Mother Tongue Based (Sinugbuanong Binisaya.Q4.Grade3.Week3.pptx
Ang republic ng rome at ang imperyong roman
1. Ang Republic ng
Rome at ang
Imperyong
Roman
Iniulat ni:
Rendell Apalin
Bernard Austria
2. Heograpiya
Ang Italy ay parang isang bota sa gitna ng
Mediterranean Sea.
Napalilibutan ito ng Ionian Sea sa Timog at
Tyrrhenia Sea sa Kanluran.
Ang kabundukan ng Alps sa Hilaga at
Apennines ang nagsisilbing hadlang sa
kaaway.
Nahahati ang Italy sa lupaing coastal sa
silangan at kanluran dahil sa Apennines.
Mataba ang lupa sa bahaging ito ng bansa
kaya angkop sa agrikultura at masagani ang
ani sa mga lambak at kapatagan.
Araling Panlipunan 2
4. Italy
ITALYA – tangway na nagmumula sa
Timog Europa patungo sa Dagat
Mediterranean.
Italya – salitang Latin na “italus” –
“bota”
Maburol at bulubundukin
Nasasakop ng Kabundukang
Appenine ang tangaway ng Italya
Mainam taniman ang kapatagan
Araling Panlipunan 4
6. Alamat ng Roma
Nagsimula sa pagsilang ng kambal na
si Remus at Romulus
Kambal na anak ni Mars at ang
kadalisayan Rhea Silivia
Itinatag sa pitong burol sa may Ilog
Tiber
Itinatag ito ni Romulus
Araling Panlipunan 6
12. Nanirahan sa “Latium”
Unang nanirahan sa Roma, sa gawing
hilaga ng Ilog Tiber
Mga katutubo sa Roma
Mga magsasaka at taga pag-
alaga ng mga hayop
Araling Panlipunan 12
15. Nanirahan sa hilaga at kanluran Mga barbaryong mayayaman
May kapagyarihang pangmilitar
Pamahalaang Monarkiya
Naghari sa Roma sa loob ng
Lumawak ang kapangyarihan
100 taon
Araling Panlipunan 15
16. •Senate
- Isang lupon ng tagapayo sa
hari
•Patrician
- mayayamang tao
- mahahalagang tao sa lipunan
- karamihan ay may-ari ng malalaking lupain
•Plebeian
- karaniwang taong malaya
- magsasaka at mangangalakal
Araling Panlipunan 16
18. Ipinatalsik ang hari noong 509 B.C.E
The Senate
300 men, binubuo ng patricians
(landowners)
Magistrates
2 consuls (highest position)control army, 1
yr term
The Assembly
Made of common people called plebeians
Araling Panlipunan 18
19. Senate
Binubuo ng 300 tao galing sa pinakamayayamang pamilya
Naghalal sila ng dalawang konsul na puno ng hukbo upang
magsilbi bilang punong mahistrado sa loob ng isang taon
Ang dalawang consuls ay pinipili ng Assembly(plebeians)
Ang consuls ay dapat miyembro ng senate
Habang buhay ang termino ng mga senador
Sa mga panahon ng kagipitan, ang senado na binubuo ng
mga patrician na nanunungkulan habang buhay, ay patuloy
na humahawak ng iba't-ibang pwesto.
Araling Panlipunan 19
21. Binubuo ng lahat ng mamamayan
May maliit na kapangyarihan
Bagamat sila'y nakaboto, ang bilang ng kanilang boto ay
hindi gaanong pinahahalagahan kaysa sa mga patrician
nilikha upang pangalagaan ang karapatan ng mga plebeian
laban sa mga mapang-abusong opisyal.
Ang unang batas sa Roma na nakasulat
Isinulat sa 12 bronze tablets na naka post sa Roman Forum
at pampublikong lugar Araling Panlipunan 21
23. Latin League
Ipagtanggol ang mga estado nito
Makakuha ng karagdagang lupa na maaaring sakahin
Mga sagabal
Pagsalakay ng Gaul
Pagbaklas ng mga kaalyansa ng roma
Pakikipag-agawan sa Griyego (Magna Graecia)
Pagsapit ng 270 B.C.E, ang Roma ay naging pangunahing
lungsod sa gitna at timog Italy.
Araling Panlipunan 23
25. Itinatag ng mga Phoenician noong 814 B.C.E
Mayroong malakas na plota na siyang naging balakid sa
hangarin ng Rome na mangingibabaw sa Mediterranean
Sea.
Mula 264 hanggang 146 B.C.E, sumabak ang Rome at
ang Carthage sa tatlong digmaan na tinatawag na
Digmaang Punic.
Araling Panlipunan 25
26. Ang digmaan ay naganap para sa pag-kontrol ng Sicily at
control ng Western Mediterranean Sea
Naganap sa Sicily
Tumagal ng 23 years
Walang nanalo pagkatapos ng 20 yrs.
Natalo ng mga Romano ang mga Carthaginian at ito’y pinilit
na magbayad ng malaking bayad-pinsala at isuko ang Sicily
sa Rome.
Corvus- ginamit ng mga Romano sa pakikidigma,
“rotating bridge w/ a spike on the end”
Araling Panlipunan 26
30. Si Hannibal ang pinakamagiting na heneral na
Carthaginian, ay bumuo ng isang makapangyarihang hukbo.
50,000 infantry, 9000 cavalry, and 60 elephants.
Dumaan ng Spain & France to cross Alps & invade Rome
Sa tatlong pagkakataon, natalo nina Hannibal ang mga
pwersang Romano na sumalubong sa kanila sa Trebbia, Ilog
Trasimene at Cannae.
Nahuli niya ang buong Italy ngunit hindi ang Roma
Ang mga Roman ay nagulantang at sa loob ng 15 taon ay
napanatili ni Hannibal ang kanyang hukbo sa lupain ng mga
Romano na hindi nadaig kahit na sa isang digmaan.
Ang mga Roman ay nagulantang at sa loob ng 15 taon ay
napanatili ni Hannibal ang kanyang hukbo sa lupain ng mga
Romano na hindi nadaig kahit na sa isang digmaan.
Araling Panlipunan 30
33. Sinalakay ng carthage ang isang
alyado ng Rome.
Sinalakay ng Rome ang Carthage
Sinunog nila ang lungsod at ipinagbili
ang mga mamamayan bilang mga
alipin
Kinuha ng Rome lahat ng pag-aari ng
Carthage
Araling Panlipunan 33
34. Pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Punic, ang mga hukbo
ng Rome ay pumunta sa Silangan.
Tinalo ng Roma ang Macedonia.
Nagsimulang mapasakamay ng Rome ang marami pang
lupain
Sa pagsapit ng 100 B.C.E, lahat ng lupain sa baybayin ng
Mediterranean Sea ay napasakamay na ng Rome
Tinawag nila ang Mediterranean Sea na Mare Nostrum o
Aming Dagat
Anatolia to Spain
Araling Panlipunan 34
35. Senate – dinagdagan ang kanilang kapangyarihan
Assembly – tagapagpatibay ng mga nais ng senate
War Booty – yumaman ang Roma
Lumaki ang gap between rich at poor
Agrikultura – nasira ang timog na bahagi ng Italy dahil sa
pamiminsala ni Hannibal
Naniwala sila sa imperialism
Araling Panlipunan 35
37. mga unang pinuno na nagtangkang
lumutas sa problema ng Republika
Ang kanilang ina ay ang anak ni
Scipio Africanus
Sila ay mula sa pangkat ng mga
plebeian sa Rome.
Araling Panlipunan 37
38. Naging tribune si Tiberius noong 133 B.C.E.
Sa kanyang panunungkulan, ipinasa niya ang
batas na nagbibigay ng limitasyon sa pag-angkin
ng mga lupain at sa paghahati ng malalawak na
lupain sa mga walang lupa.
Nakaaway niya ang maraming myembro ng
Senado na kanyang nasaktan dahil sa mga batas
na kanyang ipinasa.
Napatay si Tiberius sa gitna ng kaguluhan.
Araling Panlipunan 38
39. Naging tribune si Gaius noong 123 B.C.E.
Tulad ni Teberius, nagsagawa siya ng mga reporma gaya ng
panunumbalik ng kapangyarihan ng Asamblea ng mga
Tribune.
Sa pangunguna ni Gaius, nagamit ng mga tribune ang
pampulitikong pondo sa pagbili ng mga butil na itinitinda sa
mahihirap sa mas mababang halaga.
Ang pagbibigay ng lupa sa mga magsasaka at pagpapatatag
sa kalagayan ng mga equities ang iba pang reporma ni
Gaius.
Ang kamatayan ni Gaius noong 121 B.C.E, ay tulad ng
naging kamatayan ni Tiberius.
Araling Panlipunan 39
43. Nagmula sa pamilyang patrician
Roman soldier and political leader
Namuno noong Oktubre 49 BC–
Marso 15, 44 BC
First Triumvirate – isang unyon na
mangangasiwa ng pamahalaan
- binuo ni Julius Caesar, Pompey at
Crassus noong 60 BCE.
Naging gobernador ng Gaul
Napalawak ang mga hangganan ng
Roma
Araling Panlipunan 43
44. Naging tanyag dahil sa kanyang mga
tagumpay.
Pinabalik siya ng Senate na hindi kasama
ang hukbo ngunit sinalungat niya ito. Sa
takot ng Senate sa kapangyarihan ni
Caesar, tumakas sila sa Greece kasama si
Pompey ngunit hinabol parin sila at
pinatay.
Ginawang diktador sa kanyang pagbabalik
sa Roma.
Binawasan niya ang kapangyarihan ng
Senate ngunit ginawa namang 900 ang
miyembro.
Araling Panlipunan 44
45. Binigyan niya ng Roman Citizenship ang
mga nakatira sa Italy.
Inayos ang pagbabayad ng buwis sa mga
lalawigan at pinagbuti ang pamamahala.
Pinasuweldo ng mataas ang mga sundalo
Inalis ang pagkakautang ng mga
magsasaka
Marso 15, 44 BCE – sinaksak si Caesar
habang nasa Senate at namatay.
Marcus Brutus – matalik na kaibigan ni
Caesar
- kasali sa sabwatang pagpatay ng
Senate
kay Julius Caesar.Tuluyan ng nagwakas
ang Republika ng Roma
Araling Panlipunan 45
46. The First Triumvirate
Binubuo nina Pompey, Crassus, at Julius
Caesar.
Nahirang na konsul si Julius Caesar.
Pinaghatian nila ang Roma:
Crassus
- Rome at Kanluran
Julius Caesar
-Gaul(France at Belgium)
Pompey
-Asia(Silangan)
Araling Panlipunan 46