More Related Content Similar to Ct ctsn #michelphuongcdha Similar to Ct ctsn #michelphuongcdha (20) More from Michel Phuong (11) Ct ctsn #michelphuongcdha3. Kyõ thuaät CT SOÏ NAÕO
Hình aûnh CT soï naõo bình
thöôøng
Hình aûnh CTSN treân CT
Caùc böôùc ñoïc phim CT
tröôøng hôïp beänh nhaân CTSN
caáp
NOÄI DUNG
5. CAÙC ÑÖÔØNG CÔ BAÛN
1. Ñöôøng hoác maét – loå tai (OM:
orbito-meatal line): Ñöôøng noái lieàn
töø ñuôi maét ngoaøi ñeán oáng tai
ngoaøi.
2. Ñöôøng u traùn giöûa – oáng tai
ngoaøi(glabellomeatal line)
3. Ñöôøng bôø döôùi hoác maét –
oáng tai ngoaøi(infraorbitomaetal line
hoaëc virchow line)
7. TÖ THEÁ BEÄNH NHAÂN
Thoâng thöôøng soï naõo ñöôïc
khaûo saùt theo höôùng truïc
(axial). Beänh nhaân ñöôïc ñaët
naèm ngöõa. Ñaàu ñaët thaúng,
caân xöùng hai beân. Ñieàu
chænh ñoä nghieâng cuûa
khung maùy (gantry) truøng
vôùi ñöôøng cho OM (orbito-
meatal line).
9. a. Phaàn döôùi leàu:
Töø loå chaåm ñeán
phaàn xöông ñaù-Thaùi
döông.
b.Phaàn treân leàu:
Tieáp theo phaàn döôùi
leàu cho ñeán ñænh
ñaàu.
GIÔÙI HAÏN VUØNG KHAÛO
SAÙT
10. CÖÛA SOÅ NHU MOÂ:
- Level: 30 – 60
- Width: 100 – 160
CÖÛA SOÅ XÖÔNG:
- Level: 200 – 400
Width: 2000 – 2500
ÑAËT CÖÛA SOÅ (WINDOW)
11. Coronal laø tö theá thöôøng
duøng nhö moät chieàu theá boå
sung cho khaûo saùt CT soï naõo
theo höôùng truïc.
CHIEÀU THEÁ BOÅ XUNG
CORONAL
Khaûo saùt trong nhöõng
tröôøng hôïp coù toån thöông ôû
vuøng saøn soï, xöông ñaù, hoác
maét, hoá yeân, treân yeân,
ñænh ñaàu … vaø yeâu caàu
13. Trình baøy treân phim
Hình ñònh vò
Ñoä daøy laùt caét/ Khoaûng caùch
laùt caét
Caét lieân tuïc/ Hôû/ Choàng
Hình taêng- ñoàng-giaûm ñaäm
ñoä
Ño kích thöôùc-theå tích
Cöûa soå nhu moâ- cöûa soå
xöông
KHAÙI NIEÄM CT CAÀN THIEÁT
2
18. Ño kích thöôùc toån
thöông
10 mm
Neáu caét lieân tuïc, ñoä daøy laùt caét
laø 10mm, toån thöông xuaát hieän
treân 5 laùt caét Chieàu cao toån
thöông?
22. ÑAÄM ÑOÄ CT
Ñoä Hounsfield (Hounsfield
unit)
Thang xaùm (Gray scale)
Hieäu öùng theå tích töøng
phaàn (Partial volume effect)
23. MOÂ TAÛ ÑAÄM
ÑOÄ
Ñaäm ñoä cao
(Hyperdensity)
Ñaäm ñoä thaáp
(Hypodensity)
Ñoàng ñaäm ñoä
(isodensity)
So vôùi caáu truùc nhu moâ naõo
25. ÑAÄM ÑOÄ CAO
Ñoùng voâi baát
thöôøng
Maùu ñoâng
Protein cao (dòch
nang)
Maät ñoä teá baøo
cao
(meningioma,medull
Ñoùng voâi bình
thöôøng
Maøng cöùng
Ñaùm roái maïch maïc
Maïch maùu
35. Treân leàu, döôùi leàu (hoá sau)
Giaûi phaãu caét ngang caáu truùc naõo
Naõo thaát (IV, III, beân)
Beå naõo (treân yeân, quanh cuû naõo
sinh 4)
Raõnh vaø khe naõo
Ñöôøng giöõa
VAØI MOÁC GIAÛI PHAÃU CAÀN
THIEÁT
39. (1): Bao trong
(2): Ñaàu nhaân
ñuoâi
(3): Nhaân beøo
1
2
3
4
5
6
(5): Naõo thaát
III
(6): Söøng traùn
naõo thaát beân
Giaûi
phaãu
2
3
4
5
6
1
58. EDH
Chaán thöông laø nguyeân
nhaân haøng ñaàu trong töû vong <
44 tuoåi
Chaán thöông soï naõo chieám >
50 % cheát do chaán thöông
Chi phí lôùn
Di chöùng naêng neà
CHAÁN THÖÔNG SOÏ NAÕO
61. Maát yù thöùc
Thay ñoåi tình traïng tinh
thaàn
Daáu hieäu thaàn kinh khu
truù
Nghi ngôø vôõ neàn soï
Vôõ luùn soï
Toån thöông xuyeân thaáu
CHÆ ÑÒNH CT
76. -Khaûo saùt khoâng caûn quang (CTSN
caáp)
-Khaûo saùt coù caûn quang (maõn,
bieán chöùng)
-Caét lieân tuïc/ Ñoä daøy laùt caét:
khoaûng caùch laùt caét 10/10 mm hay
5/5 mm.
KHAÛO SAÙT CT TRONG CHAÁN
THÖÔNG SOÏ NAÕO
78. Xuaát hieän trieäu chöùng thaàn
kinh sau chaán thöông
Chaån ñoaùn tuï maùu noäi soï
löôïng ít
Nghi ngôø toån thöông truïc lan toaû,
daäp naõo, toån thöông cuoáng naõo
nguyeân phaùt
Toån thöông maïch maùu (giaû
CHÆ ÑÒNH MRI
79. Khoâng chæ ñònh X quang soï
thöôøng qui trong chaán thöông soï
naõo
Khoâng nöùt soï khoâng lieân quan vôùi
coù toån thöông noäi soï hay khoâng
CHÆ ÑÒNH X quang soï
80. -Chæ ñònh choïn loïc cho caùc
tröôøng hôïp:
+Nghi ngôø toån thöông xuyeân thaáu
+Chaûy dòch naõo tuyû, maùu qua
muõi, tai
+Maát yù thöùc
CHÆ ÑÒNH X quang soï
81. +Chaán thöông ñaàu keát hôïp chaán
thöông naëng nôi khaùc
+Nghi ngôø chaán thöông ñaàu ôû
beänh nhaân khoù thaêm khaùm: ñoät
quò, co giaät, khieám khuyeát tinh
thaàn, say röôïu
(Royal college of radiologists guidelines
11/1993)
CHÆ ÑÒNH X quang soï
82. Toån thöông trong truïc>< Ngoaøi
truïc
Toån thöông nguyeân phaùt ><
Thöù phaùt
PHAÂN LOAÏI TOÅN THÖÔNG TRONG
CHAÁN THÖÔNG SOÏ NAÕO
83. T n th ng trong tr c: các t n th ngổ ươ ụ ổ ươ
trong não, t v não vào trong.ừ ỏ
* T n th ng ngoài tr c: Các t nổ ươ ụ ổ
th ng ngoài não, t màng m m tr raươ ừ ề ở
84. TOÅN THÖÔNG TRONG CHAÁN
THÖÔNG SOÏ NAÕO
Nhu
moâ
naõo
Maøng
meàm
Maøng
nheän
Maøng
cöùng
Hoäp
soï
Tuï maùu
ngoaøi maøng
cöùng
Tuï maùu döôùi
maøng cöùng
Xuaát huyeát
khoang döôùi
nheän
Trong truïc Ngoaøi truïc
86. Toån thöông nguyeân phaùt (primary
injury): xaûy ra ngay thôøi ñieåm taùc
ñoäng cuûa chaán thöông.
Toån thöông thöù phaùt (secondary
injury): xaûy ra sau vaø laø haäu quaû
cuûa toån thöông nguyeân phaùt.
PHAÂN LOAÏI TOÅN THÖÔNG TRONG
CHAÁN THÖÔNG SOÏ NAÕO
88. Vôõ hoäp soï
Toån thöông ngoaøi truïc (extra-axial)
-Tuï maùu ngoaøi maøng
cöùng
-Tuï maùu döôùi maøng
cöùng
-Xuaát huyeát khoang döôùi
TOÅN THÖÔNG NGUYEÂN
PHAÙT
90. Toån thöông trong truïc (intra-axial)
-Daäp naõo
-Xuaát huyeát trong naõo
-Toån thöông truïc lan toaû
-Toån thöông chaát xaùm saâu
-Toån thöông cuoáng naõo
-Xuaát huyeát trong naõo thaát
95. hématome extra-dural symptomatique
hématome sous-dural aigu significatif
> 5 mm
déplacement de la ligne médiane > 5 mm
hydrocéphalie aiguë
embarrure ouverte
Recommandations pour la pratiqueRecommandations pour la pratique
clinique, ANAES 1998clinique, ANAES 1998
Indications neurochirurgicales formellesIndications neurochirurgicales formelles
à la phase précoceà la phase précoce
des traumatismes graves (Glasgowdes traumatismes graves (Glasgow ≤≤ 8)8)
102. EDH
HÌNH AÛNH CHAÁN THÖÔNG SOÏ
NAÕO
TUÏ MAÙU NGOAØI MAØNG
CÖÙNG
(EPIDURAL HEMATOMA)
Toån thöông ngoaøi
truïc
104. EDH
-10% taát caû chaán thöông, 10-30 tuoåi
-Thöôøng gaëp moät beân, thaùi döông-
ñính 95%
-Toån thöông ñoäng maïch maøng naõo
giöõa (90%), tónh maïch tuyû soï, xoang
maøng cöùng (10%)
-Thöôøng keát hôïp vôùi nöùt soï cuøng
beân vaø tuï maùu döôùi maøng cöùng
TUÏ MAÙU NGOAØI MAØNG
CÖÙNG
(Epidural hematoma)
106. -Hình hai maët loài (biconvex/
lenticular)
-Khoâng vöôït qua khôùp soï
-Chaïy vöôït qua neáp maøng naõo
(lieàm, leàu naõo)
TUÏ MAÙU NGOAØI MAØNG
CÖÙNG
(Epidural hematoma)
114. HÌNH AÛNH CHAÁN THÖÔNG SOÏ
NAÕO
TUÏ MAÙU DÖÔÙI MAØNG
CÖÙNG
(SUBDURAL HEMATOMA)
Toån thöông ngoaøi
truïc
115. -Ñöùt caùc tónh maïch caàu noái
-Khoâng caàn thieát phaûi coù chaán
thöông tröïc tieáp
-Thöôøng gaëp hai beân ôû treû em
hôn ngöôøi lôùn
TUÏ MAÙU DÖÔÙI MAØNG
CÖÙNG
(Subdural hematoma)
117. -Ñöùt caùc tónh maïch caàu noái
-Hình lieàm
-Chaïy qua caùc khôùp soï
-Khoâng vöôït qua caùc neáp maøng cöùng
(lieàm, leàu naõo)
-Tuyø tuï maùu caáp, baùn caáp hay maõn
maø ñaäm ñoä khaùc nhau
TUÏ MAÙU DÖÔÙI MAØNG
CÖÙNG
(Subdural hematoma)
120. TUÏ MAÙU DÖÔÙI MAØNG CÖÙNG
BAÙN CAÁP
(Subacute subdural hematoma)
127. Chaån ñoaùn phaân bieät
Tuï maùu döôùi maøng cöùng >< Xuaát huyeát khoang
döôùi nheän
133. -Cuøng beân-ñoái beân so vôùi phía
bò chaán thöông tröïc tieáp
-Cuøng beân : tuï maùu ngoaøi
maøng cöùng
-Ñoái beân: tuï maùu döôùi maøng
cöùng- daäp naõo
TOÅN THÖÔNG CUØNG BEÂN-
ÑOÁI BEÂN
(Coup-contrecoup injury)
135. HÌNH AÛNH CHAÁN THÖÔNG SOÏ
NAÕO
XUAÁT HUYEÁT KHOANG DÖÔÙI
NHEÄN
(SUBARACHNOID HEMORRHAGE)
Toån thöông ngoaøi
truïc
136. -Thöôøng gaëp ngöôøi giaø,
treû em
-Taêng ñaäm ñoä caùc khe,
raõnh naõo
XUAÁT HUYEÁT KHOANG DÖÔÙI
NHEÄN
(Subarachnoid hemorrhage)
143. HÌNH AÛNH CHAÁN THÖÔNG SOÏ
NAÕO
DAÄP NAÕO
(CONTUSION)
Toån thöông trong truïc
145. EDH
-Do ñaäp vaøo maët trong hoäp soï,
lieàm-leàu naõo
-Thaùi döông (50%)traùn
(30%)caïnh ñöôøng giöõa
-Daïng toån thöông:
+daäp phuø naõo: hình giaûm ñaäm ñoä
+neáu keøm xuaát huyeát naõo: taêng
ñaäm ñoä
DAÄP NAÕO (Contusion)
152. -Cô cheá do caêng-keùo
+Khaùc bieät tæ troïng chaát
traéng-xaùm
+Xoaén vaën caùc sôïi thaàn
kinh
-Caùc khaûo saùt hình aûnh thöôøng
TOÅN THÖÔNG TRUÏC LAN
TOAÛ
(Diffuse axonal injure/ Shear
injury)
154. -Thöôøng hình aûnh CT bình thöôøng
-Sau ñoù, xuaát hieän caùc noát
chaûy maùu nhoû, raûi raùc
-MRI coù giaù trò trong chaån ñoaùn,
ñaùnh giaù DAI (Taêng treân T2W,
Gradient echo)
TOÅN THÖÔNG TRUÏC LAN
TOAÛ
(Diffuse axonal injure/ Shear
injury)
155. -Caùc vò trí:
Hieám khi ôû moät vò trí ñôn
ñoäc
TOÅN THÖÔNG TRUÏC LAN
TOAÛ
(Diffuse axonal injure/ Shear
injury)
163. HÌNH AÛNH CHAÁN THÖÔNG SOÏ
NAÕO
TOÅN THÖÔNG XUYEÂN THAÁU
TRONG CHAÁN THÖÔNG SOÏ
NAÕO
165. -Ñöôøng ñi cuûa taùc nhaân
-Xaùc ñònh möùc ñoä lan roäng (maûnh
xöông, maûnh ñaïn)
-Vò trí maûnh ñaïn
-Lieân quan maïch maùu (chuïp maïch)
TOÅN THÖÔNG XUYEÂN
THAÁU
170. THOAÙT VÒ NAÕO
Thoaùt vò naõo laø söï ñeø ñaåy
toå chöùc naõo töø khoang naøy
sang khoang khaùc trong noäi
soï
178. -Thoaùt vò döôùi lieàm: hoài vieàn
(cingulate gyrus) qua döôùi bôø töï do
lieàm naõo Ñöôøng giöõa leäch.
-Eùp naõo thaát cuøng beân
-Coù theå roäng naõo thaát ñoái beân
-Nhoài maùu ñoäng maïch naõo
tröôùc
THOAÙT VÒ DÖÔÙI LIEÀM
NAÕO
180. EDH
-Thoaùt vò xuyeân leàu töø treân
xuoáng döôùi: do moûm moùc
(uncus) hoài caïnh haûi maõ thoaùt
vò qua khe leàu tieåu naõo (Ñeø
daây III (daõn ñoàng töû)
+Xoaù beå treân yeân
+Roäng beå goùc caàu tieåu naõo
cuøng beân
THOAÙT VÒ XUYEÂN LEÀU TREÂN
XUOÁNG DÖÔÙI
184. EDH
-Do thoaùt vò xuyeân leàu treân
xuoáng döôùi
+Keùo caêng caùc ñoäng maïch
xuyeân, taéc tónh maïch ôû caàu
naõo
+Toån thöông noäi maïc
+Chaûy maùu khi taùi töôùi maùu
-Chaûy maùu ôû caàu-cuoáng naõo
XUAÁT HUYEÁT DURET
188. -Thoaùt vò xuyeân leàu töø döôùi
leân treân: do khoái choaùn choå hoá
sau ñaåy tieåu naõo leân cao qua khe
leàu tieåu naõo
+Xoaù - bieán daïng beå quanh
cuoáng naõo
THOAÙT VÒ XUYEÂN LEÀU DÖÔÙI
LEÂN TREÂN
190. -Haïnh nhaân tieåu naõo bò ñaåy
xuoáng thaáp qua loã chaåm
THOAÙT VÒ HAÏNH NHAÂN TIEÅU
NAÕO
192. -Do nhieàu nguyeân nhaân
-Hình aûnh
+Xoaù caùc raõnh naõo-beå naõo (beå
treân yeân, quanh cuoáng naõo)
+Maát ranh giôùi chaát traéng-xaùm
PHUØ NAÕO
194. Daáu hieäu tieåu naõo traéng (White
cerebellar sign):
tieåu naõo-thaân naõo ít bò aûnh
höôûng do phuø, thieáu maùu so
vôùi ñaïi naõo ñaäm ñoä cao hôn
ñaïi naõo (traéng hôn)
Giaû xuaát huyeát khoang döôùi
nheän
PHUØ NAÕO
204. Caùc vaán ñeà caàn ñaùnh giaù
treân phim CT beänh nhaân
CTSN caáp?
205. Ñöôøng giöõa
Baát thöôøng ñaäm ñoä, hình daùng
hai baùn caàu
Caùc beå naõo, raõnh naõo [beå treân
yeân (pentagon) beå cuû naõo sinh tö
(smile sign)]
Naõo thaát (beân, IV)
ÑAÙNH GIAÙ PHIM CT
CHAÁN THÖÔNG SOÏ NAÕO
CAÁP ?
Coù maùu tuï-hieäu öùng choaùn choå
hay khoâng?
206. CAÙC CAÂU HOÛI KHI ÑOÏCCAÙC CAÂU HOÛI KHI ÑOÏC
PHIM CT SOÏ NAÕOPHIM CT SOÏ NAÕO
1.Tuoåi beänh nhaân ? beänh söû ?
2.Thay ñoåi ñaäm ñoä : maùu tuï, u,
… ?
3.Ñöôøng bôø: beå neàn , beå quanh
cuû naõo sinh tö ? [nguy cô thoaùt vò
tn ].
4.Kích thöôùc , ñöôøng bôø naõo thaát
vaø khoang döôùi nheän coù phuø
hôïp vôùi tuoåi beänh nhaân khoâng
207. CAÙC CAÂU HOÛI KHI ÑOÏC
PHIM CT SOÏ NAÕO (tt)
5. Coù taéc ngheõn doøng DNT
hoaëc caùc daáu hieäu phuø naõo
khoâng?
6. Baát ñoái xöùng: Do tö theá
beänh nhaân hay thöïc söï ?
7. Phim PL – CE : Ñoäng maïch naõo
coù ñeàu khoâng?
208. CAÙC CAÂU HOÛI KHI ÑOÏC
PHIM CT SOÏ NAÕO(tt)
8. Ñoùng voâi: Ñaùm roái maïch
maïc , tuyeán tuøng ?
9. Chaát traéng: Caïnh naõo thaát
vaø voû naõo coù giôùi haïn roû
khoâng? toån thöông khu truù hoaëc
phuø ?
10. Haïch neàn vaø bao trong coù
nguyeân veïn khoâng ?
209. CAÙC CAÂU HOÛI KHI ÑOÏCCAÙC CAÂU HOÛI KHI ÑOÏC
PHIM CT SOÏ NAÕO (tt)PHIM CT SOÏ NAÕO (tt)
11.Thaân naõo , tieåu naõo , caàu
naõo coù bình thöôøng khoâng ?
12. Kieåm tra xöông soï :nöùt soï , di
caên xöông ?
13. Phaàn meàm hoäp soï vaø caùc
xoang saøng soï ?
210. -Xaùc ñònh baát thöôøng
-Tìm caùc daáu hieäu tröïc tieáp
vaø giaùn tieáp (trieäu chöùng)
-Hoäi chöùng beänh lyù
-Phoái hôïp laâm saøng Chaån
ñoaùn
TRIEÄU CHÖÙNG-CHAÅN
ÑOAÙN
212. KEÁT LUAÄN
Hình aûnh toån thöông trong CTSN
treân CT ña daïng
CT raát coù giaù trò trong beänh
lyù chaán thöông soï naõo: chaån
ñoaùn, theo doõi, tieân löôïng tröôùc
vaø sau phaãu thuaät.