H παλιγεννεσία του Έθνους

.
12/02/2017 1Νικήτας Βουγιουκλής
Η ΠΑΛΙΓΕΝΝΕΣΙΑ ΤΟΥ ΕΘΝΟΥΣ
Η ΝΑΥΜΑΧΙΑ ΤΟΥ ΝΑΥΑΡΙΝΟΥ ΚΑΙ Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΠΕΤΡΑΣ
« Οἱ μέν Τοῦρκοι διήρχοντο κατηφεῖς ἀποχαιρετοῦντες τήν Ἑλλάδα τήν
ἐλευθερωμένη διά πάντα, οἱ δέ Ἕλληνες ἐν ἀλλαλαγμῶ καί ἀγαλλιάσει
σαλπίζοντες και τυμπανίζοντες.»
Λάμπρος Κουτσονίκας

• Κάποιοι Φίλοι με ρωτούν γιατί ασχολούμαι με αυτά τα πονήματα. Η απάντηση είναι
απλή. Προσπαθώ να καλύψω τα κενά που έχω στις γνώσεις μου πάνω σε θέματα για τα
οποία έχω περιέργεια και ενδιαφέρον. Επομένως μπορεί κάποιος να πει ότι γράφω για
θέματα τα οποίa δεν ήξερα τίποτα γι’ αυτά η θέματα τα οποία προσπαθώ να φέρω στη
μνήμη μου ξανά.
• Επειδή πάντα εύρισκα σαν πιο αποτελεσματικό τρόπο μάθησης τη γραφή, για το λόγο
αυτό κρατώ σημειώσεις από ότι διαβάζω (cut & paste) τα οποία και μεταφέρω σε μορφή
Power Point Presentation. Επομένως δεν κάνω πρωτογενή έρευνα αλλά παρουσιάζω
μόνο, σε κάποια οργανωμένη μορφή, τις πληροφορίες που αντλώ από τις πηγές μου τις
οποίες καμιά φορά εμπλουτίζω με videos η ακόμα και με μουσική.
• Ελπίζοντας ότι κάποιοι από τους φίλους μου θα έχουν το ίδιο ενδιαφέρον μάθησης, τα
διανέμω σε αυτούς πιστεύοντας ότι στη χειρότερη περίπτωση θα τους βάλω στο κόπο να
κάνουν ένα DELETΕ.
MΦΧ
ΝΙΚΗΤΑΣ
nvougiouklis@yahoo.com
12/02/2017 Νικήτας Βουγιουκλής 2

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΟΥ ΑΠΕΙΚΟΝΙΖΕΙ ΤΗ ΝΑΥΜΑΧΙΑ ΤΟΥ ΝΑΥΑΡΙΝΟΥ

• Όλοι έχουν πει ψέματα στους λαούς τους
για να τους ενώσουν. «Μαγείρεψαν» λίγο
την ιστορία τους, έφτιαξαν εθνική αγωγή
στα σχολεία και γέμισαν την κοινωνία με
μικρούς ή μεγάλους μύθους «ηρωικών»
προγόνων.
• Έτσι έχτισαν την κυρίαρχη εθνική
ιδεολογία με σκοπό να καλλιεργήσουν και
την αντίστοιχη εθνική συνείδηση. Άλλοι
είπαν ελάχιστα ψέματα κι άλλοι πολλά,
όπως ενδεχομένως εμείς.
• «Η απόκλιση όμως ανάμεσα στην
επιστημονική και τη δημόσια ιστορία
αποτελεί σοβαρό πολιτιστικό πρόβλημα
για την Ελλάδα», λέει ο ιστορικός
Βασίλης Παναγιωτόπουλος, ομότιμος
διευθυντής ερευνών στο Εθνικό Ίδρυμα
Ερευνών.
• Η δημόσια ιστορία στη πατρίδα μας
κάποιες φορές κυριαρχείται από μύθους
και αφηγήσεις συναισθηματικά
φορτισμένες .
• Οι ιστορικοί αισθάνονται πικρία γιατί ενώ
παράγουν υπεύθυνο έργο, η γενική
εικόνα που αναπαράγει η δημόσια
ιστορία βρίσκεται σε διαφωνία.
• Θέματα που εμπίπτουν στη σφαίρα
μύθων, ωραιοποιήσεων, μισών-αληθειών
αλλά και ανακριβιών είναι αυτά που
αφορούν την εξιστόρηση του

απελευθερωτικoύ αγώνα του 1821.
• Εκ του αποτελέσματος μπορούμε να
πούμε ότι η Οθωμανική Αυτοκρατορία
απέτυχε στη προσπάθεια της να
καταστείλει την επανάσταση των
Ελλήνων.
• Μήπως όμως αυτό δεν είναι αληθές ?
Μήπως η πραγματικότητα είναι
διαφορετική ?
• Ας δούμε λοιπόν ποια ήτανε η
κατάσταση της Ελληνικής επανάστασης
στις αρχές του 1827.
• Το 1827 ήταν ένα από τα τραγικότερα
ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ

χρόνια στην πορεία της ελληνικής
επαναστάσεως.
• Πριν ένα χρόνο είχε πέσει το ηρωικό
Μεσολόγγι και ολόκληρη η Ηπειρωτική
Ελλάδα βρισκόταν στα χέρια του εχθρού.
• Η Πελοπόννησος στέναζε και
ασφυκτιούσε κάτω από την πίεση και του
δεύτερου κατακτητή, του Ιμπραήμ Πασά
της Αιγύπτου.
• Τα ελληνικά πελάγη ήταν έρμαιο των
πειρατών. Η αναρχία και οι διχόνοιες
συγκλόνιζαν το Ναύπλιο.
• Οι Έλληνες κάνανε την ύστατη
Κάρολος Φαβιέρος

προσπάθεια να προστατεύσουν την
Ακρόπολη.
• Προς τούτο συγκεντρώθηκε ελληνικός
στρατός στην Αττική υπό τις διαταγές
του Γεώργιου Καραϊσκάκη και
του Κάρολου Φαβιέρου.
• Ταυτόχρονα ο Φρανκ Άστιγξ με τον στόλο
του εμπόδιζε τον ανεφοδιασμό του
Κιουταχή από τη θάλασσα.
• Ο Καραϊσκάκης πέτυχε μεγάλη νίκη
στην μάχη του Κερατσινίου άλλα στο
Φάληρο τραυματίστηκε θανάσιμα και
υπέκυψε.
• Μία μέρα μετά τον θάνατο του
Καραϊσκάκη, οι Έλληνες ηττήθηκαν
στη μάχη του Ανάλατου και λίγο
αργότερα η φρουρά της Ακρόπολης
αποφάσισε να διαπραγματευτεί τους
όρους παράδοσής της.
• Μετά την πτώση της Ακρόπολης (24
Μαΐου 1827) η Επανάσταση του '21 έπνεε
τα λοίσθια.
• Συγκεκριμένα οι επεναστατημένοι
Έλληνες ήταν περιορισμένοι στη Μάνη,
στην ανατολική Πελοπόννησο (Ναύπλιο)
και στα νησιά του Αργοσαρωνικού και
απειλούνταν ταυτόχρονα από τον στρατό
του Κιουταχή και του Ιμπραήμ.

Γεώργιος Καραισκάκης Frank Abney Hastings

Ιμπραήμ Πασάς. Βαλής της ΑιγύπτουΜεχμέτ-Ρεσίτ Πασάς (Κιουταχής)

Επαναστατημένη Ελλάδα
Επαναστατημένη Ελλάδα στο τέλος του 1826

• Στο Ναύπλιο είχε ξεσπάσει νέος εμφύλιος
με εκπροσώπους των δύο πλευρών τον
Γρίβα και τον Φωτομάρα.
• Η μία πλευρά είχε οχυρωθεί στο
Παλαμήδι και η άλλη στην Ακροναυπλία
και αντάλλασσαν πυρά. Η υποταγή του
Ναυπλίου φαινόταν όλο και ποιό πιθανή.
• Σε αυτή τη δύσκολη στιγμή για την
Ελλάδα, η ευρωπαϊκή διπλωματία άλλαξε
στάση και άρχισε να διάκειται ευμενώς
προς την Επανάσταση.
• Η μεταστροφή αυτή της ευρωπαϊκής
διπλωματίας ήρθε ξαφνικά και είτανε
ιδιαίτερα ευεργετική για την Ελληνική
εξέργεση η οποία όπως ήδη αναφέραμε
είχε βασικά περιορισθεί και τελματωθεί.
• Άλλά ας δούμε ποιες ήταν εκείνη την
εποχή οι επικρατούσες συνθήκες και
ιδέες μεταξύ των Ευρωπαίων, τα αίτια
για αυτές καθώς και η πρακτική πολιτική
την οποία και εφήρμοζαν.
• Για περισσότερο από δύο δεκαετίες
(1792-1815) η Eυρώπη συνταρασσόταν
από μια γενικευμένη σύγκρουση.
• Στον πόλεμο αυτό κατά τον οποίο
συγκρούονταν κράτη και συστήματα
(σύμφωνα με την έκφραση του ιστορικού
E.J. Hobsbawm) νικητές υπήρξαν τα

Χρήστος Φωτομαράς Θεόδωρος Γρίβας

λεγόμενα παλαιά καθεστώτα.
• Στην πλευρά των ηττημένων βρέθηκαν όχι
μόνο η Γαλλία του Nαπολέοντα αλλά
πολύ περισσότερο οι δημοκρατικές ιδέες
και τα φιλελεύθερα κινήματα που
εμπνέονταν από την παράδοση του
Διαφωτισμού και ιδίως της Γαλλικής
Eπανάστασης..
• Ωστόσο, η νίκη και η Παλινόρθωση των
παλαιών καθεστώτων δε σήμανε
εξάλειψη των επαναστατικών ιδεών.
• Tα σπέρματα της Γαλλικής Επανάστασης
είχαν ριζώσει στην ευρωπαϊκή ήπειρο και
επαναστατικές ζυμώσεις συνέχισαν να
γίνονται μέσα από μυστικές συναντήσεις.
• H ανάγκη για την αντιμετώπισή τους
οδήγησε στη διαμόρφωση ενός
συστήματος ασφάλειας και σταθερότητας
που προσανατολιζόταν προς ένα διπλό
στόχο:
– Tην αποτροπή ενός νέου πολέμου
– Την αποτροπή κάποιων νέων
επαναστάσεων στα πρότυπα της
γαλλικής, που πιθανά θα οδηγούσαν
στην κατάρευση των παλαιών
καθεστώτων
• Ιερή Συμμαχία, ονομάστηκε το σύμφωνο
που υπέγραψαν στις 26 Σεπτεμβρίου

1815 στο Παρίσι, με πρωτοβουλία της
Ρωσικής κυβερνήσεως ο τσάρος
της Ρωσίας Αλέξανδρος ο Α`, ο
αυτοκράτορας της Αυστρίας Φραγκίσκος
ο Α` και ο βασιλιάς tης Πρωσίας
Φρειδερίκος Γουλιέλμος ο Γ`.
• Στην συμφωνία, προσχώρησε το
Νοέμβριο του 1815 και η Γαλλία με το
βασιλιά Λουδοβίκο ΙΗ΄και αργότερα όλες
σχεδόν οι Ευρωπαϊκές χώρες , πλην του
Σουλτάνου.
• Νους και ψυχή της συμμαχίας ήταν ο
αυστριακός καγκελάριος Κλέμενς φον
Μέτερνιχ.
• Σκοπός της Ιεράς Συμμαχίας ήταν, όπως
είδαμε, η κατάπνιξη των φιλελεύθερων
ιδεών και κινημάτων που φούντωσαν
μετά τη γαλλική επανάσταση στην
Ευρώπη, η διατήρηση της πολιτικής
κατάστασης όπως αυτή δημιουργήθηκε
με το Συνέδριο της Βιέννης, και η
συνένωση των ηγεμόνων των κρατών.
• Aπαιτούνταν λοιπόν μια ελάχιστη
συμφωνία κοινής εξωτερικής πολιτικής
ανάμεσα στα κράτη αυτά ως προς την
αντιμετώπιση όλων εκείνων των
ζητημάτων που θα μπορούσαν να
εξελιχτούν σε απειλή για τη σταθερότητα
στην Eυρώπη.

Κλέμενς φον Μέτερνιχ

• Για το σκοπό αυτό οργανώνονταν συχνά
συναντήσεις και συνέδρια στα οποία
μετείχαν οι ηγεμόνες των κρατών αυτών
και πολιτικοί ηγέτες όπως ο Mέτερνιχ,
καγκελάριος της Αυστρίας και κατεξοχήν
θιασώτης της σταθερότητας.
• H πολιτική σταθερότητα ωστόσο δεν ήταν
δυνατό να επιτευχθεί σε μια περίοδο
γοργών και ριζικών κοινωνικών και
οικονομικών αλλαγών, στην οποία είχε
ήδη εισέλθει η Ευρώπη του 19ου αιώνα.
• H αναντιστοιχία οικονομικο-κοινωνικών
εξελίξεων και πολιτικών συστημάτων ήταν
ο παράγων που ενδυνάμωνε την απήχηση
μυστικών επαναστατικών ομάδων.
• Oι επαναστατικές ζυμώσεις οδήγησαν
στις αρχές της δεκαετίας του 1820 σε μια
σειρά εξεγέρσεων και επαναστάσεων που
εκδηλώθηκαν στα Βαλκάνια και τον
ευρωπαϊκό νότο.
• Η Ιερή Συμμαχία δεν περιορίστηκε στην
καταδίκη των επαναστάσεων αυτών. H
Γαλλία κατέπνιξε την Επανάσταση στην
Ιβηρική χερσόνησο και η Αυστρία στην
Ιταλική.
• Οι αρχηγοί της Ρωσίας , Αυστρίας και
Πρωσίας με κοινές αποφάσεις σε
συνέδρια το 1821 και το 1822, δηλώνουν
αντίθεση απέναντι σε οποιοδήποτε
επαναστατικό κίνημα και έτσι

καταδικάζεται το ξέσπασμα της ελληνικής
Επανάστασης το 1821.
• Το τέταρτο συνέδριο της Ιερής Συμμαχίας
πραγματοποιήθηκε από τις 20 Οκτωβρίου
έως τις 14 Δεκεμβρίου του 1822 στη
Βερόνα της Ιταλίας.
• Αντιπροσωπεία των επαναστατημένων
Ελλήνων με επικεφαλής τον Παλαιών
Πατρών Γερμανό, τον Γεώργιο
Μαυρομιχάλη, τον Ανδρέα Μεταξά και
τον Φιλέλληνα Γάλλο πλοίαρχο Ζουρντέν
μετέβη στην ιταλική πόλη, προκειμένου
να εκθέσει τις ελληνικές θέσεις, αλλά δεν
έγινε δεκτή από τους συνέδρους.
• Στη συνέχεια το συνέδριο καταδίκασε την
ελληνική Επανάσταση, την οποία και
χαρακτήρισε όμως ως «μεγάλο πολιτικό
γεγονός»
• Ήταν η τελευταία φορά που η Ιερή
Συμμαχία εμφανίσθηκε ενωμένη ως προς
το Ελληνικό ζήτημα.
• Μετά τον απαγχονισμό του Οικουμενικού
Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε” την ημέρα
του Πάσχα του 1821 και τις διώξεις των
Ελλήνων υπηκόων της Οθωμανικής
Αυτοκρατορίας, ο Ρώσος πρεσβευτής
αναχώρησε από την Κωνσταντινούπολη
το καλοκαίρι του 1821.

• Τα συμφέροντα των Μεγάλων Δυνάμεων
και ο ανταγωνισμός μεταξύ των αλλάζουν
τη στάση τους στο Ελληνικό Ζήτημα. Η
αγγλική πολιτική γίνεται φιλική προς τους
αγωνιζόμενους Έλληνες.
• Συνέβαλε σε αυτό και ο νέος Υπουργός
Εξωτερικών της Αγγλίας Γεώργιος Κάνινγκ,
που έδωσε μια πιο φιλελεύθερη τροπή
στην εξωτερική πολιτική της Γηραιάς
Αλβιόνας.
• Ο Φιλελληνισμός έπαιξε βέβαια
σημαντικό ρόλο. Η δράση των
φιλελληνικών κομιτάτων σε ολόκληρον
τον κόσμο (από την Αμερική μέχρι την
Ρωσσία), το «Ελληνόπουλο» του Βίκτωρος
Ουγκώ, οι συγκλονιστικοί πίνακες του
Ντελακρουά, ο θάνατος του Λόρδου
Βύρωνος στο πολιορκημένο Μεσολόγγι,
οι τουρκικές θηριωδίες και η ελληνική
αυτοθυσία, και κυρίως ο αδιάλλακτος,
χωρίς επιστροφή, αγώνας των Ελλήνων
γιά την Ελευθερία, είχαν συνταράξει τις
συνειδήσεις σε ολόκληρον τον δυτικό
κόσμο.
• Είχε γίνει σαφές ότι επρόκειτο γιά την
μάχη ενός μικρού, πανάρχαιου έθνους
γιά την απελευθέρωσή του από την
οθωμανική βαρβαρότητα.
• Σε δεύτερο επίπεδο, έπαιξε όμως ρόλο
ένα καθόλου ευκαταφρόνητο οικονομικό

Τζόρζ Κάνινγκ

ζήτημα: οι τραπεζίτες του Λονδίνου, όπως
οι Τραπεζικοι οίκοι Λόφναν και Αδελφών
Ρικάρδο που είχαν δανείσει τις Ελληνικές
επαναστατικές κυβερνήσεις με στερλίνες,
και είχαν εκδώσει ομόλογα με υψηλό
επιτόκιο.
• Οι ομολογιούχοι θα ελάμβαναν πίσω το
ποσόν με τον προβλεπόμενο τόκο μετά
την επιτυχή έκβαση της Επανάστασης.
• Όμως η έλευση του Ιμπραήμ, το 1825,
έθεσε σε κίνδυνο την προοπτική της
ίδρυσης νεοελληνικού κράτους.
• Οι ομολογιούχοι ήσαν πλέον χιλιάδες, και
σε περίπτωση αποτυχίας της
Επανάστασης η βρεταννική οικονομία
αντιμετώπιζε το ενδεχόμενο «κραχ».
• Μία από τις πρώτες ενδείξεις της
επερχόμενης αλλαγής υπέρ των Ελλήνων
ήταν η υπογραφή του Πρωτόκολλου της
Πετρούπολης, μίας συνθήκης ανάμεσα
στην Μεγάλη Βρετανία και την Ρωσία που
υπογράφηκε στις 4 Απριλίου του 1826
στην Αγία Πετρούπολη.
• Η συνθήκη υπογράφηκε από τον Άγγλο
στρατηγό Ουέλιγκτον και τον Ρώσο
υπουργό Nesselrod
• Η συμφωνία προέβλεπε την ανάληψη
διαμεσολάβησης των δύο χωρών

στον πόλεμο μεταξύ Οθωμανικής
αυτοκρατορίας και Επαναστατημένων
Ελλήνων.
• Τον ίδιο χρόνο, το 1826, διορίστηκε στην
Κωνσταντινούπολη από τη βρετανική
κυβέρνηση ο νέος πρέσβης της
Στράτφορντ Κάνιγκ, πρώτος εξάδελφος
του υπουργού των Εξωτερικών Γεωργίου
Κάνιγκ.
• Συστηματική πίεση προς τη Πύλη για τη
σύναψη ειρήνης άρχισε από τον
Φεβρουάριο του 1827, ενώ ο Άγγλος
πρέσβης προσφέρθηκε vα μεσολαβήσει
στις εμπόλεμες χώρες για την κατάπαυση
του πυρός και συχρόνως την
πληροφορούσε για την υπογραφή του
πρωτοκόλλου της 4ης Απριλίου 1826.
• Ο Στράτφορντ Κάνιγκ κατόρθωσε τελικά
να παρασύρει και την εκ παραδόσεως
φιλότουρκη Γαλλία υπέρ των Ελλήνων,
παρά την αντίδραση του Αυστριακού
καγκελλαρίου Metternich και την
αμφιλεγόμενη στάση της Πρωσίας.
• Οι πρέσβεις των τριών Δυνάμεων
προκειμένου να πείσουν το σουλτάνο να
δεχθεί την κατάπαυση των εχθροπραξιών,
απείλησαν ότι θα αποχωρούσαν από την
Κωνσταντινούπολη.
• Η Πύλη αρνήθηκε κατηγορηματικά την
μεσολάβηση της Αγγλίας και χαρακτήρισε

περιφρονητικό το πρωτόκολλο ως «ένα
άχρηστο κομμάτι χαρτί»
• Σκοπός της μεσολάβησης ήταν η
δημιουργία Ελληνικού κράτους. Η
συνθήκη προέβλεπε ότι οι δύο χώρες
μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν στρατό
για να αναγκάσουν τις δύο πλευρές σε
διαπραγματεύσεις.
• Οπότε ασκήθηκε ιδιαίτερα ισχυρή πίεση
στον Γεώργιο Κάννιγκ να επιλύσει το
θέμα. Όπως κάποτε είπε ο Πάλμερστων,
«η Μεγάλη Βρεταννία δεν έχει μόνιμους
φίλους αλλά μόνιμα συμφέροντα».
• Έτσι, στις 24 Ιουνίου 1827 υπογράφτηκε
Ρώσος υπουργός Nesselrod

στο Λονδίνο συνθήκη μεταξύ Αγγλίας,
Γαλλίας και Ρωσίας, που καθόριζε τα της
ανεξαρτησίας της Ελλάδας.
• Σε αυτό επιβεβαιωνόταν και πάλι η
πρόθεση των Δυνάμεων να
μεσολαβήσουν μεταξύ της ελληνικής
πλευράς και της Oθωμανικής
Aυτοκρατορίας στην κατεύθυνση της
δημιουργίας ενός αυτόνομου ελληνικού
κράτους υπό την επικυριαρχία του
Σουλτάνου, με σύνορα τον Αμβρακικό και
τον Παγασητικό Κόλπο.
• Αυτόνομο ονομαζόταν ένα κράτος όταν
αυτοδιοικείτο δίχως, ωστόσο, η
κυβέρνησή του να αποφασίζει για όλα τα
θέματα που αφορούν το κράτος αυτό.
• Τα αυτόνομα κράτη ήταν, συνήθως,
ενταγμένα σε μεγαλύτερα κράτη ή
συνδέονταν στενά με αυτά και κατά τον
19ο υποχρεώνονταν, να πληρώνουν
ετήσιο φόρο στον ηγεμόνα του
μεγαλύτερου κράτους στο οποίο ήταν
ενταγμένα.
• Έτσι, λοιπόν, για τα κράτη αυτά
χρησιμοποιούνταν ο όρος «αυτόνομο
κράτος, φόρου υποτελές».
• Με τη συνθήκη αυτή οι τρεις Δυνάμεις
αναλάμβαναν την υποχρέωση να
χρησιμοποιήσουν ακόμη και στρατιωτική
βία, προκειμένου να πιέσουν τους
δύο εμπόλεμους, Έλληνες και

Τούρκους, να προχωρήσουν σε ανακωχή
και διαπραγματεύσεις.
• Η Υψηλή Πύλη όμως, ενθαρρυμένη από
τις στρατιωτικές της επιτυχίες,απορρίπτει
τη Συνθήκη και ο Σουλτάνος αντέδρασε
και απέκρουσε οποιαδήποτε επέμβαση
στην επικράτειά του ενώ η ελληνική
πλευρά δέχτηκε με προθυμία την
πρόταση των τριών Συμμάχων
• Μετά την απόρριψη της συνθήκης του
Λονδίνου από την Τουρκία, οι στόλοι της
Αγγλίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας με
αρχηγούς τον Δεριγνύ τον Χέιδεν και τον
Κόδριγκτον, αντίστοιχα, έπλευσαν στην
Πύλο για να επιβάλουν την κατάπαυση
των εχθροπραξιών.
Ο Σουλτάνος της Οθωμανικής
Αυτοκρατορίας Μαχούτ Β’ (1808-
1839)

• Ο τουρκοαιγυπτιακός στόλος, υπό τους
Ταχίρ Πασά, Μουχαρέμ Μπέη και
Μουσταφά Μπέη, πρόλαβε να
προσορμιστεί στη λιμνοθάλασσα του
Ναυαρίνου (σημερινή Πύλος), προτού
προλάβει ο Δεριγνί να τον εμποδίσει.
• Στόχος, τώρα, των τριών ναυάρχων ήταν
να παρεμποδίσουν τη μεταφορά
αιγυπτιακών στρατευμάτων σε άλλες
περιοχές της Πελοποννήσου.
• Στις 7 Σεπτεμβρίου 1827 ο Κόδριγκτον,
που είχε το γενικό πρόσταγμα,
διαμήνυσε στον Ιμπραήμ ότι ο στόλος
του βρισκόταν εκεί για να επιβάλει
ανακωχή και τον προειδοποίησε ότι
Σερ Έντουαρντ Κόδριγκτον

ΔΙΑΤΑΞΗ ΣΤΟΛΩΝ ΣΤΟ ΝΑΥΑΡΙΝΟ

τυχόν άρνησή του θα τον υποχρέωνε να
την επιβάλει δια της βίας.
• Ο Ιμπραήμ, που συνέχιζε με αμείωτη
ένταση τις στρατιωτικές επιχειρήσεις του
στην Πελοπόννησο, πήρε αψήφιστα την
απειλή του Κόδριγκτον και έδωσε
εντολή σε δύο μοίρες του
τουρκοαιγυπτιακού στόλου να
αποπλεύσουν από το Ναυαρίνο με
κατεύθυνση την Ύδρα και την Πάτρα.
• Εμποδίστηκαν, όμως, από το συμμαχικό
στόλο και αναγκάστηκαν να
προσορμιστούν και πάλι στο Ναυαρίνο.
• Οι παρασπονδίες του Ιμπραήμ
ανάγκασαν τους τρεις ναυάρχους να
Henri de Rigny

αλλάξουν γραμμή πλεύσης.
• Αποφάσισαν τα πλοία τους να μπούνε
στον κόλπο του Ναυαρίνου για να
επιτηρούν αποτελεσματικότερα τις
κινήσεις του τουρκοαιγυπτιακού στόλου,
που τον αποτελούσαν συνολικά 89 σκάφη
και 41 μεταγωγικά, από τα οποία τα 8
αυστριακά.
• Η συμμαχική δύναμη ήταν αριθμητικά
πολύ μικρότερη. Αποτελείτο από 12
βρετανικά πλοία με επικεφαλής τη
ναυαρχίδα "Ασία", 7 γαλλικά με
ναυαρχίδα τη φρεγάτα "Σειρήνα" και 8
ρωσικά με ναυαρχίδα το πλοίο "Αζόφ".
Λογγίνος Χέυδεν

• Το μεσημέρι της 8ης Οκτωβρίου τα πλοία
του συμμαχικού στόλου άρχισαν να
εισπλέουν στον κόλπο του Ναυαρίνου, με
επικεφαλής την αγγλική ναυαρχίδα
"Ασία".
• Ο Κόδριγκτον ήλπιζε ότι έστω και την
τελευταία στιγμή ο Ιμπραήμ θα έσπευδε
να συμφωνήσει με την προτεινόμενη
ανακωχή.
• Αντί απάντησης, οι Αιγύπτιοι πέρασαν
στη δράση και άρχισαν τους
πυροβολισμούς κατά της αγγλικής
λέμβου, την οποία είχε στείλει με λευκή
σημαία ο Κόδριγκτον προς συνεννόηση,
με αποτέλεσμα να φονευτεί ο Έλληνας
πηδαλιούχος της Πέτρος Μικέλης.
• Ταυτόχρονα, εκανονιοβολούντο η αγγλική
και η γαλλική ναυαρχίδα.
• Η απάντηση ήταν άμεση και παρά την
αριθμητική υπεροχή του τουρκο -
αιγυπτιακού στόλου και τη βοήθεια των
πυροβολείων της Σφακτηρίας (το νησάκι
που σχεδόν φράζει τον κόλπο του
Ναυαρίνου), η ναυμαχία αμέσως έκλινε
υπέρ του συμμαχικού στόλου, που είχε
μεγαλύτερη δύναμη πυρός.
• Σε λίγες ώρες μετά η λιμνοθάλασσα είχε
γεμίσει από τα κατεστραμμένα πλοία του
τουρκο-αιγυπτιακού στόλου. 12
φρεγάτες, 22 κορβέτες και 25 μικρότερα
πλοία είχαν βυθισθεί, ενώ 6.000 άνδρες
σκοτώθηκαν ή πνίγηκαν.

• Οι Σύμμαχοι έχασαν 172 άνδρες, ενώ οι
τραυματίες ανήλθαν σε περίπου 500. Δύο
πλοία καταστράφηκαν ολοσχερώς και
αρκετά υπέστησαν εκτεταμένες ζημίες.
• Είναι η τελευταία σημαντική ναυμαχία
στην ιστορία που διεξήχθη εξ ολοκλήρου
με ιστιοφόρα σκάφη.
• Ποτέ στην ιστορία του πολέμου των
κανονιοφόρων ιστιοφόρων δεν βρέθηκαν
τόσα πολλά πλοία, με τόσο μεγάλη
δύναμη πυρός, συγκεντρωμένα σε ένα
τόσο περιορισμένο χώρο.
• Ο Βρετανός ναύαρχος Κόδριγκτον
διαπραγματεύεται την απόσυρση των
Αιγυπτίων από την Πελοπόννησο, αλλά
χρειάστηκε ένας χρόνος για να το
επιτύχει.
• Η είδηση για τη ναυμαχία έτυχε
διαφορετικής υποδοχής στις
πρωτεύουσες των δυνάμεων που
συμμετείχαν στην επιχείρηση.
• Στο Λονδίνο ο πρωθυπουργός δούκας του
Ουέλινγκτον χαρακτήρισε τη ναυμαχία
«ατυχές και απαίσιο γεγονός», ενώ μία
μερίδα πολιτικών υποστήριξε ότι ο
Κόδριγκτον έπρεπε να παραπεμφθεί στο
ναυτοδικείο για ανυπακοή, επειδή δεν
είχε εντολή να δράσει.

• Ο εμπνευστής της Ιεράς Συμμαχίας και
μέγας εχθρός της Ελληνικής Επανάστασης
πρίγκιπας Μέτερνιχ χαρακτήρισε την
καταστροφή του τουρκοαιγυπτιακού
στόλου ως «αρχή της βασιλείας του
χάους».
• Αντίθετα, στο Παρίσι και τη Μόσχα η
είδηση προκάλεσε μεγάλο ενθουσιασμό.
• Η Ναυμαχία του Ναυαρίνου σήμανε την
ελευθερία της Ελλάδας, παρά τη
συνεχιζόμενη σφοδρή άρνηση του
σουλτάνου.
• Οι τρεις δυνάμεις επέβαλαν τελικά τη
θέλησή τους και μέχρι τις 12 Σεπτεμβρίου
του 1829 που δόθηκε η τελευταία μάχη
του Αγώνα στην Πέτρα της Βοιωτίας το
ελληνικό κράτος είχε σχηματιστεί με
βόρεια σύνορα τη γραμμή Αμβρακικού-
Παγασητικού.
• Την εποχή εκείνη η Πέτρα ήταν μία στενή
δίοδος, που σχημάτιζαν οι όχθες της
Λίμνης Κωπαΐδας και το βουνό Ζαγαρά
(Ελικών).
• Σήμερα η Πέτρα, είναι χωριό της
Επαρχίας Λεβαδείας Βρίσκεται πάντα
πλησίον της άλλοτε λίμνης Κωπαϊδα, και
από εκεί περνάει η Εθνική Οδός Αθηνών
– Λαμίας και η σιδηροδρομική γραμμή
Αθηνών – Θεσσαλονίκης.

• Επικεφαλής των ελληνικών δυνάμεων
ήταν ο Δημήτριος Υψηλάντης, που κατά
περίεργη συγκυρία έθεσε τέρμα στον
Αγώνα, τον οποίον είχε αρχίσει ο
αδελφός του, Αλέξανδρος, με τη διάβαση
του Προύθου στις 24 Φεβρουαρίου 1821.
• Στη στενωπή πεδιάδα λοιπόν του χωριού
Πέτρα, και στις 12.09.1829 δόθηκε η
τελευταία μάχη του αγώνα για την
Ελληνική ανεξαρτησία, κατά των Τούρκων.
• Το καλοκαίρι του 1829, η Πελοπόννησος
με τα νησιά και μεγάλο μέρος της Στερεάς
Ελλάδας είχαν απελευθερωθεί. Τη
διακυβέρνηση των περιοχών αυτών είχε
αναλάβει ο Ιωάννης Καποδίστριας.
• Ο Ιωάννης Καποδίστριας αμέσως μετά
την άφιξη του στην Ελλάδα (Ιαν 1828),
οργάνωσε τους άτακτους πολεμιστές σε
χιλιαρχίες σε μια προσπάθεια να
δημιουργήσει στρατό σε ευρωπαϊκά
πρότυπα.
• Έθεσε ως στόχο την πλήρη
απελευθέρωση της Πελοποννήσου και
της Στερεάς Ελλάδος μέχρι της γραμμής
Μαλιακού-Αμβρακικού κόλπου.
• Η κατοχή των εδαφών αποτελούσε το
ισχυρότερο επιχείρημα στις
διαπραγματεύσεις με τις Μεγάλες
Δυνάμεις, για τον καθορισμό των ορίων
του νέου κράτους.

• Ο Γάλλος στρατηγός Νικόλαος Μαιζών με
16.000 άνδρες ανέλαβε την εκκαθάριση
της Πελοποννήσου από τα Αιγυπτιακά
στρατεύματα του Ιμπραήμ.
• Υπεύθυνος για την απελευθέρωση
της Δυτικής Στερεάς ήταν ο Άγγλος
στρατηγός Ρίτσαρντ Τσώρτς, ενώ της
Ανατολικής ο Δημήτριος Υψηλάντης.
• Ο Υψηλάντης έχοντας στην διάθεση του 7
χιλιαρχίες (όχι πλήρεις), κατόρθωσε να
αποκρούσει την εισβολή του Μαχμούτ
Πασά και να νικήσει επανειλημμένα τους
Τούρκους. Τον Ιούνιο ο Υψηλάντης
στρατοπέδευσε στη Θήβα.
• Οι Έλληνες ήταν απογοητευμένοι με τη
Συνθήκη του Λονδίνου (10/3/1829), που
προέβλεπε ελληνικό κράτος με σύνορα τη
γραμμή Παγασητικού - Αμβρακικού, υπό
την επικυριαρχία του Σουλτάνου.
• Το ξέσπασμα όμως του ρωσοτουρκικού
πολέμου τούς αναπτέρωσε το ηθικό,
καθώς πίστευαν ότι η φορά των
πραγμάτων θα ήταν διαφορετική και η
εθνική ανεξαρτησία δεν θα αργούσε.
• Την 7 Αυγ με αφορμή την καθυστέρηση
της μισθοδοσίας τους, αλλά και λόγω της
πολεμικής κατά του Καποδίστρια, οι
περισσότεροι των Ελλήνων στρατιωτών
λιποτάκτησαν!!!.

• Εκμεταλευόμενος τις συνθήκες ο
Τουρκαλβανός Ασλάν Μουχαρδάρης με
1500 άνδρες, κινήθηκε ανενόχλητος και
ενίσχυσε την φρουρά της Ακροπόλεως.
• Ο Υψηλάντης είχε πληροφορηθεί έγκαιρα
τις προθέσεις των Τούρκων και επέλεξε
τη στενή δίοδο της Πέτρας η οποία
σχηματιζόταν από τις υπώρειες του
Ελικώνα και τα νερά της λίμνης Κωπαΐδος
για να αντισταθεί στο πέρασμα του
εχθρού που διέθετε ισχυρό πεζικό,
πυροβολικό και ιππικό.
• Μέρος των Ελλήνων στρατιωτών
σταδιακά επανέκαμψαν στις μονάδες
τους και η ελληνική δύναμη εμφανίσθηκε
στην περιοχή στις 28 Αυγούστου με
περίπου 3.000 άνδρες χωρισμένη σε 4
χιλιαρχίες.
• Για πρώτη, ίσως, φορά οι Έλληνες,
κατόπιν των στρατιωτικών
μεταρρυθμίσεων του Καποδίστρια με τη
δημιουργία το 1828 του Λόχου των
Ευελπίδων, παρουσίασαν τακτικό στρατό.
• Ο Υψηλάντης είχε υλοποίηση το σχέδιο
του για τη μάχη, προχωρώντας σε πρώτη
φάση στην κατασκευή οχυρωματικών
έργων.
• Ο Ασλάν μπέης αφού συγκέντρωσε περί
τους 7.000 άνδρες, άρχισε την προς

ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΥΨΙΛΑΝΤΗΣ

το βορρά πορεία του. Μαζί του ήταν και ο
Οσμάναγας Ουτσιάκαγας, επικεφαλής
των τουρκικών δυνάμεων της Αττικής.
• Στις 10ης Σεπτεμβρίου φάνηκε,
επιτέλους, ο τουρκικός στρατός, που
στρατοπέδευσε σε μικρή απόσταση από
τις ελληνικές δυνάμεις.
• O τουρκικός στρατός «εφαίνετο μεταξύ
των θαμνών τόσον πολυάριθμος, ώστε εις
τους οφθαλμούς των Ελλήνων
επαρουσιάζετο ότι ήθελεν να τους
καταπατήση και να διαβή».
• Σύμφωνα με τον Kασομούλη, η δύναμή
του ανερχόταν σε 4.500 τακτικούς και
3.500 ατάκτους, ο Tρικούπης τούς
υπολογίζει σε 5.000, ενώ ο Yψηλάντης
υποστηρίζει ότι ξεπερνούσαν τους 7.000.
• H υπεροχή των Oθωμανών ήταν μεγάλη
και «όλων η καρδία χτυπούσεν
συλλογιζόμενοι ότι δυσκόλως έμελλεν να
ανθέξουν εις το πλήθος τούτο».
• «Aμιλλώμενοι όμως και ενθαρρυνόμενοι
ένας τον άλλον να βαστάξουν εις την
γενικήν ταύτην μάχην, από την οποίαν
εκρέμετο η τύχη της Στερεάς Eλλάδος,
αποφάσισαν να απεθάνουν και να μη
υποχωρήσουν εις την προσβολήν»
• O τακτικός στρατός των Eλλήνων

περιχαρακώθηκε σχηματίζοντας
τετράγωνο και οι άτακτοι παρατάχθηκαν
έως το χωριό Bρασταμίτες,
νοτιοανατολικά από την Πέτρα.
• Στις 11 Σεπτεμβρίου, οι Oθωμανοί δεν
προέβησαν σε επιθετική ενέργεια είτε
γιατί ήθελαν να δώσουν ξεκούραστοι τη
μάχη είτε γιατί κατασκόπευαν τις θέσεις
των Eλλήνων, ώστε να τους επιτεθούν
συντονισμένα.
• Oταν ο Kριεζώτης έμαθε ότι έφτασε ο
εχθρός, αμέσως "αυτόκλητος πλέον",
ενώθηκε με τις υπόλοιπες ελληνικές
δυνάμεις.
• Tα ξημερώματα της 12ης Σεπτεμβρίου, οι
Eλληνες είδαν το τακτικό τουρκικό
στράτευμα να βγαίνει από το
περιχαρακωμένο τετράγωνό του και να
χωρίζεται σε τρία τμήματα.
• Tο πρώτο προχωρούσε προς την Πέτρα
(I), το δεύτερο προς το στρατόπεδο του
Σκουρτινιώτη (III), ενώ το τρίτο στο
ύψωμα που βρισκόταν η φρουρά του
στρατηγείου (IV).
• Tο άτακτο πεζικό του Aσλάν μπέη, που οι
σημαίες του "εφαίνοντο κυματίζουσαι ως
μαύροι όφεις" κινούνταν προς το
διάσελο.

Γιάννης Δυοβουνιώτης (Ξύκης)Νικόλαος Κριεζώτης
Γιάννης υοβουνιώτης (Ξυκης)

• Oταν οι Tούρκοι πλησίασαν τις ελληνικές
θέσεις, δόθηκε το σύνθημα να αρχίσουν
το γιουρούσι και με πολεμικές κραυγές
ξεχύθηκαν για να καταλάβουν τα
ταμπούρια των Eλλήνων.
• Kαθώς το τρίτο τμήμα και οι Aρβανίτες
πλησίασαν σε απόσταση είκοσι μέτρων
από τις ελληνικές θέσεις, σταμάτησαν για
λίγο για να πάρουν μία ανάσα, επειδή
είχαν λαχανιάσει από το τρέξιμο στον
ανήφορο.
• Hταν σίγουροι ότι με την τελευταία
επίθεσή τους θα συνέτριβαν τους
Eλληνες.
• Tότε, όμως, «πυρ σφοδρόν πανταχόθεν
από τα ελληνικά οχυρώματα εκραγέν και
διευθυνόμενον επί των σωμάτων των
ευστόχως», τους καθήλωσε και τους
ανάγκασε να πέσουν μπρούμυτα, χωρίς
να μπορέσουν να σηκώσουν πια κεφάλι.
• Σε βοήθεια των ελληνικών δυνάμεων
προσέτρεξαν ο Kριεζώτης και ο
Δυοβουνιώτης κι όλοι μαζί, κραυγάζοντας
τις νικητήριες ιαχές "A! A! A!", άρχισαν να
χτυπάνε το δεύτερο και το τρίτο τουρκικό
τμήμα, αλλά και τους Aρβανίτες που
προσπαθούσαν να καταλάβουν το
διάσελο.
• Kαθώς η μάχη, αρχικά, ήταν αμφίρροπη,

οι σαλπιγκτές των Eλλήνων στα
ταμπούρια της Πέτρας και του διάσελου
σάλπισαν "Πυρ!" και "Eπάνω τους!".
• Oι Oθωμανοί, τακτικοί και άτακτοι,
«καίτοι ανδρείως και ορμητικώς
προχωρήσαντες», δεν μπόρεσαν να
αντέξουν την ορμή των Eλλήνων.
• Πρώτοι υποχώρησαν οι Aρβανίτες, οι
οποίοι, εγκαταλείποντας τις δύο σημαίες
τους και τα κουφάρια των συντρόφων
τους, κατάφεραν να φθάσουν
κατατρομαγμένοι στο στρατόπεδό τους.
• H υποχώρηση ήταν γενική, αφού και ο
τακτικός εχθρικός στρατός, όταν
διαπίστωσε ότι απέμενε μόνος του και
κινδύνευε να περικυκλωθεί, απελπίστηκε
και αποτραβήχτηκε από το πεδίο της
μάχης.
• Η συμβολή σε αυτή τη μάχη του
Πεντακοσιάρχου Γεωργίου Σκουρτανιώτη
και των ανδρών του, ήταν καθοριστική.
• Ο προμαχώνας του δέχτηκε την κύρια
επίθεση του εχθρού και άντεξε, με την
βοήθεια αργότερα και άλλων
οπλαρχηγών που έσπευσαν στο σημείο
για να τον συνδράμουν.
• Στη μάχη της Πέτρας, από την πλευρά των
Tούρκων σκοτώθηκαν 100 άνδρες, πολλοί

τραυματίστηκαν και αρκετοί
αιχμαλωτίσθηκαν. Aπό τους Eλληνες
σκοτώθηκαν μόνο 3 και τραυματίστηκαν
12.
• Η μάχη της Πέτρας χαρακτηρίσθηκε, ως η
σημαντικότερη της Επαναστάσεως, γιατί
σ΄ αυτή τη μάχη, για πρώτη φορά
ολόκληρη επίλεκτη τουρκική στρατιά
αναγκάσθηκε να συνθηκολογήσει
σ΄ανοιχτό πεδίο.
• Μετά τη μάχη της Πέτρας οι Έλληνες
απέκτησαν ένα ισχυρό διαπραγματευτικό
οπλο στις συζητήσεις για τον καθορισμό
των συνόρων του νέου Ελληνικού
Κράτους.
• Οι Τούρκοι ηττήθηκαν κατά κράτος και
το ηθικό τους καταρρακώθηκε, ενώ δεν
πέτυχαν και τον στόχο τους να διαβούν το
στενά.
• Την επομένη της μάχης (13 Σεπτεμβρίου)
ο τούρκος διοικητής Οσμάναγας
Ουτσιάκαγας, που ενδιαφερόταν να
εκτελέσει τις διαταγές της Πύλης και να
βρεθεί στη Θράκη, προσφέρθηκε να
συνθηκολογήσει με τους Έλληνες,
προκειμένου να περάσει τα στενά της
Πέτρας.
• Οι Έλληνες δέχθηκαν, υπό τον όρο να
παραδώσουν την περιοχή από τη Λιβαδιά
ως τις Θερμοπύλες και την Αλαμάνα.

• Έπειτα από διαπραγματεύσεις που
κράτησαν όλη τη μέρα, η συνθήκη
υπογράφηκε τη νύχτα της 13ης προς
τη 14η Σεπτεμβρίου του 1829.
• Οι Τούρκοι θα παραχωρούσαν όλη την
Ανατολική Στερεά Ελλάδα, εκτός από την
Αθήνα και τη Χαλκίδα.
• Οι Έλληνες, από την πλευρά τους,
ανέλαβαν την υποχρέωση να αφήσουν
τον εχθρό να διέλθει ακωλύτως από το
στενό της Πέτρας
• Οι Έλληνες εκτέλεσαν στο ακέραιο τα
συμφωνηθέντα το πρωί της 14ης
Σεπτεμβρίου 1829
• Την ίδια ημέρα οι ηττημένοι του
ρωσσοτουρκικού πολέμου, Τούρκοι,
υπέγραφαν τη συνθήκη της
Ανδριανουπόλεως με την οποία
αναγνώριζαν την ανεξαρτησία της
Ελλάδας.
• Η μάχη της Πέτρας, 20 μήνες μετά την
άφιξη του Καποδίστρια, απετέλεσε το
κορύφωμα και την επιβράβευση των
τιτάνιων προσπαθειών του. Ο αγώνας του
έθνους ευοδώθηκε και οδηγήθηκε σε
αίσιο τέρμα.
• Ο αγνός και γενναίος Υψηλάντης παρά
τις αντιξοότητες και τα προβλήματα
εκπλήρωσε την αποστολή του. Απέδειξε

ότι παρά την ασθενική του κράση, είχε
τεράστια θέληση.
• Την 5 Αυγούστου 1832 πέθανε στο
Ναύπλιο σε ηλικία 38 ετών, 10 μήνες μετά
την δολοφονία του Καποδίστρια.
• Αξιοσημείωτο είναι ότι αν και η Συνθήκη
του Λονδίνου προέβλεπε τη δημιουργία
ενός αυτόνομου ελληνικού κράτους υπό
την επικυριαρχία του Σουλτάνου τελικά η
Ελλάδα ανεξαρτoποιήθηκε από το
Σουλτάνο τελείως.
• Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η επίσημη
αναφορά/περιγραφή της μάχης αυτής
του Υψηλάντη προς τον Καποδίστρια την
Το σπαθί του Γεωργίου Σκουρτανιώτη

οποία και παραθέτω τώρα:
• '' Εξοχώτατε!
Η υπ' αριθ' 8271 Αναφορά μου
διασαφηνίζει προς την εξοχότητά σας την
κατάστασιν και τα κινήματα του υπό την
διεύθυνσίν μου Στρατού ως προς τους
Τούρκους μέχρι της 9ης ημέρας του
τρέχοντος Μηνός.
Την 10ην του ιδίου, εστρατοπεύδευσαν ο
Οτζάκ αγάς Οσμάνης, μ' όλον τον
τακτικόν, συμποσούμενον εις
πραγματικούς 5500 πεζούς και 600 ιππείς
και ο Ασλάν Μπεής Μουχουρτάρης έχων
1500 ατάκτους Αλβανούς εις του Σταυρού
των Θηβών.
Την 11η πρωί, επλησίασαν το στρατόπεδο
της Πέτρας ρίψαντες τα σκηνάς των
μακράν βολής κανονίου, και εφανέρωσαν
αμέσως το φθάσιμόν τους προς τους εις
Λεβαδείαν Τούρκους με το εκ Συνθήματος
ρίψιμον 3 κανονίων.
Εις την περίπτωσην αυτήν, εδιπλασίασα
την απαιτουμένη προσοχήν των φυλακών
και των προμαχώνων. Και, μ' όλον ότι οι
Έλληνες εκ του ενός μεν μέρους
εδειλίαζον κάπως βλέποντες ένα
πολλαπλάσιον αριθμόν εχθρών,
προετοιμασμένων μ' όλα τα μέσα εις την
αποφασιστικήν διάβασήν των διά της
Πέτρας και την επομένην κατάσχεσιν
αυτής της σημαντικής θέσεως και εκ του
άλλου μέρους εστενοχωρούντο από την

έλλειψιν των τροφών των, ως μη
προμηθευμένοι ακόμη με τα άλευρα της
Φανερωμένης και υποχρεωμένοι να
βράζουν μόνοι εις είδος χυλού τον
αραβόσιτον και καλαμπόκι, όσον
ευκολύνοντο να λαμβάνωσιν από τα
πλήσια μέρη του κάμπου
Επροσπάθησα όμως, και δεν άφησα εις
μίαν κρίσιμον στιγμήν αδύνατον την περί
ης ό λόγος, εκτεταμένην θέσιν της Πέτρας.
Περί το λυκαυγές της 12ης, αφήσαντες οι
Τούρκοι μικράν φρουράν εις το
οχυρωμένον Στρατόπεδόν των,
εκινήθησαν σύσσωμοι κατά της Πέτρας
φέροντες και 4 κανόνια διά τον
σκορπισμόν των προμαχώνων
Το ιππικό των εσχηματίσθη εις δύο
γραμμάς υπό τους πρόποδάς της. Οι πεζοί
τακτικοί διηρημένοι εις δύο ισομεγέθεις
κολώνας, διευθύνθησαν κατά των
προμαχώνων του χιλιάρχου και του
Πεντακοσιάρχου Γεωργίου
Σκουρτανιώτου, διά να περιστείλουν την
δύναμή των. Αυτοί τους εδέχθησαν έξω
των προμαχώνων. Η μάχη ήρχησε.
Ο κανονιοβολισμός ηκολούθη αδιάκοπος.
Τριακόσιοι πεζοί και ιππείς τακτικοί,
κατέλαβον το προσεχές χωρίον των
Βρασταμητών προς υπεράσπισην των
οπισθίων της κινηθείσης κατά του
Σκουρτανιώτου κολώνας.

Οι Αλβανοί όλοι διεύθυνον το βήμα των
κατά του Διασέλου. Το βοηθητικόν Σώμα
της φρουράς υποχρεώθη να καταλάβη εν
άλλο ύψωμα προς το πλάγιον των
Βρασταμητών.
Οι Αλβανοί επλησίασαν ορμητικοί ως 10
βήματα έξω του προμαχώνος (εννοεί του
προμαχώνα του Γ. Σκουρτανιώτη). Εις την
στιγμήν έτρεξαν βοηθοί οι χιλίαρχοι
Διοβουνιώτης και Κριεζώτης με το
περισσότερον μέρος των Στρατιωτών
τους, και επέπεσον εναντίον τούτων όπου
έκαναν την έφοδόν των, οδηγούμενοι από
τον Ασλάν Μπέη.
Από τούτο και την γενναίαν ανθίστασην
του προμαχώνος, εματαιώθη η έφοδος,
εκυνηγήθησαν οι Αλβανοί και μετά
δύωρον ακόμη μάχην, υποχρεώθησαν
όλοι οι Τούρκοι ν' αφήσωσι τας θέσεις
των, φεύγοντας μεταξύ του αδιακόπου
και πυκνού πυροβολισμού των Ελλήνων.
Εις την ιδίαν στιγμήν επέπεσεν ο αρχηγός
της φρουράς Σ. Μήλιος (εννοεί τον
ΣπυροΜήλιο) κατά της δυνάμεως των
Βρασταμητών και την απέδιωξεν
ζημιουμένην.
Η ένδοξος αύτη Νίκη, εστεφάνωσεν εν
τοσούτω την ανδρείαν των Σωμάτων. Η δε
Σωτηρία των πεζών Τούρκων χρεωστείται
εις την σημαντικότητα του ιππικού των και
την συνέχειαν του λεπτοβολισμού των
κανονίων.

Η φθορά τους εις θανατωμένους και
πληγωμένους, και μάλιστα του μέρους
των Αλβανών, εστάθη μεγάλη κατά τας
μετέπειτα ομολογίας των ιδίων.
Μεταξύ των θανατωμένων, ευρέθη ένας
εκατόνταρχος τακτικός και δύο
σημαιοφόροι Αλβανοί. Από τους Έλληνες
έπεσαν 3 και 12 επληγώθησαν.
Τα τρόπαια της Νίκης είναι 2 σημαίαι και
ικανός αριθμός αιχμαλώτων, οι οποίοι
εδόθησαν έπειτα εις συναλλαγήν Ελλήνων
χωρικών αιχμαλώτων...'‘
• Γύρω από την ίδρυση του νεοελληνικού
κράτους υπάρχουν αρκετά σημαντικά
ΠΕΤΡΑ

Εταιρείας να συνδεθεί η έναρξη της
επανάστασης με μια μεγάλη
εκκλησιαστική εορτή για να τονωθεί το
φρόνημα των υπόδουλων Ελλήνων.
• Αν αντί της 25ης Μαρτίου είχαμε ως
εθνική γιορτή π.χ. την 20η Οκτωβρίου
1827, ίσως θα λειτουργούσε με άλλο
τρόπο και η εθνική μας διαπαιδαγώγηση.
• Αν είχαμε λοιπόν εθνική γιορτή την 20η
Οκτωβρίου 1827, θα λειτουργούσε με
άλλο τρόπο και η εθνική μας
διαπαιδαγώγηση.
• Θα διδασκόμασταν στο
σχολείο διαφορετικά πράγματα όπως:
γεγονότα με αντίστοιχες σημαντικές
ημερομηνίες η κάθε μία εκ των οποίων θα
μπορούσε να επιλεγή ως Εθνική Επέτειος.
• Η πιο καθοριστική όμως από αυτές, είναι
η Ναυμαχία του Ναυαρίνου η ίσως η
μάχη στη Πέτρα η κάτι άλλο.
• Παρόλα αυτά επελέγη μία ημερομηνία η
οποία δεν συνδέεται με κανένα αξιόλογο
γεγονός. Αυτή η επιλογή καθιερώθηκε το
1838 από τον Οθωνα, προκειμένου να
συνδεθεί με το εκκλησιαστικό γεγονός
του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου.
• Λέγεται ότι ήταν και επιθυμία του
Αλέξανδρου Υψηλάντη και της Φιλικής

o Για τη σημασία της διπλωματίας (ο
ναύαρχος Κόδριγκτον πήρε την
ευθύνη της απόφασης για επίθεση,
μετά από συνεννόηση με τον
Καποδίστρια),
o Για το ότι ποτέ ο πιο δυνατός δεν
σου χαρίζει τίποτα, αν δεν έχει
έλλογο και έννομο συμφέρον και
o Ότι η Ευρώπη είναι ο ζωτικός μας
χώρος για τη διαιώνιση του
ελληνικού μας πολιτισμού.
o Θα μαθαίναμε επίσης ότι οι
μεγάλες οικογένειες των
οπλαρχηγών, που έβριζαν και τότε
τους Ευρωπαίους ήταν τελικά εκείνοι
που έκλειναν συμφωνίες μαζί τους
(Δεν σαςθυμίζει κάτι αυτό ?).
o Ίσως, αν γιορτάζαμε το Ναυαρίνο
ως εθνική επέτειο, θα είμαστε
περισσότερο ορθολογιστές και θα
ξεπερνούσαμε τα εθνικά μας
συμπαλέγματα.
• Την επόμενη φορά, ας επιλέξουμε
τουλάχιστον μια αληθινή ημερομηνία να
χτίσουμε τους μύθους μας. Ίσως
αποδειχθεί λιγότερο αναξιοπρεπές και
επώδυνο και για την ίδια την ιστορία.

• http://www.onalert.gr/stories/navarino-naumaxia-epanastasi/19167
• https://el.wikipedia.org/wiki/Ναυμαχία_του_Ναυαρίνου
• http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSDIM-F114/520/3383,13637/
• ΤΑ ΚΑΝΟΝΙΑ ΤΟΥ ΝΑΥΑΡΙΝΟΥ: Ο Κολοκοτρώνης απευθύνεται στις ...
dipanoskaltsis.blogspot.com/2015/10/blog-post_13.html
• Η Ναυμαχία του Ναυαρίνου 20 Οκτωβρίου 1827 - Βασίλης Φουρτούνης
fourtounis.gr › Άρθρα
• 188 χρόνια από τη Ναυμαχία του Ναυαρίνου: Η σύγκρουση που ...
www.huffingtonpost.gr/2015/10/.../naymaxia-nayarinou_n_8335180.ht...
• Αριστομένης ο Μεσσήνιος: Η Ναυμαχία του Ναυαρίνου, 1827
https://aristomenismessinios.blogspot.com/2014/01/1827.html
• Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 και η δημιουργία του ελληνικού ...
museduc.gr/docs/Istoria/C/045-064_C_GYM_KEF_03.pdf
• Ελληνική Επανάσταση 1821, ΛΕ'

• www.agiasofia.com/epanastasis/epanastasis35.html Ναυμαχία Ναυαρίνου (8/20
Οκτωβρίου 1827)
• Γιατί δεν γιορτάζουμε το Ναυαρίνο; - Capital.gr
www.capital.gr/story/1981687
• ΤΑΣΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΣ: 1821 : Ο αγώνας για την ελληνική ...
tassosanastassopoulos.blogspot.com/.../1821-karl-marx-friedrich-engels..
• η ναυμαχια του ναυαρινου και η επανασταση - Filosofia.gr
www.filosofia.gr/forum/viewtopic.php?t=4691
• Μύθοι και σκληρές αλήθειες για την Επανά/σταση του 1821 - Νσυν ...
www.tanea.gr/news/nsin/article/4566344/?iid=2
• http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=120696/ Πώς διαμορφώθηκε η εθνική
συνείδηση
• https://greekmilitaryvoice.wordpress.com/2015/10/20/20-οκτωβριου-1827-η-ναυμαχια-του-
ναυαρινο-π/

• Αφιερώματα - Η Ναυμαχία του Ναυαρίνου - Σαν Σήμερα .gr
https://www.sansimera.gr/articles/319
• Οι πραγματικοί λόγοι για τους οποίους έγινε το Ναυαρίνο – Ἀντίβαρο
www.antibaro.gr/article/10397
• Πώς έγινε ακριβώς η Ναυμαχία στο Ναυαρίνο; - sakketosaggelos.gr
www.sakketosaggelos.gr/Article/3262/
• Εικόνες για ναυμαχία ναυαρίνου χαρτης
• http://www.ime.gr/CHRONOS/12/gr/1821_1833/diethni/index.html
• ιστορικοι χαρτες της επαναστασης απο το 1821 ως το 1830
kodikosdaskalos.blogspot.com/2009/03/1821-1830.html
• http://blogs.sch.gr/2dimsch/2015/02/02/γ15-η-παρεμβαση-των-μεγαλων-δυναμεων-κα/
• http://www.skamnosvoice.gr/index.php/svnews/svanihnevontas/795-i-maxi-tis-petras του Γεωργίου
Πούλιου
• http://www.eaas.gr/?q=blog/2015-09-16/η-μάχη-της-πέτρας
• http://www.militaryhistory.gr/articles/view/171/1
• Nικόλαος Kασομούλης, Eνθυμήματα στρατιωτικά της Eπαναστάσεως των Eλλήνων
1821-1833.

H παλιγεννεσία του Έθνους

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Viewers also liked

Viewers also liked (20)

Similar to H παλιγεννεσία του Έθνους

Similar to H παλιγεννεσία του Έθνους (20)

More from Nikitas Vougiouklis

More from Nikitas Vougiouklis (20)

H παλιγεννεσία του Έθνους