3. MGA SIBILISASYONG ATING TATALAKAYIN:
1. Mesoamerika
-Olmec
-Toltec
-Zapotec
-Maya
-Aztec
2. Timog Amerika
-Inca
4.
5. Sibilisasyong Olmec
1200-400 BCE: Naitatag ang mga unang lungsod ng Olmec
sa mga baybayin ng Golpo ng Mexico
Ang bayan ng San Lorenzo ang itniatayang pinakaunang
itinatag ng mga Olmecs ng 1150 BCE.
Itinatag naman ang bayan ng La Venta noong 900 BCE
Ang mga estruktura ng mga Olmecs ay karamihan mga
thronelike monuments, at stone heads.
6.
7.
8.
9. -Sila rin ay nag-uri ng kanilang lipunan
Bumagsak ang Sibilisasyong Olmec noong 400 BCE Nung
bumagsak ang La Venta ngunit naunang bumagsak ang San Lorenzo
noong 900 BCE.
Hindi alam ng mga eksperto ngayon ang pagkabagsak ng kanilang
Sibilisasyon.
Ilan sa mga teoryang sinasabi sa pagkawasak ng sibilisasyong
Olmec ay ang pagsakop ng Kanilang bayan o kusang bumagsak ito
matapos mamatay ang kanilang pinuno
10. Sibilisasyong Zapotec
1500 BCE Paninirahan ng ma Zapotec sa timog-kanlurang
Mexico sa lungsod ng Oaxaca at lubusang
naimpluwensiayahan sila ng mga Olmecs
1000 BCE Naging sentro ng kapangyarihan sa rehiyon ng
Oaxaca ang pamayanang “San Jose de Mogote”, Dito rin
nagtayo ng Iba’t ibang mga monumento at mga templo ang
mga Zapotecs.
500 BCE- Pagbuo ng sistemang pagsusulat na hieroglyphics
at ng sistemang kalendaryo batay sa paggalaw ng araw.
11. 500 BCE pa rin- Pagtatag ng kauna-unahang siyudad at
sentrong pang-urban sa Mesoamerica- ang Monte Alban.
Kaya’t tinaguriang mga Zapotecs na “America’s first city
builders”. Matatgpuan ang siydad na ito sa tuktok ng isang
bundok sa pinakasentro ng Oaxaca Valley.
250 CE-700 CE- Kahanga-hangang disenyo ng siyudad at
kaayusan ng ito.Sa panahong ito, maraming mga pigurang
tao sa siyudad na ito dahil sa impluwensiyang Olmec
12.
13. 200 BCE- Sa tugatog ng Monte Alban, 25,000 katao ang
naninirahan dito.
600 CE- Pagsisimula ng Paghina ng mga Zapotecs
750 CE- Tuluyang pagbagsak ng mga Zapotecs
Ang tunay na pagbagsak ng Sibilisasyong ito hanggang sa
ngayon ay isa pa ring misteryo. Aang hinihinalang sanhi ng
pagbagsak nito ay mula sa kahirapan hanggang sa pagkawala
ng kalakalan sa rehiyon.
14. Sibilisasyong Toltec
900 CE- umusbong ang Sibilisasyong Toltec na nanirahan sa
Central Mexican Highlands. Itinatag ang mga naunang mga
pinuno nito sa Siyudad ng Tula gayundin ang sentro ng
kanilang pamumuhay. Gaya ng Iba pang mga sibilisasyon sa
Mesoamerica, ang Sibilisasyong Toltec ay may mga
estuktura rin ng mga pyramids at templo. Halos lahat ng
kanilang mga estrukturang panrelihiyon ay nagpapahiwatig
ng Pagiging militaristiko ng kanilang lipunan.
15.
16. Ang mga Toltec ay mga mandirigma at halos nakadepende ang
kanilang imperyo sa panananakop. Nag-aalay sila ng buhay sa
kanilang mabagsik na war god. Ipinagbubunyi nila ang bagsik ng
kanilang mga mandirigma sa pamamagitan ng pag-ukit ng mga
estatwa nito. Nagawa nilang mapasailalaim ang Teotihuacan noong
900 CE
1000 CE- Pamumuno ni Topiltzin at pagtatangkang baguhin ang
militaristikong lipunan nito sa paraan ng pagsasamba kay
Quetzalcoatl na nauwi sa pagpapatapon sa kaniya
19. Simula noon, nagsimula nang humina ang lakas ng militar at
mismong ang imperyo nito dahil sa Tunggalian, sa loob ng
imperyo, pagbabago sa klima na nagbigay daan para lumikas
ang mga tao sa siyudad ng Tula.
20. Sibilisasyong Maya
- Ito ay naitatag sa Yucatan Peninsula at hilaga ng El
Salvador at Guatemala
-40 Siyudad-Estado, prominente ang Chichen Itza, Tikal at
Palenque
-300 BCE: Itinatag ang Lungsod ng El Mirador
-250-900 CE: Ginintuang Panahon ng Sibilisasyong Maya
sapagkat ang Kabuhayan nila’y nasa tugatog ng
pamamahala at karamihan ng Mga Siyudad-Estado ng mga
Mayans ay Itinatag sa panahong ito
21. Ambag:
Pinaka sikat na ambag na naibigay sa ating ng mga Aztec
ang Mayan Calendar
At ang isang klase ng soccer na Ōllamaliztli
22.
23.
24. - Paguuri ng lipunang Mayan ay nagsimula rin sa panahong
ito.
- 900 CE Pagsisimula ng pagkawala ng mga malalaki at
malalakas na mga Lungsod-estado dahil sa digmaan at
kakulangan ng pansustento sa pamumuhay.
- ca. 1500 Nagsimula na ang pagbagsak ng Mayan Civilization
Shown in Pic:
Pacal of
Palenque City-State
And his concept art
25. Jaguar temple sa Tikal, isa sa mga prominenteng
simbolo ng sibilisasyong Maya
26. Sa pagdating ng mga Conquistadores, tanging mga maliliit at
mahihinang mga Siyudad na lamang ang natira at
nakasubaybay ng kolonisasyon ng Espanya
27. Sibilisasyong Aztec
-1200 CE Pagdating ng mga Aztec sa lambak ng Mexico at
nagtatag ng lungsod dito na Teotihuacan
-1325 Pagtatag ng Tenochtitlan sa Lawa ng Texcoco
-Paglagda ng Triple Alliance sa gitna ng Texcoco,
Tenochtitlan at Tlacopan, Nilagda ito para mapalakas ang
puwersang Aztec
28.
29.
30. Bunga ng Alyansa:
1. Pagtatag ng Aztec Empire na may 80000 milya kuwadrado
ng teritoryo at 400-500 na siyudad-estado
2. 5-15 milyong katao ang naninirahan sa loob ng imperyo,
samantala 200000-400000 na mga mamamayan ang
naninirahan sa Tenochtitlan
3. Pagkaluklok bilang Hari kay Montezuma
Shown in Pic:
Montezuma
Concept art
31. Ang Tenochtitlan
-Upang maiuri sa ibang mga maliliit na lungsod ang
Tenochtitlan, tinaasan nila ang mga kalsada sa gitna ng
tubig at latian sa lawa ng Texcoco. Ang mga kalsadang ito ay
tinatawag ring “causeway”
-May maayos na sistema ng lansangan (avenues) at
transportasyon sa lupa, may maayos na sistemang patubig
at pag-huhukay ng mga maluluwag na kanal upang dumaloy
ng maayos ang kalakalan at paglalakbay ng mga tao.
-Ang palengke ng Tlatelolco ang naging sentrong pang-
ekonomiko ng Tenochtitlan
-Higit sa lahat, ang sentro ng relihiyon, ang Great Temple
36. Pagbagsak ng Imperyong Aztec:
Sa ilalim ng pamumuno ni Montezuma II, Lubusang
binuwisan ang mga tao at padagdag ng padagdag ang mga
taong inaalay sa pagsasakripisyo araw-araw.
Tuluyang Bumagsak ang mga Aztec sa Ilalim ng mg
Conquistador(Espanya)
41. Sibilisasyong Inca
-Itinatag sa Peru at naging Imperyo na lumawak hanggang
sa katimugan ng Timog Amerika
-900-200 BCE Itinatag ang Chavin
-400 BCE Itinatag ang Moche
-200 BCE Itinatag ang Nazca
-Paggalaw ng mga Incan para sa mainam na lupain kung
saan makakapagtatag sila ng maayos na Lungsod
42. -ca. 1200 nagtatag ng maliit na kaharian ang mga Incan
matapos umunlad ito sa lambak ng Cuzco (na kung saan
tinatag nila ang Lungsod ng Cuzco) na matapos tirahan nila
ang lambak ng matagal na panahon
Sa panahong ito, nagsimulang buoin at palaganapin ng mga
Inca ang mga tradisyon at paniniwalang makakatulong sa
paglulunsad at pagbibigkis ng kanilang imperyo ito ay mga
sumusunod:
-pag samba kay Inti, diyos ng araw
-pagpipili sa isa sa 11 angkan ng maharlika na nagmula sa
lahi ng diyos ng araw(Inti) na maaaring mapili na pinunong
Inca.
43. -1438 Pagtatag ng Imperyong Inca sa pamumuno ni Sapa
Inca Pachacuti (Full name: Pachacuti Inca Yupanqui) at ang
pagtatag niya ng pansariling lungsod na “Macchu Picchu”
-Paraan ng pagpapasailalim ng mga Inca sa ilalim ng
pamumuno ni Pachacuti:
Paraang diplomatiko: kung sasali sila sa imperyong Inca ng
walang digmaang nangyayari. Kaya’t lumaki ng lubusan ang
Imperyo.
44. Lipunan
-Ang karaniwang tao ay mayroon o walang pakikilahok sa komersiyo o
kalakalan, hindi kagaya ng Aztec at Maya.
-Pagpapanatili ng extended family group na tinataswag na ayllu. Ang
bawat isa sa mga ayllu ay nagtatayo ng mga kanal pang-irigasyon at
gumagawa ng mga terrace farms, isa sa kanilang mga
kontribusyon/ambag.
-Sistemang tributo karaniwan sa pamamagitan ng paggawa o mita kung
ito ay tawagin. Ngunit dapat ang maggagawa ay may sapat na lakas
upang makapaggawa. Sila ay maaaring maging magsasaka sa sakahan ng
estado, goods crafting, at tumulong sa proyektong pambayan. katugma
ng sistema bilang gabay: Polo y servicio
45. Pagpapahalaga sa relihiyon kagaya ng Aztec, ngunit kaunti lang ang
diyos nila kaysa sa mga Aztecs.
Mga tauhan sa panrelihiyong seremonya:
Pari- namumuno sa pagsagawa ng mga ritwal
Mamakuna- “virgins of the sun”, alalay ng pari. Batang
babae, walang asawa at sadyang pinili para maglingkod
panghabambuhay. Sinasayanay sila maging spinners,
manggagawa ng beer, guro, at manghahabi
Yamacuna- Batang lalaking naglilingkod ng kanilang buong
panahon para sa estado at relihiyon
46. Kalendaryo:
Quipu: set ng mga lubid na may buhol na nagtatala ng datos.
Isang kalendaryo sa pang-araw at isa sa pang-gabi
47. Temple of the Sun, Cuzco
Filled with gold, which Incas considered
The metal “sweat of the sun”
48.
49. ANG TERRACE FARMS, BUNGA NG MABUNDOK NA LUPAIN
NG IMPERYONG INCA (ANDES MTS.)
50. 1500 Tugatog ng imperyo na kung saan 2500 na milya ng baybayin
na nakaabot pa hanngang sa timog ng Timog Amerika at may 12-16
milyong katao ang naninirahan rito.
Pagtatag ng ganap na pamahalaan kung saan ang emperador ay
may kapangyarihan sa lahat ngunit ang imperyo ay nahahati sa 80
Probinsya
52. Pagbagsak ng Inca:
Labis na madali ang pagsakop ng mga Espanyol sa kahariang
ito dahil sa pagtutunggali ng 2 naglalabanan para sa trono
kaya’t ginawa nila itong oportunidad para masakop ang
Imperyong minsa’y naging matatag.
