1. Inleiding trends
We hebben voor u 30 trends en ontwikkelingen verzameld waarvan we denken dat ze steeds
belangrijker zullen worden in de toekomst. Een lijst die voortkomt uit eigen bevragingen en uit een
scan van de belangrijkste trendrapporten. Uiteraard kan niemand met zekerheid zeggen wat nu
dé trend wordt om in de gaten te houden. Beschouw de trends echter als een inspiratiebron voor
mogelijke nieuwe ideeën.
Voor een GPS-sessie hebt u vijf trends nodig. U kan hiervoor uit dit overzicht putten. Uiteraard kan
u ook sectorspecifieke trends kiezen maar zorg er dan wel voor dat u niet te gedetailleerd gaat. Dit
maakt het immers moeilijker om veel ideeën te verzinnen en… ‘Quantity breeds quality’.
Tot slot kan u trends vinden op ondermeer volgende sites:
www.trendwatching.com,
www.iconoculture.com,
www.thefuturelaboratory.com,
www.gpsvoorondernemingen.be
www.trendslator.nl
En op trends.startpagina.nl vindt u verschillende links naar sites mbt trends.
2. Inhoud
1 Gemak en comfort 4
2 Vergrijzing 4
3 Verpersoonlijking 5
4 Individualisering 5
5 De beleveniseconomie 6
6 Globalisering 6
7 Multiculturele samenleving 7
8 Respect - Ethisch ondernemen 7
9 Duurzaamheid en milieubewustzijn 8
10 Overvloed 8
11 Instant economy vs. onthaasting 9
12 Aanpasbaar wonen en werken 9
13 (On)veiligheid 10
14 Verkeerscongestie als economisch en maatschappelijk probleem 10
15 Van consumer naar prosumer 11
16 Hogere energiekosten 11
17 Huis als ‘thuis’ van de ‘upper mass’ 12
18 Slimme materialen, technologie 12
19 Anticiperen, preventie in welzijn en zorg 13
20 Track & trace 13
21 Kids rule! 14
22 Te mooi… 14
23 Standaard en goedkoop 15
24 Focus op gezondheid 15
25 Flexibele levensstijl met veel uithuizigheid 16
26 Alomtegenwoordige communicatienetwerken en –technologie 16
27 Ijdelheid 17
28 Girl Power 17
29 Marketing² 18
30 Online Oxygen 18
3
3. 1 Gemak en comfort 3 Verpersoonlijking
Elke consument, zij het nu particulier of bedrijf, wil naast een goede
De ik-focus is er nog steeds in 2016. En waarschijnlijk nog sterker
prijs-kwaliteitverhouding ook ‘gemak’. Hij wil begeleid/geadviseerd
dan vandaag. Meer en meer willen klanten echt oplossingen op
worden bij zijn keuze die leiden naar ‘zijn’ op maat gemaakte pro-
hun maat en zelfs op maat van het individu. Alle mogelijke kleuren,
duct of dienst. Hij wil geen administratieve rompslomp. Een klant is
alle maten, aantallen… Massacustomisatie dus. Nike laat mensen
trouwens vaak niet enkel meer op zoek naar een product maar ook naar een dienst gekop-
toe om hun schoen op het net ontwerpen waarna deze worden ge-
peld aan het product. Een dienst die hem het leven makkelijker maakt. Een ‘all-in’ pakket.
maakt en naar u verstuurd. Maar Business2Business wil men ook
Welke diensten zou u kunnen aanbieden om de klanten meer ‘gemak’ te geven? Welke pro-
meer en meer op maat gemaakte oplossingen. Hoe gaat u daar
ducten zouden meer comfort kunnen geven? Hoe zou u het nog makkelijker kunnen maken
op inspelen? En denk ook eens intern. Zijn er zaken die u meer op
voor de klanten om met u zaken te doen?
maat van elk van uw werknemers zou kunnen maken?
2 Vergrijzing
Het enige zeker scenario: West-Europa wordt ouder. We worden
4 Individualisering
een samenleving van ouderen. Maar de oudjes van straks zijn niet
Meer en meer mensen zullen zich op zichzelf terugtrekken. Ver-
de oudjes van vroeger. Ze hebben tijd, geld en zijn nog actief. Hoe
eenzaming, alleenstaanden… Een aandachtspunt voor de maat-
gaat u inspelen op deze grote nieuwe markt met mensen met veel
schappij. Maar ook mensen die zich bewust beperken tot een
geld. En kan de ‘hunkering naar vroeger’ misschien opportuniteiten
virtuele wereld van chatten, on-line gaming, second life, enz… Het
geven? Welke producten, diensten zou u daar voor kunnen aanbie-
internet als grootste concurrent voor de bioscoop, theater en ca-
den? Verder zullen er meer oudere werknemers zijn en ook meer
fés. Welke producten, diensten ziet u hier in? Of hoe kan u hier
en meer concurrentie op de arbeidsmarkt. Wat voor consequenties
tegen in gaan?
heeft dat voor uw personeelsbeleid?
4. 5 De beleveniseconomie 7 Multiculturele samenleving
De beleveniseconomie kan het best omschreven worden als alle De multiculturele samenleving is er. Dit heeft zijn impact op per-
productie en dienstverlening die gericht is op het vervullen van de soneelsbeleid. Diversiteit zal immers een belangrijk aandachtspunt
emotionele behoeftes van mensen. Consumeren moet ‘fun’ zijn. Als worden. Hoe kan u hier op inspelen en hoe laat u dit weten aan we-
bedrijf geef je mensen een verhaal dat ze aan hun vrienden kunnen reld? Maar ook op uw producten kan het een impact hebben. Base
vertellen. Axion van Dexia slaagt er in om een bankrekening trendy heeft speciale abonnementen voor allochtone bevolkingsgroepen
te laten zijn. Mensen kiezen voor een experience die Nike hen aanbiedt. Je behoort tot een in België. Anderen gaan hun producten anders marketen naar de
life style die duidelijk naar voor worden gebracht in allerlei events die georganiseerd worden. verschillende bevolkingsgroepen. Hoe kan u aan etno-producing/
Op restaurant gaan is meer dan eens gaan eten: het is een avontuur in een saharatent, of 0 etno-marketing doen?
meter boven de grond. Kortom, men laat hun klanten iets beleven.
Wat zou u als belevenis kunnen aanbieden aan uw klanten?. Denk aan concrete events,
activiteiten, optredens, andere communicatie- en marketing activiteiten … waaraan mensen 8 Respect - Ethisch ondernemen
zouden kunnen deelnemen. Of welke ‘club’ zou er opgericht kunnen worden. En dit zowel
naar particulieren als naar bedrijven toe? Respect voor klanten en personeel. Bedrijven die zich onderschei-
den als ‘beste’ werkgever zien dit vaak ook vertaald naar commer-
cieel profijt. Bedrijven die hun klanten respecteren, zijn meestal be-
6 Globalisering drijven die hun klanten houden. En bedrijven die duidelijk aangeven
dat ze hun productie liever ethisch opzetten dan goedkoop kunnen
Globalisering, een cliché als een huis maar o zo waar. In 2020 zul- op veel bijval rekenen. Wat kan u concreet doen om dit respect
len er op 100 mensen maar West-Europeanen meer zijn. En 6 naar boven te brengen? En hoe laat u dit weten aan de wereld?
komen er uit Azië. We zien nu al overal ter wereld dezelfde merken
terugkomen. En door het internet krijgen we een echte ‘global con-
sumer’. Hoe gaat u om met concurrenten uit alle delen van de wereld? Welke acties kan u
6 ondernemen? Hoe kan u de ‘bedreiging’ omdraaien tot een opportuniteit?
5. 9 Duurzaamheid en milieubewustzijn 11 Instant economy vs. onthaasting
Het milieubewustzijn blijft belangrijk. Milieubewustzijn als business Snelheid, steeds sneller wordende maatschappij, op alle vlakken.
(recyclage, ecotoerisme, ,…) vindt opgang. Milieuvriendelijke, na- Klanten willen steeds sneller bediend worden. Vragen moeten di-
tuurlijke materialen blijven een belangrijk verkoopsargument. Hoe rect beantwoord worden. Geen wachttijden. Anderzijds zijn steeds
speelt u hier op in? Hoe kan u milieubewuster/duurzamer werken? meer mensen op zoek naar traagheid, wellness,een sabatical year.
En hoe laat u dit aan iedereen weten? Hoe kan u daar op inspelen? Naar de klanten toe maar ook naar
Verder is er ook meer hang naar duurzamere producten. Tegen de weg- het personeel, leveranciers…?
werpcultuur in. Hoe kan u uw producten of eventueel diensten langer
laten opbrengen voor uw klanten? Zonder dat dit nadelig is voor u.
12 Aanpasbaar wonen en werken
10 Overvloed De consumenten zullen meer en meer willen dat hun woning, ge-
bouw snel aanpasbaar is. Meegroeien met de noden van een ge-
De consument van nu heeft een overvloed van spullen. In de USA zin, een bedrijf. Modulair bouwen doet meer en meer zijn intrede. Een woning, kantoor zal
heeft een gezin sinds kort meer TV’s dan er gezinsleden zijn. Er be- niet als eindproduct beschouwd worden maar als steeds veranderend gebouw op basis
staan al lang firma’s die uw woning komen opruimen en de rommel van nieuwe functies. Kamers bij’bouwen’ zonder grote verbouwingen, vergaderzalen snel
meenemen. en mooi opsplitsen. Ook de kleur, het design evolueert sneller: vroeger ging de salon en het
De kans is dus groot dat in de toekomst de consumenten niet zomaar producten zullen behangpapier 20 jaar mee. Het moderne gezin verandert veel sneller van interieur-look. In de
kopen die enkel maar bijdragen tot het verhogen van de berg troep die ze al hebben. U zal toekomst ga je de sfeer van het huis zelfs kunnen aanpassen aan het humeur van je moment
een verschil moeten maken. Hoe gaat u dat doen? Hoe maakt u het verschil? Of ziet u juist door verlichting, kleur van muren, enz… volledig aanpasbaar te maken.
opportuniteiten in al die rommel en overvloed? Hoe kan u hier op inspelen?
6. 13 (On)veiligheid
Veiligheid als ‘security’. Terroristen, tiger kidnapping,… Het onvei-
15 Van consumer naar prosumer
ligheidgevoel, al dan niet onterecht, tiert welig. Hoe kunnen uw
Iedereen is nu al journalist, drukker, uitgever…: webblogs, GSM-
producten, diensten bijdragen aan het wegnemen van dat gevoel?
foto’s/-video’s gaan de wereld rond, een CD kan in de huiskamer
Veiligheid ook als ‘safety’. Producten moeten veilig zijn. Veilig voed-
opgenomen en geproduceerd worden, foto’s worden thuis in kleur
sel, speelgoed, veilige auto’s en elektronische apparaten. In een tijd
afgedrukt… De bak-zelf-brood sectie bij Aveve wordt steeds gro-
van voedselschandalen en rechtszaken tegen producenten is safety nog belangrijker dan
ter. En gaat open source in de ICT-sector straks toelaten dat ieder-
vroeger. Hoe kan u hier op inspelen?
een zelf aan de slag zal gaan? Welke mogelijkheden zie u voor uw
organisatie om deze prosumers van dienst te zijn?
14 Verkeerscongestie als economisch
en maatschappelijk probleem 16 Hogere energiekosten
Bij ongewijzigde omstandigheden zal de verkeerscongestie nog Shell probeert met 0 mensen te voorspellen wat er met de olieprijzen
toenemen. En iedereen zijn eigen helikopter is waarschijnlijk ook gaat gebeuren. En lukt er niet altijd even goed in. De toekomst van de
nog niet voor 2020. Dit leidt tot een onbetrouwbaar transportsy- energieprijzen voorspellen is moeilijk maar er zijn wel degelijk indica-
steem, met kostenconsequenties, maar brengt ook veranderingen ties dat we voor een tijdje met hoge prijzen zullen zitten. Hoe speelt u
mee aan het dagelijks leven. Verhuizen naar de stad of dicht bij de daar op in? Hoe kan de productie energiezuiniger gemaakt worden?
rand ervan; telewerken; bedrijven die meer en meer huishouddien- Of ziet u producten/diensten die uit die hoge kosten komen?
sten op de werkvloer aanbieden (stomerij, crèche,… ). Welke pro-
ducten/diensten kan u brengen tegen de congestie? En misschien
leidt de congestie zelf wel tot nieuwe producten, diensten of applicaties? Wat gaat u doen
naar uw werknemers toe? Kortom, hoe staan we in de toekomst in de file, of niet? En wat
voor ideeën brengt dat voor uw onderneming?
10 11
7. 17 Huis als ‘thuis’ van de ‘upper mass’ 19 Anticiperen, preventie in welzijn
en zorg
Het huis wordt terug een ‘nest’ waar esthetiek maar ook welbe-
hagen zeer belangrijk wordt. Cocooning is al jaren in. Feng Shui is Meer welzijn i.p.v. zorg. Het bestrijden van obesitas, het vroegtijdig
misschien zelfs al passé. Maar de jachtige maatschappij zal er in de aanpakken van risico’s. Biotech en technologie zullen ons beter
toekomst voor zorgen dat het huis een belevenisomgeving wordt kunnen laten anticiperen. Maar ook: wellness als lifestyle waarbij
die je niet zomaar wil verlaten. De sfeer van het huis kan je aan- verzorging van geest en lichaam ook als ontspanning dient. Nu al
passen aan het humeur van je moment. Daarnaast is er de ‘upper een trend en in de nog drukkere maatschappij van te de toekomst
mass’. De grote middenklasse streeft het design, de woning van van toenemend belang. Welke producten, diensten, toepassingen ziet u?
de ‘upper class’ na. Van domotica over meubelen tot de jacuzzi en
sauna. Hoe speelt u hier op in?
20 Track trace
18 Slimme materialen, technologie Consumenten willen weten wat er met de producten is gebeurd
en willen zeker zijn dat de producten nog bruik-/eetbaar zijn. Be-
Sensoren en elektronica, slimme grondstoffen zullen aan kleding en drijven willen weten waar hun producten zich bevinden in de in de
andere modeartikelen ook andere functies geven. De zweetband die logistieke lijn. Slimme verpakkingen kunnen helpen: Verpakkingen
lichaamsfuncties meet. Het trainingspak dat automatisch voor een die verkleuren als het product niet meer bruikbaar is. Verpakkingen
verwarmend of verkoelend effect zorgt. Verpakkingen van voeding met RFID’s zodat men continu weet waar een product zich bevindt en in welke staat. Voor-
geven aan of het product nog goed is. De intelligente koelkast bestaat beelden van bestaande en gebruikte technologieën. Ziet u nog andere? Hoe kan u hier op
al jaren. Binnen tien jaren zullen intelligente en communicerende ma- inspelen?
terialen, meubels en apparaten echt ingang vinden in het dagelijkse leven. Welke toepassingen
ziet u? Hoe kunnen uw producten/diensten slimmer worden? Wat voor soort materialen, tech-
nologie en systemen zou u kunnen gebruiken? Kunnen daar diensten uit geboren worden?
12 13
8. 21 Te mooi… 23 Standaard en goedkoop
Alles moet ‘mooi’ zijn. Er komt een lawine van mooie dingen op Als tegenreactie tegen de hang naar luxe en design zien we ook
ons af. Design is gedemocratiseerd en bereikbaar voor iedereen. veel succesvolle bedrijven die alles terugbrengen tot de basis. En-
Een koelkast is niet zomaar een koelkast maar krijgt prints op de kel het absoluut noodzakelijke aanbieden maar dit dan wel tegen
deur. Jaga, the radiator factory, maakt kunstwerkjes van radiatoren. absolute bodemprijzen. Denk aan Ryanair, denk aan de cruises,
Winkelinrichtingen zijn pareltjes van design geworden. Hoe maakt u bioscopen, immobiliën, vliegreizen,… van de Easygroup. Misschien
uw producten mooier, luxueuzer? moet u niet op maat maken, misschien moet u geen luxe aanbie-
den? Hoe zou u uw product goedkoop kunnen aanbieden? Zijn er
‘witte product’ versies mogelijk?
22 Kids rule!
Kinderen krijgen een steeds belangrijker uitgavenbudget en heb- 24 Focus op gezondheid
ben, vandaag al, een grote impact op de uitgaven van een gezin.
Ziet u producten, diensten voor de kinderen van de toekomst? En Diëten, natuurlijke gezonde voeding, fitness… Het bestaat vandaag
hoe gaat u op een aanvaardbare manier uw marketing naar deze al, maar zal nog meer groeien als verkoopsargument. Gezonde,
kinderen opzetten? lekkere voeding als antwoord op het obesitas-probleem. Maar in
extreme vorm wordt het ‘Orthorexia’, in de USA al aanvaard als een
veelvoorkomende ziekte: te veel bekommerd zijn met de gezond-
heid van wat men eet. Dit leidde in de USA al tot schoonmaak-
producten voor groenten omdat wassen met kraantjeswater te
ongezond zou zijn. Ziet u meer relevante toepassingen, diensten,
applicaties? En hoe maakt u uw bedrijf gezond?
1 1
9. 25 Flexibele levensstijl 27 Ijdelheid
met veel uithuizigheid
Jawel, we zijn allemaal ijdel. Ook u. En dit zien we meer en meer door
Meer en meer zullen mensen moeten reizen voor hun job. Meer en het succes van producten die hier op inspelen. De bankkaart waar u
meer reizen mensen voor hun plezier. -to- jobs komen steeds uw foto kan op plaatsen, op www.mytwinn.com kan u een pop la-
minder voor. En er zijn 1001 vrije-tijdsmogelijkheden die maken dat mensen niet thuis blijven. ten maken naar het beeld van uw kind, denk ook aan de postzegels
Wat voor mogelijkheden ziet u hierin? Zijn er diensten, producten die u ziet, geïnspireerd waar u uw gezicht op kunt laten plaatsen. Nieuwe rage op het inter-
door die lege woningen, die drukke mensen? net: u kan, tegen betaling, uw naam laten verwerken in beroemde
liedjes. Hoe kan u uw consument in uw product verwerken?
26 Alomtegenwoordige communicatie-
netwerken en –technologie 28 Girl Power
Vrouwen zijn wereldwijd in de meerderheid. En we merken het.
Wireless steden, convergentie van netwerken, communicerende
Meer en meer zien we producten en diensten die specifiek op vrou-
huishoudapparaten… zorgen dat we altijd on-line kunnen en altijd
wen zijn gericht. Vrouwen zijn belangrijke consumenten. Vaak zijn
toegang hebben tot alle mogelijke data. Welke opportuniteiten ziet
zij het die beslissen over het consumptiebudget. Karla is Duits bier
u? Of ziet u misschien juist mogelijkheden in de beweging van men-
speciaal gemaakt voor vrouwen, in London is er een taximaat-
sen die zich willen onttrekken aan die alomtegenwoordige commu-
schappij door en enkel voor vrouwen opgezet, Emotion Banking
nicatie, en (eventjes) niet bereikbaar willen zijn?
uit Oostenrijk is de eerste bank voor vrouwen,… Hoe kan u zich op
die vrouwenmarkt richten? Hoe maakt u uw producten of diensten
vrouwelijker?
16 1
10. 29 Marketing²
Marketing in het kwadraat. We zien mensen met (tijdelijke) tatoe-
ages met merknamen op het voorhoofd, op de lippen, en andere
lichaamsdelen. Kijk naar de wereldsteden waar de wandelende re-
clameborden, de sandwich-mannen, terug van weggeweest zijn.
Op bussen en trams kennen we het al lang. Nu is er ook al zoiets
als ‘eggvertising’ (zie www.eggfusion.com), jawel reclame op eie-
ren. Of reclame op kunstzinnige vingernagels… Hoe kan u inspelen
op de nieuwe marketingtechnieken? Welke nieuwe plaatsen kan u
verzinnen om uw product of dienst op aan te prijzen?
30 Online Oxygen
Ja, we horen al lang dat het internet voor een revolutie zou zor-
gen. Stilletjesaan begint dat toch wel in de buurt te komen. In juni
2006 waren er meer dan 1 miljard mensen online (zie www.internet-
worldstats.com.stats.htm) en dit een decennium nadat de eerste
websites het licht zagen. En miljoenen onder hen kunnen niet meer
zonder: e-mail checken, lid zijn van on-line communities, alles on-
line bestellen. We zien bedrijven daar op inspelen. Delta airlines heeft ‘Relax and Recharge
desks’ waar reizigers comfortabel kunnen wachten terwijl ze hun laptop, PDA of GSM opla-
den. Nokia sponsort gratis WiFi locaties in New York. Meer en meer commerciële internet-
sites spelen in op de behoefte om anderen via het internet te ontmoeten of anderen te laten
zien we zijn en wat we doen (MySpace, YouTube,…). Wat kan u aanbieden aan die mensen
voor wie het internet net als zuurstof is: onontbeerlijk en levensnoodzakelijk? Hoe kan u ze
naar uw product of dienst lokken?
1 1