SlideShare a Scribd company logo
1 of 53
Watermanagement in
de VS en Nederland
2
Titelblad.
Leerlingen: Marc de Vries, Alex Rozendaal en Perry Krop.
Begeleider: J.M. Boll.
Vak: Aardrijkskunde, Management en Organisatie en Economie.
School: Herbert Vissers College.
Klas: 5HAVO.
Datum: 15 December 2014.
3
Inhoudsopgave
Inleiding........................................................................................................................................5
Herkomst van water.......................................................................................................................6
Waar komt het water vandaan?..................................................................................................6
Verschillende oorzaken van overstromingen. ..................................................................................7
Wat zijn orkanen en hoe ontstaan ze?.........................................................................................8
Overstromingen door stijgende zeespiegel...............................................................................9
Overstromingen in de VS..............................................................................................................10
Waarom ontstaan orkanen aan de oostkust van de VS?..........................................................10
Wat gebeurt er als een orkaan het land bereikt?.....................................................................10
Gevolgen overstromingen.........................................................................................................11
Gevolgen stijgende zeespiegel...............................................................................................11
WatermanagementVS .............................................................................................................12
Overstromingen in Nederland.......................................................................................................14
Gevolgen Nederland onder NAP................................................................................................14
Zout water:..............................................................................................................................16
De Hartelkering:...................................................................................................................18
De Maeslantkering:...............................................................................................................18
Waarom heeft de VS nu zoveel aandacht voor hazard management? .............................................20
Vergelijking van rampen na een aantal jaar............................................................................20
Politiek.................................................................................................................................21
Hoeveel kost het huidige watermanagement in de VS....................................................................22
Kosten na een ramp:.............................................................................................................22
Investeringen:......................................................................................................................22
Waarom is er aandacht voor hazard management in Nederland.....................................................24
Hoeveel kost het huidige Watermanagement in Nederland............................................................25
Wat betekent Nederland voor het water managementin de VS. ....................................................27
Overheid. ................................................................................................................................27
Hoe gaat Nederland dit verwezenlijken?................................................................................27
Particulier................................................................................................................................27
Mathijs van Ledden...............................................................................................................28
Nederland helpt.......................................................................................................................28
4
Onderzoek:Wat zou ereventueel verbeterdkunnenwordenaanhet huidigewater
management beleid in de VS?..................................................................................................30
...............................................................................................................................................30
Wat als er geen water hazard management isin New York?...........................................................31
Zeespiegelstijging:....................................................................................................................31
Wat zou er verbeterd kunnen worden de ruimtelijke inrichting tegen wateroverlast?......................33
Algemene informatie VS...........................................................................................................33
Welke kansen bieden de verbetering van technologie opwateroverlast voor New York...................36
Technologie vanuit Nederland naar de VS..................................................................................37
Waarom kan Nederland het?.................................................................................................38
Conclusie:....................................................................................................................................39
Bijlagen.......................................................................................................................................41
Bijlage 1:..................................................................................................................................41
Bijlage 2:..................................................................................................................................42
Bijlage 3:..................................................................................................................................43
Bibliografie..................................................................................................................................48
Logboeken...................................................................................................................................51
PWS logboek Marc de Vries, Perry Krop en Alex Rozendaal.........................................................51
Evaluatie. ....................................................................................................................................53
5
Inleiding.
De keuze van dit onderwerp is gebaseerd op de recente media aandacht die besteed wordt
aan dit onderwerp. Zo zagen wij onder andere een fragment in de Nederlandse serie; ‘De
wereld draait door’. Daarnaast komt dit watermanagement ook vaak in het nieuws als er
nieuwe ontwikkelingen of overstromingen zijn. Het probleem is dus actueel. Natuurlijk is het
daardoor zeer interessant om te onderzoeken wat voor ontwikkelingen er zijn rondom dit
onderwerp en daarbij te kijken of er mogelijkheden zijn om dit te verbeteren.
Hieronder hebben wij onze hoofd en deelvragen geplaatst en daarbij ook in de opzet waarbij
wij ons PWS hebben uitgevoerd.
Hoofdvraag:
Wat kan er eventueel verbeterd worden aan het huidige water hazard management in de VS
ten opzichten van Nederland?
Deelvragen:
Aanleiding
- Welk waterbeleid voeren ze in de VS en in Nederland?
- Hoe zit de kostenberaming van het huidige hazardmanagement in elkaar?
- Wat is de reden dat water hazard management nu zoveel aandacht vraagt in de VS?
Statistiek/probleemstelling:
- Wat zijn de gevolgen als er geen water hazard management is in de VS?
- Wat is de invloed van Nederland op het water management in de VS.
Onderzoek:
- Wat als er geen water hazard management is in New York.
- Wat zou er verbeterd kunnen worden de ruimtelijke inrichting tegen wateroverlast.
- Welke kansen bieden de verbetering van technologie tegen wateroverlast.
- Wat zou er verbeterd kunnen worden aan het beleid dat er bestaat.
Het PWS is zo opgezet dat eerst informatie vergaard werd over hoe het er nu aan toegaat in
de VS. Nadat de algemene informatie is gevonden in de aanleiding ging het verder naar de
probleemstelling. Zodat er een duidelijk beeld was van wat voor en waarom er
watermanagement is in de VS. Uitgaande van de actuele informatie die wij in ons PWS
hebben beschreven zijn wij gaan onderzoeken of er mogelijkheden waren om dit te
verbeteren en of er überhaupt reden was om dit te verbeteren. Op deze manier is er een
goed onderzoek uitgevoerd met de actuele informatie van de ontwikkelingen in de VS.
6
Herkomst van water.
Waar komt het water vandaan?.
Om te begrijpen hoe de waterhuishouding werkt moet eerst ingegaan worden op de
verdeling van water op de aarde en de waterkringloop. Met behulp van onderstaande
afbeeldingen moet dit duidelijk worden.
Watercyclus
Hoogwater ontstaat vaak door springvloed en een zware noordwesterstorm samen. Ze
hebben na de watersnoodramp deltawerken gebouwd, en de informatievoorziening
verbeterd. Zo wordt er nu stukken beter gecommuniceerd, en kunnen er snel maatregelen
worden getroffen (Oosterschelde, 2001).
Verdeling water op aarde
7
Verschillende oorzaken van overstromingen.
Overstromingen horen bij de hydrologische cirkel. Deze cirkel probeert de balans tussen
water, in de lucht, oppervlakte, en in de grond te behouden. Alleen soms lukt dit niet, en dan
ontstaat er een overstroming.
Er zijn verschillende typen overstromingen, en dus ook verschillende maatregelen. Al een
rivier een klein overschot water ontvangt dan kan het water terecht in de bassins. Dit zijn
kleine gebieden om de rivieren heen. Afbeelding 1-2 laat goed
zien wat dit inhoud. De main channel is de rivier zelf, de
tributary de zijrivieren, en de divide is het einde van het basin
gedeelte.
Echter kan een overstroming soms zo erg zijn dat het water
buiten het basin treedt. Het water komt dan terecht in beboste
overstroomgebieden. Op afbeelding 1-3 is de rivier blauw
getekend, het basin geel, en het overstroomgebied groen.
Meestal zijn de overstroomgebieden bergachtige, en
onbewoonde gebieden. Puur uit veiligheid. Natuurlijk zijn er ook dammen en dijken net zoals
in Nederland. (Haddow, 2011)
In Amerika is het weer zo verschillend dat ze met veel
verschillende rampen te maken hebben. In het noorden
kunnen ze na sneeuwval overstromingen krijgen, in het zuiden
door regen na een hele droge periode. En natuurlijk aan de
oostkust de orkanen. ‘Bij weer gerelateerde rampen eisen
overstromingen de meeste doden.’ (Haddow, 2011)
Dus er is spraken van overstroming door:
 Natuurlijke cirkels.
 Orkanen.
 Stijgende zeespiegel.
8
Wat zijn orkanen en hoe ontstaan ze?
Van 1 juni tot en met 20 november is het orkaanseizoen op de Atlantische oceaan en in het
Caribisch gebied. Hoe ontstaan orkanen en wat voor invloed kan een ex-orkaan op ons weer
hebben? In de periode van 1 juni tot 20 november is het zeewater op de Atlantische oceaan
en in het Caribisch gebied warm, de passaatwinden blijven noordelijk, en onweersbuien
gaan vanaf Afrika de Oceaan op. Dat laatste geeft extra kans voor de vorming van orkanen,
ofwel hurricanes. Een basis feit voor het ontstaan van een orkaan is een oceaan van 26
graden Celsius of meer.
Tropische orkanen zijn lagedrukgebieden die ontstaan tussen 5 en 15 graden
Noorderbreedte (afbeelding 1). In dat gebied is 's zomers een zwakke oostelijke boven
stroming en zijn er verspreid regen- en onweersbuien. Deze buien lopen met de boven
stroming mee van oost naar west. Als buien naar elkaar toe trekken of clusteren, zal de
luchtdruk rond die buien gaan dalen en voor een zwakke circulatie zorgen. Is de luchtmassa
in het gebied onstabiel genoeg en daalt de luchtdruk ver genoeg, dan zal dat de
buienvorming versterken en het proces versnellen (afbeelding 2).
Positieve feedback heet dat
in het jargon. Het proces
van depressie-vorming
loopt dan uit de hand.
Voordat er sprake is van
een orkaan, is er altijd eerst
een tropische depressie
(TD) en een tropische storm
(TS), die vooral veel regen
brengen. (leeuwarden,
2014)
Dit fenomeen bestaat al
vele jaren in de VS en elk
jaar tijdens het orkaan
seizoen worden ze weer
met dezelfde feiten
geconfronteerd.
9
Overstromingen door stijgende zeespiegel.
Dit is alleen niet het enige probleem. Het stijgen van de zeespiegel. Zeker in combinatie met
het feit dat delen van de kust onder het zeeniveau liggen. Een voorbeeld is New Orléans.
Over de hoogte van de zeespiegel in het jaar 2100 lopen de meningen uiteen. In deze eeuw
zal de zeespiegel met ongeveer een meter stijgen volgens de meeste berekeningen.
Het smelten van de Zuidpool heeft hiermee te maken in combinatie met het smelten van
gletsjers op de Noordpool. Er is een verschil omdat de ijskappen in het zuiden in en op het
water liggen waarbij de noord kappen op land liggen en daar dus de gletsjers smelten. Het
smelten van de Zuidpool komt door doordat de gigantische ijskappen zelf water aantrekken.
De aantrekkingskracht is een gevolg van de enorme extra massa van een ijskap die een
zwaartekracht effect op de omgeving uitoefent. Hierdoor wordt het omringende water door
de ijskap aangetrokken waardoor rondom een verhoogde zeespiegel ontstaat. Hoe meer ijs,
hoe groter het effect. Als de ijskap smelt dan wordt het niveau van het omringende water
verlaagd. Omdat een grotere ijskap meer water aangetrokken heeft zal het effect bij
afsmelten daarom ook groter zijn dan bij een kleinere ijskap. Daarnaast smelten de gletsjers
ook door het stijgen van de gemiddelde temperatuur op aarde wat het volume water in de
oceanen groter maakt. (Haas, 2013)
10
Overstromingen in de VS.
Waaromontstaanorkanenaande oostkustvandeVS?
Waarom ontstaan deze orkanen dan altijd aan de oostkust en niet de westkust?
Dit komt door het verschil in temperatuur van het water. De temperatuur aan de oostkust
ligt rond de 26,5 graden Celsius. Aan de westkust is deze temperatuur gemiddeld 20,0
graden Celsius. Alleen een temperatuur van 26 of hoger kan een orkaan veroorzaken. Deze
temperatuurverschillen zijn te wijten aan de verschillen aan zeestromen die in de
onderstaande afbeelding goed te zien zijn. De zeestromen aan de westkust zijn koud, terwijl
de zeestromen aan de oostkust warm zijn. (orkaanseizoen, 2013)
Wat gebeurt er als een orkaan het land bereikt?
Als de orkaan boven land komt heeft deze orkaan al een visite kaartje. Hij heeft een naam en
een cijfer wat staat voor de uitdrukking van de zwaarte. Deze zwaarte wordt genoteerd in
schaal van Saffir en Simpson. (Orkaan informatie, 2014)
klasse benaming windsnelheden schade
TD (tropische) depressie <62 km/u nihil
TS (tropische) storm 63-118 km/u nihil
S-1 orkaan 119-154 km/u licht
S-2 orkaan 155-178 km/u matig
S-3 orkaan 179-210 km/u groot
S-4 orkaan 211-250 km/u extreem
S-5 orkaan >250 km/u catastrofaal
Tabel: schaal van Saffir en Simpson.
Afbeelding:Zeestromen in de wereld
11
De orkaan sterkte neemt af boven land omdat hij de warme zeebodem niet meer als
voedingsbron heeft. Daarnaast kan een orkaan zich blijven voeden door het warme water
van een rivier, maar omdat het verschil in grootte van het water ook afneemt zal de orkaan
zich minder goed voeden, waardoor hij ook met kracht afneemt. De temperatuur van het
land is vele graden lager. (Wever, 2012) Over het algemeen daalt de orkaan gemiddeld 1
klasse. Een klasse daling van S-5 naar S-4 lijkt natuurlijk niet veel, maar deze orkanen kunnen
heel veel schade aanbrengen, waarbij wind en waterschade het grootste zijn. Maar waarom
schenken wij daar pas na al deze tijd zoveel mee aandacht aan (Tropische cycloon, 2014)?
Gevolgen overstromingen.
Gevolgen door orkaan.
De gevolgen van orkanen zijn naderhand goed zichtbaar, bij orkaan Katrina in 2005 waren
1836 mensen gestorven en was er 81 miljoen euro aan schade. Maar ook aan Sandy had
grote gevolgen, 185 doden vielen er en een verschrikkelijk bedrag van 41 miljard euro aan
schade. (Katrina (Orkaan), 2012)
Daarnaast een ander soort schade die Sandy in 2010 veroorzaakte. Sandy veroorzaakte een
buitengewoon hoog bedrag aan waterschade in New York. (Sandy (orkaan), 2012)
Dus ten eerste vallen er vele doden en gewonden. Ten tweede kost een storm
buitengewoon veel geld aan schadelasten. Als laatste zorgt het ook voor onrust in de politiek
en onder de bevolking.
Gevolgen stijgende zeespiegel.
Kaart rechts: Miami en New Orléans zijn zichtbaar
Kaart links: overstroming risico VS. Door stijging zeespiegel.
12
Door klimaatverandering zal de zeespiegel volgens de onderzoekers in 2100 ongeveer een
meter zijn gestegen. Van alle steden met meer dan 50.000 inwoners aan de Amerikaanse
kust zullen er 180 te maken krijgen met de gevolgen van de zeespiegelstijging. Het ergst
zullen steden als Miami, New Orléans en Virginia Beach getroffen worden, zo verwachten ze.
(ANP, 2011) New Orléans en Miami zijn op dit kaartje te zien en de plekken die zullen
overstromen gebaseerd op deze verwachting.
Watermanagement VS.
Dan volgt nu een stukje over wat er tegen overstromingen en orkanen gedaan word.
De U.S. Army houdt zich bezig met het verbeteren van de kust in Amerika. Zo doen ze daar
ook aan zandsuppletie, alleen zijn hier veel mensen tegen. Wel zijn ze hiermee begonnen.
Van Ashbury Park tot Avon hebben ze de kust aangevuld met zand. Dit project bedraagde in
totaal 18.3 miljoen dollar. Dit wordt betaald door het Sandy fonds. In het zuiden wilt de US
Army duinen bouwen, in Wildwood, North Wildwood en Wildwood Crest. (Kaminski, 2013)
In de USA houdt de FEMA (Federal Emergency Management Agency) zich ook bezig met het
beleid rondom het water hazard management. Ze onderscheiden verschillende soorten
water rampen:
- Overstromingen
- Orkanen.
Afbeeldingen: Overstromingsgebieden.
De FEMA is voortdurend bezig om de kustgebieden te onderzoeken. Ze onderzoeken hoe ver
een overstroming het land in komt, en maken daar publicaties van. In de bovenstaande
afbeelding zie je een publicatie van zone A. Het donkergrijze
deel zou overstromen. De buurt is dan verplicht om binnen
zes maanden maatregelen te nemen. De afbeelding ernaast
laat zien hoe het nu is. Nu is het dus een lege plek. (FEMA)
Aangezien ze in Amerika niet alleen last hebben van
overstromingen, maar ook van stormen moeten ze daar ook
tegen bestand zijn. Na orkaan Katrina hebben ze dus
nagedacht over wat ze zouden willen veranderen.
13
Ze kwamen met de HRS-Module, deze module bestaat uit drie componenten:
1. Storm voorspel module
2. Oeverwal sterkte
3. Beslissings ondersteuning
Eerst kijkt de overheid naar wat voor storm er aan komt, dan wat de huidige oever kan
houden. En bij de laatste stap maken ze een beslissing wat er moet gebeuren. Eigenlijk is dit
geen maatregel betreffende verandering. Er is betere communicatie, ze weten wat ze
moeten doen. Daardoor kunnen ze beter handelen, en is de kans op slachtoffers misschien
kleiner. (Haddow, 2011)
In Amerika zijn ze niet bezig met preventie, ze treffen maatregelen die de gevolgen
beperken. Ze bouwen anders, hebben verzekeringen, en doen aan rampenbeheersing.
14
Overstromingen in Nederland.
Gevolgen Nederland onder NAP.
AlsNederlandzichtnietzoubeschermentegenhetwater,danzouNederlanderheel andersuitzien.
De kaart hieronderlaatzienhoe heterongeveeruitzouzien.
Kaart Nederland onder NAP
15
Watermanagement Nederland.
Zoet water:
De waterhuishouding in Nederland focust op twee aspecten. Het zoete water, en het zoute
water. Bij zoet water ligt de nadruk op de waterverdeling in het land. De infrastructuur dankt
zijn vorm aan het streven naar veiligheid, voldoende vaardiepte, en een goede
afwateringscapaciteit van het zoete water. (Waterstaat, 1984)
Het water wordt geregeld door verschillende zaken. Bij Driel is een stuw, deze zorgt voor een
goede verdeling van de Rijnafvoer over de IJssel, Neder-Rijn en Waal. De afsluitdijk regelt het
peil van het IJsselmeer, en de Haringvlietssluizen en Volkeraksluizen regelen de afvoer in het
benedenrivierengebied.
De Rijn en zijn vertakkingen:
Stuw bij Driel zorgt voor de afvoer van het water van de Rijn. De stuw splitst de rivier in de
IJssel, Neder-Rijn en de Waal. Bij normale toestroom van water krijgt de IJssel 285 m3/s en
de Neder-Rijn 25m3/s water. De rest wordt vervoerd via de Waal. Het normale toestroom
van water is 1300m3/s. Als het heel hoog water is, daarmee bedoelen ze boven de 2400 m3/s
dan is er een onbeïnvloedbare afvoerverdeling. Dit komt bijna nooit voor. Om je voor te
stellen om hoeveel water het gaat moet je je voorstellen dat je in je eentje jaarlijks 45 m3
water gebruikt. (Waterstaat, 1984)
Kaart locatie stuw bij Driel Noorderlijk Deltabekken
16
Afbeelding:Werking Oosterschelde
De sluizen in het Haringvliet en Volkerak regelen de waterverdeling in het Noorderlijk
deltabekken. De Haringvliesluis probeert ervoor te zorgen dat dat er een afvoer van 1500
m3/s water is. Alleen letten ze er wel op dat de laagwaterstand op het Hollandsch Diep de
NAP stand niet overschrijdt.
IJsselmeergebied:
De IJssel voedt het IJsselmeer. In de
zomermaanden probeert men het NAP van de
IJssel op -0,20 M te houden. In de winter
probeert men het NAP peil van de IJssel op -0,40
M te houden in verband met veiligheidsredenen.
De sluizen in Den Oever en Kornwerderzand
zorgen voor lozing van het overtollige water in
het IJsselmeer. Deze sluizen loodsen het water
naar de Waddenzee. Als er in de wintermaanden
heel hoog water is, dan is er ook afvoer van
water via de Houtrib- en Krabbersgatsluizen naar
het IJsselmeer. (Rijkswaterstaat, 2013)
Zoutwater:
Het zoute waterbeheer wordt bij verschillende wateren toegepast, voor ieder water is het
verschillend. De Waddenzee is een belangrijk ecosysteem, en er is geen gevaar voor
overstroming.
De Oosterschelde heeft een afsluitbare stormvloedkering. Deze kering zorgt voor de
veiligheid van aangrenzende gebieden, en handhaaft het milieu van de Oosterschelde. Door
de stormvloedkering is er een hoop veranderd in de Oosterschelde: (Waterstaat,1984)
- Volume van het getij is 30% minder
- Getijverschil is minder. Vroeger was het verschil 3,70 m en nu is dit 3,25 m.
- Stroomsnelheid is met 30-40% afgenomen.
- 1/3 van de intergetijdengebied is weg.
Kaart locatie IJsselmeer
17
De Oosterschelde werkt zelfs zo goed, dat de geulen te ruim zijn. Er is bodemmateriaal nodig
om de geulen op te vullen, er vormt zich een nieuw evenwicht in het gebied. (Waterstaat,
1984)
Zeeland en een stukje van Zuid-Holland worden beschermt door de Oosterschelde kering.
Dit is eigenlijk een open kering. Het was eerst eigenlijk niet de bedoeling om een open kering
te maken, maar door veel protest hebben ze dit uiteindelijk toch maar gedaan. De vissers
zouden namelijk niet meer kunnen vissen in het gebied, want de vissen zouden uitsterven.
De kering gaat alleen in het geval van nood dicht. De stormvloedkering bestaat uit drie
sluitgaten: Roompot, Hammen en Schaar. 65 pijlers met een hoogte van 30/40 meter
vormen de ruggengraat van deze kering. Tussen die pijlers bevinden zich schuiven, en die
kunnen naar boven en naar beneden bewegen. De schuiven zijn ongeveer 42 meter lang, en
hebben een hoogte van 6/12 meter. De beweging van de schuiven wordt geregeld door een
hydraulische cilinder. De grootste schuif sluiten duurt ongeveer 82 minuten.
De kering treedt eens per jaar in werking door hoog water. Dit is het geval als de verwachte
zeewaterstand 3 meter boven NAP is. Wanneer een NAP van +2,75 wordt verwacht, dan
komt het BeslisteamSluiting Oosterschelde bij elkaar. Deze groep mensen kijkt naar lokale
gegevens, verwachte waterstand en weervoorspellingen. Dit team beslist dan of de schuiven
open blijven, of toch dicht gaan. De schuiven gaan altijd dicht bij een NAP van hoger dan 3
meter. Zelfs al gaat er iets mis met de alarmering of bediening. Het noodsluit systeemregelt
dan het sluiten. (Oosterschelde, 2001)
Ook beschermt Nederland zich door middel van kustonderhoud. Zand wordt op het strand,
en zeebodem neergelegd. De erosie van de kust wordt hierdoor tegen gegaan. Jaarlijks
wordt er 12 miljoen m3 zand gebruikt voor de zandsuppletie aan de kust. De bedrijven die dit
deden: Rohde Nielsen, Boskalis en Dredging International/Jan de Nul. In bijlage 2 is een
afbeelding te zien van de jaarlijkse zandsuppletie. Daaruit valt te concluderen dat Texel in de
jaren 2015/2016 het meeste zand krijgt voor vooroeversuppletie. Daarna volgen Noord-
Holland en Rijnland Bloemendaal. Het is logisch dat deze hierna volgen omdat het rechte
stukken zijn, en daar vindt erosie dus gemakkelijk plaats.
Ieder jaar vindt een jaarlijkse meting van de kust plaats. Om de 4 jaar wordt er een vierjarig
programma voor kustonderhoud opgesteld. Voor het project hebben ze meestal 5 jaar de
tijd. Vaak verandert dit programma jaarlijks, omdat de hoeveelheid zand dat gestort moet
worden soms varieert. Dit komt omdat de zeestroming soms groter is, en de kust meer zand
verliest. (Rijkswaterstaat, 2013)
Behalve de Oosterscheldekering die hierboven is besproken zijn er nog 2 andere belangrijke
keringen.
18
De Hartelkering:
De Hartelkering beschermt Zuid-Holland voor zeewater dat landinwaarts kan stromen. De
Hartelkering en de Maeslantkering zijn deel van de Europoortkering. De dijkversterking in
Rozenburg maakt ook deel uit van de Europoortkering. Eigenlijk is de europoortkering alleen
bedoelt voor de bescherming van Rotterdam en omstreken. Deze kering is eind jaren 90
gebouwd.
De Hartelkering heeft twee ovaalvormige schijven, en ze hangen tussen ovale torens. Ze
kunnen het water keren door de schuiven tot op de bodem in het water te laten zakken. De
keuze om te schuiven wordt niet door de mensen zelf gemaakt. Dit doet het Beslis en
Ondersteunend Systeem, ook wel BOS. Volgens statistieken sluit de kering 1 of 2 keer in 10
jaar. Om ervoor te zorgen dat de kering goed blijft werken controleren ze de kering om de
twee weken door de schuiven op en neer te bewegen. (Rijkswaterstaat, 2013)
De Maeslantkering:
De Maeslantkering is gesitueerd bij
Hoek van Holland, en het ligt in de
Nieuwe Waterweg. Er wordt veel over
deze kering gepraat, en het is een heel
mooi bouwwerk. De kering beschermt
ons voor hoogwater afkomstig van de
Noordzee.
Deze kering bestaat uit twee armen, die
dichtklappen als er hoogwater is.
Jaarlijks controleren ze of de kering nog
wel naar behoren werkt. De kering kan
een golf van 5 meten boven NAP aan.
Eerst was het zo dat de armen van de
kering niet altijd sloten, de
betrouwbaarheid was maar 90%. Alleen
nu hebben ze hem zo bijgesteld dat de betrouwbaarheid 99% is. Dit is de hoogst haalbare
betrouwbaarheid. Om dit percentage te bereiken hebben ze bolscharnier verbeterd, en
ervoor gezorgd dat deze makkelijker te onderhouden is. Door het sluiten liep het scharnier
eerst altijd schade op, maar dit is nu niet meer zo. Ook de bediening van de armen is
verbeterd.
We hoeven in principe niet bang te zijn dat Nederland overstroomt. De Maeslantkering
bestaat 10 jaar, en heeft nog maar één keer haar armen hoeven sluiten. De Maeslantkering
maakt deel uit van de voorste verdedigingslinie. De tweede bestaat uit dijkringen, en die
kunnen ook hoge waterstanden aan. Deze dijken kunnen waterstanden van 3.42 meter
boven NAP aan. De jaarlijkse kans op een overstroming in Nederland is 0,0143%.
(Rijkswaterstaat, 2013)
Afbeelding:Maeslantkering
19
Op dit moment is Nederland bezig met het tweede Hoogwaterbeschermingsprogramma. In
dit programma werken Rijksoverheid, en waterkering beheerders samen om Nederland zo
goed mogelijk tegen het water te beschermen. Momenteel zijn er 89 plekken waar
Nederland niet goed tegen het water beschermd word. Op deze plekken werken ze om de
waterkeringen te versterken. 370 km aan dijken, dammen, duinen en 18 kunstwerken is
waar het project uit bestaat.
Voor de zwakke schakels is er een subsidieprogramma. Waterkering beheerders maken hier
gebruik van om de waterkeringen aan de wettelijke veiligheidsnormen te laten voldoen.
In bijlage 1 is terug te vinden wat de plekken zijn, en welke waterstaat zich ermee bezig
houd.
Het project noemen ze ook wel HWBP-2 en verwacht wordt dat de meerderheid in 2015
klaar is. 5 projecten zijn echter groter, en zullen pas in 2017 af zijn. (Rijkswaterstaat, 2013)
20
Waarom heeft de VS nu zoveel aandacht voor hazard management?
Sinds dat er genoeg plannen zijn, waarom is er dan juist nu zoveel aandacht voor?
Recent hebben wij gezien wat er gebeurt als er een zware storm is. 8 september 2011 werd
de noodtoestand in new York uitgeroepen. Door het uitroepen van de noodtoestand kunnen
federale agentschappen acties coördineren om levens te redden. Mensen zaten vast in hun
huis, mensen die geen huis meer hadden en voedsel wat opeens schaars was. New York was
niet voorbereid waardoor de situatie verslechterde. Dit is een van de voorbeelden van slecht
water management. Kijkend naar waarom het zoveel aandacht krijgt, gaan we 2 orkanen
onder u aandacht brengen. (Ten Brinke, 2012)
Holland dat goed beschermd is tegen wateroverlast schrokken van het feit dat de VS niks
gedaan heeft. Wij kunnen dit het beste zien als we de orkaan Katrina (2005) vergelijken met
orkaan Sandy (2012)
Katrina was een van de ergste orkanen die de VS gekend heeft. Ze raasde in de VS vooral
over Florida. En hierbij heeft zij alles weggevaagd aan de grond. Dit is goed te zien bij New
Orléans. Een wat armere stad die compleet verwoest is. De kosten liepen in totaal op tot de
81 miljard dollar en er zijn 1.836 doden gevallen. Maar dit is niet het enige wat gebeurt bij
een orkaan. Door de schaarste van eten gaan mensen plunderen, waardoor het leger in
moest grijpen. Nu waren ze ook nog bezig met de criminaliteit terwijl zij mensenlevens
moesten redden. (Katrina (Orkaan), 2012)
Vergelijkingvanrampen na eenaantal jaar.
2 jaar na de orkaan Katrina, zijn 6 Nederlandse deskundige naar New Orléans gegaan om te
kijken hoe de stad er boven op gekomen was. Dit waren Nederlanders, omdat Nederland de
kennis heeft van watermanagement en ook de kennis om na een water ramp het land weer
te herstellen. Dit was in Nederland te zien bij de watersnoodramp in 1953. Veel konden de
Nederlanders hier niet vinden en verhelpen, want in de stad was nog vrij weinig veranderd.
Waar vroeger huizen stonden waren nu open vlaktes, het onkruid van huizen die half
afgebroken waren stond meters hoog, en de stad was voor een groot deel verlaten en
onbewoond. Er had dus vrijwel geen herstel plaatsgevonden. Dit zou toch een reden moeten
zijn voor de VS om dit een aandachtspunt te maken en voor verbetering gaat zorgen. Maar
nu de vergelijking met orkaan Sandy die 7 jaar later was. (Van Ledden, 2012).
Sandy was een orkaan die ook over Florida en de oostkust raasde. Ze ontstond in oktober
2012. Het openbaar vervoer werd compleet platgelegd en mensen werden geëvacueerd, het
leven in de VS werd even compleet stil gelegd voor deze orkaan. Dit was het enige wat de VS
Gedaan heeft. Het stilleggen van het normale leven en maar afwachten wat er zou gaan
gebeuren. In deze 7 jaar is er dus niets gebeurd voor de veiligheid van de mensen in de VS.
Gelukkig was de orkaan Sandy geen hele zware orkaan. Maar zij zorgde wel voor stroom
uitval aan de oostkust. Een groot probleem waar dus niet over nagedacht was. Doordat dit
voor duizenden mensen een groot ongemak was is het onder de aandacht gekomen. (Sandy
(orkaan), 2012)
21
Politiek.
Maar Sandy heeft politiek ook veel invloed gehad.
In de VS is er een heel ander stem systeem, maar voor ons probleem gunstig, omdat het nu
onder de aandacht van de mensen lag, werden deze problemen ook meegenomen in de
campagne. De orkaan Sandy heeft een hele goede politieke wending gegeven. Een week
voor de stemmingen kwam zij over de VS Razen, waardoor de aandacht voor wateroverlast
nog groter werd. Niet alleen in Amerika, maar internationaal werd het bekend en er werd
hulp gevraagd. De VS moest haar waarden en cultuur aanpassen, waardoor er ruimte werd
gecreëerd voor hulp. De vraag naar hulp is gecreëerd door de goede politieke timing van een
orkaan. Hierdoor zou de VS zich beter voor kunnen gaan bereiden op wateroverlast. (De
invloed van Sandy op de verkiezingen, 2012)
22
Hoeveel kost het huidige watermanagement in de VS.
Kosten na eenramp:
Daarnaast gaan we ook kijken naar de kosten van een overstroming in de VS.
Bij de orkaan Sandy was er 68 biljoen dollar schade.
Bij de orkaan Katrina was er 108 biljoen dollar schade.
Dit zijn wel de verschrikkelijkste rampen, maar zelfs bij de orkaan zoals Otto in 2010 die van
een categorie 1 was en vrijwel elk jaar plaats vind. Had een schade van 22 miljoen dollar.
(Katrina (Orkaan), 2012) (Sandy (orkaan), 2012)
De vraag is dan natuurlijk wie deze schades betaald. Dit zijn de verzekeringen. De overheid
draait dus niet op voor alle kosten. Dit zou wellicht een rede n kunnen zijn dat de overheid
minder investeert. Er is alleen een factoor die hier niet in mee wordt genomen en dat zijn de
mensenlevens die sneuvelen tijdens deze overstromingen. De meesten doden die vallen
tijdens een ramp zijn door water.
Wat we dus kunnen stellen is dat de VS minder gaat investeren in rampenmanagement en
hiervoor investeringen van buitenaf krijgt voor als dit toch voorvalt. Daarnaast investeren ze
wel in het broeikaseffect en de daling van de zeespiegel. Een directe investering is de
toenemende investering in Clean Tech die innovaties ontwikkeld voor de wateroverlast.
In de VS zit de stroomvoorziening van de steden boven de grond, maar de
noodstroomvoorzieningen in een ziekenhuis zitten in de kleder. Deze combinatie is niet
handig. Bij een overstroming zullen deze dus uitvallen. (Havermans, 2014)
Investeringen:
In Amerika wordt er vooral geld gestoken in verzekeringen. De overheid heeft dus een hele
kleine rol, en de verzekeringsmaatschappijen verdienen het geld. Bij schade keren de
verzekeringsmaatschappijen dus alles uit. Hier zorgen we voor preventie, en daar maken ze
misschien nog winst op al het geld dat de maatschappijen binnenkrijgen. (Deltares, 2011)
Daarnaast is er gekeken naar de kosten van het watermanagement in de VS.
Op dit moment wordt er door de overheid en andere instellingen 4,3 biljoen dollar
geïnvesteerd in Clean Tech Industry in de VS, maar 5% van dit bedrag gaat naar het
innoveren van waterbeheer. Deze investeringen komen niet volledig vanuit de VS, maar
vanuit China en Europa. Zij werken dus veel aan projecten buiten Amerika. Deze
investeringen zijn de laatste jaren erg gestegen. In 2008 werd nog maar 8,414. Miljard euro
uitgegeven aan dit probleem, dit is dus in vergelijking met de jaren ervoor erg gestegen. De
groei van investeringen is dus iets wat opvalt. (Ferks, 2012)
23
Daarnaast hebben we de budgetplannen uit de VS. van 2014.
Het Witte Huis heeft in deze plannen aangegeven dat het budget voor hazard management
met 33 miljoen dollar zal dalen. Ze hebben dit zo berekent dat er nog wel genoeg geld is
zodat ze kunnen reageren als er een noodsituatie voordoet. Daarnaast hebben ze hiervoor
investeringen van buitenaf om overheidsgeld te besparen. (Budget plannen van de VS 2014.,
2013)
24
Waarom is er aandacht voor hazard management in Nederland.
In 1953 was in Nederland de watersnoodramp, iedereen in Nederland weet ervan af. Bij de
geschiedenislessen van basisscholen zit het namelijk inbegrepen. We willen dat zoiets nooit
meer gebeurd in Nederland, want wat was er onnodig veel schade. De watersnoodramp
werd eerst ook wel Sint-Ignatiusvloed of Beatrixvloed genoemd. Door zware stormvloed,
samen met springtij steeg het water in de
Noordzee extreem. Voor de watersnoodsramp
waren ze net klaar met de Botlek, Brielse Maas
en de Braakman. Hierna zou een drie
eilandenplan volgen, maar toen de
watersnoodramp uitbrak moesten er snelle
maatregelen komen. De ramp was dus een
aanleiding om de Deltawerken te bouwen. De
ramp kosste 1836 mensen het leven, een
enorm hoog aantal. Natuurlijk was er ook
schade aan woningen, gebouwen, etc.
In de politiek kwam er een disscussie opgang,
en het Deltaplan met de deltawerken kon
beginnen. Door de ramp werd er veel geld
opgehaald voor de financiering van de schade,
en daardoor was er genoeg geld voor het
deltaplan. Door al die hulp kwam er zelfs zoveel
geld binnen dat sommige slachtoffers beter af
waren dan voor de watersnoodramp. In
Zeeland maakten ze soms dus wel een grapje
van: ‘Heer, geef ons heden het dagelijks brood
en elke vijf jaar een watersnood’. Nederland
bloeide in die tijd op, geluk bij een ongeluk. Het
heeft ons doen laten realiseren dat zoiets nooit
meer mag gebeuren. Zoveel schade, en zoveel
gewonden. Dat kan gewoon niet. (Wikipedia, 2014)
Afbeelding watersnoodramp 1953
25
Hoeveel kost het huidige Watermanagement in Nederland.
Hoeveel kost zo’n project dan?
Momenteel zitten we in een economische crisis, en dat heeft gevolgen op onze uitgaven. De
mensen hebben minder te besteden, en de overheid ook. Hieronder staat een tabel met het
BBP-groei, inflatie en werkloosheid. Uit de afbeelding valt af te leiden dat het BBP groeit in
de VS, en in de eurozone. De inflatie en werkloosheid dalen in de VS en in de eurozone.
De kansen op overstromingen zullen in
Nederland toenemen omdat de bodem
daalt, de zeespiegel stijgt, en de
rivierafvoeren groter wordt. In Amerika
zullen de kansen op overstromingen dus ook
toenemen omdat zeespiegelstijging voor
iedereen gevolgen heeft. De Rijn zal steeds
meer water vervoeren. Momenteel is de
Rijnafvoer bij Lobith 16.500 m3/s. In 2050
verwachten ze dat dit 17.000m3/s zal zijn, en
18.000m3/s in 2100. Dat is een aanzienlijke
stijging waar we mee te maken zullen
krijgen. Bij de schade van overstromingen
kijk je naar materiële en immateriële schade.
De immateriële schade bestaat uit het
verlies van mensenleven, gewonden, en het
redden van mensen. Vaak blijkt dat mensen
meer betalen om schade te vermijden, dan
de schade die ze zouden ondervinden.
(Waterstaat, 1984)
26
Op de afbeelding op de vorige pagina zie je waar de rijke gebieden zitten. De rode lijnen
zitten vlakbij zakencentrums. Wat opvalt, is dat sommige gebieden minder kostbaar zijn, en
dat deze delen van het land volgens de afbeelding minder beschermt hoeven te worden.
Flevoland moet beter worden beschermd. Om een optimaal beschermingsniveau te behalen
moeten de dijken in Flevoland ongeveer 20 cm omhoog, en daar waar rivieren stromen moet
het 30 cm omhoog. Natuurlijk zijn er ook andere manieren om dit op te lossen. Zo zou de
rivier meer ruimte kunnen krijgen. De kosten voor het verhogen van het landschap zouden
kunnen variëren van 3,4 tot 6,4 miljard euro. Wil men met de rivieren aan de slag dan
kunnen de kosten 5,3 tot 9,9 miljard euro bedragen. (Rijkswaterstaat, 2013) (Deltares, 2011)
De MKBA, Maatschappelijke Kosten en Baten-Analyses maakt economische analyses om
optimale beschermingsniveaus uit te rekenen. Ze maken gebruik van een principe dat ze net
zolang investeren in verbetering totdat de investering niet meer opweegt tegen afname van
de schade. Net zoals te zien is op de afbeelding hieronder. (Deltares, 2011)
In bijlage 3 staat hoe ze de investeringskosten, en overstromingskansen berekenen met
behulp van formules.
27
Wat betekent Nederland voor het water management in de VS.
Overheid.
Aangezien het uiteindelijk gaat om wat er nog gedaan moet worden, zal er nu een stuk
volgen over wat Nederland momenteel al voor Amerika betekent.
Op 4 maart 2013 is minister Schultz van Haegen van infrastructuur en milieu een
overeenkomst aangegaan. Dit deed zij met secretaris Shaun Donovan van volkshuisvesting
en stedelijke ontwikkelingen Amerika. Er is een samenwerking ontstaan tussen beide landen.
Zij zijn van plan om de punten rampenpreventie, duurzame planning en waterinfrastructuur
te verbeteren. Amerika en Nederland kunnen veel van elkaar leren, hoewel de omvang van
Amerika aanzienlijk groter is. De landschappen zijn te vergelijken in vele delen. Veel rivieren
en aan 2 kanten een aanliggende oceaan. Er zijn 3 doelen die zijn gesteld. Deze doelen zijn
voor een tijdsbestek van 5 jaar. (Rijksoverheid, 2013)
Doelensamenwerking overheden.
Ten eerste het uitwerken van nieuwe strategieën voor gebiedsontwikkeling, gericht op
duurzaamheid en leefbaarheid.
Ten tweede nieuwe strategieën op het gebied van infrastructuur, watermanagement en
klimaatbestendigheid, waaronder nieuwe benaderingen van waterveiligheid en ‘bouwen
met de natuur.
Ten derde gebruikmaken van private en charitatieve investeringen om publieke
investeringen in stedelijke ontwikkeling en rampenpreventie te optimaliseren.
(Rijksoverheid, 2013)
Hoe gaat Nederland dit verwezenlijken?
Er is een organisatie gemaakt. Deze heeft de naam NUWCReN gekregen. Dit staat voor
Netherlands US Water Crisis Research Network. Dit is opgebouwd uit 4 Nederlandse en 4
Amerikaanse onderzoeksinstituten. Zij gaan te werk door informatie uitwisseling. Dit vormt
een kennis en onderzoeksnetwerk. (Hommes, 2012)
Particulier
De Nederlandse waterbouwers zijn zeer gewild in de VS. Deze ingenieurs helpen mee aan
het bouwen en ontwikkelen van verschillende projecten in de VS. Nederland heeft kennis
over water. Wij liggen onder de zeespiegel en moeten onszelf beschermen. Deze kennis
hebben wij na de ramp van New Orléans over proberen te brengen in de VS.
28
Mathijs vanLedden.
Dit is Mathijs van Ledden. Hij werkt bij royal Haskoning en is
adviseur bij het US Army Corps of Engineers, de Amerikaanse
Rijkswaterstaat. Hij is door de VN-organisatie voor Rampen
Assessment en Coördinatie UNDAC geselecteerd om lid te worden
van haar emergency response teams die wereldwijd worden
ingezet tijdens en na natuurrampen. Hij is hierbij ook naar New
Orléans geweest. Hij heeft hier van 2006 tot 2010 meegewerkt
aan het ontwerpen van een rivierdijk die de stad de komende
honderd jaar moet beschermen, dit heeft hij gedaan door onder
meer stormvloedkeringen te ontwerpen. (Haskoning, 2013) (Van
Lookeren Campagne, 2013)
Nederland helpt.
Hij was één van de vele en een goed voorbeeld van hoe de Nederlandse bedrijven helpen.
In 2006 vertrokken dertien bedrijven samen met Rijkswaterstaat naar New Orléans, de
missie van deze deskundige werd geleid door het Netherlands Water Partnership (NWP). De
mensen die vertrokken, waren ingenieursbureaus, bouwers, baggeraars, kennisinstellingen,
maatschappelijke organisaties. Het succes kwam door de samenwerking van de vele
verschillende kennis bronnen.
De bedrijven die hierheen gestuurd worden hebben hier contacten gelegd, bedrijven
overgenomen en contracten gemaakt. Nederland staat hiermee altijd in contact met de VS.
als het gaat over water. Er is alleen een nadeel wat onze hulp tegenhoud. Wij kunnen niet
permanent helpen omdat er een wet in de VS is die de eigen bedrijven voorrang geeft.
De Nederlandse kennis wordt nu overgevlogen naar de VS, als dit nodig is. (Van Lookeren
Campagne, 2013)
Afbeelding:Mathijs van Ledden
29
Deze situatie is veranderd na de komst van de orkaan Sandy, waarbij heel New York platlag.
De focus van het de eerste hulp was in het zuiden van de VS dit was logisch. Het was net
verwoest en het ligt onder zee niveau. Maar hierdoor zijn er veel tekortkomingen gekomen
aan de oostkust. Nederland gaat niet alleen helpen in het zuiden, maar na Sandy ook de rest
van de oostkust, voornamelijk New York. Hier valt natuurlijk iets op. De VS. schiet elke keer
de steden te hulp die in nood hebben gezeten en die al geraakt zijn. Maar hierdoor lopen zij
achter de feiten aan. (Haddow, 2011)
In New York gaat het ingenieursbedrijf Arcadis het overstromingsrisico bekijken. Arcadis
heeft destijds ok geholpen met het project in New Orléans. Het risico bepalen doen zij
doormiddel van computermodellen. Er wordt gekeken naar elk mogelijk scenario dat New
York kan raken. Van stijging van de zeespiegel tot vloedgolven en tropische stormen.
Arcadis zal hierna komen met oplossingen voor het probleem. Tegelijkertijd doen zij ook een
studie naar de infrastructuur in New York, hierbij ook kijkend naar de belangrijke gebouwen,
en kijken wat een oplossing of een versterking kan zijn. (ANF, 2013)
Hieruit blijkt dus dat Nederland een prominente rol spelt in de verbetering van de
infrastructuur van de VS. Zij zijn nog lang niet waar ze zouden moet zijn, maar met hulp kan
dit beleid wel gerealiseerd wordt.
30
Onderzoek:
Wat zou er eventueel verbeterd
kunnen worden aan het huidige
water management beleid in de VS?
31
Wat als er geen water hazard management is in New York?
In 2012 is er een rapport geschreven door de New York State Sea Level Rise Task Force. Zij
hebben gekeken naar de verschillende overstromingsgevaren die New York heeft.
 Het stijgen van het zeeniveau zorgt voor gevaar. Het heeft nu al effect op New York
en is een belangrijk aandachtspunt.
 Als er een zware storm of orkaan aankomt, is New York niet beschermt. Door de vele
mensen de grote infrastructuur en het enerverende leven is New York een stad dat
beschermt moet worden voor een noodsituatie.
Wat gebeurt er als New York hier niets tegen doet?
Zeespiegelstijging:
Zoals hiernaast is te zien is het eiland Manhattan
omringd door water. Wij nemen Manhattan even als
voorbeeld om te laten zien wat er zal gebeuren bij een
stijging van de zeespiegel.
Het zeewater zou hierdoor veel hoger komen te staan.
Deze stad heeft geen dijken, geen stormkeerkringen of
dammen. Het water krijgt dus vrij spel. Er is alleen een
probleem, New York is volledig volgebouwd.
Wat er zal gebeuren is dat langzaamdelen onder
water zullen lopen. Een voorbeeld van een heel
belangrijke straat van New York is Wall Street. Deze
ligt in het puntje van het eiland, net onder het World
Trade Center Site. Dit is een van de eerste punten die
gevaar loopt. Maar wat als het financiële centrum van
de stad onder water komt te liggen?
Afbeelding:Schematische kaart New York.
32
Maar niet alleen de stijging van de zeespiegel is een probleem, De volgende afbeelding laat
zien, wat voor gevaar New York, Manhattan, loopt bij een storm of orkaan.
Maar nu heeft New York nog een bijzonder probleem. Alle elektriciteiten kabels lopen boven
de grond. Hierdoor zal water overlast zorgen voor een volledige uitval van de stroom. De
8,337 miljoen inwoners van New York zullen volledig vastlopen op het dagelijkse leven en
voor een metropool als New York is dit natuurlijk een groot probleem. Niet alleen de
financiële sector zal volledig plat liggen maar ook de rest van het zakenleven in New York.
Daarnaast zullen de natuurlijke hulpbronnen worden uitgeschakeld. Wat voor nog meer
chaos zorgt deze situatie.
Een ander gevolg van deze slechte voorzorgen is dat er minder toerisme zal zijn in deze
tijden, wat indirect ook weer effect heeft op het financiële deel en vooral ook het culturele
deel van deze stad.
Afbeelding:Overstromingsgevaar bij storm in New York.
33
Wat zou er verbeterd kunnen worden de ruimtelijke inrichting tegen
wateroverlast?
Algemene informatie VS.
Amerika heeft een groot kustgedeelte, en veel steden zijn ook te vinden aan de kust, zoals te
zien is. Het is gemakkelijk voor transport wat voor veel werkgelegenheid zorgt in dit gebied.
En daarnaast is de oostkust een populaire woonbestemming. Hierdoor zijn er hier veel
inwoners. Alleen heeft het niet alleen voordelen. Zo zijn zulke gebieden gemakkelijk vatbaar
voor overstromingen. Tijdens orkaan Katrina is er een gebied dus ook overstroomt. Het
donkerpaarse gedeelte op het plaatje hieronder is het gebied dat overstroomd is. Newark en
Jersey City zijn dus massaal overstroomd.
Kaart Noord-Amerika
34
De VS doet niks/bijna niks aan de kusterosie die plaats
vindt. Deze Kusterosie kan hele eilanden wegvagen, en de
hele kuststrook vernietigen van de USA.
De stad New York ligt precies aan de Atlantische Ocean
vanwege het makkelijke transport. Daar komt bij dat ze vrij
weinig doen aan de waterbescherming. Dit is niet goed,
want zo kunnen ze makkelijker overstromen. Behalve
overstromingen zijn er natuurlijk ook orkanen in het gebied.
Er is te zien dat er genoeg evacuation centers zijn, net
buiten het dreigende gebied. Als je verder inzoomt op de
rode gebieden, om te kijken wat zich daar precies bevind. In
de rode gebieden zijn gewone voorzieningen, zoals scholen,
ziekenhuizen, etc. Dit hoort eigenlijk te wisselen met het
zakencentrum. Alle grote wolkenkrabbers moeten in het overstromingsgebied komen, want
die blijven toch wel staan. Ook is het gebied sneller ontruimt en blijven en gaan er weinig
waardevolle goederen verloren. In het centrum moeten de scholen zijn, en ziekenhuizen. In
het rode gebied zou zo weinig mogelijk gebouwd moeten worden. Bij iedere orkaan wordt
het rode gebied getroffen, en plekken leeg laten in de stad is daarom een goede optie. Het
kost de overheid minder, en het is makkelijker voor de mensen zelf. Zone A wordt door ieder
gebied getroffen. In Nederland laten we zoiets niet gebeuren, Zuid-Holland heeft een kans
van 1/10.000 per jaar dat we overstroomd worden.
35
Er kan dus een heleboel veranderen aan het gebied in New York. Niet alleen qua ruimtelijke
inrichting, ook qua preventie. Ze moeten zich niet richten op verzekeringen, want dat brengt
geen geld in de lade voor de overheid. Dijken, gebiedsverhogingen, en het logisch indelen
van de stad. New York is een grote stad, en de stad indelen naar overstromingskans is
eigenlijk bijna onmogelijk.
Kaart: Overstromingszones New York
36
Welke kansen bieden de verbetering van technologie op
wateroverlast voor New York.
Er zijn nog aardig wat dingen minder goed in Amerika, wat zouden verbeteringen opleveren
voor Amerika?
Vooral in Nederland zijn wij bezig met het ontwikkelen van nieuwere technologieën. In
combinatie met verschillende universiteiten ontwikkelt Nederland nieuwe technologieën om
het land droog te houden. Onder andere de TU-delft en de universiteit van Wageningen
Maar gebeurt dit ook in de VS? En zouden de innovaties in Nederland ook toegepast kunnen
worden in de VS.
Technologie in de VS.
De universiteit van Stanford heeft laatst een rapport uitgebracht over dit onderwerp en
geeft aan dat de water infrastructuur te moeilijk is om te veranderen omdat het at er nu is te
oud is. Als dit veranderd zou moeten worden zouden de kosten zo oplopen dat dit
onmogelijk is. Ook blijkt dat er vrijwel geen veranderingen plaats kunnen vinden door en
starre cultuur van de VS.
Er valt alleen wel iets op. Op de lijst van beste universiteiten van de wereld voor engineering
and technology staat Amerika op de plek 1 tot en met 5. En daarna volgen nog 29 ander
universiteiten in deze lijst. De VS. Zou dus wel over de juiste kennis voor dit onderwerp
kunnen beschikken. Maar de vraag is dan ook, waarom doen zij dit niet? Dit heeft alles te
maken met geld en verantwoordelijkheid. Zo is de kustverwering een zaak voor het leger,
hieronder verstaan wij zandsuppletie. En de overige weringen vallen onder de
verantwoordelijkheid van de overheid. Zo is het is er dus voor ontwikkeling een
samenwerking nodig, waaronder ook een gezamenlijk budget plan valt voor investeringen.
Er wordt weinig geïnvesteerd in waterbeheer. Hierdoor is deze markt niet gewild en kiezen
deze studenten voor een andere kant waar zij in gaan specialiseren. Zolang het onderwerp
waterbeheer in de VS. Niet onder aandacht staat en zonder investeringen zit zal deze cyclus
niet verbroken worden.
Ook heeft het kosten plaatje invloed op de innovatie van de water infrastructuur in de VS.
Er wordt door de overheid 4,3 biljoen dollar geïnvesteerd in Clean Tech Industry in de VS,
maar slechts 5% van dit bedrag gaat naar het innoveren van waterbeheer. Het argument van
de regering in de VS. Zegt dat dit te duur is en dat in de economische crisis hier geen geld
voor is. Maar dit kan natuurlijk ook van een andere kant bekeken worden. Het moet ook van
een andere manier bekeken worden, omdat er anders geen vooruitgang plaats zal vinden.
37
Ten eerste de bouw van nieuwe technologieën in de VS zorgt voor veel werkgelegenheid en
kan dus een stabilisator zijn in die economie. Daarbij komt ook nog eens dat dit onder
andere in de stad New Orléans ook moet gebeuren, die onder het zeeniveau ligt. Dit
betekent een verbetering van de stad, meer werkgelegenheid, wederopbouw en uiteindelijk
meer vertrouwen in de Amerikaanse regering. Want deze ingreep is dan natuurlijk niet
alleen in New Orléans nodig, maar ook de rest van de oostkust.
Ten tweede de kosten die veroorzaakt worden door de overlast zijn niet te vergelijken met
de kosten die deze investering zal kosten en uiteindelijk opbrengen. Kijk maar naar het
voorbeeld van New York waar er 41 miljard euro aan schade was. Dit fenomeen wordt elk
jaar weer herhaald door het orkaan seizoen en het stijgende zee niveau, deze schades zullen
dus door gaan. Zeker als er geen verbetering volgt voor dit probleem. Uitstellen werkt dus
niet, er moet nu wat gedaan worden.
Er zal geen vooruitgang komen in de verbetering van technologie zonder dat er
investeringen gedaan worden in het waterbeleid en het steeds meer onder de aandacht van
mensen komt.
Technologie vanuit Nederland naar de VS.
De innovaties van de VS zullen dus geen invloed hebben, maar Nederland heeft een zeer
grote invloed op de VS, als het gaat om water. Hoe kan Nederland hier nu bij helpen.
Zoals in het hoofdstuk ‘ wat betekend Nederland voor het watermanagement in de VS.’
Beschreven zijn er veel contacten gemaakt tussen Nederland en de VS. Dit komt onder
andere doordat Nederland te hulp schoot bij verschillende waterrampen in de VS. Hierna zijn
deze contacten wel gebleven maar de hulp is vertrokken. Dit kwam vooral doordat de wet in
de VS. De eigen bedrijven beschermden. Totdat de overeenkomst getekend werd in maart
2013. Deze overeenkomst betekende continue samenwerking tussen de 2 landen, maar deze
overeenkomst betekende ook alleen een kennis overdracht. Nederland gaat helpen met het
opzetten van strategieën en een beleid. De VS gaat dit daarna zelf uitvoeren. Zo is een goed
oplossing gevonden. Maar dan is natuurlijk de vraag waarom dit niet eerder is gedaan? En
dit komt omdat er nog geen aandacht was voor watermanagement en rampenpreventie. Pas
in 2012 is dit zich gaan ontwikkelen.
38
Waaromkan Nederlandhet?
Al jaren lang is er veel publiciteit en aandacht geweest voor dit probleem. Mede door
investeringen kunnen wij deze projecten opzetten en innoveren. Ten eerste hebben wij
enorm veel kennis. Te beginnen met de TU-delft. Op deze universiteit ontwikkelen zij steeds
meer mogelijkheden. Deze testen zij dan natuurlijk ook zelf uit. Zo is de Flood Proof Holland
ontstaan. Dit is een proeftuin waar bijvoorbeeld de nieuwste waterkering is getest. (M&C,
2013)
Daarnaast hebben wij ook de Universiteit van Twente en de Universiteit Eindhoven die een
watermanagement afdeling hebben en bezig zijn met innovaties.
Nederland heeft wellicht minder universiteiten, maar omdat het waterprobleem bij ons een
constante uitdaging is en dit al jaren als een noodzaak gezien wordt hebben wij meer kennis.
Hieruit kunnen wij dus concluderen dat er nog niet voldoende gedaan wordt aan
watermanagement. Doordat er niet genoeg aandacht is voor dit probleem zijn er lage
investeringen. En doordat er hierdoor geen arbeidsmarkt is in de VS zullen studenten over
deze kennis niet specialiseren, waardoor er bij het ontwikkelen van technologieën hulp
nodig is uit andere landen.
39
Conclusie:
Wat kan er eventueel verbeterd worden aan het huidige water hazard management in de VS
ten opzichten van Nederland?
Wij hebben tijdens ons profielwerkstuk een aantal vergelijkingen gedaan tussen de
Verenigde Staten en Nederland, Nederland is in veel opzichten al een stuk verder met hun
waterbeleid, dit is waarschijnlijk doordat we constant een gevecht met het water hebben.
Mede door de watersnoodramp in 1953 in Zeeland zijn wij wakkergeschut voor het gevaar
van het water. In de Verenigde Staten zijn zij met ontwikkeling op dit gebied minder ver dan
in Nederland, dit vooral doordat niet het hele land getroffen word door natuurrampen zoals
orkanen of andere soorten waterrampen.
Wat er eventueel verbeterd kan worden aan het huidige water hazard management in de
Verenigde Staten is: de elektriciteitskabels kunnen beter ondergronds bewaard worden,
zoals in Nederland, dan boven de grond, dit doordat als er een ramp is het
elektriciteitsnetwerk dat bovengronds getroffen kan worden zo hebben grote gebieden die
al door rampen zijn getroffen geen elektriciteit meer.
De Verenigde Staten doet ook vrijwel niks aan de kust erosie op deze manier vervagen hele
eilanden weg, Nederland doet wel een hoop aan de kust erosie onder andere bij Texel
(opspuiten van de zandbanken).
Grote wolkenkrabbers kunnen beter in overstromingsgebieden staan dit doordat
wolkenkrabbers toch wel blijven staan en ze zijn sneller ontruimt dan allerlei kleine
gebouwtjes en huisjes.
De Verenigde Staten is wel bezig met het verbeteren van hun rampbeleid, echter zijn de
technologieën die in de Verenigde Staten gebruikt worden zo dus danig verouderd dat ze het
in zijn geheel moeten vervangen en het versterken van het huidige beleid eigenlijk niet echt
mogelijk is, in Nederland worden de technologieën wel up-to-date gehouden en word er
constant onderzoek naar gedaan.
Het Amerikaanse leger heeft ook teveel invloed op het water beleid, de Verenigde Staten
heeft geen apart departement voor het regelen van hun Hazard Management, in Nederland
is dit wel zo, de Rijkswaterstaat.
Dus, de Verenigde Staten heeft nog een lange weg te gaan om net zo goed rampenbeleid te
hebben als Nederland. De technologieën zijn verouderd en ze hebben de inrichting van het
land niet goed gedaan, de huizen staan eigenlijk niet op de goede plekken, ook zouden ze
een apart departement moeten hebben die op grote schaal het rampenbeleid beheerst.
40
41
Bijlagen
Bijlage 1:
Hoogwaterbeschermingsprogramma
42
Bijlage 2:
43
Bijlage 3:
44
45
46
47
48
Bibliografie
ANF.(2013). Arcadis bekijktoverstromingsrisico New York.
http://www.nu.nl/beurs/3410002/arcadis-bekijkt-overstromingsrisico-new-york.html.
ANP.(2011). Stijging zeespiegel bedreigt180 steden VS.
http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2816/Klimaatverandering/article/detail/1835677/2011/02/1
7/Stijging-zeespiegel-bedreigt-180-steden-VS.dhtml.
Budgetplannen van deVS2014. (2013). VS.:
http://www.gpo.gov/fdsys/browse/collection.action?collectionCode=BUDGET&browsePath=
Fiscal+Year+2014&searchPath=Fiscal+Year+2014&leafLevelBrowse=false&isCollapsed=false&
isOpen=false&packageid=BUDGET-2014-BUD&ycord=0.
De invloed van Sandy op deverkiezingen. (2012).
http://focusonamerica.wordpress.com/2012/11/05/de-invloed-van-sandy-op-de-
verkiezingen/.
Deltares.(2011). Maatschappelijkekosten-batenanalyseWaterveiligheid 21e eeuw. Opgeroepenop
januari 29, 2014, van http://www.rijksoverheid.nl/bestanden/documenten-en-
publicaties/rapporten/2011/11/29/maatschappelijke-kosten-batenanalyse-waterveiligheid-
21e-eeuw/lp-i-m-0000001406.pdf
FEMA. (sd). Floodsand floodplain managment. Opgeroepenopjanuari 20,2014, van
http://www.fema.gov/media-library-data/20130726-1535-20490-7187/unit1.pdf
Ferks,G. &. (2012). floodcontrol. www.floodcontrol2015.com/txmpub/files/?p_file_id=14108.
Grabar, H. (2013). Why IsThere So Little Innovation in WaterInfrastructure?
http://www.theatlanticcities.com/technology/2013/09/why-there-so-little-innovation-
water-infrastructure/6883/.
Haas, M. (2013). Stijgendezeespiegelen de gevolgen. http://michielhaas.nl/stijgende-zeespiegel-en-
de-gevolgen/.
Haddow,G. J. (2011). Introduction to Emergency Management. Elsevier.
Haskoning,R.(2013). VerenigdeNatiesselecteert waterexpertMathijsvan Ledden van Royal
HaskoningDHV voorrampenteamUNDA. http://www.royalhaskoningdhv.com/nl-
nl/nieuws/verenigde-naties-selecteert-waterexpert-mathijs-van-ledden-van-royal-
haskoningdhv-voor-rampenteam-undac/915.
Havermans, J.(2014). De stroomvan New York. http://www.amerika.nl/new-york-state/new-
york/de-stoom-van-new-york/.
Hommes,S.(2012). NetherlandsUSWaterCrisis Research Network.
https://publicwiki.deltares.nl/display/NUWCREN/Netherlands+US+Water+Crisis+Research+N
etwork.
Jane Bullock,D.P. (2011). introduction to emergency management.
http://www.epsica.com/Archivos/Introduction_to_Emergency_Management.pdf.
49
Kaminski,T.(2013, Oktober31). Beach ReplenishmentProjectTo Begin In Monmouth County.
OpgeroepenopFebruari 12,2014, vanCBS:
http://newyork.cbslocal.com/2014/01/03/beach-replenishment-project-to-begin-in-
monmouth-county/
Katrina (Orkaan). (2012).http://nl.wikipedia.org/wiki/Katrina_(orkaan).
leeuwarden,W.(2014). http://www.weerstationleeuwarden.nl/orkanen.html#axzz2sMCG1bj3.
M&C. (2013). Flood Proof Holland:proeftuin vooroverstromingen.
http://www.tudelft.nl/actueel/laatste-nieuws/artikel/detail/flood-proof-holland-proeftuin-
voor-overstromingen/.
NewYork statesea level rise taskforce. (2013).
http://www.dec.ny.gov/docs/administration_pdf/slrtffinalrep.pdf.
Oldenborgh,G.J.(2012). Klimaatwereld.
http://www.knmi.nl/cms/content/68206/stijging_wereldgemiddelde_temperatuur.
Oosterschelde,O.N.(2001). Opgeroepenopjanuari 20,2014, van
http://www.nationaalpark.nl/docs/200307020949224575.pdf
orkaanseizoen. (2013).http://www.weer.nl/weer-in-het-
nieuws/weernieuws/ch/9d57e89400c2bbd8baf76063410694cf/article/orkaanseizoen.html.
Rijksoverheid.(2013). ’Schultztekentakkoord overwatersamenwerking metVS.
http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2013/03/04/schultz-tekent-akkoord-over-
watersamenwerking-met-vs.html.
Rijkswaterstaat.(2013). Beweegbarevaarwegen.Opgeroepenopjanuari 27,2014, van
http://www.rijkswaterstaat.nl/water/veiligheid/bescherming_tegen_het_water/waterkering
en/stormvloedkeringen/
Rijkswaterstaat.(sd). Water.Opgeroepenopjanuari 20,2014, vanwww.rijkswaterstaat.nl
Royal Haskoning.(2013). Sandy toontkwetsbaarheid.Opgehaaldvan
http://www.royalhaskoningdhv.com/~/media/RoyalHaskoningDHV%20Corporate/Files/Local
/Papers%20and%20Articles/2013/20130214%20Sandy%20toont%20kwetsbaarheid.pdf
Sandy (orkaan). (2012).http://nl.wikipedia.org/wiki/Sandy_(orkaan).
TenBrinke,W. (2012). New York:hoe een overstroming onsweerwakkerschudt.
www.opiniestukken.nl.
Tropischecycloon. (2014). http://nl.wikipedia.org/wiki/Tropische_cycloon.
VanLedden,M. (2012). hurricain risk and reduction programnew orleans.
http://doctorflood.rice.edu/sspeed/downloads/May26_2010/10.%20van%20Ledden%20-
%20Coastal_Resilience2.pdf.
VanLookerenCampagne,F.(2013). Nederlandsewaterbouwersgewild in buitenland.
http://www.intermediair.nl/carriere/een-baan-vinden/beroepen-functies/nederlandse-
waterbouwers-gewild-buitenland.
50
Waterstaat,M. v.(1984). De waterhuishouding van Nederland. s-Gravenhage:Staatsuitgeverij.
Opgeroepenopjanuari 20,2014
Wever,W.(2012). Wat is het verschil tussen een orkaan en een tornado.
http://www.willemwever.nl/vraag_antwoord/de-aarde/wat-het-verschil-tussen-een-orkaan-
en-een-tornado.
Wikipedia.(2014,februari 12). Watersnood van 1953. OpgehaaldvanWikipedia:
http://nl.wikipedia.org/wiki/Watersnood_van_1953
Wikispaces.(sd).Opgeroepenopfebruari 1,2014, van Waar komtwatervandaan:
http://blauwegoud.wikispaces.com/Waar+komt+water+vandaan%3F+Hoeveel+hiervan+is+br
uikbaar%3F
51
Logboeken.
PWS logboek Marc de Vries, Perry Krop en Alex Rozendaal.
Datum Tijdsduur Plaats Activiteit+ info. Afspraken/Opmerkingen
2-05-2014 3 ½ uur School Kiezenvanhetonderwerp,en
uitwerpenvanhoofden
deelvragen.
21-05-14 ½ uur School Overlegmetbegeleiderover
hoofdendeelvragen.
Afspraakmetmeneer
J.M. Boll.
23-05-14 1 ½ uur School Uitwerkenvancorrectie hoofden
deelvragen.
25-05-14 2 uur School Uitwerkenstap1.
8-06-14 5 uur
+3 uur
Perry
Thuis Uitwerkendeelvraag2.+ begin
deelvraag4.
Perry:Economische
aspectenopgezocht.
11-06-14 3 uur School Uitwerkendeelvraag4.
22-06-14 6 ½ uur. Thuis Deelvraag2 en4 afrondenbegin
Deelvraag3.
20-07-14 2 uur
4 ½ uur
School
Thuis
Deelvraag3 afronden.
27-07-14 3 uur
3 uur
School
Thuis
Deelvraag6 beginnen.
16-07-14 + 3 uur
Alex
Alex:Politieke aspecten
opgezocht.
15-10-14 5 ½ uur
1 uur
Thuis
School
Deelvraag6 afmaken. Voorlopige PWS
inleverenbij J.M.Boll.
23-10-14 2uur
+ 3 uur
Marc
School OnderzoekBedenken Marc: 3 uur Onderzoek
Research.
2-11-14 7 uur Thuis Onderzoekafmaken.
52
8-11-14 4 ½ uur Thuis Lay-outverbeteren.
9-11-14 3 uur Thuis Spellingverbeteren.
13-11-14 2 ½ uur Thuis Verbeteringenafmaken.
17-11-14 3 uur Thuis Verbeteringenmakenaan
volgorde.
20-11-14 2 uur School Verbeteringmakenaanvolgorde.
24-11-14 1 ½ uur School Laatste dingenaan de volgorde
doen.
3-12-14 3 ½ uur Thuis Laatste verbeteringeninvoegen.
4-12-14 2 ½ uur Thuis Laatste opmaak enspellingcheck
enuitprinten.
10-12-14 3 ½ uur Thuis Puntjesopde ‘i’zetten. Mail naar J.M. Boll.
11-12-14 1 uur Thuis InbindenenprintenPWS.
15-12-14 1 uur School InleverPWSdefinitief. Inleveren.
53
Evaluatie.
Het verloop van het maken van ons PWS ging heel goed, we hebben veel samengewerkt en
de communicatie ging heel goed tussen ons drieën, er was een duidelijke taakverdeling en
iedereen had altijd tijd voor het PWS, het was niet dat een van ons constant veel werk moest
doen en de rest het maar een beetje liet gaan. We hadden afgesproken om alle 3 een deel
van de info zelf te zoeken (info met betrekking tot onze vakken) dit hebben we alle 3
individueel gedaan en op tijd bij het PWS gevoegd. Verder hebben we het hele PWS samen
gemaakt en samen besproken. We hebben niet echt het gevoel dat er iets is fout gegaan
tijdens het PWS of het maken ervan, alleen dat we weinig contact hebben gezocht met onze
begeleider maar dit kwam vooral omdat we zelf al veel ideeën hadden, en wanneer we
dachten van dit moeten we echt bespreken of laten zien zijn we wel bij hem langsgekomen.
Ondanks we de begeleider weinig hebben gezien liep de samenwerking wel soepel,
afspraken maken, als dit nodig was, ging makkelijk en de afspraken waren altijd nuttig. We
zijn tevreden over de conclusie van ons onderzoek en zijn ook trots op ons onderzoek, we
hebben er veel werk in gestoken en hebben er veel van geleerd. Veel dingen wisten we nog
niet, je hoort vaak over orkanen en natuurrampen in het nieuws maar je weet eigenlijk niet
echt wat het inhoud. Na het maken van dit PWS kunnen we alle 3 zeggen dat we nu exact
weten wat voor effecten een water natuurramp heeft op zijn directe omgeving en op
nationaal niveau, of het nu voor de VS is of voor Nederland. We zouden de volgende keer
niet echt wat anders willen doen, (misschien naar New-York om ons onderzoek daar te
presenteren!), maar we zijn over het algemeen zeer tevreden met de gang van zaken en hoe
we dit hebben afgehandeld.

More Related Content

What's hot

Q2 law-week-3-4 physical science-validated-converted
Q2 law-week-3-4 physical science-validated-convertedQ2 law-week-3-4 physical science-validated-converted
Q2 law-week-3-4 physical science-validated-convertedRexealKylaMaeAbrasal
 
ATP FISIKA FASE E KOLABORASI SMAN 10 & SMAN 15 SURABAYA.pdf
ATP FISIKA FASE E KOLABORASI SMAN 10 & SMAN 15 SURABAYA.pdfATP FISIKA FASE E KOLABORASI SMAN 10 & SMAN 15 SURABAYA.pdf
ATP FISIKA FASE E KOLABORASI SMAN 10 & SMAN 15 SURABAYA.pdfKocakNjirGaming
 
Cookery 10 Lesson 1: Tools, Utensils and Equipment Needed in Egg Preparation
Cookery 10 Lesson 1: Tools, Utensils and Equipment Needed in Egg PreparationCookery 10 Lesson 1: Tools, Utensils and Equipment Needed in Egg Preparation
Cookery 10 Lesson 1: Tools, Utensils and Equipment Needed in Egg PreparationBenandro Palor
 
DepEd Science 7 Learner's Module (Part 2)
DepEd Science 7 Learner's Module (Part 2)DepEd Science 7 Learner's Module (Part 2)
DepEd Science 7 Learner's Module (Part 2)dencio501
 
Text explanation How Rainbow Formed
Text explanation How Rainbow FormedText explanation How Rainbow Formed
Text explanation How Rainbow FormedNur Wakhidah
 
12. lks percobaan kalor (karlina)
12. lks percobaan kalor (karlina)12. lks percobaan kalor (karlina)
12. lks percobaan kalor (karlina)eli priyatna laidan
 
Soal AKM Numerasi Level 2
Soal AKM Numerasi Level 2Soal AKM Numerasi Level 2
Soal AKM Numerasi Level 2Bang Jon
 

What's hot (11)

Q2 law-week-3-4 physical science-validated-converted
Q2 law-week-3-4 physical science-validated-convertedQ2 law-week-3-4 physical science-validated-converted
Q2 law-week-3-4 physical science-validated-converted
 
ATP FISIKA FASE E KOLABORASI SMAN 10 & SMAN 15 SURABAYA.pdf
ATP FISIKA FASE E KOLABORASI SMAN 10 & SMAN 15 SURABAYA.pdfATP FISIKA FASE E KOLABORASI SMAN 10 & SMAN 15 SURABAYA.pdf
ATP FISIKA FASE E KOLABORASI SMAN 10 & SMAN 15 SURABAYA.pdf
 
Cookery 10 Lesson 1: Tools, Utensils and Equipment Needed in Egg Preparation
Cookery 10 Lesson 1: Tools, Utensils and Equipment Needed in Egg PreparationCookery 10 Lesson 1: Tools, Utensils and Equipment Needed in Egg Preparation
Cookery 10 Lesson 1: Tools, Utensils and Equipment Needed in Egg Preparation
 
DepEd Science 7 Learner's Module (Part 2)
DepEd Science 7 Learner's Module (Part 2)DepEd Science 7 Learner's Module (Part 2)
DepEd Science 7 Learner's Module (Part 2)
 
Text explanation How Rainbow Formed
Text explanation How Rainbow FormedText explanation How Rainbow Formed
Text explanation How Rainbow Formed
 
Measurement conversion
Measurement conversionMeasurement conversion
Measurement conversion
 
Hukum kepler
Hukum keplerHukum kepler
Hukum kepler
 
12. lks percobaan kalor (karlina)
12. lks percobaan kalor (karlina)12. lks percobaan kalor (karlina)
12. lks percobaan kalor (karlina)
 
Cooker 10 cook meat
Cooker 10 cook meatCooker 10 cook meat
Cooker 10 cook meat
 
Biomassa
BiomassaBiomassa
Biomassa
 
Soal AKM Numerasi Level 2
Soal AKM Numerasi Level 2Soal AKM Numerasi Level 2
Soal AKM Numerasi Level 2
 

Viewers also liked

Ebook sectores-transportes-gb mhomebroker
Ebook sectores-transportes-gb mhomebrokerEbook sectores-transportes-gb mhomebroker
Ebook sectores-transportes-gb mhomebrokerErick Puente González
 
Presentació del Departament de Desenvolupament i Ocupació
Presentació del Departament de Desenvolupament i OcupacióPresentació del Departament de Desenvolupament i Ocupació
Presentació del Departament de Desenvolupament i OcupacióAjuntament Igualada
 
ΓεωργίαΜαρία_Γρίβα 1043717_Ελένη_Λαουρδέκη_1029297
ΓεωργίαΜαρία_Γρίβα 1043717_Ελένη_Λαουρδέκη_1029297ΓεωργίαΜαρία_Γρίβα 1043717_Ελένη_Λαουρδέκη_1029297
ΓεωργίαΜαρία_Γρίβα 1043717_Ελένη_Λαουρδέκη_1029297GeorgiaMG
 
Learning area 1 information and communication technology and society
Learning area 1   information and communication technology and societyLearning area 1   information and communication technology and society
Learning area 1 information and communication technology and societyShuren Lew
 
Noile tehnologii pentru educatia prescolarilor
Noile tehnologii pentru educatia prescolarilorNoile tehnologii pentru educatia prescolarilor
Noile tehnologii pentru educatia prescolarilorElena Luminita Sandu
 
Πνευματικό Συμπόσιο (Βιβλίων - Συγγραφέων... γεύσεις)_Πιτσιάκκας Πέτρος
Πνευματικό Συμπόσιο (Βιβλίων  - Συγγραφέων... γεύσεις)_Πιτσιάκκας ΠέτροςΠνευματικό Συμπόσιο (Βιβλίων  - Συγγραφέων... γεύσεις)_Πιτσιάκκας Πέτρος
Πνευματικό Συμπόσιο (Βιβλίων - Συγγραφέων... γεύσεις)_Πιτσιάκκας ΠέτροςΜεταξούλα Μανικάρου
 
Bike to campus
Bike to campusBike to campus
Bike to campusAndry
 
Tarifs credit mutuel ile de france
Tarifs credit mutuel ile de franceTarifs credit mutuel ile de france
Tarifs credit mutuel ile de franceCrédit Banque
 
Titluri noi de carte în colecţia bibliotecii
Titluri noi de carte în colecţia biblioteciiTitluri noi de carte în colecţia bibliotecii
Titluri noi de carte în colecţia biblioteciiAlba Iulia
 
160529 Future Okaz Presentation
160529 Future Okaz Presentation160529 Future Okaz Presentation
160529 Future Okaz PresentationFawaz Saad
 
Project 2014 2015-b_a
Project 2014 2015-b_aProject 2014 2015-b_a
Project 2014 2015-b_alyk-erymanth
 
Project a 2014-2015_omada_c
Project a 2014-2015_omada_cProject a 2014-2015_omada_c
Project a 2014-2015_omada_clyk-erymanth
 

Viewers also liked (14)

Ebook sectores-transportes-gb mhomebroker
Ebook sectores-transportes-gb mhomebrokerEbook sectores-transportes-gb mhomebroker
Ebook sectores-transportes-gb mhomebroker
 
Presentació del Departament de Desenvolupament i Ocupació
Presentació del Departament de Desenvolupament i OcupacióPresentació del Departament de Desenvolupament i Ocupació
Presentació del Departament de Desenvolupament i Ocupació
 
ΓεωργίαΜαρία_Γρίβα 1043717_Ελένη_Λαουρδέκη_1029297
ΓεωργίαΜαρία_Γρίβα 1043717_Ελένη_Λαουρδέκη_1029297ΓεωργίαΜαρία_Γρίβα 1043717_Ελένη_Λαουρδέκη_1029297
ΓεωργίαΜαρία_Γρίβα 1043717_Ελένη_Λαουρδέκη_1029297
 
Learning area 1 information and communication technology and society
Learning area 1   information and communication technology and societyLearning area 1   information and communication technology and society
Learning area 1 information and communication technology and society
 
Noile tehnologii pentru educatia prescolarilor
Noile tehnologii pentru educatia prescolarilorNoile tehnologii pentru educatia prescolarilor
Noile tehnologii pentru educatia prescolarilor
 
Cintia Joao8 A
Cintia Joao8 ACintia Joao8 A
Cintia Joao8 A
 
Πνευματικό Συμπόσιο (Βιβλίων - Συγγραφέων... γεύσεις)_Πιτσιάκκας Πέτρος
Πνευματικό Συμπόσιο (Βιβλίων  - Συγγραφέων... γεύσεις)_Πιτσιάκκας ΠέτροςΠνευματικό Συμπόσιο (Βιβλίων  - Συγγραφέων... γεύσεις)_Πιτσιάκκας Πέτρος
Πνευματικό Συμπόσιο (Βιβλίων - Συγγραφέων... γεύσεις)_Πιτσιάκκας Πέτρος
 
Bike to campus
Bike to campusBike to campus
Bike to campus
 
0 copacul carte
0 copacul carte0 copacul carte
0 copacul carte
 
Tarifs credit mutuel ile de france
Tarifs credit mutuel ile de franceTarifs credit mutuel ile de france
Tarifs credit mutuel ile de france
 
Titluri noi de carte în colecţia bibliotecii
Titluri noi de carte în colecţia biblioteciiTitluri noi de carte în colecţia bibliotecii
Titluri noi de carte în colecţia bibliotecii
 
160529 Future Okaz Presentation
160529 Future Okaz Presentation160529 Future Okaz Presentation
160529 Future Okaz Presentation
 
Project 2014 2015-b_a
Project 2014 2015-b_aProject 2014 2015-b_a
Project 2014 2015-b_a
 
Project a 2014-2015_omada_c
Project a 2014-2015_omada_cProject a 2014-2015_omada_c
Project a 2014-2015_omada_c
 

Definitieve PWS Marc, Perry, Alex

  • 2. 2 Titelblad. Leerlingen: Marc de Vries, Alex Rozendaal en Perry Krop. Begeleider: J.M. Boll. Vak: Aardrijkskunde, Management en Organisatie en Economie. School: Herbert Vissers College. Klas: 5HAVO. Datum: 15 December 2014.
  • 3. 3 Inhoudsopgave Inleiding........................................................................................................................................5 Herkomst van water.......................................................................................................................6 Waar komt het water vandaan?..................................................................................................6 Verschillende oorzaken van overstromingen. ..................................................................................7 Wat zijn orkanen en hoe ontstaan ze?.........................................................................................8 Overstromingen door stijgende zeespiegel...............................................................................9 Overstromingen in de VS..............................................................................................................10 Waarom ontstaan orkanen aan de oostkust van de VS?..........................................................10 Wat gebeurt er als een orkaan het land bereikt?.....................................................................10 Gevolgen overstromingen.........................................................................................................11 Gevolgen stijgende zeespiegel...............................................................................................11 WatermanagementVS .............................................................................................................12 Overstromingen in Nederland.......................................................................................................14 Gevolgen Nederland onder NAP................................................................................................14 Zout water:..............................................................................................................................16 De Hartelkering:...................................................................................................................18 De Maeslantkering:...............................................................................................................18 Waarom heeft de VS nu zoveel aandacht voor hazard management? .............................................20 Vergelijking van rampen na een aantal jaar............................................................................20 Politiek.................................................................................................................................21 Hoeveel kost het huidige watermanagement in de VS....................................................................22 Kosten na een ramp:.............................................................................................................22 Investeringen:......................................................................................................................22 Waarom is er aandacht voor hazard management in Nederland.....................................................24 Hoeveel kost het huidige Watermanagement in Nederland............................................................25 Wat betekent Nederland voor het water managementin de VS. ....................................................27 Overheid. ................................................................................................................................27 Hoe gaat Nederland dit verwezenlijken?................................................................................27 Particulier................................................................................................................................27 Mathijs van Ledden...............................................................................................................28 Nederland helpt.......................................................................................................................28
  • 4. 4 Onderzoek:Wat zou ereventueel verbeterdkunnenwordenaanhet huidigewater management beleid in de VS?..................................................................................................30 ...............................................................................................................................................30 Wat als er geen water hazard management isin New York?...........................................................31 Zeespiegelstijging:....................................................................................................................31 Wat zou er verbeterd kunnen worden de ruimtelijke inrichting tegen wateroverlast?......................33 Algemene informatie VS...........................................................................................................33 Welke kansen bieden de verbetering van technologie opwateroverlast voor New York...................36 Technologie vanuit Nederland naar de VS..................................................................................37 Waarom kan Nederland het?.................................................................................................38 Conclusie:....................................................................................................................................39 Bijlagen.......................................................................................................................................41 Bijlage 1:..................................................................................................................................41 Bijlage 2:..................................................................................................................................42 Bijlage 3:..................................................................................................................................43 Bibliografie..................................................................................................................................48 Logboeken...................................................................................................................................51 PWS logboek Marc de Vries, Perry Krop en Alex Rozendaal.........................................................51 Evaluatie. ....................................................................................................................................53
  • 5. 5 Inleiding. De keuze van dit onderwerp is gebaseerd op de recente media aandacht die besteed wordt aan dit onderwerp. Zo zagen wij onder andere een fragment in de Nederlandse serie; ‘De wereld draait door’. Daarnaast komt dit watermanagement ook vaak in het nieuws als er nieuwe ontwikkelingen of overstromingen zijn. Het probleem is dus actueel. Natuurlijk is het daardoor zeer interessant om te onderzoeken wat voor ontwikkelingen er zijn rondom dit onderwerp en daarbij te kijken of er mogelijkheden zijn om dit te verbeteren. Hieronder hebben wij onze hoofd en deelvragen geplaatst en daarbij ook in de opzet waarbij wij ons PWS hebben uitgevoerd. Hoofdvraag: Wat kan er eventueel verbeterd worden aan het huidige water hazard management in de VS ten opzichten van Nederland? Deelvragen: Aanleiding - Welk waterbeleid voeren ze in de VS en in Nederland? - Hoe zit de kostenberaming van het huidige hazardmanagement in elkaar? - Wat is de reden dat water hazard management nu zoveel aandacht vraagt in de VS? Statistiek/probleemstelling: - Wat zijn de gevolgen als er geen water hazard management is in de VS? - Wat is de invloed van Nederland op het water management in de VS. Onderzoek: - Wat als er geen water hazard management is in New York. - Wat zou er verbeterd kunnen worden de ruimtelijke inrichting tegen wateroverlast. - Welke kansen bieden de verbetering van technologie tegen wateroverlast. - Wat zou er verbeterd kunnen worden aan het beleid dat er bestaat. Het PWS is zo opgezet dat eerst informatie vergaard werd over hoe het er nu aan toegaat in de VS. Nadat de algemene informatie is gevonden in de aanleiding ging het verder naar de probleemstelling. Zodat er een duidelijk beeld was van wat voor en waarom er watermanagement is in de VS. Uitgaande van de actuele informatie die wij in ons PWS hebben beschreven zijn wij gaan onderzoeken of er mogelijkheden waren om dit te verbeteren en of er überhaupt reden was om dit te verbeteren. Op deze manier is er een goed onderzoek uitgevoerd met de actuele informatie van de ontwikkelingen in de VS.
  • 6. 6 Herkomst van water. Waar komt het water vandaan?. Om te begrijpen hoe de waterhuishouding werkt moet eerst ingegaan worden op de verdeling van water op de aarde en de waterkringloop. Met behulp van onderstaande afbeeldingen moet dit duidelijk worden. Watercyclus Hoogwater ontstaat vaak door springvloed en een zware noordwesterstorm samen. Ze hebben na de watersnoodramp deltawerken gebouwd, en de informatievoorziening verbeterd. Zo wordt er nu stukken beter gecommuniceerd, en kunnen er snel maatregelen worden getroffen (Oosterschelde, 2001). Verdeling water op aarde
  • 7. 7 Verschillende oorzaken van overstromingen. Overstromingen horen bij de hydrologische cirkel. Deze cirkel probeert de balans tussen water, in de lucht, oppervlakte, en in de grond te behouden. Alleen soms lukt dit niet, en dan ontstaat er een overstroming. Er zijn verschillende typen overstromingen, en dus ook verschillende maatregelen. Al een rivier een klein overschot water ontvangt dan kan het water terecht in de bassins. Dit zijn kleine gebieden om de rivieren heen. Afbeelding 1-2 laat goed zien wat dit inhoud. De main channel is de rivier zelf, de tributary de zijrivieren, en de divide is het einde van het basin gedeelte. Echter kan een overstroming soms zo erg zijn dat het water buiten het basin treedt. Het water komt dan terecht in beboste overstroomgebieden. Op afbeelding 1-3 is de rivier blauw getekend, het basin geel, en het overstroomgebied groen. Meestal zijn de overstroomgebieden bergachtige, en onbewoonde gebieden. Puur uit veiligheid. Natuurlijk zijn er ook dammen en dijken net zoals in Nederland. (Haddow, 2011) In Amerika is het weer zo verschillend dat ze met veel verschillende rampen te maken hebben. In het noorden kunnen ze na sneeuwval overstromingen krijgen, in het zuiden door regen na een hele droge periode. En natuurlijk aan de oostkust de orkanen. ‘Bij weer gerelateerde rampen eisen overstromingen de meeste doden.’ (Haddow, 2011) Dus er is spraken van overstroming door:  Natuurlijke cirkels.  Orkanen.  Stijgende zeespiegel.
  • 8. 8 Wat zijn orkanen en hoe ontstaan ze? Van 1 juni tot en met 20 november is het orkaanseizoen op de Atlantische oceaan en in het Caribisch gebied. Hoe ontstaan orkanen en wat voor invloed kan een ex-orkaan op ons weer hebben? In de periode van 1 juni tot 20 november is het zeewater op de Atlantische oceaan en in het Caribisch gebied warm, de passaatwinden blijven noordelijk, en onweersbuien gaan vanaf Afrika de Oceaan op. Dat laatste geeft extra kans voor de vorming van orkanen, ofwel hurricanes. Een basis feit voor het ontstaan van een orkaan is een oceaan van 26 graden Celsius of meer. Tropische orkanen zijn lagedrukgebieden die ontstaan tussen 5 en 15 graden Noorderbreedte (afbeelding 1). In dat gebied is 's zomers een zwakke oostelijke boven stroming en zijn er verspreid regen- en onweersbuien. Deze buien lopen met de boven stroming mee van oost naar west. Als buien naar elkaar toe trekken of clusteren, zal de luchtdruk rond die buien gaan dalen en voor een zwakke circulatie zorgen. Is de luchtmassa in het gebied onstabiel genoeg en daalt de luchtdruk ver genoeg, dan zal dat de buienvorming versterken en het proces versnellen (afbeelding 2). Positieve feedback heet dat in het jargon. Het proces van depressie-vorming loopt dan uit de hand. Voordat er sprake is van een orkaan, is er altijd eerst een tropische depressie (TD) en een tropische storm (TS), die vooral veel regen brengen. (leeuwarden, 2014) Dit fenomeen bestaat al vele jaren in de VS en elk jaar tijdens het orkaan seizoen worden ze weer met dezelfde feiten geconfronteerd.
  • 9. 9 Overstromingen door stijgende zeespiegel. Dit is alleen niet het enige probleem. Het stijgen van de zeespiegel. Zeker in combinatie met het feit dat delen van de kust onder het zeeniveau liggen. Een voorbeeld is New Orléans. Over de hoogte van de zeespiegel in het jaar 2100 lopen de meningen uiteen. In deze eeuw zal de zeespiegel met ongeveer een meter stijgen volgens de meeste berekeningen. Het smelten van de Zuidpool heeft hiermee te maken in combinatie met het smelten van gletsjers op de Noordpool. Er is een verschil omdat de ijskappen in het zuiden in en op het water liggen waarbij de noord kappen op land liggen en daar dus de gletsjers smelten. Het smelten van de Zuidpool komt door doordat de gigantische ijskappen zelf water aantrekken. De aantrekkingskracht is een gevolg van de enorme extra massa van een ijskap die een zwaartekracht effect op de omgeving uitoefent. Hierdoor wordt het omringende water door de ijskap aangetrokken waardoor rondom een verhoogde zeespiegel ontstaat. Hoe meer ijs, hoe groter het effect. Als de ijskap smelt dan wordt het niveau van het omringende water verlaagd. Omdat een grotere ijskap meer water aangetrokken heeft zal het effect bij afsmelten daarom ook groter zijn dan bij een kleinere ijskap. Daarnaast smelten de gletsjers ook door het stijgen van de gemiddelde temperatuur op aarde wat het volume water in de oceanen groter maakt. (Haas, 2013)
  • 10. 10 Overstromingen in de VS. Waaromontstaanorkanenaande oostkustvandeVS? Waarom ontstaan deze orkanen dan altijd aan de oostkust en niet de westkust? Dit komt door het verschil in temperatuur van het water. De temperatuur aan de oostkust ligt rond de 26,5 graden Celsius. Aan de westkust is deze temperatuur gemiddeld 20,0 graden Celsius. Alleen een temperatuur van 26 of hoger kan een orkaan veroorzaken. Deze temperatuurverschillen zijn te wijten aan de verschillen aan zeestromen die in de onderstaande afbeelding goed te zien zijn. De zeestromen aan de westkust zijn koud, terwijl de zeestromen aan de oostkust warm zijn. (orkaanseizoen, 2013) Wat gebeurt er als een orkaan het land bereikt? Als de orkaan boven land komt heeft deze orkaan al een visite kaartje. Hij heeft een naam en een cijfer wat staat voor de uitdrukking van de zwaarte. Deze zwaarte wordt genoteerd in schaal van Saffir en Simpson. (Orkaan informatie, 2014) klasse benaming windsnelheden schade TD (tropische) depressie <62 km/u nihil TS (tropische) storm 63-118 km/u nihil S-1 orkaan 119-154 km/u licht S-2 orkaan 155-178 km/u matig S-3 orkaan 179-210 km/u groot S-4 orkaan 211-250 km/u extreem S-5 orkaan >250 km/u catastrofaal Tabel: schaal van Saffir en Simpson. Afbeelding:Zeestromen in de wereld
  • 11. 11 De orkaan sterkte neemt af boven land omdat hij de warme zeebodem niet meer als voedingsbron heeft. Daarnaast kan een orkaan zich blijven voeden door het warme water van een rivier, maar omdat het verschil in grootte van het water ook afneemt zal de orkaan zich minder goed voeden, waardoor hij ook met kracht afneemt. De temperatuur van het land is vele graden lager. (Wever, 2012) Over het algemeen daalt de orkaan gemiddeld 1 klasse. Een klasse daling van S-5 naar S-4 lijkt natuurlijk niet veel, maar deze orkanen kunnen heel veel schade aanbrengen, waarbij wind en waterschade het grootste zijn. Maar waarom schenken wij daar pas na al deze tijd zoveel mee aandacht aan (Tropische cycloon, 2014)? Gevolgen overstromingen. Gevolgen door orkaan. De gevolgen van orkanen zijn naderhand goed zichtbaar, bij orkaan Katrina in 2005 waren 1836 mensen gestorven en was er 81 miljoen euro aan schade. Maar ook aan Sandy had grote gevolgen, 185 doden vielen er en een verschrikkelijk bedrag van 41 miljard euro aan schade. (Katrina (Orkaan), 2012) Daarnaast een ander soort schade die Sandy in 2010 veroorzaakte. Sandy veroorzaakte een buitengewoon hoog bedrag aan waterschade in New York. (Sandy (orkaan), 2012) Dus ten eerste vallen er vele doden en gewonden. Ten tweede kost een storm buitengewoon veel geld aan schadelasten. Als laatste zorgt het ook voor onrust in de politiek en onder de bevolking. Gevolgen stijgende zeespiegel. Kaart rechts: Miami en New Orléans zijn zichtbaar Kaart links: overstroming risico VS. Door stijging zeespiegel.
  • 12. 12 Door klimaatverandering zal de zeespiegel volgens de onderzoekers in 2100 ongeveer een meter zijn gestegen. Van alle steden met meer dan 50.000 inwoners aan de Amerikaanse kust zullen er 180 te maken krijgen met de gevolgen van de zeespiegelstijging. Het ergst zullen steden als Miami, New Orléans en Virginia Beach getroffen worden, zo verwachten ze. (ANP, 2011) New Orléans en Miami zijn op dit kaartje te zien en de plekken die zullen overstromen gebaseerd op deze verwachting. Watermanagement VS. Dan volgt nu een stukje over wat er tegen overstromingen en orkanen gedaan word. De U.S. Army houdt zich bezig met het verbeteren van de kust in Amerika. Zo doen ze daar ook aan zandsuppletie, alleen zijn hier veel mensen tegen. Wel zijn ze hiermee begonnen. Van Ashbury Park tot Avon hebben ze de kust aangevuld met zand. Dit project bedraagde in totaal 18.3 miljoen dollar. Dit wordt betaald door het Sandy fonds. In het zuiden wilt de US Army duinen bouwen, in Wildwood, North Wildwood en Wildwood Crest. (Kaminski, 2013) In de USA houdt de FEMA (Federal Emergency Management Agency) zich ook bezig met het beleid rondom het water hazard management. Ze onderscheiden verschillende soorten water rampen: - Overstromingen - Orkanen. Afbeeldingen: Overstromingsgebieden. De FEMA is voortdurend bezig om de kustgebieden te onderzoeken. Ze onderzoeken hoe ver een overstroming het land in komt, en maken daar publicaties van. In de bovenstaande afbeelding zie je een publicatie van zone A. Het donkergrijze deel zou overstromen. De buurt is dan verplicht om binnen zes maanden maatregelen te nemen. De afbeelding ernaast laat zien hoe het nu is. Nu is het dus een lege plek. (FEMA) Aangezien ze in Amerika niet alleen last hebben van overstromingen, maar ook van stormen moeten ze daar ook tegen bestand zijn. Na orkaan Katrina hebben ze dus nagedacht over wat ze zouden willen veranderen.
  • 13. 13 Ze kwamen met de HRS-Module, deze module bestaat uit drie componenten: 1. Storm voorspel module 2. Oeverwal sterkte 3. Beslissings ondersteuning Eerst kijkt de overheid naar wat voor storm er aan komt, dan wat de huidige oever kan houden. En bij de laatste stap maken ze een beslissing wat er moet gebeuren. Eigenlijk is dit geen maatregel betreffende verandering. Er is betere communicatie, ze weten wat ze moeten doen. Daardoor kunnen ze beter handelen, en is de kans op slachtoffers misschien kleiner. (Haddow, 2011) In Amerika zijn ze niet bezig met preventie, ze treffen maatregelen die de gevolgen beperken. Ze bouwen anders, hebben verzekeringen, en doen aan rampenbeheersing.
  • 14. 14 Overstromingen in Nederland. Gevolgen Nederland onder NAP. AlsNederlandzichtnietzoubeschermentegenhetwater,danzouNederlanderheel andersuitzien. De kaart hieronderlaatzienhoe heterongeveeruitzouzien. Kaart Nederland onder NAP
  • 15. 15 Watermanagement Nederland. Zoet water: De waterhuishouding in Nederland focust op twee aspecten. Het zoete water, en het zoute water. Bij zoet water ligt de nadruk op de waterverdeling in het land. De infrastructuur dankt zijn vorm aan het streven naar veiligheid, voldoende vaardiepte, en een goede afwateringscapaciteit van het zoete water. (Waterstaat, 1984) Het water wordt geregeld door verschillende zaken. Bij Driel is een stuw, deze zorgt voor een goede verdeling van de Rijnafvoer over de IJssel, Neder-Rijn en Waal. De afsluitdijk regelt het peil van het IJsselmeer, en de Haringvlietssluizen en Volkeraksluizen regelen de afvoer in het benedenrivierengebied. De Rijn en zijn vertakkingen: Stuw bij Driel zorgt voor de afvoer van het water van de Rijn. De stuw splitst de rivier in de IJssel, Neder-Rijn en de Waal. Bij normale toestroom van water krijgt de IJssel 285 m3/s en de Neder-Rijn 25m3/s water. De rest wordt vervoerd via de Waal. Het normale toestroom van water is 1300m3/s. Als het heel hoog water is, daarmee bedoelen ze boven de 2400 m3/s dan is er een onbeïnvloedbare afvoerverdeling. Dit komt bijna nooit voor. Om je voor te stellen om hoeveel water het gaat moet je je voorstellen dat je in je eentje jaarlijks 45 m3 water gebruikt. (Waterstaat, 1984) Kaart locatie stuw bij Driel Noorderlijk Deltabekken
  • 16. 16 Afbeelding:Werking Oosterschelde De sluizen in het Haringvliet en Volkerak regelen de waterverdeling in het Noorderlijk deltabekken. De Haringvliesluis probeert ervoor te zorgen dat dat er een afvoer van 1500 m3/s water is. Alleen letten ze er wel op dat de laagwaterstand op het Hollandsch Diep de NAP stand niet overschrijdt. IJsselmeergebied: De IJssel voedt het IJsselmeer. In de zomermaanden probeert men het NAP van de IJssel op -0,20 M te houden. In de winter probeert men het NAP peil van de IJssel op -0,40 M te houden in verband met veiligheidsredenen. De sluizen in Den Oever en Kornwerderzand zorgen voor lozing van het overtollige water in het IJsselmeer. Deze sluizen loodsen het water naar de Waddenzee. Als er in de wintermaanden heel hoog water is, dan is er ook afvoer van water via de Houtrib- en Krabbersgatsluizen naar het IJsselmeer. (Rijkswaterstaat, 2013) Zoutwater: Het zoute waterbeheer wordt bij verschillende wateren toegepast, voor ieder water is het verschillend. De Waddenzee is een belangrijk ecosysteem, en er is geen gevaar voor overstroming. De Oosterschelde heeft een afsluitbare stormvloedkering. Deze kering zorgt voor de veiligheid van aangrenzende gebieden, en handhaaft het milieu van de Oosterschelde. Door de stormvloedkering is er een hoop veranderd in de Oosterschelde: (Waterstaat,1984) - Volume van het getij is 30% minder - Getijverschil is minder. Vroeger was het verschil 3,70 m en nu is dit 3,25 m. - Stroomsnelheid is met 30-40% afgenomen. - 1/3 van de intergetijdengebied is weg. Kaart locatie IJsselmeer
  • 17. 17 De Oosterschelde werkt zelfs zo goed, dat de geulen te ruim zijn. Er is bodemmateriaal nodig om de geulen op te vullen, er vormt zich een nieuw evenwicht in het gebied. (Waterstaat, 1984) Zeeland en een stukje van Zuid-Holland worden beschermt door de Oosterschelde kering. Dit is eigenlijk een open kering. Het was eerst eigenlijk niet de bedoeling om een open kering te maken, maar door veel protest hebben ze dit uiteindelijk toch maar gedaan. De vissers zouden namelijk niet meer kunnen vissen in het gebied, want de vissen zouden uitsterven. De kering gaat alleen in het geval van nood dicht. De stormvloedkering bestaat uit drie sluitgaten: Roompot, Hammen en Schaar. 65 pijlers met een hoogte van 30/40 meter vormen de ruggengraat van deze kering. Tussen die pijlers bevinden zich schuiven, en die kunnen naar boven en naar beneden bewegen. De schuiven zijn ongeveer 42 meter lang, en hebben een hoogte van 6/12 meter. De beweging van de schuiven wordt geregeld door een hydraulische cilinder. De grootste schuif sluiten duurt ongeveer 82 minuten. De kering treedt eens per jaar in werking door hoog water. Dit is het geval als de verwachte zeewaterstand 3 meter boven NAP is. Wanneer een NAP van +2,75 wordt verwacht, dan komt het BeslisteamSluiting Oosterschelde bij elkaar. Deze groep mensen kijkt naar lokale gegevens, verwachte waterstand en weervoorspellingen. Dit team beslist dan of de schuiven open blijven, of toch dicht gaan. De schuiven gaan altijd dicht bij een NAP van hoger dan 3 meter. Zelfs al gaat er iets mis met de alarmering of bediening. Het noodsluit systeemregelt dan het sluiten. (Oosterschelde, 2001) Ook beschermt Nederland zich door middel van kustonderhoud. Zand wordt op het strand, en zeebodem neergelegd. De erosie van de kust wordt hierdoor tegen gegaan. Jaarlijks wordt er 12 miljoen m3 zand gebruikt voor de zandsuppletie aan de kust. De bedrijven die dit deden: Rohde Nielsen, Boskalis en Dredging International/Jan de Nul. In bijlage 2 is een afbeelding te zien van de jaarlijkse zandsuppletie. Daaruit valt te concluderen dat Texel in de jaren 2015/2016 het meeste zand krijgt voor vooroeversuppletie. Daarna volgen Noord- Holland en Rijnland Bloemendaal. Het is logisch dat deze hierna volgen omdat het rechte stukken zijn, en daar vindt erosie dus gemakkelijk plaats. Ieder jaar vindt een jaarlijkse meting van de kust plaats. Om de 4 jaar wordt er een vierjarig programma voor kustonderhoud opgesteld. Voor het project hebben ze meestal 5 jaar de tijd. Vaak verandert dit programma jaarlijks, omdat de hoeveelheid zand dat gestort moet worden soms varieert. Dit komt omdat de zeestroming soms groter is, en de kust meer zand verliest. (Rijkswaterstaat, 2013) Behalve de Oosterscheldekering die hierboven is besproken zijn er nog 2 andere belangrijke keringen.
  • 18. 18 De Hartelkering: De Hartelkering beschermt Zuid-Holland voor zeewater dat landinwaarts kan stromen. De Hartelkering en de Maeslantkering zijn deel van de Europoortkering. De dijkversterking in Rozenburg maakt ook deel uit van de Europoortkering. Eigenlijk is de europoortkering alleen bedoelt voor de bescherming van Rotterdam en omstreken. Deze kering is eind jaren 90 gebouwd. De Hartelkering heeft twee ovaalvormige schijven, en ze hangen tussen ovale torens. Ze kunnen het water keren door de schuiven tot op de bodem in het water te laten zakken. De keuze om te schuiven wordt niet door de mensen zelf gemaakt. Dit doet het Beslis en Ondersteunend Systeem, ook wel BOS. Volgens statistieken sluit de kering 1 of 2 keer in 10 jaar. Om ervoor te zorgen dat de kering goed blijft werken controleren ze de kering om de twee weken door de schuiven op en neer te bewegen. (Rijkswaterstaat, 2013) De Maeslantkering: De Maeslantkering is gesitueerd bij Hoek van Holland, en het ligt in de Nieuwe Waterweg. Er wordt veel over deze kering gepraat, en het is een heel mooi bouwwerk. De kering beschermt ons voor hoogwater afkomstig van de Noordzee. Deze kering bestaat uit twee armen, die dichtklappen als er hoogwater is. Jaarlijks controleren ze of de kering nog wel naar behoren werkt. De kering kan een golf van 5 meten boven NAP aan. Eerst was het zo dat de armen van de kering niet altijd sloten, de betrouwbaarheid was maar 90%. Alleen nu hebben ze hem zo bijgesteld dat de betrouwbaarheid 99% is. Dit is de hoogst haalbare betrouwbaarheid. Om dit percentage te bereiken hebben ze bolscharnier verbeterd, en ervoor gezorgd dat deze makkelijker te onderhouden is. Door het sluiten liep het scharnier eerst altijd schade op, maar dit is nu niet meer zo. Ook de bediening van de armen is verbeterd. We hoeven in principe niet bang te zijn dat Nederland overstroomt. De Maeslantkering bestaat 10 jaar, en heeft nog maar één keer haar armen hoeven sluiten. De Maeslantkering maakt deel uit van de voorste verdedigingslinie. De tweede bestaat uit dijkringen, en die kunnen ook hoge waterstanden aan. Deze dijken kunnen waterstanden van 3.42 meter boven NAP aan. De jaarlijkse kans op een overstroming in Nederland is 0,0143%. (Rijkswaterstaat, 2013) Afbeelding:Maeslantkering
  • 19. 19 Op dit moment is Nederland bezig met het tweede Hoogwaterbeschermingsprogramma. In dit programma werken Rijksoverheid, en waterkering beheerders samen om Nederland zo goed mogelijk tegen het water te beschermen. Momenteel zijn er 89 plekken waar Nederland niet goed tegen het water beschermd word. Op deze plekken werken ze om de waterkeringen te versterken. 370 km aan dijken, dammen, duinen en 18 kunstwerken is waar het project uit bestaat. Voor de zwakke schakels is er een subsidieprogramma. Waterkering beheerders maken hier gebruik van om de waterkeringen aan de wettelijke veiligheidsnormen te laten voldoen. In bijlage 1 is terug te vinden wat de plekken zijn, en welke waterstaat zich ermee bezig houd. Het project noemen ze ook wel HWBP-2 en verwacht wordt dat de meerderheid in 2015 klaar is. 5 projecten zijn echter groter, en zullen pas in 2017 af zijn. (Rijkswaterstaat, 2013)
  • 20. 20 Waarom heeft de VS nu zoveel aandacht voor hazard management? Sinds dat er genoeg plannen zijn, waarom is er dan juist nu zoveel aandacht voor? Recent hebben wij gezien wat er gebeurt als er een zware storm is. 8 september 2011 werd de noodtoestand in new York uitgeroepen. Door het uitroepen van de noodtoestand kunnen federale agentschappen acties coördineren om levens te redden. Mensen zaten vast in hun huis, mensen die geen huis meer hadden en voedsel wat opeens schaars was. New York was niet voorbereid waardoor de situatie verslechterde. Dit is een van de voorbeelden van slecht water management. Kijkend naar waarom het zoveel aandacht krijgt, gaan we 2 orkanen onder u aandacht brengen. (Ten Brinke, 2012) Holland dat goed beschermd is tegen wateroverlast schrokken van het feit dat de VS niks gedaan heeft. Wij kunnen dit het beste zien als we de orkaan Katrina (2005) vergelijken met orkaan Sandy (2012) Katrina was een van de ergste orkanen die de VS gekend heeft. Ze raasde in de VS vooral over Florida. En hierbij heeft zij alles weggevaagd aan de grond. Dit is goed te zien bij New Orléans. Een wat armere stad die compleet verwoest is. De kosten liepen in totaal op tot de 81 miljard dollar en er zijn 1.836 doden gevallen. Maar dit is niet het enige wat gebeurt bij een orkaan. Door de schaarste van eten gaan mensen plunderen, waardoor het leger in moest grijpen. Nu waren ze ook nog bezig met de criminaliteit terwijl zij mensenlevens moesten redden. (Katrina (Orkaan), 2012) Vergelijkingvanrampen na eenaantal jaar. 2 jaar na de orkaan Katrina, zijn 6 Nederlandse deskundige naar New Orléans gegaan om te kijken hoe de stad er boven op gekomen was. Dit waren Nederlanders, omdat Nederland de kennis heeft van watermanagement en ook de kennis om na een water ramp het land weer te herstellen. Dit was in Nederland te zien bij de watersnoodramp in 1953. Veel konden de Nederlanders hier niet vinden en verhelpen, want in de stad was nog vrij weinig veranderd. Waar vroeger huizen stonden waren nu open vlaktes, het onkruid van huizen die half afgebroken waren stond meters hoog, en de stad was voor een groot deel verlaten en onbewoond. Er had dus vrijwel geen herstel plaatsgevonden. Dit zou toch een reden moeten zijn voor de VS om dit een aandachtspunt te maken en voor verbetering gaat zorgen. Maar nu de vergelijking met orkaan Sandy die 7 jaar later was. (Van Ledden, 2012). Sandy was een orkaan die ook over Florida en de oostkust raasde. Ze ontstond in oktober 2012. Het openbaar vervoer werd compleet platgelegd en mensen werden geëvacueerd, het leven in de VS werd even compleet stil gelegd voor deze orkaan. Dit was het enige wat de VS Gedaan heeft. Het stilleggen van het normale leven en maar afwachten wat er zou gaan gebeuren. In deze 7 jaar is er dus niets gebeurd voor de veiligheid van de mensen in de VS. Gelukkig was de orkaan Sandy geen hele zware orkaan. Maar zij zorgde wel voor stroom uitval aan de oostkust. Een groot probleem waar dus niet over nagedacht was. Doordat dit voor duizenden mensen een groot ongemak was is het onder de aandacht gekomen. (Sandy (orkaan), 2012)
  • 21. 21 Politiek. Maar Sandy heeft politiek ook veel invloed gehad. In de VS is er een heel ander stem systeem, maar voor ons probleem gunstig, omdat het nu onder de aandacht van de mensen lag, werden deze problemen ook meegenomen in de campagne. De orkaan Sandy heeft een hele goede politieke wending gegeven. Een week voor de stemmingen kwam zij over de VS Razen, waardoor de aandacht voor wateroverlast nog groter werd. Niet alleen in Amerika, maar internationaal werd het bekend en er werd hulp gevraagd. De VS moest haar waarden en cultuur aanpassen, waardoor er ruimte werd gecreëerd voor hulp. De vraag naar hulp is gecreëerd door de goede politieke timing van een orkaan. Hierdoor zou de VS zich beter voor kunnen gaan bereiden op wateroverlast. (De invloed van Sandy op de verkiezingen, 2012)
  • 22. 22 Hoeveel kost het huidige watermanagement in de VS. Kosten na eenramp: Daarnaast gaan we ook kijken naar de kosten van een overstroming in de VS. Bij de orkaan Sandy was er 68 biljoen dollar schade. Bij de orkaan Katrina was er 108 biljoen dollar schade. Dit zijn wel de verschrikkelijkste rampen, maar zelfs bij de orkaan zoals Otto in 2010 die van een categorie 1 was en vrijwel elk jaar plaats vind. Had een schade van 22 miljoen dollar. (Katrina (Orkaan), 2012) (Sandy (orkaan), 2012) De vraag is dan natuurlijk wie deze schades betaald. Dit zijn de verzekeringen. De overheid draait dus niet op voor alle kosten. Dit zou wellicht een rede n kunnen zijn dat de overheid minder investeert. Er is alleen een factoor die hier niet in mee wordt genomen en dat zijn de mensenlevens die sneuvelen tijdens deze overstromingen. De meesten doden die vallen tijdens een ramp zijn door water. Wat we dus kunnen stellen is dat de VS minder gaat investeren in rampenmanagement en hiervoor investeringen van buitenaf krijgt voor als dit toch voorvalt. Daarnaast investeren ze wel in het broeikaseffect en de daling van de zeespiegel. Een directe investering is de toenemende investering in Clean Tech die innovaties ontwikkeld voor de wateroverlast. In de VS zit de stroomvoorziening van de steden boven de grond, maar de noodstroomvoorzieningen in een ziekenhuis zitten in de kleder. Deze combinatie is niet handig. Bij een overstroming zullen deze dus uitvallen. (Havermans, 2014) Investeringen: In Amerika wordt er vooral geld gestoken in verzekeringen. De overheid heeft dus een hele kleine rol, en de verzekeringsmaatschappijen verdienen het geld. Bij schade keren de verzekeringsmaatschappijen dus alles uit. Hier zorgen we voor preventie, en daar maken ze misschien nog winst op al het geld dat de maatschappijen binnenkrijgen. (Deltares, 2011) Daarnaast is er gekeken naar de kosten van het watermanagement in de VS. Op dit moment wordt er door de overheid en andere instellingen 4,3 biljoen dollar geïnvesteerd in Clean Tech Industry in de VS, maar 5% van dit bedrag gaat naar het innoveren van waterbeheer. Deze investeringen komen niet volledig vanuit de VS, maar vanuit China en Europa. Zij werken dus veel aan projecten buiten Amerika. Deze investeringen zijn de laatste jaren erg gestegen. In 2008 werd nog maar 8,414. Miljard euro uitgegeven aan dit probleem, dit is dus in vergelijking met de jaren ervoor erg gestegen. De groei van investeringen is dus iets wat opvalt. (Ferks, 2012)
  • 23. 23 Daarnaast hebben we de budgetplannen uit de VS. van 2014. Het Witte Huis heeft in deze plannen aangegeven dat het budget voor hazard management met 33 miljoen dollar zal dalen. Ze hebben dit zo berekent dat er nog wel genoeg geld is zodat ze kunnen reageren als er een noodsituatie voordoet. Daarnaast hebben ze hiervoor investeringen van buitenaf om overheidsgeld te besparen. (Budget plannen van de VS 2014., 2013)
  • 24. 24 Waarom is er aandacht voor hazard management in Nederland. In 1953 was in Nederland de watersnoodramp, iedereen in Nederland weet ervan af. Bij de geschiedenislessen van basisscholen zit het namelijk inbegrepen. We willen dat zoiets nooit meer gebeurd in Nederland, want wat was er onnodig veel schade. De watersnoodramp werd eerst ook wel Sint-Ignatiusvloed of Beatrixvloed genoemd. Door zware stormvloed, samen met springtij steeg het water in de Noordzee extreem. Voor de watersnoodsramp waren ze net klaar met de Botlek, Brielse Maas en de Braakman. Hierna zou een drie eilandenplan volgen, maar toen de watersnoodramp uitbrak moesten er snelle maatregelen komen. De ramp was dus een aanleiding om de Deltawerken te bouwen. De ramp kosste 1836 mensen het leven, een enorm hoog aantal. Natuurlijk was er ook schade aan woningen, gebouwen, etc. In de politiek kwam er een disscussie opgang, en het Deltaplan met de deltawerken kon beginnen. Door de ramp werd er veel geld opgehaald voor de financiering van de schade, en daardoor was er genoeg geld voor het deltaplan. Door al die hulp kwam er zelfs zoveel geld binnen dat sommige slachtoffers beter af waren dan voor de watersnoodramp. In Zeeland maakten ze soms dus wel een grapje van: ‘Heer, geef ons heden het dagelijks brood en elke vijf jaar een watersnood’. Nederland bloeide in die tijd op, geluk bij een ongeluk. Het heeft ons doen laten realiseren dat zoiets nooit meer mag gebeuren. Zoveel schade, en zoveel gewonden. Dat kan gewoon niet. (Wikipedia, 2014) Afbeelding watersnoodramp 1953
  • 25. 25 Hoeveel kost het huidige Watermanagement in Nederland. Hoeveel kost zo’n project dan? Momenteel zitten we in een economische crisis, en dat heeft gevolgen op onze uitgaven. De mensen hebben minder te besteden, en de overheid ook. Hieronder staat een tabel met het BBP-groei, inflatie en werkloosheid. Uit de afbeelding valt af te leiden dat het BBP groeit in de VS, en in de eurozone. De inflatie en werkloosheid dalen in de VS en in de eurozone. De kansen op overstromingen zullen in Nederland toenemen omdat de bodem daalt, de zeespiegel stijgt, en de rivierafvoeren groter wordt. In Amerika zullen de kansen op overstromingen dus ook toenemen omdat zeespiegelstijging voor iedereen gevolgen heeft. De Rijn zal steeds meer water vervoeren. Momenteel is de Rijnafvoer bij Lobith 16.500 m3/s. In 2050 verwachten ze dat dit 17.000m3/s zal zijn, en 18.000m3/s in 2100. Dat is een aanzienlijke stijging waar we mee te maken zullen krijgen. Bij de schade van overstromingen kijk je naar materiële en immateriële schade. De immateriële schade bestaat uit het verlies van mensenleven, gewonden, en het redden van mensen. Vaak blijkt dat mensen meer betalen om schade te vermijden, dan de schade die ze zouden ondervinden. (Waterstaat, 1984)
  • 26. 26 Op de afbeelding op de vorige pagina zie je waar de rijke gebieden zitten. De rode lijnen zitten vlakbij zakencentrums. Wat opvalt, is dat sommige gebieden minder kostbaar zijn, en dat deze delen van het land volgens de afbeelding minder beschermt hoeven te worden. Flevoland moet beter worden beschermd. Om een optimaal beschermingsniveau te behalen moeten de dijken in Flevoland ongeveer 20 cm omhoog, en daar waar rivieren stromen moet het 30 cm omhoog. Natuurlijk zijn er ook andere manieren om dit op te lossen. Zo zou de rivier meer ruimte kunnen krijgen. De kosten voor het verhogen van het landschap zouden kunnen variëren van 3,4 tot 6,4 miljard euro. Wil men met de rivieren aan de slag dan kunnen de kosten 5,3 tot 9,9 miljard euro bedragen. (Rijkswaterstaat, 2013) (Deltares, 2011) De MKBA, Maatschappelijke Kosten en Baten-Analyses maakt economische analyses om optimale beschermingsniveaus uit te rekenen. Ze maken gebruik van een principe dat ze net zolang investeren in verbetering totdat de investering niet meer opweegt tegen afname van de schade. Net zoals te zien is op de afbeelding hieronder. (Deltares, 2011) In bijlage 3 staat hoe ze de investeringskosten, en overstromingskansen berekenen met behulp van formules.
  • 27. 27 Wat betekent Nederland voor het water management in de VS. Overheid. Aangezien het uiteindelijk gaat om wat er nog gedaan moet worden, zal er nu een stuk volgen over wat Nederland momenteel al voor Amerika betekent. Op 4 maart 2013 is minister Schultz van Haegen van infrastructuur en milieu een overeenkomst aangegaan. Dit deed zij met secretaris Shaun Donovan van volkshuisvesting en stedelijke ontwikkelingen Amerika. Er is een samenwerking ontstaan tussen beide landen. Zij zijn van plan om de punten rampenpreventie, duurzame planning en waterinfrastructuur te verbeteren. Amerika en Nederland kunnen veel van elkaar leren, hoewel de omvang van Amerika aanzienlijk groter is. De landschappen zijn te vergelijken in vele delen. Veel rivieren en aan 2 kanten een aanliggende oceaan. Er zijn 3 doelen die zijn gesteld. Deze doelen zijn voor een tijdsbestek van 5 jaar. (Rijksoverheid, 2013) Doelensamenwerking overheden. Ten eerste het uitwerken van nieuwe strategieën voor gebiedsontwikkeling, gericht op duurzaamheid en leefbaarheid. Ten tweede nieuwe strategieën op het gebied van infrastructuur, watermanagement en klimaatbestendigheid, waaronder nieuwe benaderingen van waterveiligheid en ‘bouwen met de natuur. Ten derde gebruikmaken van private en charitatieve investeringen om publieke investeringen in stedelijke ontwikkeling en rampenpreventie te optimaliseren. (Rijksoverheid, 2013) Hoe gaat Nederland dit verwezenlijken? Er is een organisatie gemaakt. Deze heeft de naam NUWCReN gekregen. Dit staat voor Netherlands US Water Crisis Research Network. Dit is opgebouwd uit 4 Nederlandse en 4 Amerikaanse onderzoeksinstituten. Zij gaan te werk door informatie uitwisseling. Dit vormt een kennis en onderzoeksnetwerk. (Hommes, 2012) Particulier De Nederlandse waterbouwers zijn zeer gewild in de VS. Deze ingenieurs helpen mee aan het bouwen en ontwikkelen van verschillende projecten in de VS. Nederland heeft kennis over water. Wij liggen onder de zeespiegel en moeten onszelf beschermen. Deze kennis hebben wij na de ramp van New Orléans over proberen te brengen in de VS.
  • 28. 28 Mathijs vanLedden. Dit is Mathijs van Ledden. Hij werkt bij royal Haskoning en is adviseur bij het US Army Corps of Engineers, de Amerikaanse Rijkswaterstaat. Hij is door de VN-organisatie voor Rampen Assessment en Coördinatie UNDAC geselecteerd om lid te worden van haar emergency response teams die wereldwijd worden ingezet tijdens en na natuurrampen. Hij is hierbij ook naar New Orléans geweest. Hij heeft hier van 2006 tot 2010 meegewerkt aan het ontwerpen van een rivierdijk die de stad de komende honderd jaar moet beschermen, dit heeft hij gedaan door onder meer stormvloedkeringen te ontwerpen. (Haskoning, 2013) (Van Lookeren Campagne, 2013) Nederland helpt. Hij was één van de vele en een goed voorbeeld van hoe de Nederlandse bedrijven helpen. In 2006 vertrokken dertien bedrijven samen met Rijkswaterstaat naar New Orléans, de missie van deze deskundige werd geleid door het Netherlands Water Partnership (NWP). De mensen die vertrokken, waren ingenieursbureaus, bouwers, baggeraars, kennisinstellingen, maatschappelijke organisaties. Het succes kwam door de samenwerking van de vele verschillende kennis bronnen. De bedrijven die hierheen gestuurd worden hebben hier contacten gelegd, bedrijven overgenomen en contracten gemaakt. Nederland staat hiermee altijd in contact met de VS. als het gaat over water. Er is alleen een nadeel wat onze hulp tegenhoud. Wij kunnen niet permanent helpen omdat er een wet in de VS is die de eigen bedrijven voorrang geeft. De Nederlandse kennis wordt nu overgevlogen naar de VS, als dit nodig is. (Van Lookeren Campagne, 2013) Afbeelding:Mathijs van Ledden
  • 29. 29 Deze situatie is veranderd na de komst van de orkaan Sandy, waarbij heel New York platlag. De focus van het de eerste hulp was in het zuiden van de VS dit was logisch. Het was net verwoest en het ligt onder zee niveau. Maar hierdoor zijn er veel tekortkomingen gekomen aan de oostkust. Nederland gaat niet alleen helpen in het zuiden, maar na Sandy ook de rest van de oostkust, voornamelijk New York. Hier valt natuurlijk iets op. De VS. schiet elke keer de steden te hulp die in nood hebben gezeten en die al geraakt zijn. Maar hierdoor lopen zij achter de feiten aan. (Haddow, 2011) In New York gaat het ingenieursbedrijf Arcadis het overstromingsrisico bekijken. Arcadis heeft destijds ok geholpen met het project in New Orléans. Het risico bepalen doen zij doormiddel van computermodellen. Er wordt gekeken naar elk mogelijk scenario dat New York kan raken. Van stijging van de zeespiegel tot vloedgolven en tropische stormen. Arcadis zal hierna komen met oplossingen voor het probleem. Tegelijkertijd doen zij ook een studie naar de infrastructuur in New York, hierbij ook kijkend naar de belangrijke gebouwen, en kijken wat een oplossing of een versterking kan zijn. (ANF, 2013) Hieruit blijkt dus dat Nederland een prominente rol spelt in de verbetering van de infrastructuur van de VS. Zij zijn nog lang niet waar ze zouden moet zijn, maar met hulp kan dit beleid wel gerealiseerd wordt.
  • 30. 30 Onderzoek: Wat zou er eventueel verbeterd kunnen worden aan het huidige water management beleid in de VS?
  • 31. 31 Wat als er geen water hazard management is in New York? In 2012 is er een rapport geschreven door de New York State Sea Level Rise Task Force. Zij hebben gekeken naar de verschillende overstromingsgevaren die New York heeft.  Het stijgen van het zeeniveau zorgt voor gevaar. Het heeft nu al effect op New York en is een belangrijk aandachtspunt.  Als er een zware storm of orkaan aankomt, is New York niet beschermt. Door de vele mensen de grote infrastructuur en het enerverende leven is New York een stad dat beschermt moet worden voor een noodsituatie. Wat gebeurt er als New York hier niets tegen doet? Zeespiegelstijging: Zoals hiernaast is te zien is het eiland Manhattan omringd door water. Wij nemen Manhattan even als voorbeeld om te laten zien wat er zal gebeuren bij een stijging van de zeespiegel. Het zeewater zou hierdoor veel hoger komen te staan. Deze stad heeft geen dijken, geen stormkeerkringen of dammen. Het water krijgt dus vrij spel. Er is alleen een probleem, New York is volledig volgebouwd. Wat er zal gebeuren is dat langzaamdelen onder water zullen lopen. Een voorbeeld van een heel belangrijke straat van New York is Wall Street. Deze ligt in het puntje van het eiland, net onder het World Trade Center Site. Dit is een van de eerste punten die gevaar loopt. Maar wat als het financiële centrum van de stad onder water komt te liggen? Afbeelding:Schematische kaart New York.
  • 32. 32 Maar niet alleen de stijging van de zeespiegel is een probleem, De volgende afbeelding laat zien, wat voor gevaar New York, Manhattan, loopt bij een storm of orkaan. Maar nu heeft New York nog een bijzonder probleem. Alle elektriciteiten kabels lopen boven de grond. Hierdoor zal water overlast zorgen voor een volledige uitval van de stroom. De 8,337 miljoen inwoners van New York zullen volledig vastlopen op het dagelijkse leven en voor een metropool als New York is dit natuurlijk een groot probleem. Niet alleen de financiële sector zal volledig plat liggen maar ook de rest van het zakenleven in New York. Daarnaast zullen de natuurlijke hulpbronnen worden uitgeschakeld. Wat voor nog meer chaos zorgt deze situatie. Een ander gevolg van deze slechte voorzorgen is dat er minder toerisme zal zijn in deze tijden, wat indirect ook weer effect heeft op het financiële deel en vooral ook het culturele deel van deze stad. Afbeelding:Overstromingsgevaar bij storm in New York.
  • 33. 33 Wat zou er verbeterd kunnen worden de ruimtelijke inrichting tegen wateroverlast? Algemene informatie VS. Amerika heeft een groot kustgedeelte, en veel steden zijn ook te vinden aan de kust, zoals te zien is. Het is gemakkelijk voor transport wat voor veel werkgelegenheid zorgt in dit gebied. En daarnaast is de oostkust een populaire woonbestemming. Hierdoor zijn er hier veel inwoners. Alleen heeft het niet alleen voordelen. Zo zijn zulke gebieden gemakkelijk vatbaar voor overstromingen. Tijdens orkaan Katrina is er een gebied dus ook overstroomt. Het donkerpaarse gedeelte op het plaatje hieronder is het gebied dat overstroomd is. Newark en Jersey City zijn dus massaal overstroomd. Kaart Noord-Amerika
  • 34. 34 De VS doet niks/bijna niks aan de kusterosie die plaats vindt. Deze Kusterosie kan hele eilanden wegvagen, en de hele kuststrook vernietigen van de USA. De stad New York ligt precies aan de Atlantische Ocean vanwege het makkelijke transport. Daar komt bij dat ze vrij weinig doen aan de waterbescherming. Dit is niet goed, want zo kunnen ze makkelijker overstromen. Behalve overstromingen zijn er natuurlijk ook orkanen in het gebied. Er is te zien dat er genoeg evacuation centers zijn, net buiten het dreigende gebied. Als je verder inzoomt op de rode gebieden, om te kijken wat zich daar precies bevind. In de rode gebieden zijn gewone voorzieningen, zoals scholen, ziekenhuizen, etc. Dit hoort eigenlijk te wisselen met het zakencentrum. Alle grote wolkenkrabbers moeten in het overstromingsgebied komen, want die blijven toch wel staan. Ook is het gebied sneller ontruimt en blijven en gaan er weinig waardevolle goederen verloren. In het centrum moeten de scholen zijn, en ziekenhuizen. In het rode gebied zou zo weinig mogelijk gebouwd moeten worden. Bij iedere orkaan wordt het rode gebied getroffen, en plekken leeg laten in de stad is daarom een goede optie. Het kost de overheid minder, en het is makkelijker voor de mensen zelf. Zone A wordt door ieder gebied getroffen. In Nederland laten we zoiets niet gebeuren, Zuid-Holland heeft een kans van 1/10.000 per jaar dat we overstroomd worden.
  • 35. 35 Er kan dus een heleboel veranderen aan het gebied in New York. Niet alleen qua ruimtelijke inrichting, ook qua preventie. Ze moeten zich niet richten op verzekeringen, want dat brengt geen geld in de lade voor de overheid. Dijken, gebiedsverhogingen, en het logisch indelen van de stad. New York is een grote stad, en de stad indelen naar overstromingskans is eigenlijk bijna onmogelijk. Kaart: Overstromingszones New York
  • 36. 36 Welke kansen bieden de verbetering van technologie op wateroverlast voor New York. Er zijn nog aardig wat dingen minder goed in Amerika, wat zouden verbeteringen opleveren voor Amerika? Vooral in Nederland zijn wij bezig met het ontwikkelen van nieuwere technologieën. In combinatie met verschillende universiteiten ontwikkelt Nederland nieuwe technologieën om het land droog te houden. Onder andere de TU-delft en de universiteit van Wageningen Maar gebeurt dit ook in de VS? En zouden de innovaties in Nederland ook toegepast kunnen worden in de VS. Technologie in de VS. De universiteit van Stanford heeft laatst een rapport uitgebracht over dit onderwerp en geeft aan dat de water infrastructuur te moeilijk is om te veranderen omdat het at er nu is te oud is. Als dit veranderd zou moeten worden zouden de kosten zo oplopen dat dit onmogelijk is. Ook blijkt dat er vrijwel geen veranderingen plaats kunnen vinden door en starre cultuur van de VS. Er valt alleen wel iets op. Op de lijst van beste universiteiten van de wereld voor engineering and technology staat Amerika op de plek 1 tot en met 5. En daarna volgen nog 29 ander universiteiten in deze lijst. De VS. Zou dus wel over de juiste kennis voor dit onderwerp kunnen beschikken. Maar de vraag is dan ook, waarom doen zij dit niet? Dit heeft alles te maken met geld en verantwoordelijkheid. Zo is de kustverwering een zaak voor het leger, hieronder verstaan wij zandsuppletie. En de overige weringen vallen onder de verantwoordelijkheid van de overheid. Zo is het is er dus voor ontwikkeling een samenwerking nodig, waaronder ook een gezamenlijk budget plan valt voor investeringen. Er wordt weinig geïnvesteerd in waterbeheer. Hierdoor is deze markt niet gewild en kiezen deze studenten voor een andere kant waar zij in gaan specialiseren. Zolang het onderwerp waterbeheer in de VS. Niet onder aandacht staat en zonder investeringen zit zal deze cyclus niet verbroken worden. Ook heeft het kosten plaatje invloed op de innovatie van de water infrastructuur in de VS. Er wordt door de overheid 4,3 biljoen dollar geïnvesteerd in Clean Tech Industry in de VS, maar slechts 5% van dit bedrag gaat naar het innoveren van waterbeheer. Het argument van de regering in de VS. Zegt dat dit te duur is en dat in de economische crisis hier geen geld voor is. Maar dit kan natuurlijk ook van een andere kant bekeken worden. Het moet ook van een andere manier bekeken worden, omdat er anders geen vooruitgang plaats zal vinden.
  • 37. 37 Ten eerste de bouw van nieuwe technologieën in de VS zorgt voor veel werkgelegenheid en kan dus een stabilisator zijn in die economie. Daarbij komt ook nog eens dat dit onder andere in de stad New Orléans ook moet gebeuren, die onder het zeeniveau ligt. Dit betekent een verbetering van de stad, meer werkgelegenheid, wederopbouw en uiteindelijk meer vertrouwen in de Amerikaanse regering. Want deze ingreep is dan natuurlijk niet alleen in New Orléans nodig, maar ook de rest van de oostkust. Ten tweede de kosten die veroorzaakt worden door de overlast zijn niet te vergelijken met de kosten die deze investering zal kosten en uiteindelijk opbrengen. Kijk maar naar het voorbeeld van New York waar er 41 miljard euro aan schade was. Dit fenomeen wordt elk jaar weer herhaald door het orkaan seizoen en het stijgende zee niveau, deze schades zullen dus door gaan. Zeker als er geen verbetering volgt voor dit probleem. Uitstellen werkt dus niet, er moet nu wat gedaan worden. Er zal geen vooruitgang komen in de verbetering van technologie zonder dat er investeringen gedaan worden in het waterbeleid en het steeds meer onder de aandacht van mensen komt. Technologie vanuit Nederland naar de VS. De innovaties van de VS zullen dus geen invloed hebben, maar Nederland heeft een zeer grote invloed op de VS, als het gaat om water. Hoe kan Nederland hier nu bij helpen. Zoals in het hoofdstuk ‘ wat betekend Nederland voor het watermanagement in de VS.’ Beschreven zijn er veel contacten gemaakt tussen Nederland en de VS. Dit komt onder andere doordat Nederland te hulp schoot bij verschillende waterrampen in de VS. Hierna zijn deze contacten wel gebleven maar de hulp is vertrokken. Dit kwam vooral doordat de wet in de VS. De eigen bedrijven beschermden. Totdat de overeenkomst getekend werd in maart 2013. Deze overeenkomst betekende continue samenwerking tussen de 2 landen, maar deze overeenkomst betekende ook alleen een kennis overdracht. Nederland gaat helpen met het opzetten van strategieën en een beleid. De VS gaat dit daarna zelf uitvoeren. Zo is een goed oplossing gevonden. Maar dan is natuurlijk de vraag waarom dit niet eerder is gedaan? En dit komt omdat er nog geen aandacht was voor watermanagement en rampenpreventie. Pas in 2012 is dit zich gaan ontwikkelen.
  • 38. 38 Waaromkan Nederlandhet? Al jaren lang is er veel publiciteit en aandacht geweest voor dit probleem. Mede door investeringen kunnen wij deze projecten opzetten en innoveren. Ten eerste hebben wij enorm veel kennis. Te beginnen met de TU-delft. Op deze universiteit ontwikkelen zij steeds meer mogelijkheden. Deze testen zij dan natuurlijk ook zelf uit. Zo is de Flood Proof Holland ontstaan. Dit is een proeftuin waar bijvoorbeeld de nieuwste waterkering is getest. (M&C, 2013) Daarnaast hebben wij ook de Universiteit van Twente en de Universiteit Eindhoven die een watermanagement afdeling hebben en bezig zijn met innovaties. Nederland heeft wellicht minder universiteiten, maar omdat het waterprobleem bij ons een constante uitdaging is en dit al jaren als een noodzaak gezien wordt hebben wij meer kennis. Hieruit kunnen wij dus concluderen dat er nog niet voldoende gedaan wordt aan watermanagement. Doordat er niet genoeg aandacht is voor dit probleem zijn er lage investeringen. En doordat er hierdoor geen arbeidsmarkt is in de VS zullen studenten over deze kennis niet specialiseren, waardoor er bij het ontwikkelen van technologieën hulp nodig is uit andere landen.
  • 39. 39 Conclusie: Wat kan er eventueel verbeterd worden aan het huidige water hazard management in de VS ten opzichten van Nederland? Wij hebben tijdens ons profielwerkstuk een aantal vergelijkingen gedaan tussen de Verenigde Staten en Nederland, Nederland is in veel opzichten al een stuk verder met hun waterbeleid, dit is waarschijnlijk doordat we constant een gevecht met het water hebben. Mede door de watersnoodramp in 1953 in Zeeland zijn wij wakkergeschut voor het gevaar van het water. In de Verenigde Staten zijn zij met ontwikkeling op dit gebied minder ver dan in Nederland, dit vooral doordat niet het hele land getroffen word door natuurrampen zoals orkanen of andere soorten waterrampen. Wat er eventueel verbeterd kan worden aan het huidige water hazard management in de Verenigde Staten is: de elektriciteitskabels kunnen beter ondergronds bewaard worden, zoals in Nederland, dan boven de grond, dit doordat als er een ramp is het elektriciteitsnetwerk dat bovengronds getroffen kan worden zo hebben grote gebieden die al door rampen zijn getroffen geen elektriciteit meer. De Verenigde Staten doet ook vrijwel niks aan de kust erosie op deze manier vervagen hele eilanden weg, Nederland doet wel een hoop aan de kust erosie onder andere bij Texel (opspuiten van de zandbanken). Grote wolkenkrabbers kunnen beter in overstromingsgebieden staan dit doordat wolkenkrabbers toch wel blijven staan en ze zijn sneller ontruimt dan allerlei kleine gebouwtjes en huisjes. De Verenigde Staten is wel bezig met het verbeteren van hun rampbeleid, echter zijn de technologieën die in de Verenigde Staten gebruikt worden zo dus danig verouderd dat ze het in zijn geheel moeten vervangen en het versterken van het huidige beleid eigenlijk niet echt mogelijk is, in Nederland worden de technologieën wel up-to-date gehouden en word er constant onderzoek naar gedaan. Het Amerikaanse leger heeft ook teveel invloed op het water beleid, de Verenigde Staten heeft geen apart departement voor het regelen van hun Hazard Management, in Nederland is dit wel zo, de Rijkswaterstaat. Dus, de Verenigde Staten heeft nog een lange weg te gaan om net zo goed rampenbeleid te hebben als Nederland. De technologieën zijn verouderd en ze hebben de inrichting van het land niet goed gedaan, de huizen staan eigenlijk niet op de goede plekken, ook zouden ze een apart departement moeten hebben die op grote schaal het rampenbeleid beheerst.
  • 40. 40
  • 44. 44
  • 45. 45
  • 46. 46
  • 47. 47
  • 48. 48 Bibliografie ANF.(2013). Arcadis bekijktoverstromingsrisico New York. http://www.nu.nl/beurs/3410002/arcadis-bekijkt-overstromingsrisico-new-york.html. ANP.(2011). Stijging zeespiegel bedreigt180 steden VS. http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2816/Klimaatverandering/article/detail/1835677/2011/02/1 7/Stijging-zeespiegel-bedreigt-180-steden-VS.dhtml. Budgetplannen van deVS2014. (2013). VS.: http://www.gpo.gov/fdsys/browse/collection.action?collectionCode=BUDGET&browsePath= Fiscal+Year+2014&searchPath=Fiscal+Year+2014&leafLevelBrowse=false&isCollapsed=false& isOpen=false&packageid=BUDGET-2014-BUD&ycord=0. De invloed van Sandy op deverkiezingen. (2012). http://focusonamerica.wordpress.com/2012/11/05/de-invloed-van-sandy-op-de- verkiezingen/. Deltares.(2011). Maatschappelijkekosten-batenanalyseWaterveiligheid 21e eeuw. Opgeroepenop januari 29, 2014, van http://www.rijksoverheid.nl/bestanden/documenten-en- publicaties/rapporten/2011/11/29/maatschappelijke-kosten-batenanalyse-waterveiligheid- 21e-eeuw/lp-i-m-0000001406.pdf FEMA. (sd). Floodsand floodplain managment. Opgeroepenopjanuari 20,2014, van http://www.fema.gov/media-library-data/20130726-1535-20490-7187/unit1.pdf Ferks,G. &. (2012). floodcontrol. www.floodcontrol2015.com/txmpub/files/?p_file_id=14108. Grabar, H. (2013). Why IsThere So Little Innovation in WaterInfrastructure? http://www.theatlanticcities.com/technology/2013/09/why-there-so-little-innovation- water-infrastructure/6883/. Haas, M. (2013). Stijgendezeespiegelen de gevolgen. http://michielhaas.nl/stijgende-zeespiegel-en- de-gevolgen/. Haddow,G. J. (2011). Introduction to Emergency Management. Elsevier. Haskoning,R.(2013). VerenigdeNatiesselecteert waterexpertMathijsvan Ledden van Royal HaskoningDHV voorrampenteamUNDA. http://www.royalhaskoningdhv.com/nl- nl/nieuws/verenigde-naties-selecteert-waterexpert-mathijs-van-ledden-van-royal- haskoningdhv-voor-rampenteam-undac/915. Havermans, J.(2014). De stroomvan New York. http://www.amerika.nl/new-york-state/new- york/de-stoom-van-new-york/. Hommes,S.(2012). NetherlandsUSWaterCrisis Research Network. https://publicwiki.deltares.nl/display/NUWCREN/Netherlands+US+Water+Crisis+Research+N etwork. Jane Bullock,D.P. (2011). introduction to emergency management. http://www.epsica.com/Archivos/Introduction_to_Emergency_Management.pdf.
  • 49. 49 Kaminski,T.(2013, Oktober31). Beach ReplenishmentProjectTo Begin In Monmouth County. OpgeroepenopFebruari 12,2014, vanCBS: http://newyork.cbslocal.com/2014/01/03/beach-replenishment-project-to-begin-in- monmouth-county/ Katrina (Orkaan). (2012).http://nl.wikipedia.org/wiki/Katrina_(orkaan). leeuwarden,W.(2014). http://www.weerstationleeuwarden.nl/orkanen.html#axzz2sMCG1bj3. M&C. (2013). Flood Proof Holland:proeftuin vooroverstromingen. http://www.tudelft.nl/actueel/laatste-nieuws/artikel/detail/flood-proof-holland-proeftuin- voor-overstromingen/. NewYork statesea level rise taskforce. (2013). http://www.dec.ny.gov/docs/administration_pdf/slrtffinalrep.pdf. Oldenborgh,G.J.(2012). Klimaatwereld. http://www.knmi.nl/cms/content/68206/stijging_wereldgemiddelde_temperatuur. Oosterschelde,O.N.(2001). Opgeroepenopjanuari 20,2014, van http://www.nationaalpark.nl/docs/200307020949224575.pdf orkaanseizoen. (2013).http://www.weer.nl/weer-in-het- nieuws/weernieuws/ch/9d57e89400c2bbd8baf76063410694cf/article/orkaanseizoen.html. Rijksoverheid.(2013). ’Schultztekentakkoord overwatersamenwerking metVS. http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2013/03/04/schultz-tekent-akkoord-over- watersamenwerking-met-vs.html. Rijkswaterstaat.(2013). Beweegbarevaarwegen.Opgeroepenopjanuari 27,2014, van http://www.rijkswaterstaat.nl/water/veiligheid/bescherming_tegen_het_water/waterkering en/stormvloedkeringen/ Rijkswaterstaat.(sd). Water.Opgeroepenopjanuari 20,2014, vanwww.rijkswaterstaat.nl Royal Haskoning.(2013). Sandy toontkwetsbaarheid.Opgehaaldvan http://www.royalhaskoningdhv.com/~/media/RoyalHaskoningDHV%20Corporate/Files/Local /Papers%20and%20Articles/2013/20130214%20Sandy%20toont%20kwetsbaarheid.pdf Sandy (orkaan). (2012).http://nl.wikipedia.org/wiki/Sandy_(orkaan). TenBrinke,W. (2012). New York:hoe een overstroming onsweerwakkerschudt. www.opiniestukken.nl. Tropischecycloon. (2014). http://nl.wikipedia.org/wiki/Tropische_cycloon. VanLedden,M. (2012). hurricain risk and reduction programnew orleans. http://doctorflood.rice.edu/sspeed/downloads/May26_2010/10.%20van%20Ledden%20- %20Coastal_Resilience2.pdf. VanLookerenCampagne,F.(2013). Nederlandsewaterbouwersgewild in buitenland. http://www.intermediair.nl/carriere/een-baan-vinden/beroepen-functies/nederlandse- waterbouwers-gewild-buitenland.
  • 50. 50 Waterstaat,M. v.(1984). De waterhuishouding van Nederland. s-Gravenhage:Staatsuitgeverij. Opgeroepenopjanuari 20,2014 Wever,W.(2012). Wat is het verschil tussen een orkaan en een tornado. http://www.willemwever.nl/vraag_antwoord/de-aarde/wat-het-verschil-tussen-een-orkaan- en-een-tornado. Wikipedia.(2014,februari 12). Watersnood van 1953. OpgehaaldvanWikipedia: http://nl.wikipedia.org/wiki/Watersnood_van_1953 Wikispaces.(sd).Opgeroepenopfebruari 1,2014, van Waar komtwatervandaan: http://blauwegoud.wikispaces.com/Waar+komt+water+vandaan%3F+Hoeveel+hiervan+is+br uikbaar%3F
  • 51. 51 Logboeken. PWS logboek Marc de Vries, Perry Krop en Alex Rozendaal. Datum Tijdsduur Plaats Activiteit+ info. Afspraken/Opmerkingen 2-05-2014 3 ½ uur School Kiezenvanhetonderwerp,en uitwerpenvanhoofden deelvragen. 21-05-14 ½ uur School Overlegmetbegeleiderover hoofdendeelvragen. Afspraakmetmeneer J.M. Boll. 23-05-14 1 ½ uur School Uitwerkenvancorrectie hoofden deelvragen. 25-05-14 2 uur School Uitwerkenstap1. 8-06-14 5 uur +3 uur Perry Thuis Uitwerkendeelvraag2.+ begin deelvraag4. Perry:Economische aspectenopgezocht. 11-06-14 3 uur School Uitwerkendeelvraag4. 22-06-14 6 ½ uur. Thuis Deelvraag2 en4 afrondenbegin Deelvraag3. 20-07-14 2 uur 4 ½ uur School Thuis Deelvraag3 afronden. 27-07-14 3 uur 3 uur School Thuis Deelvraag6 beginnen. 16-07-14 + 3 uur Alex Alex:Politieke aspecten opgezocht. 15-10-14 5 ½ uur 1 uur Thuis School Deelvraag6 afmaken. Voorlopige PWS inleverenbij J.M.Boll. 23-10-14 2uur + 3 uur Marc School OnderzoekBedenken Marc: 3 uur Onderzoek Research. 2-11-14 7 uur Thuis Onderzoekafmaken.
  • 52. 52 8-11-14 4 ½ uur Thuis Lay-outverbeteren. 9-11-14 3 uur Thuis Spellingverbeteren. 13-11-14 2 ½ uur Thuis Verbeteringenafmaken. 17-11-14 3 uur Thuis Verbeteringenmakenaan volgorde. 20-11-14 2 uur School Verbeteringmakenaanvolgorde. 24-11-14 1 ½ uur School Laatste dingenaan de volgorde doen. 3-12-14 3 ½ uur Thuis Laatste verbeteringeninvoegen. 4-12-14 2 ½ uur Thuis Laatste opmaak enspellingcheck enuitprinten. 10-12-14 3 ½ uur Thuis Puntjesopde ‘i’zetten. Mail naar J.M. Boll. 11-12-14 1 uur Thuis InbindenenprintenPWS. 15-12-14 1 uur School InleverPWSdefinitief. Inleveren.
  • 53. 53 Evaluatie. Het verloop van het maken van ons PWS ging heel goed, we hebben veel samengewerkt en de communicatie ging heel goed tussen ons drieën, er was een duidelijke taakverdeling en iedereen had altijd tijd voor het PWS, het was niet dat een van ons constant veel werk moest doen en de rest het maar een beetje liet gaan. We hadden afgesproken om alle 3 een deel van de info zelf te zoeken (info met betrekking tot onze vakken) dit hebben we alle 3 individueel gedaan en op tijd bij het PWS gevoegd. Verder hebben we het hele PWS samen gemaakt en samen besproken. We hebben niet echt het gevoel dat er iets is fout gegaan tijdens het PWS of het maken ervan, alleen dat we weinig contact hebben gezocht met onze begeleider maar dit kwam vooral omdat we zelf al veel ideeën hadden, en wanneer we dachten van dit moeten we echt bespreken of laten zien zijn we wel bij hem langsgekomen. Ondanks we de begeleider weinig hebben gezien liep de samenwerking wel soepel, afspraken maken, als dit nodig was, ging makkelijk en de afspraken waren altijd nuttig. We zijn tevreden over de conclusie van ons onderzoek en zijn ook trots op ons onderzoek, we hebben er veel werk in gestoken en hebben er veel van geleerd. Veel dingen wisten we nog niet, je hoort vaak over orkanen en natuurrampen in het nieuws maar je weet eigenlijk niet echt wat het inhoud. Na het maken van dit PWS kunnen we alle 3 zeggen dat we nu exact weten wat voor effecten een water natuurramp heeft op zijn directe omgeving en op nationaal niveau, of het nu voor de VS is of voor Nederland. We zouden de volgende keer niet echt wat anders willen doen, (misschien naar New-York om ons onderzoek daar te presenteren!), maar we zijn over het algemeen zeer tevreden met de gang van zaken en hoe we dit hebben afgehandeld.