1. Durf Anders: Samana Boodschappenlijn
‘Meer dan alleen
een winkelkar
voortduwen’
Na een naamsverandering in 2016 stond Samana, de organisatie voor mensen met
een chronische ziekte en mantelzorgers, niet stil. In 2017 lanceerden ze hun Sama-
na Boodschappenlijn, een gratis telefoonlijn om boodschappen aan huis geleverd
te krijgen. Hiermee werken ze mee aan een warmere buurt waar mensen elkaar
helpen. We gingen praten met drie mensen die elk een eigen rol en ervaring heb-
ben met de Samana Boodschappenlijn.
Tekst: Melissa Tihange
De Boodschappenlijn, een initiatief van
Samana in samenwerking met de
Colruyt Group, is een gratis telefoonlijn om
boodschappen aan huis geleverd te krijgen.
“We vragen aan mensen die al naar de
Colruyt gaan om iets mee te nemen voor
iemand uit hun wijk die door ouderdom,
ziekte of een beperking zelf niet meer in
de winkel geraken”, vertelt Trees Battiau,
projectmedewerker van CM. “We merken
dat het voor veel mensen moeilijk is om een
echt engagement aan te gaan. We spreken
dan ook niet van ‘vrijwilligers’ in de klassie-
ke zin van het woord, maar van boodschap-
pers. Bestellers bellen naar de lijn en geven
hun boodschappenlijst door, waarna onze
Samana operatoren een boodschapper
aanduiden. Wanneer het past neemt de
“Met de Boodschappenlijn willen we
opnieuw een warmere buurt creëren
waar we de solidariteit versterken.”
30
2. ‘Als zieke voel je je vaak schuldig, omdat
we hulp nodig hebben. Dat we ook eens iets
voor een ander kunnen doen, dat maakt dat
schuldgevoel een beetje aanvaardbaarder.’
boodschapper de artikelen mee en levert ze
aan huis bij de besteller. Onze troef is voor-
namelijk het losse engagement dat bood-
schappers aangaan. Je hebt rechtstreeks
contact met diegene die je wil helpen en je
kiest zelf hoe ver je betrokkenheid gaat. Dat
is iets wat eenvoudig past in een druk leven,
want iedereen gaat toch naar de winkel.”
Warmere buurt
Het initiatief is gebaseerd op de software
van Apporto, een applicatie ontwikkeld
door Colruyt. “Heel wat van onze leden
zijn echter digitaal niet zo sterk en moeten
al genoeg financiële drempels overbrug-
gen. We bieden daarom het niet-digitale
alternatief aan”, vervolgt Trees. “Met
de lijn willen we voornamelijk opnieuw
een warmere buurt creëren waar we de
solidariteit en de band tussen mensen
willen versterken. We merken dat er bij
de bestelling of de levering vaak nog een
babbeltje gedaan wordt – die nood aan
sociaal contact is er. Uiteindelijk bestel-
len ze wel, maar hun verhaal komt erbij.
Een paar van onze operatoren zijn zelf
huis-gebonden omdat ze chronisch ziek
zijn, dus zij genieten daar ook van.”
Onderling vertrouwen
Eén van de operatoren van de Bood-
schappenlijn is An Meert uit Hoboken. We
zijn nog maar net voorbij de voordeur of
de telefoon gaat. An verontschuldigt zich
uitgebreid alvorens ze de volgende klant
te woord staat. Het blijkt een 91-jarige
vrouw te zijn die haar boodschappenlijst
na lang twijfelen wil annuleren. De veront-
schuldigende woorden verdoezelen haar
schaamte om anderen ten laste te zijn,
maar An blijft volhouden. Van boodschap-
pen verschuift het gesprek al gauw naar
vertrouwelijkere onderwerpen.
An kwam met de Boodschappenlijn in
contact toen ze zelf hulp zocht bij haar
boodschappen. Sinds een bankoverval
kampt ze al enkele jaren met pleinvrees
en is zelfs de voordeur vaak niet haal-
baar – en toch zet ze zich dagelijks in
voor een warmere buurt. “Mijn sociale
bewogenheid is gegroeid als kleuter. De
kloof tussen arm en rijk was toen nog veel
meer uitgesproken, wat in mijn ogen niet
kon. Ik had evenveel recht op iets als een
ander”, vertelt An. “Sindsdien heb ik mij
bezig gehouden met mindervaliden en
Roemeense weeskinderen, ontferm ik me
over mishandelde honden en ben ik aan-
gesloten bij armoedeorganisaties. Sinds
april beman ik ook vrijwillig de Samana
Boodschappenlijn. Als zieke voel je je vaak
schuldig, omdat we hulp nodig hebben.
Dat we ook eens iets voor een ander kun-
nen doen, dat maakt dat schuldgevoel een
beetje aanvaardbaarder.”
Zelf doet An minstens één keer per week
een beroep op de boodschappenlijn, wat
voor haar verder gaat dan boodschappen
alleen. “Mijn sociaal leven, dat stopt vrij-
dagmiddag tot maandagmiddag. Dan hoor
ik niemand en komt er niemand – dan pas
begint mijn eenzaamheid. Door de Bood-
schappenlijn kom ik opnieuw in contact
met mensen. Hoe vaker je elkaar hoort,
hoe meer je elkaar ook leert kennen en hoe
meer het onderling vertrouwen groeit.”
Sociale dienstverlening
Het contact met mensen is ook één van
de redenen waarom Bert Verschingel uit
Oostende zich registreerde als bood-
schapper voor zijn regio. “Je komt in
contact met mensen uit de buurt met wie
je op een andere manier waarschijnlijk
niet mee in contact zou komen, terwijl het
toch mensen zijn die om de hoek wonen.
Zij hebben een bepaalde vraag of nood
en het vergt eigenlijk weinig moeite om
hen te helpen”, aldus Bert. “Ik merk wel
dat er aan de kant van de besteller vraag
is om even mee aan tafel aan te schuiven
om een kop koffie te drinken en om een
gesprek te hebben. Ik vrees dat het voor
sommige mensen één van de weinige be-
perkte vormen van sociaal contact is. Het
is ergens wel triest, maar ook de realiteit.
De Samana Boodschappenlijn gaat ruimer
dan enkel een winkelkar voortduwen – het
blijft een sociale dienstverlening.”
Heel Vlaanderen
De Samana Boodschappenlijn werd in
oktober 2017 gelanceerd. Biedt zich een
besteller aan, dan zoekt Samana zo snel
mogelijk een boodschapper in de buurt.
“Mocht het zijn dat ik met iemand uit
mijn specifieke wijk in contact gebracht
wordt en die band groeit, dan is die extra
telefoonlijn niet meer nodig”, gaat Bert
verder. “Het ultieme doel van de Samana
Boodschappenlijn is volgens mij dat het
gaandeweg overbodig wordt doordat
het sociaal contact zo groeit. De lijn is
eigenlijk een middel, en niet noodzakelijk
het doel.”
Kan de Samana Boodschappenlijn jou hel-
pen of wens je bij te dragen als boodschap-
per, aarzel dan niet om contact op te nemen
via het nummer 0800 95 001 of via
www.samana.be
31
