Presentation in Albanian by the State Audit Institution of North Macedonia, on the Compliance audits on topics concerning the prevention and protection from the pandemics caused by the coronavirus COVID-19, at the SIGMA webinar on the audit of COVID-related expenditures, held on 17 February 2021.

1. AUDITIMET E PËRPUTHSHMËRISË
PËR TEMAT QË KANË TË BËJNË ME PARANDALIMIN DHE MBROJTJEN NGA PANDEMIA E
SHKAKTUARA NGA CORONAVIRUS COVID-19
“
SECOND COVID-19 SIGMA WEBINAR, 17 FEBRUARY 2021
ZYRA SHTETËRORE E AUDITIMIT
Republika e Maqedonisë së Veriut
Ekipi i Auditimit:
Znj. Dobrinka Veskovska, Asistente e Audituesit të Përgjithshëm
Znj. Mirjana Simakoska, Audituese e Lartë
Z. Sasho Mateski, Auditues i Lartë
Znj. Daniela Todorovska, Audituese
Z. Isamedin Murati, Auditues
Znj. Julija Takovska, Audituese
Webinar i SIGMA-s
Auditimi i shpenzimeve të lidhura me COVID-19

2. Duke pasur parasysh pandeminë globale të shkaktuar nga
koronavirusi (COVID-19) dhe nivelin e rrezikut me të cilin po
përballemi të gjithë, Zyra Shtetërore e Auditimit dhe duke
ndryshuar Programin e saj Vjetor të Punës për vitin 2020, vendosi
të kryejë dy auditime të përputhshmërisë me tema që lidhen me
parandalimin dhe mbrojtjen nga pandemia e shkaktuar nga
COVID.
PËRGJEGJËSIA INSTITUCIONALE
NË KOHËN E COVID-19
Përzgjedhja e auditimeve të përputhshmërisë ka për qëllim sigurimin e raporteve të
shkurtra dhe të shpejta që lejojnë të gjitha institucionet përkatëse dhe publikun e gjerë
të marrin informacion mbi burimet e përfshira dhe mënyrën e ndërmarrjes së
veprimeve për parandalimin dhe mbrojtjen nga COVID-19.

3. Auditime të përputhshmërisë me tema që lidhen me parandalimin
dhe mbrojtjen nga pandemia e shkaktuar nga COVID-19:
1. Dhënia e kontratave publike nga institucionet e sektorit publik që synojnë
sigurimin e parandalimit dhe mbrojtjes nga pandemia e shkaktuar nga COVID-
19.
2. Marrja e ndihmës jo-financiare, shpërndarja dhe përdorimi i saj nga
institucionet e sektorit publik që synojnë sigurimin e parandalimit dhe
mbrojtjes nga pandemia e shkaktuar nga COVID-19.
SECOND COVID-19 SIGMA WEBINAR, 17 FEBRUARY 2021
PËRZGJEDHJA E TEMËS SË AUDITIMIT

4. » Zyra Shtetërore e Auditimit vendosi të kryejë një auditim të përputhshmërisë lidhur me këtë
temë sepse, që nga fillimi i pandemisë, një pjesë e madhe e autoriteteve kontraktore në
sektorin publik vendosën të kryejnë procedura me negocim pa shpallje të njoftimit të kontratës
për blerjen e furnizimeve dhe të shërbimeve
» Procedura me negocim pa shpalljen e njoftimit të kontratës nuk është transparente dhe
autoritetet kontraktore nuk janë të detyruara të garantojnë konkurrencë midis operatorëve
ekonomikë, gjë e cila paraqet rrezikun që çmimet e vendosure të mos pasqyrojnë vlerën reale të
tregut të mallrave dhe shërbimeve që janë objekt i prokurimit.
» .
PËRZGJEDHJA E TEMËS SË AUDITIMIT
SECOND COVID-19 SIGMA WEBINAR, 17 FEBRUARY 2021
QËLLIMI I AUDITIMIT
Të lejojë të gjitha institucionet përkatëse dhe publikun e gjerë të
marrin informacion mbi burimet e angazhuara dhe mënyrën e kryerjes
së procedurave të prokurimit publik nga institucionet e sektorit publik
për parandalimin dhe mbrojtjen nga COVID-19.
1. DHËNIA E KONTRATAVE PUBLIKE NGA INSTITUCIONET E SEKTORIT PUBLIK QË SYNOJNË SIGURIMIN E PARANDALIMIT DHE
MBROJTJES NGA PANDEMIA E SHKAKTUAR NGA COVID-19

5. Auditimi përfshiu institucionet e sektorit publik dhe autoritetet
kontraktuese që blejnë furnizime dhe shërbime, veçanërisht:
o Qeverinë e Republikës së Maqedonisë së Veriut;
o Ministritë kompetente;
o Institucionet e pavarura shkencore;
o Institucionet shëndetësore publike;
o Njësitë e vetë-qeverisjes vendore;
o Ndërmarrjet publike shtetërore;
o Shoqëritë aksionare në pronësi të shtetit.
PËRZGJEDHJA E SUBJEKTEVE TË AUDITIMIT
SECOND COVID-19 SIGMA WEBINAR, 17 FEBRUARY 2021
1. DHËNIA E KONTRATAVE PUBLIKE NGA INSTITUCIONET E SEKTORIT PUBLIK QË SYNOJNË SIGURIMIN E PARANDALIMIT DHE
MBROJTJES NGA PANDEMIA E SHKAKTUAR NGA COVID-19

6. METODA E AUDITIMIT
SECOND COVID-19 SIGMA WEBINAR, 17 FEBRUARY 2021
Burimi i të dhënave në lidhje me
shumën e kontratave publike të
dhëna për parandalimin dhe
mbrojtjen nga COVID-19 është
Sistemi Elektronik i Prokurimit
Publik (SEPP).
Të dhënat në lidhje me këtë lloj
kontratash dhe me autoritetet
kontraktore që i dhanë ato
shkarkohen nga faqja e internetit
www.koronavirus.gov.mk
1. DHËNIA E KONTRATAVE PUBLIKE NGA INSTITUCIONET E SEKTORIT PUBLIK QË SYNOJNË SIGURIMIN E PARANDALIMIT DHE
MBROJTJES NGA PANDEMIA E SHKAKTUAR NGA COVID-19

7. OBJEKTI I AUDITIMIT
SECOND COVID-19 SIGMA WEBINAR, 17 FEBRUARY 2021
 Kontratat publike të dhëna në periudhën prej 01.03.2020
deri më 01.10.2020 në vlerë prej 416,630 mijë denarë
(6,752 mijë Euro).
 Mbuluan 19 institucione të sektorit publik.
 Objekt i auditimit ishin kontratat publike të dhëna në vlerë
prej 335,445 mijë denarë (5,346 mijë EUR), që përbënte
80.5% e kontratave publike në total të dhëna në periudhën
subjekt i auditimit.
1. DHËNIA E KONTRATAVE PUBLIKE NGA INSTITUCIONET E SEKTORIT PUBLIK QË SYNOJNË SIGURIMIN E PARANDALIMIT DHE
MBROJTJES NGA PANDEMIA E SHKAKTUAR NGA COVID-19

8.  Gjatë kryerjes së auditimit, ne kemi aplikuar qasjen e testimit të
drejtpërdrejtë, d.m.th., subjekteve të auditimit u janë bërë teste të
hollësishme në lidhje me procedurat e prokurimit publik të kryera për
parandalimin dhe mbrojtjen nga COVID-19.
 Auditimi u krye me mjete elektronike, d.m.th., dokumentet e nevojshme iu
dorëzuan ekipit të auditimit në një format elektronik.
 Disa nga dokumentet u dorëzuan në ambientet e Zyrës Shtetërore të
Auditimit me postë.
 90% e komunikimit lidhur me nevojat e auditimit u krye me mjete
elektronike.
SECOND COVID-19 SIGMA WEBINAR, 17 FEBRUARY 2021
OBJEKTI I AUDITIMIT

9. Përzgjedhja e temës për këtë auditim të përputhshmërisë u bë në bazë të sa më poshtë
vijon :
» Duke marrë parasysh pandeminë globale të shkaktuar nga COVID-19 dhe nivelin e rrezikut me të cilin po
përballemi, një numër i madh i subjekteve vendase dhe të huaja u përfshinë në sigurimin e mbështetjes
nga dhurimi i mallrave për sistemin shëndetësor në RMV, dhe
» Bazuar në interesin e madh të publikut për gatishmërinë e sistemit shëndetësor për të përballuar
pandeminë me burimet ekzistuese në dispozicion, dhe për marrjen dhe përdorimin e donacioneve për
parandalimin dhe mbrojtjen nga virusi.
PËRZGJEDHJA E TEMËS SË AUDITIMIT
SECOND COVID-19 SIGMA WEBINAR, 17 FEBRUARY 2021
QËLLIMI I AUDITIMIT
Për të marrë vlerën e shtuar të efekteve të përpjekjeve të
bëra për përdorimin ligjor dhe të shënjestruar të ndihmës jo-
financiare të dhënë në lidhje me parandalimin dhe mbrojtjen
nga COVID-19.
2. MARRJA E NDIHMËS JO-FINANCIARE, SHPËRNDARJA DHE PËRDORIMI I SAJ NGA INSTITUCIONET E SEKTORIT PUBLIK QË SYNOJNË
SIGURIMIN E PARANDALIMIT DHE MBROJTJES NGA PANDEMIA E SHKAKTUAR NGA COVID-19

10. Auditimi u krye një numër më të madh institucionesh të sektorit publik të
përfshirë në marrjen e donacioneve dhe shpërndarjen e tyre:
o Ministria e Shëndetësisë;
o Sekretariati për Çështjet Evropiane;
o Drejtoria e Mbrojtjes dhe Shpëtimit;
o Institucionet shëndetësore publike.
PËRZGJEDHJA E SUBJEKTEVE TË AUDITIMIT
SECOND COVID-19 SIGMA WEBINAR, 17 FEBRUARY 2021
2. MARRJA E NDIHMËS JO-FINANCIARE, SHPËRNDARJA DHE PËRDORIMI I SAJ NGA INSTITUCIONET E SEKTORIT PUBLIK QË SYNOJNË
SIGURIMIN E PARANDALIMIT DHE MBROJTJES NGA PANDEMIA E SHKAKTUAR NGA COVID-19

11. 2. MARRJA E NDIHMËS JO-FINANCIARE, SHPËRNDARJA DHE PËRDORIMI I SAJ NGA INSTITUCIONET E SEKTORIT PUBLIK QË SYNOJNË SIGURIMIN E
PARANDALIMIT DHE MBROJTJES NGA PANDEMIA E SHKAKTUAR NGA COVID-19
METODA E AUDITIMIT
SECOND COVID-19 SIGMA WEBINAR, 17 FEBRUARY 2021
Një nga burimet për ndihmën jo-
financiare/donacionin e marrë nga
personat juridikë janë të dhënat e
paraqitura në faqen e internetit:
https://finansiskatransparentnost.korona
virus.gov.mk/#/donation-financial-details
Të dhënat nga faqja e internetit paraqiten
deri më 28.05.2020.

12. METODA E AUDITIMIT
SECOND COVID-19 SIGMA WEBINAR, 17 FEBRUARY 2021
 Tek auditimi ne kemi zgjedhur metodën e testimit të drejtpërdrejtë të donacioneve të
marra, shpërndarjen e tyre dhe mënyrën e përdorimit.
 Një nga mjetet më të rëndësishme të auditimit ishte hartimi dhe dërgimi i pyetësorëve në
24 subjekte që kishin marrë donacione dhe komunikimi elektronik ditor me subjektet.
 Auditimi u krye me mjete elektronike, d.m.th., dokumentet e nevojshme iu dorëzuan ekipit
të auditimit në një format elektronik.
 Disa nga takimet dhe komunikimi me personat përgjegjës u organizuan duke përdorur
aplikacionin Zoom.
2. MARRJA E NDIHMËS JO-FINANCIARE, SHPËRNDARJA DHE PËRDORIMI I SAJ NGA INSTITUCIONET E SEKTORIT PUBLIK QË SYNOJNË SIGURIMIN E
PARANDALIMIT DHE MBROJTJES NGA PANDEMIA E SHKAKTUAR NGA COVID-19

13. OBJEKTI I AUDITIMIT
SECOND COVID-19 SIGMA WEBINAR, 17 FEBRUARY 2021
 Sipas të dhënave nga faqja në internet, vlera totale e ndihmës/donacionit jo-financiar të
marrë nga personat juridikë në vend ishte 63,716 mijë dinarë deri në 28.05.2020.
 Auditimi përfshiu ndihmën jo-financiare/donacionin nga personat juridikë në vend të marrë
përmes Drejtorisë së Mbrojtjes dhe Shpëtimit (12,622 dinarë dhe 610,079 mijë Euro) dhe
ndihmën e huaj jo-financiare të marrë përmes Sekretariatit për Çështjet Evropiane për një
pjesë të vlerës së ndihmës së huaj jo-financiare të marrë në vend në shumën totale prej
1,718 Euro dhe 2,048 mijë USD.
 Në varësi të materialitetit dhe rëndësisë së ndihmës/donacioneve jo financiare, auditimi
përfshiu 24 institucione të sektorit publik; të 15 qendrat e krijuara fillimisht për COVID-19
dhe 9 institucionet shëndetësore publike si përfitues të ndihmës/donacioneve jo-financiare.
2. MARRJA E NDIHMËS JO-FINANCIARE, SHPËRNDARJA DHE PËRDORIMI I SAJ NGA INSTITUCIONET E SEKTORIT PUBLIK QË SYNOJNË SIGURIMIN E
PARANDALIMIT DHE MBROJTJES NGA PANDEMIA E SHKAKTUAR NGA COVID-19

14. FAKTORËT KUFIZUES TË REALIZIMIT TË AUDITIMIT
 Subjektet e auditimit përballen me sa
me poshtë vijon:
 Një ngarkesë e shtuar pune me të njëjtin
numër dhe strukturë të punonjësve, të cilët
po kryejnë në kushtet e pandemisë disa nga
detyrat e punës nga shtëpia ose me turne;
 Disa nga punonjësit nuk janë në punë në
bazë të masave dhe rekomandimeve të
Qeverisë së Republikës së Maqedonisë së
Veriut;
 Disa nga punonjësit janë në izolim sepse
janë të infektuar me virus ose kanë qenë në
kontakt me një person të infektuar.
 Disa nga entitetet ishin të përfshirë
drejtpërdrejt në trajtimin e pandemisë së
shkaktuar nga COVID-19.
 Impakti i auditimit :
 Akses i kufizuar ndaj ambienteve te
subjektit të auditimit.
 Akses i kufizuar ndaj personave përgjegjës
të subjektit të uditimit.
 Akses i kufizuar ndaj punonjësve të subjektit
të auditimit.
 Marrja dhe dorëzimi i vështirë i
dokumenteve të nevojshme.
 Zgjatja e aktiviteteve që do të ndërmerren
nga subjektet e auditimit për nevojat e
auditimit
SECOND COVID-19 SIGMA WEBINAR, 17 FEBRUARY 2021

15. о Programi Vjetor i Punës i Zyrës Shtetërore të Auditimit për vitin 2021 mbulon tre
auditime të performancës për masat dhe politikat e përballimit të pandemisë
lidhur me temat e mëposhtme :
 Masat dhe politikat e ndërmarra për të mbështetur punësimin dhe profesionet e
prekura nga kriza shëndetësore dhe ekonomike e shkaktuar nga pandemia e COVID-19;
 Efikasiteti i masave dhe politikave të marra për të frenuar efektet e pandemisë në
sektorin e turizmit;
 Masat ekonomike të Qeverisë së RMV-së për të trajtuar krizën e shkaktuar nga COVID-
19.
SECOND COVID-19 SIGMA WEBINAR, 17 FEBRUARY 2021
MËSIMET E NXJERRA PËR AUDITIMET E ARDHSHME
PËRZGJEDHJA E TEMAVE TË AUDITIMIT

16. SECOND COVID-19 SIGMA WEBINAR, 17 FEBRUARY 2021