fil102

1. Mga Katangian at
Pananagutan

2. Mananaliksik
 Dapat magtaglay ng sapat na
kakayahan at kaalaman sa
mga pamamaraan ng
pananaliksik.
 Kailangan ng sapat na oras sa
pangangalap ng datos.

3. KATANGIAN NA DAPAT TAGLAYIN
NG ISANG MANANALIKSIK

4. A. Masipag
 Kailangang maging masipag
sa pangangalap ng datos at
pagsisiyasat sa lahat ng
anggulo at panig ng
pinapaksa ng pananaliksik.
 Hindi maaaring doktorin ng
mananaliksik ang resulta ng
kanyang pananaliksik.

5. * Tamad
 Mahahalataito sa kakulangan
ng kangyang datos,
kakulangan ng katibayan para
sa kanyang mga pahayag at
mga hindi mapangatwiranang
kongklusyon.

6. B. Matiyaga
*Sipag - Tiyaga
 Sa pangangalap ng
datos, maaring imungkahi
parin ng kanyang guro /
tagapayo ang pagdaragdag sa
naunang mga nakalap na
datos.

7. HANGUAN NG MGA DATOS
 Aklat
 Magazin
 Pahayagan
 Jornal
 Tisis
 Disertasyon

8. C. Maingat
 Sa paghihimay – himay ng mga
datos, kailangang maging maingat.
 Dokumentasyon o sa pagkilala sa pinag
kunan ng datos at pinagmulan ng
anumang ideya. Ang pag iingat ay
kailangan upang maging kapani-
paniwala ang mga resulta ng
pananaliksik.
 Kailangang tiyakin na may sapat na
katibayan o validasyon ang anumang
posisyon o interpretasyong ginawa sa

9. D. Sistematik
 Ang pananaliksik ay isang
sistematikong gawain.
 Kailangang sundin ang mga
hakbang ayon sa
pagkakasunod – sunod.

10. E. Kritikal o Mapanuri
 Isang iskolarling gawain.
 Pinag lalaanan ng buhos ng isip.
 Kailangang kritikal o mapanuri
ang isang mananaliksik sa pag
iksamen ng mga
imformasyon, datos, ideya/
opinyon.
 Upang matukoy kung ang mga
ito’y

11. MGA PANANAGUTAN NG ISANG
MANANALIKSIK

12. KATAPATAN
 Pangunahing pananagutan ng ilang mananaliksik.
 Kailangang maipamalas sa pagkilala ng pinagkunan
ng kanyang mga datos at iba pang ideya o
informasyon sa kanyang pananaliksik.
 a. kilala dapat ang lahat ng pinagkunan ng datos.
 b. bawat hiram na termino at ideya ay ginagawan ng
karapatang tala.
 c. hindi nagnanakaw ng mga salita ng iba kung hindi
sinisipi ito at binibigyan ng karapatang pagkilala.
 d. hindi nag kukubli ng datos para lamng palakasin o
patibayin ang kanyang argumento o para ikiling ang
kanyang pag aaral sa isang partikular na pananaw.

13. Atienza, et al ; 1996
 Idinagdag ang isa pang
napakahalagang pananagutan
ng isang mananaliksik – ang
pagtiyak na mapapanindigan
ng mananaliksik ang lahat ng
interpretsyon na aknyang
binuo batay sa kanyang
masinop at maingat na

14. ISYU NG PLAGYARISMO
 Ang pangongopya ng
datos, mga ideya, mga
pangungusap, buod at
balangkas ng isang
akda, programa, himig, at iba
pa, hindi kinikilala ang
pinagmulan o kinopyahan.
Isang uri ng pagnanakaw at

15. PANANALIKSIK
 May sinusunod na etika.
 ETIKA - katulong ng anuang disiplina na may
istriktong CODE OF ETHICS na pinapatupad.
 sa pananaliksik itinuturing na napaka
laking kasalananang plagyarismo. Dahil sa
kabigatan ng kasalanang ito, napatalsik
ang isang dekano sa isang
universidad, natanggalan ng digri ang
isang nagtapos na doktorado, nawalan ng
kredibilidad ang isang tanyag na
iskolar, hinabla sa korte ang prodyuser ng
isang programa sa telebisyon.

16. HALIMBAWA NG PLAGYARISMO

17. A. Kung ginamit ang orihinal na termino o mga
salita, hindi pinaloob sa panipi o hindi itinala
ang pinagkunan.
B. Kung hiniram ang ideya o mga pangungusap
at binago ang pagkapahayag, ngunit hindi
kinilala ang pinagmulan.
C. Kung namulot ng mga ideya o mga
pangungusap mula sa iba’t –ibang akda at
pinag tagni- tagni ang mga ito ngunit hindi
kinilala ang mga pinagkunan.
D. Kung isinalin ang mga
termino, idey, pahayag at dahil na sa ibang
wika na ay inangkin na at hindi tinala na
salin sa mga ito.

18. E. Kung ninanakaw ang bahagi ng
isang disenyo, balangkas, himig
at hindi kinilala ang pinagkunan
ng inspirasyon.
F. Kung ginamit na isang
mananaliksik ang mga datos na
pinaghirapan ng iba at pinalabas
niyang siya ay nagkalap ng mga
datos na ito.

19. Ang mga parusang maaaring
ipataw sa isang plagyarismo
a. Pinakamagaang parusa na para sa mga
estudyante na mabigyan ng 5.0 (lagpak na
marka) para sa kurso.
b. Kung mapapatunayan na matindi ang
pagnanakaw na ginawa. Maaaring patalsikin ang
estudyante sa universidad.
c. Kahit na nakagradweyt na ang isang estudyante
at ilang taon na ang nakalipas, ngunit natuklasan
na ang kanyang pananalisik ay kinopya, maaaring
siyang tanggalan ng digri.
d. Maaari ring ihabla ang sinuman ang nangongopya
batay sa intellectual property rights law at
maaaring sintensyahan ng multa o pagkabilnggo.