
15. www.hipialtza.blogspot.com
www.margarigela.blogspot.com
14
Kopia
Lurrak esfera forma du. Munduko bolen eta
mapen bidez adierazten da. Mapek Lur osoa
adierazten dutenean, planisferioa esaten
zaie.
Maparen eskalak adierazten du zenbat
murriztu den mapan errealitateko tamaina.
Planisferio fisikoak Lurreko ozeanoen eta
kontinenteen hedadura eta forma
adierazten du. Planisferio politikoak Lurreko
herrialdeen hedadura eta mugak adierazten
ditu.
Inguruneko egokitzapena. 6. Maila