16. Aanleiding– Theorie – Verwachtingen – Onderzoeksopzet – Resultaten – Conclusie & Aanbevelingen - Vragenronde Kritisch reflectief gedrag Om kritische reflectief een beter hanteerbaar begrip te maken, beginnen we bij de basis. Kolb (1984) heeft een learningcycle ontwikkeld om de vier fases van leren overzichtelijk weer te geven. Door concrete ervaringen reflectief te observeren, kan met behulp van abstracte concepten actief geëxperimenteerd worden. Bijvoorbeeld: een student ervaartdat zijn cijfers niet zo goed zijn, door reflectief te observeren bedenkt hij dat misschien een andere aanpak van leren gehanteerd moet worden. De volgende stap is het bedenken van een betere manier van leren (het abstract conceptualiseren), waarna leermethode toegepast wordt bij het volgende tentamen (het actief experimenteren). Een belangrijk element in de learningcycle is het reflectief observeren. Hieronder wordt verstaan het heroverwegen van de manier waarop we naar problemen en meningen kijken, evenals het heroverwegen van hoe we iets waarnemen, denken te weten, voelen en handelen. Een belangrijk aspect is dus heroverweging. In een team waarin over het algemeen leden zitten die op de één of andere manier verschillen van elkaar, maar wel in samenwerking met elkaar het werk gedaan moeten krijgen, kunnen verschillende meningen ontstaan over de beste manier van werken. Dat brengt ons bij de tweede variabele: visiblediversity.
20. Aanleiding– Theorie – Verwachtingen – Onderzoeksopzet – Resultaten – Conclusie & Aanbevelingen - Vragenronde Verwachtingen Uit verschillende onderzoeken (Ely, Foldy & Scully, 2003; Jehn & Rupert, 2008; Milliken & Martins, 2006; Horwitz and Horwitz, 2007)is gebleken dat visiblediversity kan leiden tot meer conflicten, stereotypering and miscommunicatie. Deze aspecten maken onderlinge samenwerking moeilijk en kunnen daarnaast ook leiden tot onzekerheid over de eigen competenties. Om kritisch reflectief gedrag te tonen is het van belang dat een persoon sociale druk kan weerstaan, een kwetsbare positie inneemt, om feedback vraagt en niet bang is om te experimenten ipv het voorgeschreven pad te volgen. Wanneer men onzeker is zullen deze aspecten niet plaatsvinden. Daarom wordt verwacht dat visiblediversity tot minder kritisch reflectief gedrag leidt.
21. Aanleiding– Theorie – Verwachtingen – Onderzoeksopzet – Resultaten – Conclusie & Aanbevelingen - Vragenronde Verwachtingen Integration-and-learning perspective: nu is de vraag, op welke manier kan visiblediversity toch tot meer kritisch reflectief gedrag leiden. Hiervoor zijn twee mogelijke opties, waarvan de eerste de integration-and-learningperspective(Thomas and Ely, 1996) betreft. De integration-and-learningperspective is gebaseerd op de assumptie dat visiblediversity verschillende levenservaringen, kennis en inzichten met zich meebrengt welke gezien worden als waardevolle bronnen. Verwacht wordt dat wanneer de integration-and-learningperspective aanwezig is in een team, de visiblediversity beter geaccepteerd wordt. Dit kan leiden tot een verminderend negatief effect van visiblediversity op kritisch reflectief gedrag, of zelfs een ommekeer waarbij de relatie positief wordt.
22. Verwachtingen Aanleiding– Theorie – Verwachtingen – Onderzoeksopzet – Resultaten – Conclusie & Aanbevelingen - Vragenronde Visiblediversity – cognitive team diversity: veel diversiteitonderzoekers (e.g. Watson et al., 2005; Ely & Thomas, 2001; Trefry, 2006; Foldy 2004; Bachman, 2006; Lau & Murnigham, 1998; Jackson & Joshi, 2004) noemen cognitieve diversiteit een voordeel van visiblediversity. Verschillende mensen zouden moeten leiden tot meer verschillende perspectieven, stijlen en inzichten. Voorbeeld (Wegge et al., 2008):Ook al zijn er genoeg vrouwen die pretenderen dat er geen verschil tussen mannen en vrouwen hoeft te zijn, onderzoek wijst iets anders uit. Zo blijken vrouwen zich vaak vriendelijker te gedragen, zijn minder assertief, zijn het eerder eens met anderen en zijn meer georiënteerd op het proces. Mannen, aan de andere kant, zijn over het algemeen assertiever, eigenwijzer en georiënteerd op de taak. Deze verschillen zouden tot cognitivediversity kunnen leiden.
23. Aanleiding– Theorie – Verwachtingen – Onderzoeksopzet – Resultaten – Conclusie & Aanbevelingen - Vragenronde Verwachtingen Cognitivediversity – kritisch reflectief gedrag: een team met cognitivediversity wordt verwacht meer verschillende meningen te hebben over hoe het werk op de beste manier gedaan kan worden (Milliken & Martins, 1996; Horwitz & Horwitz, 2007). De kans is groot dat er daarom kritischer gekeken wordt naar hoe iets gedaan wordt. Cognitivediversity kan dus leiden tot meer kritische reflectief gedrag.
24. Aanleiding– Theorie – Verwachtingen – Onderzoeksopzet – Resultaten – Conclusie & Aanbevelingen - Vragenronde Verwachtingen Visiblediversity – cognitive diversity – kritisch reflectief gedrag: dan komen we nu bij het totaalplaatje van de tweede optie om visiblediversity tot meer kritisch reflectief gedrag te laten leiden. De verwachting is dat visiblediversity leidt tot verschillende perspectieven en inzichten, die vervolgens tot heroverweging van processen en zienswijze kan leiden, oftewel kritisch reflectief gedrag.
25. Aanleiding– Theorie – Verwachtingen – Onderzoeksopzet – Resultaten – Conclusie & Aanbevelingen - Vragenronde Onderzoeksopzet Vragenlijsten Het onderzoek is een kwantitatief onderzoek dat met behulp van vragenlijsten bewerkstelligd is. Deze vragenlijsten zijn niet alleen door mij, maar ook door collega-studenten uitgezet die ook met diversiteitonderzoek bezig zijn. Uiteindelijk hebben 636 respondenten de vragenlijst naar behoren ingevuld, verdeeld over 95 teams. Vervolgens zijn deze vragenlijsten ingevoerd in het programma SPSS, dat een veelvuldig gebruikt programma in de sociale wetenschappen is
28. GeslachtsdiversiteitKritischreflectiefgedrag - β -.24, p <.05 Voor de verschillende aspecten van visiblediversity blijkt alleen geslachtsdiversiteit een significant negatief effect te hebben op het kritisch reflectief gedrag. Uit de analyse blijkt niet dat de integration-and-learningperspective een significant modererend effect heeft op deze relatie.
31. GeslachtsdiversiteitKritischreflectiefgedrag Cognitive team diversity + + β .33, p <.01 De tweede optie was dat onder voorwaarde van cognitivediversity, wel een positieve invloed van visiblediversity op het kritisch reflectief gedrag mogelijk is. Uit de analyse is gebleken dat cognitivediversity geen invloed heeft op kritisch reflectief gedrag, waardoor een mediating effect ook is uitgesloten. Wel is gebleken dat leeftijdsdiversiteit een significant positieve invloed heeft op cognitivediversity
32. Aanleiding– Theorie – Verwachtingen – Onderzoeksopzet – Resultaten – Conclusie & Aanbevelingen - Vragenronde Resultaten Het laatste interessante resultaat is de invloed van het gemiddelde opleidingsniveau van een team op het kritisch reflectief gedrag. Deze variabele is in het onderzoek meegenomen als controlevariabele, maar blijkt een sterke positieve invloed te hebben