Hitz kateatuak Haur Hezkuntzan erabiltzeko proposamenak

1. KO
HITZ KATEATUAK HAUR HEZKUNTZAN
0
0
HITZ KATEATUAK
HAUR HEZKUNTZAN

2. 1
AURKIBIDEA
OR.
1. SARRERA -------------------------------------------------------------------------------------------3
2. ZER DIRA HITZ KATEATUAK ETA ZERTARAKO ERABILTZEN DIRA? --------3
3. HITZ KATEATUEN GARAPENA ADINEN ARABERA -------------------------------3-6
3.1. GARAPEN SEMANTIKOA ADINAREN ARABERA -------------------------------------4
3.2. LEXIKOAREN GARAPENA ADINAREN ARABERA ---------------------------------5-6
4. JOLASEN PROPOSAMENA:---------------------------------------------------------------7-13
4.1. JOLASA: KEINU ETA SOINUEN SEGUIDAK------------------------------------------7-8
4.1.1. Jolasaren azalpena
4.1.2. Jolasaren helburuak
4.1.3. Jolasaren garapena
4.1.4. Zein adin tartetan landu
4.1.5. Jolasaren aldaerak
4.2. JOLASA: DOMINO --------------------------------------------------------------------------8-9
4.2.1. Jolasaren azalpena
4.2.2. Jolasaren helburuak
4.2.3. Jolasaren garapena
4.2.4. Zein adin tartetan landu
4.2.5. Jolasaren aldaerak
4.3.JOLASA: HELDU HARIRA ---------------------------------------------------------------9-10
4.3.1. Jolasaren azalpena
4.3.2. Jolasaren helburuak
4.3.3. Jolasaren garapena
4.3.4. Zein adin tartetan landu
4.3.5. Jolasaren aldaerak
4.4.JOLASA: ESALDIEKIN TREBATZEN------------------------------------------------ 10-13
4.4.1. Jolasaren azalpena
4.4.2. Jolasaren helburuak
4.4.3. Jolasaren garapena
4.4.4. Zein adin tartetan landu
4.4.5. Jolasaren aldaerak

3. 2
5. ONDORIOAK-------------------------------------------------------------------------------------13
6. BIBLIOGRAFIA----------------------------------------------------------------------------------14

4. 3
1. SARRERA
Guri egokitutako atala hitz kateatuak haur hezkuntzan izan da. Horrela, ahal
dugun heinean honen nondik norakoak azalduko ditugu. Horrez gain eta hobeto
ulertzeko errealitatera ekarri daitezkeen adibideak jarriko ditugu.
2. ZER DIRA HITZ KATEATUAK ETA ZERTARAKO ERABILTZEN DIRA?
Hitz kateatuak silabak, hitzak eta hiztegia lantzeko joko didaktikoak dira; izan
ere, lexikoaren aberasgarritasunak bideratuko du ariketa, hau mamitsua izan
dadin. Horrekin batera, landuko den beste gaitasun bat memoria izango da.
Prozesu guzti hau, haur hezkuntzan lantzen hasten da eta ziklo ezberdinetan
banatzen da.
3. HITZ KATEATUEN GARAPENA ADINEN ARABERA
Haur hezkuntzako lehenengo urteetan, alegia, 2 urteko gelan ez dira hitz
kateatuak erabiltzen. Izan ere, umeak txikiak dira eta ez dituzte hitzak
menperatzen. Baina horrek ez du esan nahi hitzak lantzen ez direnik; ipuinak
kontatzen dituzte, abesti desberdinak ikasi... eta abar. Horrela, ahoskerari
erreparatzen diote umeek belarria ohitzen entzun dutenarekin.
Hurrengo urtean (3 urteko gelan) apurka-apurka hitzak silabaka banatzen
hasiko dira. Baldintza bakarra hitzak ezagunak izan behar direla da; hala nola,
norberaren izena edo klase-kideena. Gainera, hau lantzeko ariketak
dinamikoak izatea komenigarria litzateke (taldeka, musika edo keinuak
erabiliz).
Bigarren zikloan, umeek 4 urte bete dituztenean, aurreko urtean hasitako
lanari jarraipena emango zaio, hiztegia zabalduz. Izenez gain
egunerokotasunean erabiltzen dituzten hitzak landuko dituzte, esaterako,
gelako elementuak, leku desberdinak, familia...
Horrela, bost urteko gelan hastean, umeak silaba bat entzunez hitz bat sortzeko
gai izango dira, betiere, hitz sinpleak eta komunak.

5. 4
Prozesu guzti honek kurtso honen amaieran sartzean umeak hitz kateatuekin
jolasteko gauza izateko balio du. Jolas hauek hurrengo atalean azalduko dira.
3.1. GARAPEN SEMANTIKOA
Aurrekoari erreparatuz, taula batean islatuko dugu ume batek duen
garapen semantikoa adinaren arabera. Hau baliogarria izango da ume baten
garapen linguistikoaren jarraipena egiteko, eta zailtasunak izatekotan
identifikatzeko; nahiz eta taula honetatik ezin ditugun baieztapenak atera beste
faktore askok eragiten baitute haur baten garapenaren edozein mailatan.
GARAPEN SEMANTIKOA
ETAPA/ADINA ERABILITAKO KATEGORIAK ADIERAZITAKO ESANAHIA
Lexiko aurrekoa (10-15
hilabete)
Aurre-hitzak Komunikatzeko eta
esperientziak partekatzeko
Ikur lexikoak (16-24
hilabete)
Izenak Inguru hurbilarekin
erlazionatutako kontzeptuak
Hitzaren semantika
(19-30 hilabete)
Izenak, aditzak eta aditz-
lagunak
Jabetza, egotea, desagertzea
adieraztea
30-36 hilabete Ekintza adierazten duten
aditzak, zenbait hitz
gramatikal
Objektuak eta egoerak
denboran, espazioan kokatzea
3-4 urte Preposizioak, konjugazioak,
izen-lagunak eta izenordeak
Tamaina, kantitatearekin
erlazionatutako ezaugarriak
Diskurtsoaren
semantika
Beste hitzen kategoriak Egoerak sekuentzia batean,
ordenatuta

6. 5
3.2. LEXIKOAREN GARAPENA
Bere lehen hitzak erabiltzeko, trebetasun fonologikoez gain hainbat
gaitasun bereganatu behar ditu haurrak. Besteak beste, hitzak bereizten, hitzek
esanahi zehatza dutela eta zeintzuk diren ikasi behar du.
Haurrek hainbat trebetasun diituzte hitzen esanahiaz bereganatzeko, hala
nola; kontzeptuez bereganatzeko iaiotasuna, egitura sintaktikoak erabiltzeko
aukera, ikasten duena oroimenean gordetzeko gaitasuna…
Haurren lehenengo hitzak murriztapen fonologikoak izaten dituzte eta
izenak izaten dira; bereziki inguruko gizaki eta objetuenak. Aditzekin geratzea
haurrari gehiago kostatzen zaio, hark ez duelako erreferentzialtasun nahikorik.
Gertatzen dena haurra aditzen esanahiaz jabetzeko egitura sintaktikoaz jabetu
behar dela da.
Hiztegiaren garapen goiztiarra (8tik 15 hilabetera bitartekoa)
Haurrek urtea dutenean hasten dira haien lehen hitzak ekoizten, baina esan
beharra dago, hitzen esanahia ulertzen lehenago hasten direla.
Ondoko tauletan ehunka haurren datuak bildurik zortzi eta hamabost
hilabete bitarteko haur euskaldunen hitz-ulermenaren eta ekoizpenaren
garapenak argi eta garbi ikus daitezke.
1- 8hilabetetik 15ra bitartean haur euskaldunen Lexikoaren ulermen eta
ekoizpena:
Adina Haur-kopurua Batez besteko
ulermena
Batez besteko
ekoizpena
8 hilabete 39 14,6 0,15
9 hilabete 49 29,9 0,36
10 hilabete 54 43 1,14
11 hilabete 46 66,6 1,86
12 hilabete 55 83 3,12
13 hilabete 65 94,3 4,76
14 hilabete 68 124,7 8,55
15 hilabete 65 161,3 9,32

7. 6
2- 8-15 hilabete bitarteko haur euskaldunen hitz kopurua
Haur-kopurua (ekoizleen ehunekoa)
Hiztegia 8-11 hilabete bitartekoak 12-15 hilabete bitartekoak
Hitzik ez 139 (%73,5) 60 (% 23,7)
1-10 hitz 47 (%24,9) 146 (%57,7)
11-50 hitz 3 (%1,5) 43 (%17,4)
51-100 hitz - 2 (%0,8)
101 hitz baino gehiago - 1 (%0,4)
189 (%100) 253 100)
3- 16- 30 hilabeteko umeen hitz-leherketa haur txikiengan
Adin denbora tarte honetan haurrak batez beste 28 hitz ekoiztetik 401 hitz
ekoiztera iristen dira.
Adina
(hilabeteak)
Haur- kop Batez
bestekoa
Desbideratze
tipikoa
Gutxienezko
kopurua
Gehienezko
kopurua
16 46 28,09 34,17 1,00 141,00
17 49 38,79 66,53 4,00 440,00
18 47 70,19 79,96 6,00 335,00
19 53 88,56 115,18 2,00 494,00
20 48 116,72 111,12 8,00 473,00
21 52 129,98 121,32 3,00 567,00
22 68 151,53 116,87 8,00 432,00
23 66 210,35 147,24 8,00 593,00
24 72 235,87 122,91 20,00 582,00
25 75 264,65 140,25 15,00 557,00
26 83 295,77 131,08 10,00 602,00
27 74 339,74 138,57 48,00 597,00
28 81 375,68 152,85 19,00 641,00
29 71 397,58 145,29 9,00 627,00
30 94 401,77 153,88 40,00 654,00

8. 7
4. JOLASEN PROPOSAMENA
4.1. JOLASA: KEINU ETA SOINUEN SEGUIDAK
4.1.1. Jolasaren azalpena
Hitzen segida normalak era dibertigarriago batean egiteko asmoz planteatu
dugu jolas hau. Hala, umeak zirkuluan jesarriko dira eta erlojuaren orratzen
norabidean(adibidez) jokatuko dute.
Behin lekua hartuta, gai bat emango zaie: animaliak. Lehenengo umeak
gaiarekin zerikusia duen hitz bat esan beharko du eta honekin batera doan keinu
bat: txakurra + mingaina atera; hurrengoak aurretik esandakoa errepikatu
beharko du hitz eta keinu berri bat gehituz: txakurra + mingaina atera / zaldia +
jauzi txikiak eman. Horrela ume bakoitzak aurretik esandakoak errepikatu
beharko ditu berak berri bat gehituz.
Ez da kanporaketarik egongo: umeetarikoren batek aurretik esandako hitz
bat errepikatuz gero (berria dela pentsatuz) edo ez bazaio hitz berri bat
bururatzen zer edo zer aldatu beharko du: hanka batean jolastu beharko du, begiak
itxita dituelarik edo dena delakoa. Aldaketa horrekin partida bat soilik jokatu
beharko du; ondo eginez gero hasierako jarrera hartuko du.
4.1.2. Jolasaren helburuak
Jolasaren helburu nagusia gai baten inguruko lexikoa zabaltzea litzateke.
Baina ez da hori bakarrik, memoriak zeregin handia dauka jolasean eta hau
garatzeko ere oso baliogarria da. Azkenik, motrizitatea garatzea ere helburu
moduan ikusten dugu; nahiz eta garrantzitsuena ez izan kasu honetan.
4.1.3. Jolasaren garapena
Umeak eguneroko tokietan daudelarik jokua azalduko dugu; goiko azalpenaren
antzekoa emanez, adibideak jarriz eta aldez aurretik jokuko arau guztiak azalduz.
Behin bukatuta eta ume guztiek ulertu dutela jakinda, zirkuluan jarriko ditugu.
Hasteko gai errez bat emango diegu: klasekoen izenak, familiako kideak.. eta jokua
ondo joanez gero zailtasun maila igoko dugu.

9. 8
4.1.4. Zein adin tartetan landu?
Jolasa berez ez da konplikatua baina memoria garatuta egon behar da.
Orduan, txikiekin egiteko (4-5 urteko adin tartean) mugak jarriko ditugu: 5 hitz
berri esan eta gero segida berri bat hasi, adibidez. Horrela, adin desberdineko
jendeak jolastu ahalko du, arauak beraien bizitzako etapara moldatuz.
4.1.5. Jolasaren aldaerak
Aurreko ataletan azaldu dugunez, jolasak aldaerak sufrituko ditu egoeraren
arabera: klaseko umeen premiak, adina, ume kopurua klasean... eta abar.
4.2. JOLASA: DOMINO
4.2.1. Jolasaren azalpena
Hitz kateak modu ezberdinetan egin daitezela ikusteko landuko dugu jolas
hau, era ezberdinetara moldatu daiteke gauden taldearen arabera.
Haurrak borobilean eseriko dira, hezitzaileak hitz bat esango du eta hitz
horren azken silaba, ondoan (erlojuaren horratzen norabidean) duen haurra
hartuko du bere hitzaren lehenengo silaba izateko. Horrela kate bat egingo dugu,
borobilean dauden haur guztiak hitz bat esan arte, hau da hezitzailera bueltatu
arte.
Hitz katea jarraitzeko erabiltzen diren hitzak zer ikusia izan dezakete edo
ez, irakasleak hautatuko du nolako zailtasunarekin garatu nahi duen jolasa.
Adib: altxairuA-AstoA-AsteazkeNA-NArrastiA… (zer ikusirik EZ, erresa)
Adib: zaldiA-ArmiarMA-MArrazoA-AstoA… (gai konkretu bat, zaila)
Jolasean zehar akatsik egonez gero, ez da kanporaketarik egongo. Akatsa
egon den lekutik hitz berri batekin hasiko gara katea.
4.2.2. Jolasaren helburuak
Jolas honen helburu nagusia, hitz kate bat egitea da. Baina hau egiten dugun
bitartean, gauza ezberdinak lantzen ditugu. Haurrak txanda itxarotera ikasiko dute
eta itxaroten duten bitartean adi egoten, bere txanda heltzean tokatzen zaien
silaba jakiteko. Bestetik silabak modu dibertigarri batean landuko dituzte eta hitz
familiak baita ere.

10. 9
4.2.3. Jolasaren garapena
Lehenik eta behin haurrak borobilean eseriko ditugu. Jolasaren goiko
azalpena emango diegu beti ere adibide bat jarriz, hobeto ulertzeko. Jolasten hasi
baino lehen, arau eta jarraibide batzuk emango dizkiegu, jolasa normaltasunez
garatzeko. Jolasa ulertuta dagoenean jolasten hasiko gara, lehengo txanda gai
librearekin erresagoa izateko, aurrerago zailtasun maila igotzen joango gara.
4.2.4. Zein adin tartean landu
Jolas hau moldatu daiteke, beraz adin ezberdinetarako balio du 5-6 urtetik
hasita. Lehen azaldu dugun moduan, erabiliko dugun taldearen arabera gidatuko
gara, gaiaren zailtasun mailarako.
4.2.5. Jolasaren aldaerak
Aurreko ataletan azaldu dugunez, jolasak aldaerak sufrituko ditu egoeraren
arabera: klaseko umeen premiak, adina, ume kopurua klasean... eta abar.
4.3. JOLASA: HELDU HARIRA
4.3.1. Jolasaren azalpena
Joko hau burutzeko batetik, ume talde bat behar da, bestetik, artilezko bola
bat. Lehenik eta behin, umeak borobil batean esertzen dira eta lehenengoak
artilezko bola eskuan duela hitz sinple bat esaten du “etxea”, ondoren, artilearen
muturra hartuta beste bola guztia nahi duen beste lagun bati pasatzen dio. Gero,
artilezko bola hartu duen hurrengo umeak, aurreko umeak esandako hitzaren
azkenengo silabarekin beste hitz bat esaten du. Kasu honetan, E-TXE-A, ondorioz,
A letrarekin beste hitz bat egin beharko du. Adibidez, “Amama”. Honen ostean,
haur horrek, tokatzen zaion artilearen zatia hartu eta beste bola guztia beste lagun
bati bola beharko dio. Azken finean, nolabaiteko armiarma sare bat eratuko da
ume guztien artean.
4.3.2. Jolasaren helburuak
Joko honen helburua, umeak silabak ikastea da. Hau da, silaba bat zer den,
hitzak nola banatzen ditugun eta gainera, hitzaren azkenengo silabarekin, hasiera
berbera duen beste hitz bat aurkitzean datza. Honela, haurrak lexikoa garatu
dezake eta aldi berean, hitz berriak ezagutu ahal ditu.

11. 10
4.3.3. Jolasaren garapena
Jolas hau, talde txikietan edota talde erraldoi batean egin daiteke. Gure
taldeak honela antolatu du joko hau: lehenik eta behin, umeak borobil batean eseri
behar dira. Egun horretako klaseko arduradunak artilezko bola hartu eta hitz
sinple bat pentsatu beharko du. Gero artilearen muturra hartu eta pentsatu duen
hitza altuan esan beharko du beste umeek entzun ahal izateko. Ondoren, bola beste
lagun bati bota beharko dio eta bigarren ume honek tokatzen zaion artilearen zatia
hartu eta aurreko umeak egindako gauza bera egin beharko du baina zailtasun
berri batekin, ume honek, aurreko umeak esandako hitzaren azkeneko silabarekin
hitz berri bat pentsatu beharko du. Hitza buruan daukanean, altuan esan beharko
du eta artilezko bola hirugarren lagun bati jaurti beharko dio.
4.3.4. Zein adin tartetan landu
Artilearen jokoa, 5 urtetik aurrera garatzen has daitekeen jokoa da. Lehenik
eta behin, haurrek hitzak silabatan banatzen ikasi behar dute. Adibidez: “MU-GI-
KO-RRA”. Hau poliki-poliki ikasten dute andereñoaren laguntzaz. Nahiz eta jolas
hau umeak bakarrik burutzeko den, adin txikikoek, hitzak silabatan banatzen ez
dakitenak, laguntzaileren batekin egingo dute.
4.3.5. Jolasaren aldaerak
Joko hau, toki ezberdinetan burutu daiteke. Bai gelan eta baita kalean ere.
Gainera talde txikietan edo handi bakar batean egin daiteke. Kasu honetan, ezin
dira umeak eliminatu, bestela artilea ez zen ume batetik bestera pasatzen egongo.
4.4. JOLASA: ESALDIEKIN TREBATZEN
4.4.1. Jolasaren azalpena
Jolas honek, hitzekin trebatzeko aukera apartak ematen ditu. Gehienbat,
hitzei zentzu bat eransteko. Izan ere, esaldiak sortzerakoan bakoitzak jaurtitzen
duen hitzaren esanahia menperatu behar du, esaldi baten barruan sentsutu ahal
izateko. Era berean, esaldia zuzena eta esanguratsua, edo behintzat koherentea
izan dadin.

12. 11
4.4.2. Jolasaren helburuak
Hitzen esanahiak eta erabilera lantzeaz aparte, ezaugarri sintaktikoak ere
landuko dira. Hau da, semantikaren aldetik duen aberastasunaz gain, sintaktikoki
ere jakintzak eskuratzeko aukera aparta izango da. Gainera, taldean gauzatzen den
ekintza denez, gaitasun komunikatiboa eta ahalmen intrapertsonalak; entzumena,
kidearekiko errespetua, txandak… eta abar landuko dira ere.
4.4.3. Jolasaren garapena
Hitzen sekuentzia bati jarraitzea da esaldia sortzeko dugun xedea. Esaldi
bat sortu behar dugunez; informazio jakin bat emango digun sintagmen
eraikuntza, izen arruntak, izen propioak, aditz tinkoak, aditz perifrastikoak,
izenordeak, izenlagunak, adjektiboak… eta abar agertu daitezke, esaldiaren
konplexutasunaren araberakoa izango da.
Taldearen adinaren arabera, haurraren ahalmenak berak arautuko du
hitzen hautaketa eta aniztasuna, guk ez dugu inoiz horretan mugarik jarriko.
Haurrak izan behar dira bere gaitasunaz kontziente, hortaz, haiek baldintzatuko
dute hiztegiaren hautaketa eta erabilpena.
Bitartean, guk, irakasle moduan, lagundu bakarrik egingo ditugu ariketa
garatzen; zailtasun nabariak azaltzen badituzte edo aukeran, gure laguntza
eskatzen badute hitzen batekin trabatzen badira edo aurreko kide batek
esandakoa ulertzen ez badute.
Taldearen antolakuntza jokoari begira, irakaslearen irizpidearen
araberakoa izango da. Gure ustetan, klasean kokatzeko eta didaktika kolektibo bat
egiteko hurbiltasun gehiago eskaintzen du korro batean biltzeak. Modu honetan,
aurpegi guztiak behatu ahal izango dituzte, komunikazioa zuzenean gertatuko da
eta ahoskerak aintzat hartuko dituzte behatzeko aukera dutelako. Bide batez,
gertutasun horrek lagunduko gaitu, konfiantza sortzeko oso premiazkoa den
erosotasuna eta erlaxazioa lortzen ariketa gauzatzen den bitartean. Horretarako,
lurzoruan esertzea ere, aukera ona izan daiteke.
Eskutik heldu, eta txanda pasatuko diote elkarri eskerreko eskuarekin
eskuineko eskua txalotzean.

13. 12
Horretaz gain, behin ariketa burututa haurrek balorazio bat egitea
komenigarria da; nola sentitu diren, gustatu zaien, eraiki duten esaldia gogokoa
duten, eta jokoan eraiki diren espazioekin eta gaiekin zein identifikazio maila
duten balora dezaten. Hau, hurrengo batean jokoa berrantolatzeko pistak emango
dizkigu, alderdi positiboak kontuan hartuz, eta orokorrean funtzionatu ez direnak
zuzentzeko.
Guzti honekin batera, kontuan izan behar ditugun Jokoaren arauak:
Txandak errespetatu
Isiltasuna kideak arretaz entzuteko
Hitzak lotura izan behar du esaldia koherentea izateko
Ezingo dira bi aditz jarrian agertu, adjektiboak; aldiz, bai
Ezin dira kideak esandakoak errepikatu
*Zailtasun mailaren arabera, arauak ere gehituko dira. Hala ere, hemen
zerrendatutakoak oinarrizkoak dira jokoaren funtzionamendurako.
4.4.4. Zein adin tartetan landu
Esan genezake joko honen erabilpena mugagabea dela adinari dagokienez,
behin dagozkion egokitzapenak eginda; aipatu ditugunez, zailtasuna areagotu,
elementu berriak txertatu edota gai berriak gehitu.
Hortaz, kontuan izan behar dugu, taldearen adina jolasaren zailtasuna
baldintzatzeko. Joko hau, ume txikiekin egiten bada, esaldien ordez, zenbakien
segidak erabil ditzakegu, edo klaseko izenen zerrenda. Izan ere, hizkuntza ez dute
menperatzen adin oso goiztiarretan.
2-4 urte bitartean; lexikoa egunerokotasunean edo familia inguruan kokatu
behar da, eta esaldien ordez, hitzen familiak landuko ditugu. Adibidez;
hiperonimoa: familia, hiponimoak: aita, ama, alaba, amama, aitona…
Hala eta guztiz ere, ariketa hau normalean, lehen hezkuntzan erabiltzen da.
Hala ere, ez da berdin gauzatuko lehen hezkuntzako lehengo zikloan edo bigarren
zikloan. Azken mailatan ariketa aspergarria izan ez dadin eta beren interesak
pizteko, zailtasunak gehituko dizkiogu ariketari. Zailtasunak askotarikoak izan

14. 13
daitezke. Adibidez; esaldien ordez, istorio bat sortu eta paper batean idaztea;
idatzizko gaitasuna lantzeko, edo klase-kideen artean egindako esaldia, atzetik
aurrera errepikatu; azkenak lehenengoak esan duena, eta alderantziz. Batik bat,
memorizazioa eta arreta lantzeko.
4.4.5. Jolasaren aldaerak
Jolasa lantzeko gaia askea izan daiteke, edo lantzen ari den arloaren
araberakoa; natur zientziak, matematikak…
Matematika lantzeko aplikazio posible bat: Kide bakoitzak zenbaki bat
esango du eta azkenean, andereñok arbelean idatziko ditu esan diren zenbaki
guztiak, guztiok batera zenbakien segida hau batzeko eta emaitza lortzeko. Arbela
erabiltzea lagungarria izan daiteke, ikusizko begiralea laguntzen dielako ideia
hobeto harrapatzen. Errazago gertatzen zaie pragmatikoagoa delako.
Ildo beretik, beste adibide bat: zenbakiak eta ikur matematikoak erabiltzea.
Hau da; lehengo kide batek zenbaki bat botako du (2), bigarrenak ikur matematiko
bat (+) hirugarrenak beste zenbaki bat (4) eta hurrengoak emaitza esango du
(2+4=6). Horrela, nahi den bestetan luzatu daiteke ariketa.
Bestetik, jokoaren egokitzapena erreza; didaktika oso metodikoa da eta ez
dugu materialik behar izango. Kontuan izan behar ditugun bakarrak; talde lanean
gauzatzeko ariketa dela eta maila desberdinetan egin beharko ditugun moldaketak
dira.
5. ONDORIOAK
Lan honen bitartez, teorikoki ikasten duguna, modu dinamiko baten bidez egin
daitekeela ikusi dugu. Jolasak erabiliz, gauza ezberdin asko landu daitezke, ez
bakarrik teoriaren aldetik, baita ere haurren barne garapenean, memoria
adibidez. Gure gaian gehiago zentratuz, hitz kateatuak silabak baino gehiago landu
dezaketela ikusi dugu, adibidez lexikoren aberastasuna, hitz familiak… beti ere
haurraren interesa piztuz eta bakoitzaren erritmoetara moldatuz.

15. 14
6. BIBLIOGRAFIA
 http://mendebalde.eus/jardunaldiak/2012/Fonologiaren,%20lexikoaren%
20eta%20morfologiaren%20garapena%20haur%20euskaldunengan.pdf
 https://prezi.com/slgvlpnz7oyk/hitz-kateatuak/
 http://documents.tips/education/hitz-kateatuak-haur-hezkuntza.html

16. 15