2. Objektif Pengendali Perancah
• Memberikan pengetahuan tentang pemasangan perancah
• Memperolehi teknik pemasangan perancah
• Mengetahui jenis-jenis perancah
• Dapat mengenali peralatan dan kompenan perancah
• Dapat mempelajari kaedah pemasangan dan meroboh perancah
• Dapat mengetahui jenis jenis peralatan keselamatan diri untuk pembinaan perancah
Definisi Perancah
• Sebuah struktur sementara digunakan sebagai laluan, bagi pekerja untuk berkerja
atau digunakan untuk menyokong bahan-bahan,mesin dan peralatan.
• Digunakan sebagai jalan keluar untuk semua tempat kerja dan dalam keadaan
selamat.
• Bahan yang digunakan sama ada dari besi, aluminium, atau kayu.
• Terdapat lima kegunaan perancah secara akronik:
S – support – mennyokong sementara bagi kerja acuan dan pembinaan lantar.
L – loading – pelantar sementara bagi meletakkan bahan kerja.
A – acces – menyediankan laluan sementara yang selamat dan selesa
P – protection – menyediakan perlindungan sementara kepada pekerja dan
orng ramai berada berhampiran.
S- storage – tempat dan kaedah simpanan peralatan perancah
Gambar Rajah Berasaskan SLAPS.
3. Jenis Jenis Utama Perancah
A. Perancah Jenis Prefabricated
• Digunakan meluas bagi projek pembinaan projek sekolah
• Menggunakan join pin bagi memegang kerangka utama atas dan bawah
• Senag dikendalikan
• Tidak memakan masa yang lama untuk mahir memasang
B. Perancah Jenis Modular
• selalu digunakan bagi projek pembinaan jambatan dan jalan raya
• standard berbentuk paip dan gegelang di sekelilingnya
• senang dikendalikan
• menggunakan ‘ hammer’ bagi mengunci dan memasangnya
C. Perancah Jenis Tabular
• Digunakan meluas di tapak pembinaan seperti di paka
• Berbentuk paip lurus jenis keluli galvanise iron
• Menggunakan couplers untuk penyambungan dan pembinaan
D. Perancah Independent (Perancah berdiri bebas)
• perancah ini berdiri bebas dan tidak terikat pada dinding.
• Contoh perancah ini adalah perancah tower, perancah birdcage, perancah
begerak
• Senang dikendalikan
• Tidak memakan masa yang lama untuk mahir memasang.
E. Perancah Dependent
• perancah bersandar pada dinding
• contoh perancah dependent adalah seperti perancah putlog, perancah
indenpendent, perancah spur.
• Menggunakan ‘hammer’ untuk mengunci dan memasangnya.
4. F. Perancah suspended
• Dikenali sebagai perancah tergantung
• Sesuai untuk kerja – kerja pegantungan seperti perancah cantilever,
perancah drop, perancah slung, dan perancah hung.
• Selalu dipasang ditapak pembinaan seperti pelantar minyak.
Bentuk – Bentuk Perancah
• Independent Scaffold
− perancah yang menpunyai dua tiang yang di susun memanjang secara
sebaris di sambung dengan transom dan ledger serta bracing.
• Putlog or Single pole scaffold
− Perancah yang hanya mempunyai satu tiang yang di susun memanjang
secara sebaris di sambung dengan transom dan ledger serta bracing dan
putlog.
• Birdcage Scaffold
− Perancah ini menpunyai lebih dari dua tiang di susun memanjang dan
melebar secara sebaris di sambung dengan transom, ledger dan brancing.
• Tower scaffload
− Perancah yang mempunyai hanya empat tiang di sambung dengan
transom dan ledger serta brancing.
5. Fungsi Peranca :
1) Pelantar Tempat Kerja
• membolehkan pekerja melaksanakan tugasnyadengan mudah dan selamat.
• Kerana banyak kerja yang terletak jauh dari arastanah atau lantai bangunan.
• Contohnya: kerja pada dinding, siling danbumbung.
• Perancah diperlukan untuk menghampirkanpekerja dengan tugasnya.
2) Pelantar Untuk Menempatkan Bahan danLoji
• Bahan dan loji perlu disediakan berhampirandengan pekerja supaya kerja
berjalan lancar.
3) Pelantar dan Tangga Laluan
• Perbezaan fungsi ini daripada fungsi di atas adalah dari segi penumpuan beban.
• Hanya digunakan untuk menyokong pelantar yang diguna sebagai laluan
pekerja atau laluan untuk mengangkut bahan-bahan dan loji.
• Contohnya: menghubungkan dua bangunan berhampiran yang sedang dibina
dengan salah satu daripadanya tidak mempunyai tangga.
Keperluan Rekabentuk
• Dibina berperingkat mengikut keperluan.Ketinggian struktur dibina mengikut
kemajuanketinggian bangunan.
• Unsur-unsur mudah dicantum antara satu-samalain dan dibuka apabila siap.
6. • Struktur mestilah kukuh untuk menanggung bebaniaitu beban pekerja, bahan
dan loji juga tiupanangin.
• Unsur-unsur struktur tidak terlalu berat bagimemudahkan pengendalian.
• Mempunyai jaminan keselamatan.
• Jenis struktur tidak mengganggu kerja pembinaan sesuai dengan kerja yang
dijalankan.
• Menghubungkan laluan yang menghubungkanpelantar pada aras berlainan
Pengkelasan Kegunaan Perancah
1) Kegunaan Ringan
• mengecat, mencuci
• satu pelantar sahaja dibenarkan
2) Serbaguna
• sehingga 4 pelantar dibenarkan
• agihan beban maksimum ialah 180kg/m2
3) Kegunaan berat
• 2pelantar bekerja untuk kegunaan berat
• 2pelantar untuk berjalan dan kegunaan ringan
• Agihan beban maksimum ialah 290kg/m2
BAHAGIAN-BAHAGIAN PERANCA KERANGKA
7. 5) Pengalas
Terdapat dua jenis iaitu pengalas tetap danpengalas jek (jake base) Semua beban akan
ditanggung oleh pengalas. Perlu didirikan di atas papanalas sekiranya dibina di atas tanah
lembut.
5) Rangka utama
disambungkan dengan pengalas dibahagian bawah dan kepada rangka utama yang
laindengan kekunci.
5) Rangka Pemijak
disambung dengan rangka utamadan ditetapkan dengan kekunci.
4) Rembat
digunakan untuk menetapkan penyambungan segala rangka utama apabila rangka-rangka
itu didirikan.
5) Pin penyambung
dipasangkan pada setiap sendi/sambungan
6) Tangga/ladder
menghubungkan setiap tingkat/aras.
JARING KESELAMATAN
1) Personel Net
Digunakan sebagai melindungi kemungkinan pekerja jatuh daripada tempat kerja yang
tinggi.
8. 2) Net Perlindung Bahan
Digunakan sebagai melindungi kemungkinan berlakualatan, objek daripada terjatuh
Peralatan Yang Digunakan Dalam Pembinaan Perancah:
• Spanner Rachet
• Sprit Level Magnetik
• Measuring Tape
• Starter Cooler
• Swivel Coupler
• Putlog Coupler
• Base Plate
• Metal Deck
• Tiub
Peralatan Keselamatan:
• Safety Helmet
• Safety Harness
9. • Wear Glove
• Safety Boot
Sebahagian Peralatan Untuk Pembinaan Perancah
Peralatan Tambahan Untuk Perancah
10. KESIMPULAN
Hasil dari kajian dan mempelajari tentang perancah, terdapat berbagai jenis perancah yang
berada di pasaran pada masa kini yang bersesuaian dengan penggunaannya berbanding
dulu. Ini penting kerana keadaan pembinaan hari ini yang berkembang pesat dan segalanya
perlu berjalan dengan lancar.
Sesuatu pemasangan perancah perlulah mengikut prinsip rekabentuk dan pembinaan yang
telah ditetapkan. Contohnya seperti pemilihan jenis perancah yang sesuai, merekabentuk
beban yang dapat ditanggung, menggunakan bahan-bahan perancah yang berkualiti dan
mengikut pemasangan perancah yang ditetapkan. Kerja-kerja penyelenggaraan perlu
dijalanan dari masa ke semasa untuk memastikan struktur perancah sentiasa berada dalam
keadaan baik dan selamat untuk digunakan.
Kegagalan struktur perancah di tapak bina selalunya disebabkan oleh kecuaian manusia
dan kegagalan mengikut peraturan yang telah ditetapkan selain dari beberapa faktor lain.
11. Kegagalan struktur perancah boleh mengakibatkan kemalangan dan mengganggu
keselamatan pekerja selain boleh mengakibatkan kerugian yang tinggi. Selain itu,
perjalanan sesuatu projek juga akan tergendala akibat kegaglan struktur ini.
Hasil daripada pelajaran mengenali perancah dan cara membina perancah yang dilakukan,
di IKBN Bachok didapati struktur perancah yang sering digunakan ditapak bina adalah jenis
perancah tiub keluli bulat dan perancah rangka tiub keluli. Ini berikutan perancah dari jenis
ini lebih praktikal berbanding perancah jenis lain. Selain itu, ia juga mudah didapati kerana
terdapat kilang-kilang yang diiktiraf telah menghasilkan perancah ini. Perancah ini juga lebih
selamat digunakan kerana bahannya yang mampu menanggung beban yang besar dan
unsur-unsur serta komponennya yang lebih stabil berbanding dulu yang hanya
menggunakan buluh atau kayu dengan tali rapia.
LAMPIRAN
PERANCAH DEPENDENT
INDEPENDENT SCAFFOLD
