THOÁT VỊ ĐĨA ĐỆM - THOÁI HÓA CỘT SỐNG

Vươn tới những đỉnh cao

S
X
EXSON
NIEÀM TIN CUÛA NGÖÔØI BEÄNH, SÖÙ MEÄNH CUÛA
EXSON

THOÁI HÓA CỘT SỐNG
BS. VOÕ XUAÂN SÔN


S
X
EXSON
EXSON

THOÁI HÓA CỘT SỐNG LÀ GÌ?
 Thoaùi hoùa coät soáng khoâng phaûi laø beänh,
chæ laø moät quaù trình töï nhieân trong chu
trình “sinh – laõo – beänh – töû” cuûa con ngöôøi
ta.
 Haàu heát daân soá coù caùc vaán ñeà veà thoaùi
hoùa coät soáng, trong ñoù khoaûng treân moät
nöûa coù trieäu chöùng roõ raøng.

 Moãi naêm ôû Hoa kì ngöôøi ta tieâu toán 30 –
50 tæ USD ñeå chöõa beänh thoaùt vò ñóa ñeäm
(beänh lí phoå bieán nhaát trong caùc beänh lí
thoaùi hoùa cuûa coät soáng).


S
X
EXSON
EXSON

CÁC GIAI ĐOẠN THOÁI HÓA


S
X
EXSON
EXSON
CÁC BỆNH LÍ THOÁI HÓA CỘT SỐNG
 Ñau thaét löng, ñau coå gaùy.


S
X
EXSON
EXSON
 Thoaùt vò ñóa ñeäm.


S
X
EXSON
EXSON
 Thoùai hoùa thaân ñoát soáng.


S
X
EXSON
EXSON
 Thoùai hoùa khôùp coät soáng.


S
X
EXSON
EXSON
 Thoùai hoùa thaân ñoát
soáng.
 Thoùai hoùa khôùp coät
soáng.
 Heïp oáng soáng.
 Coát hoùa daây chaèng doïc
sau.


S
X
EXSON
EXSON
soáng.
soáng.
 sau.
Coát hoùa daây chaèng
vaøng.


S
X
EXSON
EXSON
soáng.
soáng.
 sau.ñaïi daây chaèng vaøng.
Phì
 Vöøa thoaùt vò ñóa ñeäm,
vöøa phì ñaïi daây chaèng
vaøng.


S
X
EXSON
EXSON
 Thoùai hoùa khôùp coät soáng.
 Maát vöõng coät soáng do thoaùi hoaù.
 Veïo coät soáng thaét löng do thoaùi hoaù.


S
X
EXSON

CÁC HỘI CHỨNG LÂM SÀNG
EXSON

3 hoäi chöùng laâm saøng
chính:
Ñau

Hoäi chöùng cheøn
eùp reã thaàn kinh
(beänh lí reã).
Hoäi chöùng cheøn
eùp tuûy (beänh lí
tuûy).


S
X
EXSON

CÁC HỘI CHỨNG LÂM SÀNG
EXSON

Ñau theo
Caùc kieåu ñau: Ñau
Ñau cô thaàn kinh
thaàn kinh
töï ñoäng
Ñau lan Ñau aâm æ, Ñau trong
toaû theo moûi, vò saâu, theo
Khu vöïc ñau
reã trí ñau mô reã thaàn
Ñieåm “coø thaàn kinh hoà kinh
Coù Coù Khoâng
suùng”
Coù tö Coù tö Ñau trong
Taùc ñoäng cuûa
theá giaûm theá taêng moïi tö
tö theá
ñau ñau theá
Ñau taêng
Taùc ñoäng cuûa Khoâng bò Khoâng bò
khi coù
ngoaïi caûnh. taùc ñoäng taùc ñoäng
taùc ñoäng


S
X
EXSON

CÁC DẠNG LÂM SÀNG CỦA ĐAU LƯNG
EXSON

Ñau thaét löng lan toûa coá ñònh:

 Thöôøng gaëp nhaát.

 Thöôøng gaëp ôû giai ñoaïn ñaàu cuûa thoaùt vò ñóa ñeäm.

 Ñau aâm æ lan toûa vuøng thaét löng thaáp, cöôøng ñoä
ñau taêng daàn theo thôøi gian.

 Coù nhöõng côn ñau döõ doäi boäc phaùt trong moät thôøi
gian ngaén treân neàn ñau aâm æ.

 Coøn bò aûnh höôûng bôûi yeáu toá cô hoïc: ñau taêng khi
vaän ñoäng, giaûm khi naèm nghæ.


S
X
EXSON

EXSON

Ñau thaét löng lan toûa coá ñònh.
Ñau thaét löng ñoät ngoät döõ doäi:

 Khôûi phaùt ñoät ngoät do söï thoaùt ra ñoät ngoät cuûa
nhaân ñeäm.
 Ñau döõ doäi vuøng thaét löng döôùi laøm maát khaû
naêng hoaït ñoäng.
 Laøm thay ñoåi tö theá ñöùng cuûa beänh nhaân (guø,
veïo), di chuyeån chaäm chaïp vaø caêng thaúng.

 Thöôøng keùo daøi vaøi ngaøy nhöng ñoâi khi nhieàu tuaàn
leã.


S
X
EXSON

EXSON

Ñau thaét löng ñoät ngoät döõ doäi.
Ñau theo reã khoâng coù ñau thaét löng:
 Xaûy ra khi khoái thoaùt vò cheøn vaøo reã thaàn kinh.
 Moät soá tröôøng hôïp xaûy ra ñoät ngoät, ñau suoát theo
chieàu daøi cuûa chaân.
 Ña soá khôûi phaùt töø töø, ban ñaàu ñau ôû moâng roài
 lan daàn xuoáng. hôïp chæ ñau ôû maët sau hoaëc sau
Moät soá tröôøng
beân cuûa ñuøi.
 Ñaëc tröng cuûa kieåu ñau naøy: thay ñoåi daùng ñöùng
(veïo, guø), naèm nghæ khoâng giaûm ñau, ñau taêng khi ho,
beänh nhaân ñi laïi ñöôïc trong khi khôùp haùng vaø khôùp
goái gaáp laïi.


S
X
EXSON

EXSON

Ñau thaét löng ñoät ngoät döõ doäi.
Ñau theo reã khoâng coù ñau thaét löng.
Ñau thaét löng cuøng vôùi ñau theo reã:
 Moät soá beänh nhaân khôûi phaùt ñau thaét löng vaø ñau
theo reã cuøng moät thôøi ñieåm.
 Moät soá khaùc khôûi phaùt tuaàn töï, ñau thaét löng roài
 Khi ñau thaét löng vaø ñau theo reã khôûi phaùt ñoät
ñau theo reã.
ngoät cuøng luùc hoaëc trong caùc tröôøng hôïp naëng,
beänh nhaân maát heát khaû naêng di chuyeån, naèm co
chaân ñau vaø thöôøng töø choái taát caû caùc ñoäng taùc
 laøm duoãi thaúng chaân ñau co thaét caùc khoái cô löng
Trong tröôøng hôïp naøy söï ra.
xaûy ra maïnh vaø beänh nhaân coù daùng ñöùng veïo sang


S
X
EXSON

CÁC ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG KHÁC
EXSON

Yeáu vaän ñoäng.
Teo cô

Roái loaïn caûm giaùc.

Roái loaïn caûm giaùc vuøng hoäi aâm

Roái loaïn tieâu tieåu.

Ñi caùch hoài thaàn kinh.


S
X
EXSON

CÁC THỂ LÂM SÀNG CỦA
EXSON

THOÁT VỊ ĐĨA ĐỆM CỘT SỐNG CỔ
BEÄNH LÍ REÃ:
 Ñau theo moät ñöôøng töø coå, vai xuoáng tay. Giôû tay
ra sau (gaõi löng), leân cao (chaûi ñaàu) khoù khaên do
ñau.
 Teâ moät khu vöïc hoaëc
vaøi ngoùn tay, hoaëc baøn
tay.
 Yeáu moät soá cô ôû tay,
caàm ñuõa khoù khaên, gaøi
nuùt aùo khoù khaên.


S
X
EXSON

EXSON

BEÄNH LÍ REÃ.
BEÄNH LÍ TUÛY:
 Teâ thaân mình vaø caû chaân,
thöôøng teâ vuøng buïng.
 Yeáu tay chaân, vaän ñoäng khoù.
Coù theå coù nhöõng côn co ruùt
 tay hoaëc chaân. naëng thöôøng
Caùc tröôøng hôïp
ñi laïi khoù khaên, coù roái loaïn
cô voøng (tieâu, tieåu) möùc ñoä
vöøa hoaëc nheï.
 Caùc tröôøng hôïp raát naëng
thöôøng lieät hoaøn toaøn, roái
loaïn cô voøng vaø roái loaïn hoâ


S
XEXSON

EXSON

BEÄNH LÍ REÃ.
BEÄNH LÍ TUÛY.
BEÄNH LÍ REÃ – TUÛY:

Vöøa coù bieåu hieän cuûa beänh lí reã, vöøa coù
bieåu hieän cuûa beänh lí tuûy.


S
XEXSON

EXSON

BEÄNH LÍ REÃ.
BEÄNH LÍ TUÛY.
BEÄNH LÍ REÃ – TUÛY.
CAÙC DAÏNG LAÂM SAØNG ÑAËC BIEÄT:
Ñau thaønh ngöïc moät beân hoaëc ñau giöõa hai
baû vai:
 Raát hieám khi ñöôïc baùo caùo bôûi caùc taùc giaû nöôùc
 ngoaøi. gaëp hôn ôû beänh nhaân Vieät nam.
Thöôøng


S
XEXSON

EXSON

BEÄNH LÍ REÃ.
BEÄNH LÍ TUÛY.
BEÄNH LÍ REÃ – TUÛY.
CAÙC DAÏNG LAÂM SAØNG ÑAËC BIEÄT:
Ñau thaønh ngöïc moät beân hoaëc ñau giöõa hai
baû vai.
Choùng maët:
 Raát hieám khi ñöôïc baùo caùo bôûi caùc taùc giaû Aâu
Myõ nhöng laïi ñöôïc caùc taùc giaû Nhaät löu yù khaù
nhieàu.
 Khaù thöôøng gaëp ôû beänh nhaân Vieät nam.


S
XEXSON
EXSON
GỈAM THIỂU TỐC ĐỘ THOÁI HÓA CỘT SỐNG

Tập luyện thể thao


S
XEXSON
EXSON

Tư thế ngồi đúng


S
XEXSON
EXSON

Tư thế làm việc đúng


S
XEXSON
EXSON

Ngăn ngừa ngộ độc


S
XEXSON
EXSON

Chống ô nhiễm môi trường


S
X
EXSON
EXSON
ĐIỀU TRỊ CÁC BỆNH LÍ THOÁI HOÁ CỘT SỐNG
Naèm nghæ:
Tö theá naèm laø tö theá coù aùp löïc trong ñóa
ñeäm thaáp nhaát
 AÙp löïc trong ñóa
ñeäm giaûm xuoáng
khi naèm, söï cheøn
eùp giaûm ñi.
 Naèm laøm giaûm
caùc trieäu chöùng
do cheøn eùp cô hoïc
gaây ra chöù khoâng
laøm giaûm ñöôïc
caùc trieäu chöùng
do vieâm phuø neà.
Aùp löïc ño ñöôïc trong ñóa ñeäm L 3-4 tính
baèng kg.


S
X
EXSON
EXSON
Naèm nghæ.
Vaät lí lieäu phaùp:
Moät soá baøi taäp nhaèm keùo daõn khoaûng
lieân ñoát soáng, laøm giaûm aùp löïc trong ñóa
ñeäm.
Caùc phöông phaùp nhieät trò lieäu nhaèm muïc
ñích taêng cöôøng tuaàn hoaøn ñeán vuøng bò
thöông toån laøm giaûm ñi hieän töôïng phuø neà
cuïc boä.
Moät soá baøi taäp nhaèm muïc ñích taêng söùc
maïnh cuûa caùc cô hoã trôï cho coät soáng.
Moät soá baøi taäp nhaèm muïc ñích thuùc ñaåy
quaù trình thay theá lôùp teá baøo giaø baèng
caùc teá baøo môùi, laøm cho ñóa ñeäm “treû”


S
X
EXSON
EXSON
Naèm nghæ.
Vaät lí lieäu phaùp.
Tieâm hoaù chaát tieâu huyû nhaân ñeäm:
Duøng chymopapain tieâm vaøo ñóa ñeäm, laøm
tieâu huyû moät phaàn ñóa ñeäm, töø ñoù laøm
ñóa ñeäm xeïp xuoáng vaø khoâng cheøn eùp
nöõa.
Khi chymopapain traøn vaøo caùc moâ xung
quanh coù theå gaây ra bieán chöùng naëng neà.
Hieän nay nhieàu nöôùc ñaõ caám söû duïng
phöông phaùp naøy.


S
X
EXSON
EXSON
Naèm nghæ.
Tieâm hoaù chaát tieâu huyû nhaân ñeäm.
Laáy ñóa ñeäm baèng laser hoaëc soùng radio qua
da:
Duøng laser hoaëc soùng radio cao taàn ñöôïc
ñöa vaøo ñóa ñeäm qua moät kim choïc doø ñoát
moät phaàn nhaân ñeäm.
Muïc ñích giaûm aùp löïc trong ñóa ñeäm vôùi hy
voïng laøm maát ñi söï cheøn eùp do khoái thoaùt
vò tuït trôû laïi.
Ñaây laø moät phöông phaùp ít xaâm laán, coù
keát quaû toát ôû moät soá tröôøng hôïp, tính
choïn loïc quaù cao, tæ leä taùi phaùt raát cao.


S
X
EXSON
EXSON
Naèm nghæ.
da.
Phaãu thuaät môû:
Laø moät phöông phaùp truyeàn thoáng, ñöôïc
aùp duïng cho moïi loaïi beänh thoaùi hoaù vôùi
Möùcquaû taøn phaù caùc caáu truùc giaûi phaãu
keát ñoä toát.
cao, thôøi gian naèm vieän daøi, ñieàu trò sau
Khaû phöùc taïp. ra bieán chöùng khaù cao.
moå naêng xaûy
Chi phí ñieàu trò cao.


S
X
EXSON
EXSON
Naèm nghæ.
da.
Phaãu thuaät môû.
Phaãu thuaät noäi soi:
Laø moät trong caùc kó thuaät ñöôïc cho laø
phaãu thuaät cuûa theá kæ 21, duøng ñeå ñieàu trò
Laø phaãu ñóa ñeäm. ít xaâm laán, khoâng caàn
thoaùt vò thuaät raát
gaây meâ, ñöôøng moå nhoû, khoâng ñau ñôùn sau
moå, giaûm thieåu toái ña bieán chöùng, giaûm


S
X
EXSON
EXSON
Naèm nghæ.
da.
Phaãu thuaät môû.
Phaãu thuaät noäi soi.
Phaãu thuaät neïp vít qua da:
Duøng ñeå moå cho caùc tröôøng hôïp heïp oáng
soáng, maát vöõng coät soáng, tröôït ñoát soáng.
Raát ít xaâm laán, ñöôøng moå nhoû, ít ñau sau
moå, giaûm thieåu bieán chöùng, giaûm thôøi gian


S
XEXSON
EXSON

GIỚI THIỆU NỘI SOI CỘT SỐNG
Có nhiều loại nội soi cột sống ở cuối thế kỉ 20, tuy nhiên
chúng đều có những nhược điểm nhất định.
Phẫu thuật do Yeung (Hoa kì) đề xướng (YES) được
giới thiệu từ năm 1998, dùng để mổ thoát vị đĩa đệm.
Sau hơn 10 năm phát triển, hiện nay đã có nhiều kĩ
thuật mô phỏng theo Yeung và các kĩ thuật mổ nội soi
mô phỏng Yeung đã phát triển khắp thế giới.
Ở Việt nam, phẫu thuật nội soi Yeung được áp dụng lần
đầu tiên vào ngày 26-10-2007, đây cũng là lần đầu tiên
nội soi Yeung được thực hiện ở khu vực Đông Nam Á.


S
XEXSON
EXSON

ƯU ĐIỂM CỦA NỘI SOI CỘT SỐNG
Không phải gây mê,
chỉ cần gây tê, giảm
biến chứng, người
bệnh có thể trực tiếp
tham gia vào cuộc
mổ.


S
XEXSON
EXSON

Đường mổ rất nhỏ
(7mm), mức độ xâm lấn
rất ít, gần như không
gây đau sau mổ, giảm
khả năng xảy ra biến
chứng.


S
XEXSON
EXSON

Người bệnh có thể đi
được chỉ vài giờ sau
mổ, thời gian nằm viện
rất ngắn. Giảm thời
gian nằm viện, giảm chi
phí điều trị.


S
XEXSON
EXSON

Thời gian điều trị
ngắn, mau chóng trở
lại với công việc và
sinh hoạt hàng ngày.


S
XEXSON
EXSON

GIỚI THIỆU PHẪU THUẬT NẸP VÍT QUA DA
Là kĩ thuật điều trị phẫu thuật bệnh lí hẹp ống sống thắt
lưng tiên tiến nhất hiện nay.
Nẹp vít qua da còn được dùng để mổ cho các trường
hợp mất vững cột sống, trượt đốt sống.
Kĩ thuật này được phổ biến từ năm 2001 và nhanh
chóng phát triển. Được áp dụng lần đầu tại VN 6-2008.
Chỉ với vài đường mổ nhỏ, nhờ hệ thống dụng cụ được
thết kế đặc biệt, các thương tổn được lấy đi, các đốt
sống được hàn cứng, các vít được bắt vào các đốt
sống và hệ thống nẹp được đưa vào cố định các vít lại
với nhau.


S
XEXSON
EXSON

ƯU ĐIỂM CỦA PHẪU THUẬT NẸP VÍT QUA DA
Ít xâm lấn, ít đau sau mổ, ít mất máu.

Giảm khả năng nhiễm trùng. Giảm tỉ lệ biến chứng.
Nhanh chóng trở lại với công việc.
Sẹo mổ nhỏ, tính thẩm mĩ cao.


S
XEXSON
EXSON

GIỚI THIỆU VI PHẪU THUẬT THAY ĐĨA ĐỆM CỔ
Thay đĩa đệm cổ được phát triển từ đầu thế kỉ 21.
Thay đĩa đệm bảo tồn được cử động của cổ sau mổ.
Người bệnh dễ chịu hơn do không phải mang nẹp cổ.

Giảm thiểu khả năng xảy ra các thoát vị ở các đĩa đệm
kế cận với đĩa đệm được mổ.

Về kĩ thuật không khó khăn, nhưng chi phí rất cao nên
chỉ có số ít người là có thể tiếp cận được với kĩ thuật
này.

THOÁT VỊ ĐĨA ĐỆM - THOÁI HÓA CỘT SỐNG

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to THOÁT VỊ ĐĨA ĐỆM - THOÁI HÓA CỘT SỐNG

Similar to THOÁT VỊ ĐĨA ĐỆM - THOÁI HÓA CỘT SỐNG (6)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

THOÁT VỊ ĐĨA ĐỆM - THOÁI HÓA CỘT SỐNG