Kualiti pendidikan prasekolah

1. TAJUK 1 : KUALITI PENDIDIK PRASEKOLAH
SINOPSIS
Unit ini mengandungi maklumat berkaitan dengan kualiti pendidik prasekolah yang
menjurus kepada kecekapan dalam pengurusan pusat prasekolah
HASIL PEMBELAJARAN
Pada akhir pengajaran bab ini pelajar dapat :
1. Mengenalpasti pengetahuan asas yang profesional dalam pengurusan pusat
kanak-kanak serta melaksanakannya dalam pentadbiran sebagai seorang
pengurus.
2. Mengenalpasti proses guru sebagai model dan pembelajaran sepanjang hayat.
3. Mengintergrasikan kesedaran kendiri peribadi dan profesional dalam pengajaran
dan pembelajaran kanak-kanak.
KERANGKA TAJUK-TAJUK
KONSEP KUALITI
KUALITI
PENDIDIK
PRASEKOLAH
Definisi
Belajar Sepanjang Hayat
Pengetahuan Asas Guru yang Profesional
Kesedaran Kendiri Peribadi dan profesional
Guru Sebagai Model

2. Kualiti adalah keseluruhan ciri-ciri dan sifat-sifat sesuatu poduk atau
perkhidmatan yang dapat memenuhi kehendak yang tersurat atau tersirat.
Antara contoh ciri-ciri kualiti bagi produk ialah mudah diperolehi, tahan lama,
bersih, selamat, boleh diuji, boleh dikesan dan mudah diangkut.
Manakala kualiti dalam perkhidmatan pula mempunyai ciri-ciri kualiti bagi
sesuatu perkhidmatan adalah seperti keselesaan, kesopanan, kecekapan,
keberkesanan, jujur, kebolehpercayaan, cepat, responsif dan keselamatan
(Hairuddin Mohd Ali etc. al, 1999)
Berdasarkan konsep kualiti sama ada dari aspek produk atau perkhidmatan
dapat kami rumuskan bahawa kualiti dalam pendidikan dapat disimpulkan
sebagai satu sistem pengembangan ilmu yang diberi penekanan kualiti dalam
melahirkan produk atau pelajar yang berkembang secara menyeluruh hasil
daripada perkhidmatan atau proses pengajaran dan pembelajaran yang
berlangsung yang disediakan oleh guru bagi memenuhi kehendak Falsafah
Pendidikan Kebangsaan.
DEFINISI KUALITI PENDIDIK PRASEKOLAH.
Dalam konteks pendidikan prasekolah pula, kualiti dalam pendidikan bukan
sahaja memberikan peluang kenak-kanak belajar malah memberi kanak-kanak
peluang untuk meneroka alam persekitaran mereka bagi mendapatkan
pengalaman berharga tanpa memikirkan risiko atau kebarangkalian berlakunya
kecederaan atau kemalangan. Jesteru, guru memainkan peranan dengan utama
dengan memastikan kanak-kanak berpeluang meneroka dengan menyediakan
sebuah premis belajar yang kondusif selaras dengan pernyat aan Juran (1995),
bahawa kualiti dalam pendidkan prasekolah bukan memberi tumpuan kepada
bagaimana persekitaran dirancang tetapi penubuhan prasekolah adalah sebuah

3. tempat yang bersedia mencabar kanak-kanak supaya merka berpeluang
memenuhi niat dan matlamat kehidupan mereka.
Pengetahuan asas guru yang profesional
Sebagai seorang guru prasekolah yang berprofesional ianya perlu memahami
perkara-perkara berikut:
• Akta kanak-kanak 2001 (akta 611)
• Akta 550
• Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan
• Falsafah Pendidikan Kebangsaan
• Konsep Pendidikan prasekolah
• Matlamat Pendidikan prasekolah
• Objektif Pendidikan Prasekolah
• Pendekatan Pengajaran dan pembelajaran Prasekolah
• Teori Perkembangan kanak-kanak
• Amalan yang Bersesuaian dengan perkembangan Kanak-kanak.
GURU SEBAGAI MODEL:
Dalam proses pendidikan, guru tidak hanya menjalankan fungsi alih ilmu
pengetahuan (transfer of knowledge) tetapi juga berfungsi untuk menanamkan
nilai (value) serta membangunkan karakter (Character Building) kanak-kanak
secara berterusan.
Menurut Ragbir Kour (2007) guru sebagai model harus membentuk murid-murid
untuk memiliki akhlak yang mulia dan mempunyai nilai-nilai murni yang tinggi.
Nilai-nilai yang perlu diterapkan ialah moral, agama, terminal dan instrumental.
Jadi, guru seharusnya mempunyai sifat dan kualiti peribadi, profesional, dan
sosial yang baik dan murni supaya dapat menjalankan tugas sebagai pendidik
dengan sempurna. Sebagai ibu bapa kedua kepada murid-murid, segala nilai
dan tingkah laku guru menjadi contoh teladan kepada para pelajar. Nilai-nilai
murni yang ditonjolkan oleh guru di sekolah secara tidak langsung akan
diterapkan dalam jiwa pelajar. Menurut Ee Ah Meng (2003) guru yang beriltizam

4. akan menjadi role model kepada para pelajarnya. Secara tidak langsung, guru
berkenaan akan dapat memupuk beberapa ciri peribadi yang positif melalui
amalan-amalannya di dalam bilik darjah.

5. BELAJAR SEPANJANG HAYAT
KESEDARAN KENDIRI PERIBADI DAN PROFESIONAL
(PERSONAL AND PROFESIONAL SELF-AWARENESS)
• profesional yang reflektif
• boleh menilai kekuatan kelemahan peribadi
• boleh menerima pandangan /idea baru
TUGASAN:
Bincangkan dalam kumpulan sejauh manakah seorang guru prosekolah boleh meningkatkan
kesedaran kendiri peribadi dan profesionalnya dengan berdasarkan fakta-fakta berikut:
• profesional yang reflektif
• boleh menilai kekuatan kelemahan peribadi
• boleh menerima pandangan /idea baru

6. TAJUK 2 : KECEKAPAN PENGURUSAN
SINOPSIS
Unit ini mengandungi maklumat berkaitan dengan kecekapan pengurusan yang
menjurus kepada pengurusan organisasi, kewangan, personel dan pengurusan
kemudahan.
HASIL PEMBELAJARAN
Pada akhir pengajaran bab ini pelajar dapat :
1. Mengenalpasti pengurusan organisasi yang .
2. Mengenalpasti proses pemasaran dan kemahiran menjalin perhubungan awam
perkhidmatan makanan dengan berkesan.
KERANGKA TAJUK-TAJUK
KECEKAPAN
PENGURUSAN
Pengurusan organisasi
Pengurusan kemudahan
Pengurusan kewangan
Pengurusan Personel

7. KECEKAPAN PENGURUSAN
DEFINISI PENGURUSAN
Satu proses aktiviti tadbir‐urus untuk merancang,mengorganisasi, memimpin dan
mengawal sumber‐sumber secara cekap dan berkesan ke arah mencapai matlamat
organisasi yang telah ditetapkan.
KONSEP PENGURUSAN
Organisasi
Manusia bekerja bersama dan menyelaraskan tindakan mereka bagi mencapai
matlamat mereka.
Matlamat
Sasaran yang ditetapkan untuk dicapai oleh organisasi pada masa hadapan.
Pengurusan
Proses menggunakan semua sumber organisasi bagi mencapai matlamat organisasi
dengan melakukan fungsi‐fungsi pengurusan
Pengurusan Organisasi
1.Mengetahui dan menghayati pelbagai peraturan dan sistem dalam pengurusan pusat
pendidikan awal kanak-kanak.
2.Menjalankan pengurusan tadika berdasarkan garis panduan dan peraturan yang telah
ditetapkan.
3.Menyediakan kemudahan yang sewajarnya untuk pendidikan awal kanak-kanak.
.
CIRI‐CIRI ORGANISASI
1.Mempunyai identiti tersendiri.
2.Mempunyai hierarki atau tingkat autoriti.
3.Mempunyai struktur organisasi atau pembahagian kerja.
4.Mempunyai peraturan, dasar, prosedur dan sistem hubungan bagi menjalankan
aktiviti.

8. PENGURUSAN KEWANGAN
Pengurusan kewangan merupakan satu daripada pengurusan yang
dipertanggungjawabkan kepada guru-guru Prasekolah untuk diurus dengan cekap dan
berakauntabiliti.
Kewangan
Kewangan adalah satu bahan pengantaraan dan ditukar ketika membeli sumber yang
diperlukan untuk membangun pusat pendidikan awal kanak-kanak. Untuk menukarkan
idea menjadi tindakan yang akhir yang terbina pusat pendidikan awal kanak-kanak,
beberapa jenis sumber perlu digabungkan dengan betul. Sumber adalah pasif sehingga
idea manusia dan tenaga manusia menggerakkannya dan digunakan untuk mencapai
matlamat mereka.
Empat kategori sumber yang diperlukan untuk membina sebuah pusat pendidikan
kanak-kanak, berdasarkan formula MESH.
a. M (material)
- Untuk ‘bahan’ yang digunakan di pusat tersebut.
b. E (equipment)
- Untuk ‘peralatan’ termasuklah alat mainan, dapur, pejabat, pengangkutan
dan hiasan.
c. S (space)
- Untuk ‘tempat’ (ruang) termasuklah bangunan, taman permainan dan
susunan hiasan. Termasuk juga insuran.
d. H (human)
- Untuk ‘tenaga manusia’ termasuklah pengetahuan, kemahiran dan
kebolehan semua untuk membentuk dan menyampaikan perkhidmatan.
Pengendalian pusat pendidikan awal kanak-kanak memerlukan pengagihan
kewangan yang bijaksana. Kealpaan dan pengagihan dan mengurus kewangan
yang ada akan mendatangkan masalah dan menjejaskan pelaksanaan
pembelajaran di pusat pendidikan ini. Oleh itu pengurusan kewangan yang baik
dan teratur hendaklah dirancang dan sentiasa dikemas kini.

9. Peruntukan kewangan
Bagi prasekolah Kementerian Pelajaran, peruntukan kewangan diperolehi melalui
beberapa sumber seperti berikut;
Pemberian Bantuan Per Kapita ( Per Capita Grant - PCG )
Peruntukan ini hendaklah dibelanjakan pada tahun semasa dan tidak melebihi 10%
daripada jumlah asal PCG yang diterima dalam tahun berkenaan yang dibenarkan
dibawa ke tahun hadapan. Peruntukan ini hendaklah diakaunkan ke dalam Buku Tunai
Kumpulan Wang Kerajaan.
Maksud Perbelanjaan Bantuan Per Kapita Prasekolah
a. Pembelian peralatan kecil dan bahan habis guna bagi tujuan pengajaran dan
pembelajaran.
b. Penyelenggaraan peralatan permainan dalam dan luar bilik darjah serta
penyelenggaraan komputer dan lain-lain peralatan bagi tujuan pengajaran dan
pembelajaran.
c. Pembelian buku rujukan, ensaiklopedia, perisian, video tape dan lain-lain yang
bersesuaian untuk tujuan pengajaran dan pembelajaran.
d. Program dan lawatan berunsurkan pendidikan yang boleh memberi pengukuhan
kepada proses pengajaran dan pembelajaran sama ada semasa cuti persekolahan
atau hari persekolahan ( misalnya melawat Zoo pada hari persekolahan semasa
tema Haiwan Liar, melawat Muzium semasa tema Masyarakat, Negeri dan Negara,
melawat Taman Bunga semasa tema Bunga atau melawat ke dusun buah-buahan
semasa tema Buah-buahan )
e. Perolehan harta modal adalah tidak dibenarkan.
Pemberian Bantuan Makanan Pelajar
Kadar bantuan makanan adalah sama di semua kelas prasekolah seluruh negara.
Peruntukan Makanan
Perancangan Tahunan Perbelanjaan Peruntukan Wang Makan
Perancangan ini hendaklah disediakan sebelum penggal persekolahan bermula tiap-
tiap tahun. Suatu perancangan perbelanjaan tahunan perlu disediakan bagi
membolehkan pihak pengurusan prasekolah mengetahui jumlah wang yang diperlukan
bagi bulan/penggal tertentu. Perancangan tahunan ini dapat dijadikan panduan kepada
pihak pengurusan prasekolah bagi mengeluarkan wang peruntukan terlebih dahulu
kepada guru prasekolah, bagi keperluan membeli bekalan makanan/minuman, untuk
bulan tertentu. Guru tidak perlu menggunakan wang peribadi terlebih dahulu untuk
perbelanjaan makan/minum murid-murid. Di prasekolah Kementerian Pelajaran, makan
minum murid-murid prasekolah hendaklah diuruskan dan disediakan oleh
guru/pengasuh kelas prasekolah yang bertugas. Pihak pengurusan prasekolah tidak

10. dibenarkan sama sekali menggunakan perkhidmatan kantin/koperasi sekolah dalam
pengurusan/penyediaan makan minum murid-murid prasekolah.
Penyata Kewangan Bulanan
Di prasekolah Kementerian Pelajaran, status penyata kewangan bagi catatan
penerimaan dan perbelanjaan wang peruntukan yang diterima oleh guru /pengasuh
daripada Guru Besar (sebagaimana perancangan tahunan), perlu disediakan oleh
guru/pengasuh secara kemaskini tiap-tiap bulan. Penyata ini perlu disemak dan
ditandatangani oleh Guru Besar pada akhir bulan dan dianggap sebagai dokumen
sokongan bagi pengurusan perbelanjaan wang peruntukan prasekolah. Ianya wajar
diteliti dan diperiksa oleh audit sekolah. Penyata kewangan ini perlu disediakan di
dalam suatu buku tunai khas.
Peruntukan Makanan
1. Perancangan Peruntukan Makanan/Minuman
2. Perancangan Menu Bulanan
3. Anggaran Perbelanjaan
i. Bahan Basah
ii. Bahan Kering
4. Tuntutan Perbelanjaan Bulanan
5. Buku Tunai - Pendapatan & Perbelanjaan
6. Fail Kewangan
- Surat Tuntutan Perbelanjaan
- Baucer Bayaran (sertakan resit)
Perbelanjaan wang LPBT Kelas Prasekolah
Perbelanjaan wang LPBT di kelas Prasekolah adalah untuk tujuan seperti berikut;
1. Bayaran bil telefon, air, eletrik, telegram, internet dan pembentungan.
2. Pembaikan kecil kelas.
3. Penyelengggaran perabot dan peralatan kelengkapan kelas termasuk komputer.
4. Perkhidmatan percetakan untuk bahan pengajaran dan pembelajaran.
5. Perkhidmatan pengiklanan (misalnya membuat banner bagi memaklumkan
kepada khalayak tentang pendaftaran dan kemasukan murid prasekolah pada

11. tahun berikutnya )
6. Pengangkutan barang-barang
7. Pembelian bahan bakar, bahan habis guna dan ubat ( misalnya kelas anda
kehabisan gas dan anda perlukannya segera maka tambang teksi untuk
mengambil gas boleh dituntut kepada sekolah )
8. Perbelanjaan bagi keraian yang melibatkan lawatan pihak luar atas urusan
rasmi.
9. Perolehan harta modal melebihi RM10,000 perlu mendapat kelulusan Ketua
PTJ, manakala pembelian komputer mesti mendapat kelulusan daripada
Jawatankuasa Maklumat Pengkomputeran Kementerian.
10. Bayaran yuran kursus bagi guru prasekolah.
11. Perbelanjaan untuk keceriaan / kesihatan murid dan keselamatan kelas.
12. Bayaran teksi bagi urusan kecemasan berdasarkan kelayakan tambang teksi.
13. Pengangkutan murid dan bayaran insuran untuk murid dan guru pengiring untuk
aktiviti sukan dan karnival prasekolah.
Panjar Wang Runcit (PWR)
Ia merupakan sejumlah wang yang membolehkan Pengurus Sekolah membuat
pembayaran kecil dengan segera dan perbelanjaan runcit tanpa
mempertanggungkannya terlebih dahulu kepada butiran perbelanjaan. Ia boleh juga
digunakan bagi memberi pendahuluan wang tunai segera kepada guru yang
memerlukan untuk membayar perbelanjaan aktiviti kelas.
Belian dengan bil tidak melebihi RM100.00 boleh dituntut menggunakan PWR.
Geran Pelancaran
Peruntukan ini diberi oleh Bahagian Pembangunan dan Perolehan Kementerian
Pelajaran kepada kelas prasekolah dan sekolah yang baru beroperasi. Ia bertujuan
membantu pengurusan sekolah bagi memulakan operasi pentadbiran kelas. Kadar
adalah ditentukan mengikut kategori sekolah mengikut garis panduan yang disediakan
oleh KPM. Bantuan ini akan diakaunkan ke dalam Buku Tunai Kumpulan Wang
Kerajaan di bawah lajur Pelbagai dengan menyelenggarakan Akaun Subsidiari.
Pengurus sekolah boleh menggunakan peruntukan ini untuk pembelian bahan yang
telah disenaraikan oleh BPP, KPM semasa peruntukan diberi.
Untuk bacaan selanjutnya, rujuk Surat Pekeliling kewangan Bil. 5 Tahun 2002 –
Lampiran B – perkara A dan Lampiran C – Jadual 1dalam Buku Tatacara Pengurusan
Kewangan dan Perakaunan Kumpulan Wang Sekolah terbitan Bahagian Kewangan
Kementerian Pelajaran Malaysia Putrajaya Edisi Keempat - Tahun 2005.

12. PENGURUSAN PERSONEL
• Menyediakan /menggaji pekerja yang berpotensi tinggi / berkelayakan
• Mengekalkan pekerja yang cekap
• Memantau keupayaan guru/pembantu
• Rancangan perkembangan staf untuk membina bakat dan profesionalise pekerja
PENGURUSAN KEMUDAHAN
• Bertanggung jawab menyediakan ruang pembelajaran
• Penyediaan kemudahan, perabot dan peralatan
• Merancangkan spesifikasi dan susun atur
• Ruang selamat, selesa dan sesuai dengan prinsip perkembangan kanak-kanak.

13. TAJUK 3 : KECEKAPAN HUBUNGAN
SINOPSIS
Unit ini mengandungi maklumat berkaitan dengan kecekapan hubungan yang menjurus
kepada hubungan kemanusiaan dan kecekapan dalam pemasaran dan perhubungan
awam.
HASIL PEMBELAJARAN
Pada akhir pengajaran bab ini pelajar dapat :
1. Mengenalpasti hubungan kemanusiaan yang bersesuaian dengan pengurusan
pusat kanak-kanak serta melaksanakannya dalam pentadbiran sebagai seorang
pengurus.
2.Mengenalpasti proses pemasaran dan kemahiran menjalin perhubungan awam
perkhidmatan makanan dengan berkesan.
KERANGKA TAJUK-TAJUK
HUBUNGAN KEMANUSIAAN (HUMAN RELATIONS)
Hubungan Kemanusiaan, teori hubungan antara manusia, teori hubungan kerja
kemanusiaan, atau the human relation theory. Hubungan antara manusia dan
hubungan kemanusiaan kedua-duanya merupakan terjemahan dari istilah bahasa
inggris human relations. Hubungan antara manusia dengan hubungan kemanusiaan
sesungguhnya mempunyai pengertian yang tak sama. Hubungan antara manusia
merupakan antara personal yang bersifat lahiriah saja, kurang memperhatikan aspek
kejiwaan. Sehingga tidak memberikan kepuasan psikologis. Sesuatu hubungan
dikatakan mempunyai hubungan kemanusiaan, apabila hubungan tersebut dapat
KECEKAPAN
HUBUNGAN
Hubungan Kemanusiaan
Pemasaran dan Perhubungan Awam

14. memberikan kesedaran dan pengertian. Sehingga pihak lain (yang menerima informasi)
merasa puas.
Pengertian hubungan kemanusiaan dapat diklasifikasi kepada dua perkara. Pertama
hubungan kemanusiaan dalam persekitaran sekelilingnya dan yang keduanya ialah
hubungan kemanusiaan dalam persekitaran organisasi sendiri. Didalam persekitaran,
hubungan kemanusiaan dalam persekiataran sekelilingnya adalah hubungan antara
seseorang dengan orang lain yang terjadi dalam segala situasi dan dalam semua
bidang kegiatan atau kehidupan untuk mendapatkan kepuasan hati. Manakala dalam
hubungan kemanusiaan dengan organisasinya adalah hubungan antara seseorang
dengan orang lain dalam sesuatu organisasi, yang bertujuan memberikan kepuasan
kepada diri. Sehingga para pegawai mempunyai semangat kerja yang tinggi, kerjasama
yang tinggi serta disiplin yang tinggi.
Untuk hubungan antara-manusia adalah hubungan yang bersifat lahiriah. Sedang
hubungan kemanusiaan lebih bersifat psikologis.
Teori organisasi hubungan kemanusiaan merupakan dari suatu anggapan bahwa dalam
kenyataan sehari-hari organisasi merupakan hasil dari hubungan kemanusiaan (human
relation). Teori ini beranggapan bahwa organisasi dapat diurus dengan baik dan dapat
mencapai sasaran yang ditetapkan apabila didalam organisasi itu terdapat hubungan
antara peribadi yang serasi. Hubungan itu dapat berlangsung antara pimpinan dengan
pimpinan yang setingkat, antara pimpinan dengan bawahan, antara bawahan dengan
pimpinan, antara bawahan dengan bawahan.
Tujuan dilaksanakannya hubungan kemanusiaan adalah untuk mendapatkan :
1. Menjalin dan mengekalkan hubungan produktif.
2. Menjalin hubungan dengan pelbagai pihak.- jabatan-jabatan kerajaan, badan-badan
NGO, pertubuhan-pertubuhan belia, dan komuniti dipersekitaran.
3. Menjalin hubungan dengan keluarga kanak-kanak, pekerja, wakil niaga.
4. Membina pasukan (team work) motivasi, kumpulan dinamik.
5. Meningkatkan kemahiran komunikasi dan teknik-teknik menyelesaikan masalah.
Apabila didalam organisasi ada kepuasan psikologis pada diri para anggota, ada moral,
disiplin dan motivasi yang tinggi, maka organisasi itu akan dapat diurus dengan mudah
dan dapat berjalan dengan lancarr menuju sasaran yang ditetapkan.
Dari huraian diatas dapatlah diketahui bahawa hubungan kemanusiaan amat penting
di ketahui oleh seseorang individu kerana dengan mengujudkan hubungan
kemanusiaan akan dapat membina peribadi yang harmonis, iaitu hubungan yang
berdasarkan atas kerukunan, kekeluargaan, hormat-menghormati dan saling
menghargai. Hanya dalam suasana yang demikian organisasi dapat diurus dengan baik
dan dapat mencapai sasaran.

15. Disamping itu, dalam hubungan kemanusiaan juga dikemukakan cara-cara yang harus
ditempuh oleh setiap individu untuk meningkatkan kepuasan anggota-anggota di dalam
sesebuah organisasi. Untuk memberikan kepuasan kepada para anggota organisasi,
seseorang individu itu akan dapat menaruh perhatian terhadap pelbagai perkara yang
merangkumi taraf sosio-ekonomi dan budaya sesuatu masyarakat.
PEMASARAN DAN PERHUBUNGAN AWAM (MARKETING AND PUBLIC
RELATIONS)
Sebagai seorang guru prasekolah yang efektif ianya memerlukan strategi yang baik
untuk melakukan proses pemasaran prasekolahnya kepada khalayak umum agar pusat
prasekolahnya akan menjadi sebutan dan rebutan penduduk setempat untuk kanak-
kanak belajar. Pertama, mereka selalu mengatakan bahawa mereka tidak mempunyai
cukup anggaran atau dana promosi yang tersedia terbatas. Dan kedua, bagaimana
agar promosi yang dilakukan boleh dilaksanakan dengan menggunakan kewangan
dana yang tersedia terbatas. Kedua perkara ini tidak salah. Namun ada bebarapa
langkah penting dalam proses pemasaran yang perlu dilakukan.
1) Tentukan target pemasaran:
Perkara pertama yang perlu dilakukan untuk memasarkan adalah menetapkan target
pemasaran anda . Siapa yang menjadi sasaran untuk prasekolah anda.
Boleh saja misalnya anda mengarahkan pada beberapa kelompok target pemasaran
anda. Namun perlu diingat, setiap pemasaran yang berjaya harus berfokus kepada
target yang dituju. Dari sekelompok target pemasaran tersebut, temukan juga orang-
orang yang mempunyai hasrat lebih kepada prasekolahk anda. Sebab pada merekalah
anda boleh mempromosikan pemasaran anda dengan banyak.
2) Berikan penawaran
Langkah kedua pada proses pemasaran adalah penawaran. Pada target pemasaran
tersebut, sampaikan penawaran anda. Bukan sekedar penawaran biasa, tapi
penawaran yang menarik dan banyak memberi manafaatnya.
3) Media yang dipakai
Langkah ketiga dalam proses pemasaran adalah penggunaan media yang akan
digunakan untuk menyampaikan pesanan anda. Terdapat pelbagai media yang boleh
digunakan dalam menyampaikan pemasaran anda antaranya menggunakan:
• Iklan
• Kain rentang

16. • Face book
• Flyer
• Radio dan telivisyen
• Surat khabar
• Ceramah
• Dan sebagainya.
.
Berdasarkan Rajah di atas bincangkan Strategi Pemasaran untuk
mempromosikan prasekolah anda kepada masyarakat setempat

17. PERHUBUNGAN AWAM
Perhubungan awam ialah satu reputasi yang dijalinkan oleh pengamal perhubungan
awam untuk menunjukkan hubungan yang positif dengan publik dalaman yang terdiri
dari kumpulan atau individu yang mempunyai hubungan dengan organisasi samada
pembekal pengedar; pelanggan; pengguna; kerajaan; media; pelabur mahupun
masyarakat awam (Hamdan, 1988).
Heath (2001) mendefinisikan perhubungan awam sebagai satu sains sosial untuk
menganalisa dan meramal arah aliran; perunding nasihat kepada pihak majikan dan
bertindak melaksanakan program yang terancang dan berterusan untuk kepentingan
organisasi dan khalayak sasaran.
Pengamal perhubungan awam perlu bersaing dengan kemajuan teknologi terbaru
dalam komunikasi. Menurut White (1997), pengamal perhubungan awam hendaklah
sentiasa bekerja di dalam batas teknologi terbuka manakala pembangunan teknologi
dijadikan sebagai pemudah tugas mereka. Pengamal perhubungan awam juga perlu
menggunakan taktik dan alat dalam teknologi baru ini yang telah dipertingkatkan.
Antaranya seperti teknologi Sistem Pesanan Ringkas (SMS) dan Sistem Pesanan
Multimedia (MMS); Personal Digital Assistant (PDA); Blue tooth; forum melalui internet
seperti blog, membuat bantahan dalam web, forum komuniti internet dan Internet
Phones (I-Phones).
Untuk itu sebagai guru prasekolah yang bertanggungjawab terhadap pusat
prasekolahnya ia dengan sendirinya perlulah dapat:
• Mengekalkan program pembelajaran yang menarik dan terkini yang banyak
menggunakan teknik, strategi dan pendekatan yang bersesuaian dengan
keadaan semasa yang lebih menjurus kepada perkembangan ICT.
• Mengekalkan hubungan yang baik dengan keluarga yang berpotensi

18. • Membekalkan dan menawarkan program pembelajaran yang berkualiti dan
kondusif kepada kanak-kanak.
• Menyumbangkan kepada kesedaran komuniti tentang perlunya mengetahui
kepentingan perkembangan dan pertumbuhan kanak-kanak.

19. TOPIK 4 : PENGURUSAN KESIHATAN, KESELAMATAN DAN
MAKANAN
SINOPSIS
Unit ini mengandungi maklumat berkaitan pengurusan kesihatan, keselamatan dan
makanan yang sangat penting untuk guru prasekolah agar lebih memahami tanggung
jawab sebagai seorang pengurus perkhidmatan pemakanan di prasekolah.
HASIL PEMBELAJARAN
Pada akhir pengajaran bab ini pelajar dapat :
1. Mengenalpasti bagaimana untuk menguruskan kesihatan Kanak-kanak.
2. Mengenalpasti bagaimana menguruskan keselamatan kanak-kanak.
3. Mengenalpasti bahan, peralatan, menu makanan yang bersesuaian
dengan kanak-kanak serta pengurusan untuk melaksanakan perkhidmatan
makanan dengan berkesan.
KERANGKA TAJUK-TAJUK
PENGURUSAN
KESIHATAN,
KESELAMATAN DAN
MAKANAN
Pengurusan Kesihatan
Pengurusan Keselamatan
Pengurusan Makanan

20. PENGURUSAN KESIHATAN
Latihan Kesihatan
Topik ini menceritakan latihan kesihatan, keperluan asas untuk memastikan
penjagaan kesihatan kanak-kanak dan menyediakan satu polisi dan prosedur untuk
mencapai matlamat kesihatan.
ARAHAN : Sekarang mari kita cuba memahami konsep kesihatan berdasarkan
WHO dan Hugh Hawes et.all,1997.
- Mengikut WHO kesihatan didefinisikan sebagai satu keadaan yang
sempurna dari segi fizikal, mental/emosi, rohani dan sosial.
- Kesihatan juga merupakan satu proses dinamik yang sentiasa berubah
serta boleh diperoleh melalui pemupukan ilmu pengetahuan, sikap,
amalan yang seimbang dan berterusan.
- Mengikut Hugh Hawes et.all, kesihatan merupakan keadaan kesejahteraan
fizikal, mental dan sosial bukan hanya sekadar bebas dari penyakit sahaja.
Sekiranya salah satu daripada unsur- unsur yang disebutkan mengalami
gangguan bermakna individu tersebut tidak sihat.
Setelah anda membaca definisi di atas cuba buat refleksi adakah anda
bersetuju dengan definisi tersebut. Jika tidak, sila berikan deifinisi yang lain.
Jika definisi baru dapat dihasilkan, tahniah diucapkan kepada anda.
Sekarang anda dikehendaki membaca artikel di bawah dan cuba

21. menjawab soalan-soalan yang disediakan.
Gaya hidup cergas berasaskan kehidupan seharian kepada kegiatan fizikal
yang aktif. Gaya hidup cergas berkait dengan nilai kesihatan yang positif dan
sebaliknya gaya hidup tidak aktif pula sentiasa dikaitkan dengan nilai
kesihatan yang negatif dan penyakit serta masalah kesihatan yang lain.
Gaya hidup bergantung kepada faktor usia, minat dan tahap kesihatan.
Kegiatan seperti berjoging, berkhemah, bersukan atau kembara akan dapat
memupuk kesihatan fizikal yang sihat dan cergas. Kesihatan fizikal yang
baik akan dapat menyumbang kearah pembentukan gaya hidup yang baik
kepada sesebuah masyarakat. Individu yang tidak aktif mengundang
pelbagai penyakit yang mengancam kehidupan mereka. Di samping
pemodenan yang tidak terkawal, menyebabkan timbulnya stres dan
pengambilan makanan yang tidak seimbang.
Gaya hidup sihat juga mempunyai hubungan yang kuat dengan kesihatan
sosial. Semasa individu bergerak secara aktif mereka akan bergaul dan
berinteraksi sesama ahli keluarga, rakan atau masyarakat. Gaya hidup
sihat dari segi sosial juga merujuk kepada individu yang terlibat di dalam
aktiviti persatuan, pertubuhan sukarela, badan beruniform dan sebagainya.
Aspek kesihatan mental dan emosi penting di dalam membentuk gaya hidup
sihat. Sekiranya seseorang itu dapat menghadapi situasi bosan dan risau
yang melanda diri, maka orang itu biasanya mempunyai kesihatan mental
dan emosi yang stabil. Sekiranya mengalami tekanan, kelesuan dan
keletihan, individu yang mempunyai kesihatan mental emosi yang sihat
berupaya menghadapi dan menguruskannya dengan berkesan. Pelbagai
cara boleh dilakukan untuk mengatasi tekanan, kelesuan dan kepenatan.
Antaranya adalah dengan tidur yang cukup, beriadah atau melakukan
aktiviti permainan ringan seperti catur.
Kesihatan yang sihat dari segi rohani meliputi perkara-perkara mengenai
hubungan individu dengan agama. Sekiranya individu mempunyai
kepercayaan agama dan mengamalkannya di dalam kehidupan dengan

22. penuh bertanggungjawab, maka individu itu sihat dari segi rohani. Individu
yang mempunyai pegangan agama yang kuat akan bertambah yakin
di dalam menjalani hidupnya. Bergaul dengan rakan-rakan secara sihat
dan mengelakkan daripada perbuatan mungkar yang merosakkan.
Konsep keselamatan merujuk kepada langkah-langkah yang dilaksanakan
oleh individu atau kumpulan untuk mengelakkan kemudaratan seperti
kemalangan, kematian atau kecederaan. Tanpa perlindungan
keselamatan, individu akan berasa takut, bimbang atau mudah terdedah
kepada sesuatu yang memudaratkannya sama ada secara sedar atau tidak.
Dalam teori Keperluan Maslow, beliau menggariskan bahawa salah satu
keperluan manusia ialah keperluan keselamatan. Tanpa keselamatan yang
terjamin, pendidikan tidak dijalankan secara berkesan kerana dihantui oleh
kebimbangan dan takut yang tidak menentu.
Oleh itu satu sistem perlindungan yang adil hendaklah diberikan kepada
individu supaya dapat memenuhi tuntutan keperluan ketenteraman,
kedamaian, perlindungan, bebas dari resah, bebas dari ketakutan di mana
semuanya merupakan aspek keselamatan. Ketiadaan keselamatan ini akan
menimbulkan satu keadaan yang membahayakan kepada manusia.
Setelah anda membaca artikel yang disediakan ini cuba renung sejenak …..
Bagaimana gaya hidup anda sekarang ?
Adakah anda mengamalkan gaya hidup yang sihat ?
Kalau ya . Bagus .
Teruskan dengan menjawab soalan berikut :
1. Apakah yang anda faham mengenai kesihatan?
2. Pada pandangan anda apakah faktor yang membantu pembentukan gaya
Hidup yang sihat?
3. Apakah kepentingan penjagaan kesihatan bagi anda?

23. Tahniah! Anda telah dapat menyelesaikan unit ini dengan jayanya.
Selamat sejahtera. Jumpa lagi kita dalam unit keperluan asas untuk memastikan
penjagaan kesihatan kanak-kanak
Berhenti dan refleksi.
Reflek tentang pengajaran anda terhadap penjagaan kuku, rambut, badan, tangan, kaki
dan pakaian di dalam kelas.
Punca, gejala dan pencegahan penyakit-penyakit yang biasa menyerang kanak-kanak .
Cuba anda dapatkan gambar dan penerangan mengenai 4 jenis penyakit kulit daripada
laman web.
Jika anda telah dapat mencari bahan-bahan di atas, tahniah seterusnya sila jawab soalan-
soalan berikut :
1. Antara jenis penyakit yang anda telah perolehi,penyakit kulit manakah yang sering
menyerang kanak-kanak.
2. Bagaimana penyakit ini boleh menyerang kanak-kanak dan cara mengatasinya.
3. Benarkah penyakit kulit ini berlaku disebabkan kekurangan zat makanan dan kurang
penjagaan kesihatan diri.
Cara cuci tangan yang betul (dipetik dari CDC Atlanta)

24. POLISI DAN PROSEDUR MENCAPAI MATLAMAT KESIHATAN
Lebih kurang 26,000 kanak-kanak di bawah umur lima tahun meninggal dunia
setiap hari, dan tarikh sasaran untuk mencapai Matlamat Pembangunan Milenium
(MDG) 4 – yang bertujuan untuk menurunkan kadar kematian kanak-kanak
sebanyak dua pertiga di antara tahun 1990 dan 2015– semakin hampir, ketika ini
beberapa persoalan kritikal muncul: bagaimana momentum terhadap perjuangan
para ibu, bayi dan kanak-kanak boleh dikembalikan semula dan kemajuan dapat
dipercepatkan dalam masa empat tahun yang akan datang?
Menurut Wakil UNICEF Malaysia, En. Youssouf Oomar, kadar kematian kanak-
kanak secara umumnya telah dikenalpasti sebagai petunjuk terbaik bagi
kesejahteraan populasi kanak-kanak dan juga merupakan penilaian bagi
perkembangan keseluruhan sesebuah negara tersebut.
“Isu ini bertindak sebagai barometer yang sensitif bagi perkembangan dan
kesejahteraan sesebuah negara tersebut serta menunjukkan bukti tentang
keutamaan dan juga nilai-nilai sesebuah negara tersebut. Pelaburan kesihatan
kanak-kanak dan ibu adalah merupakan kepentingan hak kemanusiaan dan ia
marupakan salah satu cara bagi sesebuah negara itu memastikan arah tujuannya
untuk mencapai masa hadapan yang lebih baik”, kata En. Oomar.
Di Malaysia, kesihatan ibu dan anak-anak telah mengalami perkembangan yang
dramatik semenjak era selepas kemerdekaan, dengan peringkat yang telah
dikecapi pada hari ini adalah lebih kurang bersamaan dengan negara-negara yang
lebih maju:
• Kadar kematian di bawah umur lima tahun (U5MR) telah menurun dari 57
peratus bagi 1,000 kelahiran hidup pada tahun 1970 dan 22 pada tahun
1990 kepada 12 pada tahun 2006.¹
• Kadar kematian bayi (IMR) telah menurun dari 41 bagi 1,000 kelahiran hidup
pada tahun 1970 dan 16 pada tahun 1990 kepada 10 pada tahun 2006.¹

25. • Nisbah kematian ibu (MMR) telah menurun sebanyak separuh di antara
tahun 1957 dan 1970 apabila ia telah menurun daripada 280 kepada 141
bagi setiap 100,000 kelahiran hidup. Menjelang tahun 1990an, MMR telah
menurun dan sehingga kini ia kekal lebih kurang 33 bagi 100,000 kelahiran
hidup (lebih kurang 160 kematian ibu dilaporkan setiap tahun)²
Pengalaman Malaysia yang mengagumkan di dalam menurunkan kadar kematian
kanak-kanak dan ibu adalah merupakan hasil daripada gabungan pelbagai polisi,
strategi dan program yang telah menangani isu akses kepada perkhidmatan-
perkhidmatan melalui dimensi sosio-ekonomi, budaya, pendidikan, gender dan
kemiskinan.
Namun begitu, walaupun ianya telah mencapai tahap yang paling rendah, tren
terkini yang semakin serata masih menunjukkan perbezaan di antara kawasan
bandar dan pedalaman adalah semakin ketara. Punca utama kematian di Malaysia
pada hari ini bagi kanak-kanak di bawah umur satu tahun adalah kondisi keadaan*,
manakala septicaemia* (keracunan darah) dan pneumonia adalah merupakan
punca utama kematian kanak-kanak yang berumur di antara 1-5 tahun.
Bagi kadar kematian para ibu pula, petunjuk proksi telah menunjukkan paras yang
lebih tinggi di negeri Sabah, dan begitu juga di kalangan penduduk Orang Asli di
Semenanjung Malaysia. Pada masa yang sama, negara ini pada masa kini berada
di peringkat transisi epidemiologikal di mana penyakit yang tidak berjangkit dan
penyakit-penyakit kelamin seperti HIV semakin meningkat, terutama sekali di
kalangan wanita.
Berdasarkan pengajaran yang didapati daripada beberapa dekad yang lepas,
laporan UNICEF ini telah menunjukkan bagaimana pakar-pakar kesihatan ibu, bayi
dan kanak-kanak semakin bergerak ke arah satu set prinsip yang strategik untuk
kesihatan dan perjuangan kanak-kanak. Prinsip-prinsip ini akan menjadi pemangkin
yang diperlukan untuk mencapai MDG yang berkaitan dengan kesihatan,
termasuklah:

26. • Mengenalpasti keperluan untuk perkongsian di dalam masyarakat bagi
menyokong keluarga di dalam memperbaiki amalan penjagaan mereka
terhadap kanak-kanak, terutama sekali di dalam negara-negara yang
mempunyai sistem kesihatan yang agak lemah.
• Memberikan penjagaan yang berterusan kepada para ibu, bayi yang baru
dilahirkan dan kanak-kanak dengan memasukkan intervensi-intervensi di
punca utama di dalam kitaran kehidupan mereka.
• Mengukuhkan sistem-sistem kesihatan dengan memberikan sokongan yang
kuat kepada negara-negara yang sedang membangun di dalam
perancangan kebangsaan, rangka kerja polisi dan bajet untuk MDG yang
berkaitan dengan kesihatan.
• Meningkatkan cara bekerja di peringkat negara dan antarabangsa dengan
fokus yang kukuh kepada penyelarasan, keharmonian dan hasil.
“Peruntukan penjagaan kesihatan mestilah direka agar ianya bersesuaian dengan
had sumber manusia dan juga kewangan, konteks sosio-ekonomi, kapasiti yang
sedia ada di dalam sistem kesihatan sesebuah negara tersebut dan, akhir sekali,
kedesakan untuk mencapai hasil-hasil yang ingin didapati,” tambah En. Oomar.
“Dengan memeriksa strategi-strategi ini, ia boleh memberikan kita perspektif yang
penting terhadap situasi terkini dan membantu memberi panduan kepada kita cara
untuk maju ke hadapan di dalam memajukan perjuangan kanank-kanak.”
Laporan UNICEF telah menerangkan impak tindakan yang mudah, serta kos
efektif, seperti penyususan susu badan sepenuhnya, imunisasi, kelambu yang telah
dirawat dengan racun serangga dan Vitamin A, kesemuanya telah membantu
menurunkan kadar kematian kanak-kanak beberapa tahun yang lepas. Analisis
laporan ini juga telah menunjukkan bahawa lebih banyak yang perlu dilakukan
untuk meningkatkan akses kepada rawatan dan kaedah-kaedah pencegahan, agar
kesan yang dibawa oleh pneumonia, diarrhea, malaria, malnutrisi yang teruk dan
HIV boleh ditangani dengan lebih baik.
“Cabaran kita adalah untuk memastikan kanak-kanak mendapat akses kepada

27. penjagaan kesihatan yang berterusan, yang disokong oleh sistem kesihatan
kebangsaan yang kuat yang juga melibatkan masyarakat tempatan,” En. Oomar
memberi penekanan.
Maklumat terbaru di dalam laporan Keadaan kanak-kanak sedunia 2008 ini telah
diambil melalui data kaji selidik data dari rumah ke rumah, beserta bahan dari
rakan-rakan utama, termasuklah Badan Kesihatan Sedunia dan Bank Dunia.
Pengurusan Keselamatan
Sinopsis
Topik ini membincangkan latihan kursus keselamatan, keperluan asas
keselamatan kanak-kanak dan latihan pertolongan cemas.
Pada akhir modul pelajar dapat ;
i. menyatakan jenis dan punca kemalangan di kalangan
kanak-kanak.
ii. menggunakan prinsip-prinsip dan prosedur pencegahan
kemalangan daripada berlaku.
iii. melakukan CPR semasa kecemasan.
Panduan Mengguna Modul:
Modul ini ialah pembelajaran arah kendiri. Sila baca dan fahami input
yang terdapat di bahagian ini dan cuba jawap soalan praujian untuk
menguji pengetahuan sedia ada anda. Selepas tamat modul ini anda
sepatutnya dapat pengetahuan baru tentang keselamatan dan
pencegahan kemalangan di kalangan kanak-kanak.

28. Praujian
1. Senaraikan faktor-faktor yang perlu diambil ketika anda
menyusun atur pusat pembelajaran serta bahan-bahan yang
diperlukan di TABIKA anda.
2. Sila nyatakan prosedur dalam pencegahan kemalangan.
3. Tahukah anda bagaimana CPR dilakukan?
Pengenalan
Pengetahuan pelajar mengenai keselamatan prasekolah adalah amat
penting untuk memastikan keselamatan kanak-kanak dan alam
persekitaran mereka. Pelajar juga dapat mengambil tindakan
pencegahan kemalangan daripada menimpa kanak-kanak.
Definisi
Dalam konteks prasekolah, definisi keselamatan hanya dapat
diterangkan dari segi konsepnya. Konsep keselamatan merujuk
kepada langkah-langkah yang dilaksanakan oleh individu atau
kumpulan untuk mengelakkan kemudaratan seperti kemalangan,
kecedaraan atau kematian. Tanpa amalan keselamatan kanak-kanak
akan merasa takut, bimbang dan mudah terdedah kepada sesuatu
yang memudaratkannya secara sedar atau tidak. Tanpa keselamatan
yang terjamin, pendidikan tidak dapat dijalankan secara berkesan
kerana kanak-kanak dihantui oleh kebimbangan dan ketakutan yang
tidak menentu. Maslow ada menerangkan dalam teori hierakinya
mengenai keselamatan yang perlu dititik beratkan.
Kandungan
Modul ini menekankan keperluan keselamatan yang perlu diamalkan

29. supaya proses pengajaran dan pembelajaran dapat dilaksanakan
dengan berkesan.
Dimensi keselamatan kanak-kanak di Prasekolah merangkumi
sifat psikologikal dan sifat fizikal. Keselamataan psikologi merujuk
kepada tanggapan atau persepsi kanak-kanak tentang persekitaran
mereka. Keselamatan fizikal merujuk kepada bangunan, peralatan,
bahan permainan, perabot yang boleh diperoleh di sekolah, di
padang permainan, di rumah dan persekitaran kanak-kanak.
Pelajar perlu mengetahui cara bagaimana mengurus objek,
tempat dan situasi yang membahayakan kanak-kanak. Prinsip
keselamatan harus diambil kira seperti berikut:
i. Bahan Permainan besar dan berbucu bulat.
ii. Soket elektrik tidak dapat dijangkau oleh kanak-kanak.
iii. Pastikan lantai kelas tidak licin.
iv. Ruang dapur adalah tempat larangan dan bukan laluan
bagi kanak-kanak.
v. Di ruang luar kelas, longkang perlu bertutup, alat
permainan perlu dipastikan keselamatannya.
vi. Kawasan perlu berpagar.
vii. Latihan kecemasan perlu dibuat sekurang-kurangnya 2
kali setahun. Contohnya latihan kebakaran yang mana
prosedur-prosedur tertentu perlu diikuti :
a ) Pastikan satu kawasan lapang yang agak
jauh di luar bangunan untuk kanak-kanak
berkumpul.
b) Sediakan pelan arah laluan ke tempat tersebut.
c) Kanak-kanak dilatih mengikut laluan dan

30. bergerak secara tenang jika berlaku
kecemasan.
Pertolongan Cemas
Pertolongan cemas merupakan rawatan awal untuk mereka yang
cedera atau sakit. Ia merupakan khidmat penjagaan yang diberikan
oleh seseorang yang mengambil berat terhadap keselamatan mangsa
yang malang apabila berlaku sesuatu kemalangan atau kecederaan.
Khidmat diberikan sebelum tibanya ambulans membawakan
perbezaan yang ketara antara hidup dan mati atau pun antara
penyembuhan keseluruhan anggota atau sebahagian daripadanya.
Pertolongan cemas memiliki batasannya yang tersendiri, kerana
bukan semua penyelamat merupakan ahli paramedik atau pun doktor,
namun begitu ia merupakan satu elemen yang penting dan amat
diperlukan di dalam sistem perubatan yang menyeluruh.
Prinsip-prinsip pertolongan cemas perlu diketahui dan diamalkan oleh
pelajar sewaktu menghadapi saat-saat kecemasan:
i. Menyelamatkan nyawa mangsa
ii. Mengelakkan komplikasi atau keadaan
iii. Jangan panik dan perlu bertenang.
iv. Fikir;
Lakukan perkara yang sepatutnya dilakukan mengikut
tertibnya dengan logik.
v. Jangan cuba untuk menjadi wira. Hubungi atau dapatkan
bantuan secepat mungkin.
vi. Jika kita mengesyaki ada bahagian anggota yang patah,
jangan gerakkan mangsa tersebut.
Bantuan Awal Pernafasan (Cardio-Pulmonary Resuscitation)
Prosedur Bantuan Awal Pernafasan atau Cardio-Pulmonary

31. Resuscitation ( CPR )
Ia merupakan teknik menyelamatkan nyawa yang digunakan sewaktu
kecemasan apabila mangsa tidak bernafas dan nadi mangsa sudah
tidak berdenyut. Ia merupakan kombinasi bantuan pernafasan dan
penekanan dada di bahagian luar. Dengan bantuan awal pernafasan
memastikan, penyelamat boleh mengekalkan mangsa yang terhenti
jantungnya untuk terus hidup sehingga bantuan perubatan tiba. Jika
CPR tidak dilaksanakan, peluang mangsa untuk terus hidup akan
menurun dengan banyaknya selepas 5 minit pertama.
Prosedur dan kaedah CPR:
Tentukan kesedaran mangsa: Goncangkan bahu mangsa perlahan-
lahan dan tanya, ’Adakah anda O.K?’ Sementara itu dapatkan rakan
untuk hubungi bantuan (hubungi 999).
CPR Peringkat Awal
• Saluran udara
o Baringkan mangsa
o Buka saluran udaranya (dongakkan kepala mangsa)
o Tolak dagunya ke atas dengan menggunakan satu
tangan dan tolak dahi mangsa ke bawah dengan
menggunakan tangan yang satu lagi.
• Pernafasan
o Pastikan sama ada mangsa masih bernafas atau tidak;
 Lihat pergerakan dada mangsa
 Dengar bunyi pernafasan

32.  Rapatkan pipi anda ke hidung mangsa untuk
mengesan sama ada mangsa masih bernafas atau
sebaliknya.
o Jika mangsa masih bernafas dan tiada bukti-bukti
kecederaan berlaku;
 Letakkan mangsa pada kedudukan pemulihan;
mangsa dibaringkan secara mengiring. Letakan
tangan dan kaki mangsa ke hadapan untuk
menstabilkannya.
o Jika mangsa tidak bernafas, pastikan mangsa dalam
keadaan terlentang;
 Pastikan ruang pernafasan (mulut dan hidung)
tidak mengandungi benda asing. Benda asing
perlu dikeluarkan terlebih dulu sebelum CPR;
 Picit hidung mangsa sehingga tertutup
sepenuhnya;
 Lekapkan mulut anda ke mulut mangsa;
 Berikan dua hembusan (1 hingga 2 saat bagi
setiap hembusan) ;
 Lakukan resusitasi mulut-ke-mulut ;
 Lihat kenaikan dan penurunan dada untuk
memastikan pernafasan berlaku;
o Tentukan denyutan nadi :
 Letakkan satu atau dua jari pada saluran nadi

33. contoh di leher belakang telinga atau
pergelangan tangan mangsa.
 Rasai nadi untuk 5 -10 saat.
o Jika terdapat denyutan nadi mangsa;
 Lakukan bantuan pernafasan (mulut-ke-mulut)
sahaja;
 Berikan lebih kurang 12 hembusan dalam seminit
(satu hembusan dalam setiap 5 saat).
o Jika tiada denyutan nadi mangsa;
 Mulakan dengan pernafasan (seperti di atas) dan
diselang seli dengan pekenanan dada.
 Untuk penekanan dada kedua-dua belah tangan
perlu berada di bahagian ketiga di bawah
sternum (tulang tengah dada).
 Tekan menggunakan kedua-dua belah tangan
(lurus dengan mengunci pergerakan siku) dan
berat badan ditujukan tegak ke bawah dengan
mengira secara ritma satu, dua, tiga.
 Tekan sternum sebanyak 1 sehingga 2 inci pada
kadar 80 hingga 100 tekanan dalam seminit.
 Proses di atas diulangi 4 kali kitaran dan
diperiksa denyutan nadi dan pernafasan.
* Untuk satu kitar CPR; setiap 15 tekanan, berikan 2 hembusan

34. (bantuan pernafasan).
Jika tiada denyutan nadi; teruskan CPR, bermula dengan tekanan
dada. Jika ada denyutan nadi tanpa pernafasan; berikan satu
pernafasan setiap 5 saat.
’PASTIKAN RESUSITASI TIDAK DILAKUKAN KE ATAS KANAK-
KANAK YANG TERCEKIK’
Pengurusan Makanan
Topik ini membincangkan latihan kursus dalam bidang pemakanan, memenuhi
keperluan pemakanan kanak-kanak dan program pemakanan berkaitan latar budaya
keluarga.
PENGENALAN
Peringkat awal kehidupan kanak-kanak adalah tahap yang kritikal bagi membentuk
konsep dan tingkah laku pemakanan yang sihat (Lee dan rakan-rakan dalam
Swadener, 1994). Oleh itu amalan pengurusan perkhidmatan makanan untuk kanak-
kanak prasekolah sangat penting kerana kualiti pemakanan mempunyai kesan
langsung ke atas pertumbuhan, perkembangan serta kesihatan kanak-kanak pada
masa depan.
Perancangan perkhidmatan makanan
Kanak-kanak perlu menerima makanan yang berkhasiat, bermutu tinggi dan seimbang
kerana makanan yang tidak berkualiti menjejaskan perkembangan kanak-kanak. Oleh

35. yang demikian, ibu bapa juga perlu terlibat secara langsung dalam program pemakanan
di prasekolah.
Objektif Program Amalan Pemakanan Berkhasiat kanak-kanak adalah
mempromosi hidup gaya sihat untuk kanak-kanak prasekolah. Di samping memenuhi
keperluan sosial, menjadi tanggung jawab pihak pengurusan prasekolah untuk
memastikan perancangan perkhidmatan makanan dilaksanakan dengan kesedaran
dan komitmen yang tinggi baik dalam pemesanan kelengkapan pembelian makanan
mahu pun yang dipertanggungjawabkan untuk memasak di dapur dan menyediakan
kemudahan.
Di era moden ini kanak-kanak harus didedahkan dengan kelengkapan dan
penyediaan makanan pelbagai cita rasa seperti makanan bercorak tradisional,
kontinental, barat serta makanan ringan yang berkhasiat. Kepekaan ibu bapa perlu
dalam aspek penyediaan makanan di prasekolah.
Sebagai guru yang mengurus prasekolah anda perlu mempunyai
pengetahuan dalam aspek pemakanan. Terdapat 5 komponen utama yang perlu
dikenal pasti dan dikuasai :
1. Pengetahuan diet
2. Pengetahuan berkenaan vegetarian
3. Pengetahuan keperluan air
4. Pengetahuan keperluan susu
5. Pengetahuan berkenaan keracunan makanan
Seterusnya, anda serta kakitangan yang terlibat dalam mengurus dan

36. merancang makanan seharusnya arif tentang membuat penilaian bagi kanak-kanak
sihat. Antara beberapa perkara penting yang perlu dititik beratkan dalam perancangan
perkhidmatan makanan adalah :
• Merancang menu yang seimbang yang memiliki nutrien yang baik.
• Membeli makanan.
• Membuat penyeliaan pada makanan yang ditempah dan masukkannya dalam
inventori.
• Mengawasi keperluan dapur.
• Mengekalkan kepuasan yang tinggi iaitu pengurusan, penyediaan makanan
dan tempat membuang sampah.
• Mengawal perbelanjaan dan membuat laporan kepada pengurusan.
• Menghargai keperluan dan perbezaan budaya dalam pemakanan setiap
kanak-kanak.
• Mengetahui keperluan dan cara komunikasi yang sesuai berkenaan
pemakanan kanak-kanak.
• Menyediakan pemeriksaan kesihatan bagi pengendali makanan.
• Menyimpan rekod pemakanan kanak-kanak.
• Menyediakan rekod dan kapasiti pemakanan.
• Membina kerjasama dan persefahaman antara guru, ibu bapa dan pihak
pengurusan.

37. TAJUK 5 : PENGURUSAN PELAKSANAAN PROGRAM PRASEKOLAH
SINOPSIS
Unit ini mengandungi maklumat berkaitan pelaksanaan program pendidikan yang
sangat penting untuk guru prasekolah agar lebih memahami tanggung jawab sebagai
seorang pengurus perkhidmatan pendidikan prasekolah.
HASIL PEMBELAJARAN
Pada akhir pengajaran bab ini pelajar dapat :
1. Mengenalpasti bagaimana untuk melaksanakan program pendidikan prasekolah.
2. Memahami penglibatan keluarga dan menghargai pelbagai gaya parenting.
3. Mengenalpasti program penilaian yang digunakan untuk mencapai objektif.
KERANGKA TAJUK-TAJUK

38. PELAKSANAAN PROGRAM PENDIDIKAN
Topik ini membincangkan pelaksanaan program pendidikan dari perspektif yang luas,
kemahiran memilih dan melaksanakan pelbagai model kurikulum, memberi sokongan
kepada sesuatu program. Strategi penilaian yang sesuai dan program inklusif untuk
murid berkeperluan khas dan peka dengan isu berkaitan.
Terdapat banyak model-model prasekolah yang boleh dipertimbangkan untuk
pendidikan awal kanak-kanak. Model-model pengajaran dan pembelajaran adalah
merujuk kepada komponen-komponen yang terdapat di dalam kurikulum pendidikan
awal kanak-kanak. Ia mengandungi objektif model , peranan guru, dalam setiap model ,
perancangan aktiviti dalam model , perancangan ruang pembelajaran dan pengajaran,
peralatan, bahan dan lain-lain lagi yang terlibat dalam setiap model. Terdapat lima
model pendidikan awal kanak-kanak yang akan dibincangkan dalam modul ini iaitu:
PENGURUSAN
PELAKSANAAN
PROGRAM
PRASEKOLAH
Pelaksanaan program pendidikan
Sokongan keluarga
Program Penilaian

39. 1. Model Kurikulum Berorientasikan Kognitif (Cognitive Oriented Curriculum)
2. Model Pengajaran Terus (Direct Instruction)
3. Model Bank Street
4. Model Montessori
5. Model Konstruktivis
MODEL KURIKULUM BERORIENTASIKAN KOGNITIF (COGNITIVE ORIENTED
CURRICULUM)
Model ini diasaskan oleh David Weikart (1979) dan rakan-rakannya di High Scope
Institute, Ypsilanti, Michigan. Model ini pada asalnya dikenali sebagai Perry Preschool.
Ia berasaskan teori perkembangan Piaget yang menekankan perkembangan kognitif
kanak-kanak dari segi cara kanak-kanak mengatur dan menginterpretasikan hubungan
antara objek-objek dan peristiwa-peristiwa yang berlaku dalam persekitaran mereka.
Susun atur bilik darjah yang menggunakan model Cognitively Oriented Curriculum ini
biasanya mempunyai kawasan terbuka sebagai pusat untuk perjumpaan-perjumpaan
kumpulan dan permainan dan ada kawasan kerja (sudut kerja-sudut seni, sudut
bongkah, sudut senyap dan lain-lain. Ia mempunyai rutin harian. Unsur-unsur rutin
harian adalah seperti jadual 1 dan 2.
1. Apakah model yang anda gunakan semasa mengajar kanak-kanak
diprasekolah?
2. Adakah anda puas hati dengan model yang anda gunakan?

40. Kurikulum Berorientasi Kognitif mempunyai lapan konsep seperti berikut:
• Pembelajaran aktif
Pembelajaran yang aktif adalah berdasarkan inisiatif kanak-kanak itu sendiri . Ini
melibatkan seluruh deria kanak-kanak,manipulasi,kombinasi material,hubungan antara
mereka dan aktiviti pilihan sendiri serta menggunakan peralatan dan perkakasan.
• Penggunaan bahasa
Penggunaan bahasa adalah galakan kepada kanak-kanak supaya bercakap antara
satu sama lain berkenaan pengalaman yang bermakna ,menyatakan perasaan dan
bermain dengan bahasa
• Keterlibatan pengalaman dan idea
Keterlibatan pengalaman dan idea adalah mengenali objek-objek melalui deria
aksi,bunyi ,main peranan , melukis dan mewarna
• Klasifikasi
Klasfikasi adalah memahami persamaan dan perbezaan antara objek –objek.
Kanak-kanak membuat penyiasatan dan menerangkan sifat benda-benda
tersebut,padanan, bercakap berkenaan benda yang yang melibatkan semua atau
separuh.
• Seriasi
Seriasi adalah kebolehan menyusun objek –objek mengikut demensi dan dapat
membuat perbandingan.
• Konsep nombor
Konsep nombor adalah asas metematik untuk memahami dan dan membina
pengalaman yang konkrit supaya boleh membeza nombor ,mengira dan padanan
satu dengan satu

41. • Hubungan ruang
Hubungan ruang adalah mengumpulkan dan mengasingkan ,menyususn semula,
membentuk semula objek.menerangkan objek berlainan perspektif,kedudukan
objek dan persekitaran dan membincangkan peristiwa masa depan
• . masa
Masa adalah konsep yang melibatkan yang memahami unit masa mengikut
peristiwa . Pengalaman mengajar kanak-kanak memahami bila nak mula dan bila
hendak berhenti ,kelajuan,gangguan, dan perubahan musim,membincangkan masa
akan datang ,masa yang lepas dan susunan peristiwa.
MODEL PENGAJARAN TERUS (DIRECT INSTRUCTION MODEL)
Model ini berorientasikan akademik. Diasaskan oleh Carl Bereither dan Siegfried
Engelman (1966). Dalam model ini programnya diasaskan kepada idea bahawa
kesediaan pembelajaran dalam diri kanak-kanak adalah satu amalan yang tidak sesuai
dengan pendidikan kanak-kanak terutamanya di kalangan kanak-kanak yang kurang
beruntung.
Program ini menekankan pengajaran kanak-kanak dalam tiga bidang, iaitu ;
• Bacaan
• Bahasa
• Aritmetik

42. dan matlamatnya ialah untuk menyediakan pengajaran untuk kanak-kanak kemahiran
yang sangat khusus. Dalam bacaan, kanak-kanak perlu melihat simbol yang ditulis
(huruf-huruf) dan kemudian dengan cepat menyebut bunyi-bunyi tersebut dalam satu
siri huruf-huruf dari kiri ke kanan, matlamatnya ialah menyusun huruf-huruf untuk
dijadikan perkataan-perkataan. Dalam bahasa, kanak-kanak akan menjawab soalan-
soalan “ini apa dia?” berhubung dengan gambar-gambar objek-objek dan simbol-
simbol.
Dalam aritmetik kanak-kanak diajar mengira ke hadapan dan ke belakang dan
mengira dalam kumpulan. Mereka di ajar mengenai fungsi simbol-simbol seperti
operasi tambah,tolak, dan menjawab soalan-soalan mengenai nombor-nombor dan
dinyatakan menggunakan simbol. Kanak-kanak diajar menggunakan perkataan-
perkataan yang berlawanan dan konsep-konsep yang berkaitan seperti “jika”, istilah
“tidak” dan “atau” dalam membuat pernyataan yang dedaktif. Contohnya, apa jadi jika
hujan tidak turun.
Kanak-kanak dibahagikan ke dalam kumpulan untuk pengajaran. Saiz kumpulan
adalah pelbagai daripada 3 ke 8 orang dan dibahagikan mengikut kebolehan. Dalam
satu bilik darjah di sekolah rendah yang mempunyai kanak-kanak seramai 25 orang
,secara idealnya, perlu ada seorang guru dan 2 orang pembantu untuk
mengendalikan program tersebut . Kanak-kanak menghadiri 3 kelas yang setiap
satunya mengambil masa 20 minit bagi setiap mata pelajaran. Semasa sesi
pengajaran kanak-kanak duduk dalam separa bulatan di sekeling guru yang
mengikut arahan khusus yang disediakan dalam buku catatan.Ciri-ciri program yang
tersebut adalah seperti berikut:
• Pembelajaran yang pantas dan serentak
• Penekanan yang kuat ke atas tindak tanduk balas verbal secara menyeluruh
daripada kanak-kanak biasanya serentak
• Perancangan unit pengajaran pengajaran yang teliti dengan maklum balas
yang berterusan

43. • Bekerja kuat ketika sesi pembelajaran adalah diperlukan dengan hanya sedikit
toleransi bagi tingkah laku yang lain.
Pengamal model ini hendaklah menjadikan kanak-kanak memberi tindak balas yang
betul terhadap kehadiran rangsangan yang betul. Dengan itu akan berlaku peneguhan
positif. Soalan disusun dengan berhati-hati untuk membantu tindak balas yang betul.
Tindak balas yang betul akan diberi peneguhan seperti pujian dan hadiah. Tindak balas
yang salah tidak diterima dan penyoalan akan diteruskan sehingga jawapan yang betul
akan diperolehi. Kanak-kanak akan diberi ganjaran kerana memberi perhatian dan
bertindak balas. Contohnya tepukan, hadiah, pujian diberi apabila kanak-kanak berjaya
menjawab soalan. Dalam Modul Pengajaran Terus bahan-bahan permainan hanya
sedikit dan adalah perlu untuk meminimumkan gangguan persekitaran.
MODEL BANK STREET
Model Bank Street dibina untuk Head Start dan Follow Through yang
diimplimentasikan oleh Elizabeth Gilkenson dan rakan-rakan. Berikut adalah
penerangan model Bank Street
• Fokus model ini adalah terhadap membina keyakinan, daya cipta, daya tindak
balas dan hasil yang ditunjukkan. Daripada matlamat-matlamat umum ini,
banyak objektif-objektif khusus disediakan. Pendekatan ini menggambarkan
falsafah yang telah dibina lebih dari setengah abad yang lalu di Kolej Ilmu
Pendidikan Bank Street di Bandar New York.
• Pendekatan ini dikenali juga sebagai “interaksi perkembangan”. Perkembangan
merujuk kepada kurikulum yang mempunyai ciri-ciri tersendiri berhubung dengan
tahap perkembangan kanak-kanak. Interaksi merujuk kepada kanak-kanak
belajar dengan lebih baik melalui interaksi dengan rakan-rakan sebaya dan
orang dewasa dalam persekitaran yang dirancang supaya kaya dengan
penglibatan dan pelbagai.

44. • Pendekatan ini memerlukan guru untuk menilai perkembangan kanak-kanak
secara berterusan dan menyediakan pilihan-pilihan aktiviti sejajar dengan
penilaian. Kurikulum memerlukan guru supaya membuat keputusan berkenaan
pengalaman-pengalaman individu yang diperlukan oleh kanak-kanak yang perlu.
Sistem penilaian yang terperinci telah dibina untuk tujuan ini.
• Model Bank Street perlukan persekitaran pembelajaran yang membolehkan
kanak-kanak memilih aktiviti-aktiviti dari pelbagai aktiviti, termasuk pengalaman
deria dan motor yang banyak. Bahan-bahan seperti blok-blok permainan, baju
anak-anak patung, barang-barang mainan pasir, binatang-binatang peliharaan,
buku, permainan dan alat-alat mengira disediakan. Bahan-bahan yang dibuat
oleh guru dan kanak-kanak menjadi bahan dan alat tambahan untuk memenuhi
keperluan.
Semua bidang kurikulum diintegrasikan melalui pembinaan tema atau unit-unit
contohnya, biji, membina rumah, pembantu komuniti. Kriteria yang digunakan
oleh guru-guru . Ciri-ciri Bank Street adalah seperti berikut:
• Sesuatu aktiviti yang diminati oleh kanak-kanak.
• Sumber pengajaran dan pembelajaran adalah pelbagai
• peralatan membantu untuk membina aktiviti dan perbincangan.
• Aktiviti bersesuaian dengan kanak-kanak dan boleh difahami oleh mereka.
• membantu dalam perkembangan pembelajaran konsep kanak-kanak
• Ia bersesuaian dengan umur kanak-kanak.
• Ia ada potensi untuk pembelajaran kendiri kanak-kanak.
Apabila tema telah dipilih guru akan membuat keputusan apakah konsep yang boleh
dibina menggunakan tema tersebut. Sesuatu aktiviti itu perlu secara tidak langsung
boleh membawa kepada beberapa jenis hasil pembelajaran yang terlibat. Misalnya

45. projek kumpulan membuat jem nanas akan melibatkan pengiraan, mengukur,
menimbang, memerhati, membaca dan menulis dalam berbagai-bagai kumpulan kecil
yang terlibat.
Motivasi diberikan melalui kegembiraan yang lahir dari aktiviti itu sendiri. Ganjaran
ekstrinsik tidak digunakan secara sistematik untuk mempengaruhi pembelajaran,
pemilihan aktiviti atau tingkah laku kanak-kanak. Guru mendapat kerjasama dari kanak-
kanak dengan cara mengambil berat, memberi perhatian dan sokongan yang tekal
kepada kanak-kanak. Hubungan guru murid adalah merupakan kunci pelaksanaan
program ini.
• Jadual harian distrukturkan dengan teliti supaya wujud satu siri penglibatan
seimbang. Walau bagaimanapun, ia mempunyai darjah keluwesan yang tinggi
guru mungkin akan mengambil jadual untuk mengambil kesempatan dari
peluang-peluang yang tidak diduga. Kanak-kanak biasanya bekerja secara
sendiri atau dalam kumpulan kecil orang dewasa ada boleh ada membantu atau
tidak perlu ada.
• Banyak aktiviti berjalan secara serentak (simultaneous ). Perjumpaan-
perjumpaan untuk seluruh kumpulan diadakan sekiranya ada aktiviti yang
memerlukan setiap aktiviti mengambil bahagian. Aktiviti membaca dan menulis
adalah antara aktiviti yang menggembirakan kanak-kanak dalam bilik darjah.
Kanak-kanak menulis buku mereka sendiri dan mereka membaca buku yang
ditulis oleh kanak-kanak lain.
• Guru membaca untuk murid-murid mereka setiap hari. Contoh pengajaran
membaca secara individu menyediakan banyak buku-buku bergambar dan
bahan bacaan yang mudah. Kanak-kanak mengumpulkan perkataan dari bacaan
menggunakan cerita-cerita, label, cerita, permainan.
MODEL MONTESSORI

46. Maria Montessori telah membina secara beransur-ansur membuka kelas untuk kanak-
kanak di Amerika dan akhirnya program ini telah berkembang. Model Montessori
adalah berasaskan kepada idea-idea yang memberikan perhatian yang mendalam
mengenai bagaimana kanak-kanak membesar. Ada yang berpegang secara rigid
kepada teknik asal sementara yang lain pula telah membuat pengubahsuaian
pendekatan untuk diadaptasikan dalam konteks sosial semasa. Adalah menarik untuk
diberikan perhatian bahawa Model Montessori mencipta programnya untuk memenuhi
keperluan untuk menyediakan kanak-kanak dan untuk membantu mereka mempelajari
kemahiran hidup yang penting. Model Montessori hari ini kebanyakan dihadiri oleh
kanak-kanak dari keluarga mewah.
Persekitaran Kelas Montessori
Dalam bilik darjah Model Montessori kita boleh melihat susun atur wujud. Bahan-bahan
dan alat yang bersesuaian dengan saiz kanak-kanak disusun dengan teratur dan jelas
di atas rak-rak yang mudah dicapai oleh kanak-kanak. Terdapat sudut-sudut yang
berbeza, setiap satunya mempunyai keunikan tersendiri untuk menggalakkan sesuatu
kemahiran tugasan itu dikuasai dalam sudut tersebut. Berikut adalah sudut-sudut yang
dicadangkan :
• Sudut Matematik
• Sudut Bahasa
• Sudut Sains
• Sudut Kreatif
• Sudut Bacaan
• Sudut Komputer
Nama Montessori tidak asing dalam program pendidikan awal kanak-kanak.
1. Apakah keistimewaan Program Model Montessori?
2. Apakah perbezaan antara Model Montessori dengan Model Bank Street?

47. • Sudut Melukis
• Sudut Pondok-pondok
• Sudut Zoo
• Sudut Berkebun
Persekitaran juga disusun atur untuk menyuburkan daya estetika kanak-kanak. Bunga-
bunga, tumbuh-tumbuhan, alat-alat perabot dan susunan yang teratur disepadukan
dengan falsafah Montessori.
Kanak-kanak
Kita dapati kanak-kanak dari kumpulan umur yang berbeza terlibat dengan aktiviti
individu, sebab intipati Model Montessori ialah bersifat pendidikan individu. Kanak-
kanak akan memulakan aktiviti dan bebas untuk melakukan apa-apa sahaja projek
yang dipilih, menentukan ruang kerja untuk aktiviti yang dipilih sama ada di atas tikar,
lantai atau atas meja. Kanak-kanak melakukan aktiviti arahan kendiri secara bebas atau
bekerja berdua-dua dalam satu masa. Kanak-kanak yang lebih muda boleh belajar
bagaimana cara untuk mengambil bahagian dalam aktiviti-aktiviti yang khusus dengan
cara memerhati atau meniru rakan-rakan sekelas lain yang lebih tua/matang. Model
Montessori direka bentuk menjadi sekuen 3 tahun untuk berumur dari 3 – 6 tahun.
Guru
Kawalan orang dewasa adalah sedikit tetapi perlu cekap. Penglibatan guru adalah tidak
menonjol dan senyap. Guru hanya memerhati dari jauh atau membuat demonstrasi
kepada kanak-kanak bagaimana untuk menggunakan peralatan yang baru. Guru tidak
memberikan peneguhan atau pujian kepada kerja kanak-kanak kerana aktiviti adalah
berbentuk ganjaran kendiri iaitu motivasi secara intrinsik. Guru-guru yang menjalankan
Model Montessori, belajar mengenai kaedah dan kurikulum melalui kursus intensif.
Berikut adalah contoh kursus intensif untuk guru prasekolah.
• Membuat Rancangan Aktiviti Harian

48. • Penyediaan Bahan Bantu Mengajar
• Strategi Pengajaran & Pembelajaran Bilik Darjah Berpusatkan Kanak-kanak
• Penggunaan komputer dalam Pengajaran & Pembelajaran
• Penyediaan menu makanan seimbang
• Menguruskan tingkah laku kanak-kanak
Bahan-bahan
Bahan-bahan mempunyai ciri-ciri yang istimewa. Bahan yang digunakan oleh Model
Montessori adalah didaktik (contohnya bahan sebenar yang digunakan dalam
kehidupan keluarga iaitu garpu, pisau, pinggan kaca di mana penggunaan adalah di
bawah pengawasan orang dewasa) setiap reka bentuk adalah untuk tajuk yang
khusus. Ia adalah berbentuk pembentukan diri sendiri dengan itu kanak-kanak
mendapat maklumat bahan yang segera daripada bahan selepas pembetulan tugasan
diselesaikan.
Bahan-bahan adalah berbeza dari mudah kepada kompleks, dengan itu kanak-kanak
adalah tercabar dengan cara membina konsep secara progresif dari mudah kepada
lebih susah. Bahan dibina dengan teliti dan menarik, biasanya dibuat dari bahan-bahan
yang sebenar. (contoh : sikat dan cermin, kosmetik, jangka suhu, stetoskop)
Kurikulum
Bahan yang berbeza disesuaikan dalam setiap bidang kurikulum yang berbeza. Apabila
kanak-kanak mula-mula memasuki Model Montessori mereka diperkenalkan kepada
komponen kehidupan harian, di mana aktiviti-aktiviti amali ditekankan. Aktivitinya
adalah berfokuskan kepada pengurusan diri, dan kemahiran-kemahiran mengurus
persekitaran seperti membutangkan baju, menyikat rambut, menyiram pokok, mengelap
tingkap dan menyapu.

49. Berikut adalah aktiviti dalam Model Montessori ;
• Menjelajah dan meneroka tentang persekitaran kehidupan harian
• Mengenali binatang,tumbuh-tumbuhan peliharaan melalui
• Penyediaan peralatan dan bahan pengajaran yang disusun di dalam rak
• Bahan yang berbeza tetapi disesuaikan kepada tiga bidang yang berbeza.
Kanak–kanak diperkenalkan komponan kehidupan harian di mana aktiviti amali
yang kepada penjagaan diri contohnya kemahiran menjaga diri seperti menyikat
rambut membasuh tingkap dan membersih bilik darjah.
• Set aktiviti dan bahan yang kedua adalah berkaitan dengan deria, membentuk
kanak-kanak membina, menyusun, meluaskan dan menghalusi persepsi deria
lihat, dengar, sentuh, bau dan rasa.
• Untuk membina diskriminasi visual kanak-kanak boleh menyusun tone warna
dari gelap ke terang dan mencampur warna
• Melibatkan konseptual atau bahan akademik contohnya membantu membina
asas menulis,membaca dan matematik
• Aktiviti konseptual adalah konkrit dan melibatkan kanak-kanak secara aktif dan
menggunakan pelbagai sensori
MODEL KONSTRUKTIVIS
Model Konstruktivitis ini adalah berasaskan kepada teori pembelajaran Piaget. Model
konstruktivitis ini dikenali juga sebagai Model Interaktionis ini dikenali juga sebagai
Model Instruktionis (Brewer, 2001) Contoh-contoh program yang menggunakan model
Konstruktivitis adalah seperti berikut :
• Program High/ Scope yang dibina oleh David Weikart.
• Sekolah untuk Permainan Konstruktif dibina oleh George Forman.

50. Berikut terdapat beberapa perkara yang dipersetujui oleh program-program
instruktivis di atas di samping terdapat juga beberapa perbezaan
pendapat yang dipersetujui adalah seperti :
• Semua bersetuju bahawa objektif asas boleh dibentuk dari hasil kerja-kerja
Piaget untuk menggalakkan perubahan dalam pemikiran operational dan sebab
akibat kanak-kanak. ( Contohnya biji benih apabila ditanam dan disiram dengan
air akhirnya akan bercambah )
• Semua menekankan kepentingan asas dan tindak balas kanak-kanak dalam
pembelajaran dan perkembangan. ( Contohnya makan tidak membasuh tangan
maka viros akan menyebabkan penyakit )
• Semuanya mengambil idea daripada tradisi perkembangan kanak-kanak bahawa
bahan-bahan, peralatan-peralatan dan aktiviti menggalakkan kanak-kanak untuk
menjadi aktif. ( Kerja kanak-kanak bermain )
• Dalam pengajaran dan pembelajaran kita tidak hanya menggunakan teori Piaget
sahaja terdapat had yang tertentu dalam penggunaan teori tersebut. Contohnya
Operasi konkrit dari segi isi padu cecair adalah sama walaupun ia dimasukkan
ke dalam bekas yang berbeza bentuk )
Bagaimana Kanak-kanak Belajar.
Piaget menyatakan pembelajaran adalah sebagai satu proses yang berasaskan kepada
motivasi intrinsik. Beliau juga menerangkan bahawa berfikir sebagai pembinaan melalui
tahap-tahap di mana pelajar menjadi bertambah berupaya berfikir dalam keadaan
abstrak dan bentuk logik. Menurut Piaget, pengetahuan diperoleh secara berbeza-beza
bergantung kepada tahap perkembangan individu dan jenis pengetahuan yang akan
diperoleh. Berdasarkan Piaget Pengetahuan adalah melaui pengalaman seperti
berikut :

51. • mengenai ciri-ciri fizikal yang wujud pada objektif diperoleh hanya melalui
pengalaman bersama objek tersebut. Contohnya kanak-kanak mempelajari
konsep segi empat sama dengan cara meneroka objek-objek berbentuk segi
empat dengan itu ia akan dapat menentukan ciri-ciri tersebut.
• Kanak-kanak mempelajari pengetahuan sosial daripada rakan-rakan yang lebih
matang dalam kumpulan sosial mereka. Bahasa dan adat resam sosial
masyarakat boleh dipindahkan daripada seseorang kepada ahli yang lain.
Bahasa dan adat resam tidak boleh dipelajari melalui penerokaan sebab ia tidak
berkait dengan objek sebenar.
• Pembelajaran logik matematik memerlukan tindak balas terhadap objek-objek
diikuti oleh membina pemikiran mental. Menyusun objek-objek mengikut seriasi
daripada pendek kepada panjang memerlukan pemikiran mengenai hubungan
antara objek-objek. Nombor, seriasi dan klasifikasi adalah termasuk dalam
pembelajaran logik matematik.
• Asas Pendekatan Program Perkembangan adalah meliputi menggalakkan
manipulasi objek yang aktif, merangsang motivasi intrinsik, menggalakkan
proses asimilasi kanak-kanak, akomodasi dan menggalakkan interaksi dengan
orang lain.
• Kanak-kanak dalam program ini dikehendaki belajar melalui memanipulasi
objektif yang aktif dan dibantu oleh guru untuk membuat refleksi ke atas
tindakan-tindakan mereka. Sebagai contoh, seorang guru akan memilih untuk
mengasingkan objek-objek yang tenggelam dengan yang timbul melalui
permainan air – manipulasi bahan. Kanak-kanak boleh mencatatkan hasil
percubaan mereka.

52. • Motivasi intrinsik adalah sangat penting untuk pembelajaran dalam program
perkembangan. Ia adalah menjadi tanggungjawab guru untuk menyediakan
bahan-bahan dan aktiviti yang boleh menarik minat kanak-kanak.
• Pakar-pakar perkembangan percaya bahawa kanak-kanak mahu belajar, malah
mereka sentiasa belajar. Kanak-kanak hendaklah membina kefahaman mereka
sendiri, kanak-kanak menerima sangat sedikit daripada pengajaran kumpulan.
• Kanak-kanak dibantu untuk membina pengetahuan mereka oleh guru dengan
menggalakkan mereka membuat refleksi mengenai manipulasi objek-objek yang
telah mereka lakukan. Guru adalah merupakan orang yang paling kerap
berhubung dengan kanak-kanak dalam kumpulan kecil atau individu.
• Seorang guru developmentalist selalu merasakan kanak-kanak tidak perlu
diberikan kesemua jawapan kepada persoalan yang timbul semasa pengalaman
pembelajaran. Mereka percaya soalan yang belum terjawab dalam pemikiran
kanak-kanak itu penting.
• Komponen lain yang penting ialah belajar melalui interaksi dengan orang lain.
Kanak-kanak sangat digalakkan bertukar-tukar pendapat dengan orang lain dan
main peranan pelbagai situasi dan buat refleksi terhadap peranan dan interaksi
tersebut.
• Orang dewasa perlu membantu kanak-kanak menyelesaikan masalah mereka
sendiri dan mencari penyelesaian yang boleh diterima tanpa memberi tahu
mereka “jawapan yang betul”.
• Kurikulum atau pengalaman pembelajaran adalah dipilih untuk mengikuti minat
kanak-kanak atau mendedahkan kanak-kanak itu kepada bidang baru supaya
minat mereka dapat ditingkatkan.

53. • Proses mencari maklumat, menganalisis data, dan mencari penyelesaian adalah
dikira lebih penting daripada mempelajari fakta. Walaupun demikian, penekanan
terhadap proses tidak bermaksud aspek isi kandungan diketepikan.
• Kanak-kanak boleh belajar lebih banyak fakta dan konsep, tetapi mereka
selalunya ‘embeded’ dalam konteks yang lebih bermakna.
• Sebagai contoh, kanak-kanak yang belajar mengenai pokok akan memerhati
dan meneliti pokok itu selalu untuk melihat perubahannya sepanjang
masa.Mereka akan belajar mengenal pasti dan mengklasifikasikan daun-daun
pokok dan mungkin terlibat membuat uji kaji untuk mengenal pasti fungsi daun.
Kanak-kanak ini juga akan memeriksa lingkaran batang pokok, membuat
rumusan atas pemerhatian tersebut. Mereka akan mencari buku-buku berkaitan
dengan pokok tersebut di pusat sumber.
• Dengan kata lain pengalaman kurikulum akan berfokus terhadap pembelajaran
kanak-kanak, bagaimana mencari, menganalisis dan menilai informasi, dalam
masa yang sama fakta-fakta akan dikenal pasti (presented) sepanjang proses
tersebut.
MATLAMAT PROGRAM INTERAKTIONIST
Hampir ke semua matlamat program perkembangan adalah untuk merangsang
keseluruhan aspek perkembangan kanak-kanak. Iaitu perkembangan fizikal, sosial,
emosi dan kognitif. Penekanan terhadap perkembangan bahasa dalam proses
pembelajaran juga penting. Program adalah bertujuan untuk menyeimbangkan semua
aspek perkembangan dan tiada yang diabaikan. Matlamat untuk menggalakkan kanak-
kanak terlibat secara aktif dalam pembelajaran adalah juga penting.

54. Dalam jangka pendek, program interaktionist juga berusaha untuk membantu kanak-
kanak mencapai matlamat sosio emosi. (Day and Parker, 1977). Berikut adalah
matlamat sosio emosi program Interationist:
• Merasa selamat (secure) dalam situasi hubungan tanpa paksaan dengan orang
dewasa.
• Menghormati perasaan dan hak orang lain.
• Menjadi kurang kebergantungan, peka dan ingin tahu, menggunakan inisiatif
dalam mengejar ingin tahu tersebut, mempunyai keyakinan terhadap kebolehan
menyelesaikan masalah sendiri dan meluahkan apa yang terdapat di
pemikirannya.
Program ini akan dapat menggalakkan pencapaian objektif kognitif seperti berikut:
• Mencetus idea-idea, masalah dan persoalan-persoalan yang menarik.
• Membuat perkaitan dan mengenal pasti kesamaan dan perbezaan.
Sekolah Untuk Permainan Konstruktif
Dalam program Forman ( di bawah Program Konstruktivis ) matlamat adalah untuk
membantu kanak-kanak mengembangkan kognitif mereka melalui aktiviti yang dipilih
khusus untuk membantu mereka dengan idea transformasi, hubungan fungsi dan
mengubah perspektif. Dalam proses menilai aktiviti kurikulum tersebut, soalan-soalan
berikut perlu ditanya.

55. • Adakah aktiviti tersebut digemari kanak-kanak.
• Bolehkah kanak-kanak dari kebolehan yang berbeza mengikuti aktiviti secara
educational.
• Apakah konsep Piagetian yang dapat dikaitkan dengan aktiviti ini.
• Bolehkah kanak-kanak meneroka aktiviti ini secara berdikari.
• Apakah konflik kognitif yang dapat dikaitkan hasil dari usaha kanak-kanak
tersebut dalam menyelesaikan aktiviti itu.
Program High / Scope
Program High/Scope (Wirkert di bawah program Program Konstruktivis) berfokus
kepada beberapa konsep iaitu pembelajaran aktif, menggunakan bahasa,
menggambarkan pengalaman dan idea-idea, klasifikasi, konsep nombor, seriasi,
hubungan ruang dan masa. Pengalaman ini dipilih kerana ia penting untuk
pembangunan pemikiran dan sangat praktikal sebagai satu program untuk kanak-
kanak.

56. Mendidik Kanak-kanak.
Matlamat program Siegel ( Siegel, di bawah Program Kontruktivis ) merupakan
perkembangan kompeten persembahan Siegel (representational competence). Siegel
menerangkan tiga prinsip sebagai panduan dalam memilih bahan-bahan dan aktiviti-
aktiviti dalam programnya.
• Kanak-kanak memahami dunia mereka melalui penglibatan dengan persekitaran
(Children Understand their worl through representations of it ).
• Gambaran kecekapan dibina secara bersekuen (Representational competence
develops in an orderly sequence ) contohnya duduk ,berdiri dan berlari.
• Gambaran kecekapan dibina berdasarkan tindak balas interaksi fizikal dan
persekitaran sosial yang bersesuaian. (Representational competence develops
fully only in response to interactions with appropriate physical and social
environment (Eva, 1997)
• Walaupun penekanan dan matlamat ketiga-tiga program ini tidak serupa tetapi
berkisar tentang perkembangan pemikiran kanak-kanak dan keupayaan memberi
sebab musabab (reasoning) dan kebolehan kanak-kanak mempamerkan
pengalaman dengan cara bermakna.
• Setiap program tersebut bergantung kepada penglibatan kanak-kanak secara
aktif dengan bahan-bahan dan pembimbing guru yang kemudiannya membantu
kanak-kanak membuat refleksi terhadap pengalaman mereka Contohnya,
bermain dengan blok–blok, memberi peluang kanak-kanak mengembangkan
konsep matematik seperti jarak dan persamaannya.

57. • Beberapa aktiviti lain memberi peluang kepada kanak-kanak menggunakan
kemahiran perkembangan mereka dalam bahasa (literasi).
Banyak aktiviti dan pengalaman dipilih bagi membantu kanak-kanak berfikir mengenai
penyelesaian sosial dan kognitif. Hubung kait kesemua aspek perkembangan adalah
sangat penting bagi mengembangkan “whole child“ isi kandungan bagi sains, sosial,
matematik, seni, kesihatan dan keselamatan semuanya disepadukan ke dalam bentuk
tema mengikut minat kanak-kanak. Bahasa diajar melalui aktiviti membaca dan
menulis. Ahli ‘interactionalist’ mengharapkan kemahiran bahasa diajar sebaik-baiknya
dalam konteks kemahiran yang digunakan.
STRATEGI PENILAIAN
Bagi prasekolah penilaian dijalankan secara informal dan berterusan. Penilaian secara
kendiri mengenai perkembangan dan lain-lain. Kebolehan ataupun keupayaan kanak-
kanak prasekolah sering disalah tafsir sebagai pencapaian. Kesilapan ini menimbulkan
implikasi yang besar kerana ia dikaitkan dengan keseluruhan pelaksanaan program
prasekolah baik dari segi pembelajaran kanak-kanak mahupun pengajaran guru.
Penilaian yang sebaik-baiknya dilaksanakan ke atas kanak-kanak, khasnya kanak-
kanak yang berada di peringkat prasekolah adalah secara kendiri dan berterusan. Kita
perlu lebih menghargai perkembangan kemahiran kanak-kanak dalam ketiga-tiga
domain iaitu : *Afektif *Psikomotor *Kognitif Domain-domain tersebut dipamerkan
melalui penaksiran autentik seperti rekod anekdot, rekod berterusan, senarai semak,
rekod pensampelan masa dan peristiwa serta penaksiran portfolio. Penaksiran autentik
yang dilaksanakan secara berterusan mampu menilai sejauh mana keupayaan ataupun
kemahiran yang sudah dikuasai ataupun sebaliknya oleh kanak-kanak
PROGRAM INKLUSIF UNTUK MURID KEPERLUAN KHAS
Program Pendidikan Inklusif untuk kanak-kanak berpendidikan khas ini dimulakan pada
tahun 1987 dibawah Kementerian Pendidikan. Ia digubal selaras dengan Falsafah

58. Pendidikan Negara.Program Pendidikan Inklusif ini menitik beratkan suatu program.
Pendidikan Inklusif bagi murid-murid dengan keperluan khas yang boleh menghadiri di
dalam kelas biasa dan belajar bersama-sama dengan murid-murid biasa.
BENTUK PENDIDIKAN INKLUSIF
Pendidikan Inklusif Sepenuh Masa
1.Murid mengikuti semua mata pelajaran di kelas biasa seperti murid biasa.
2.Senarai nama murid dikekalkan dalam daftar kelas khas.
3.Guru kelas biasa boleh merujuk atau meminta bantuan daripada guru Pendidikan
Khas sekiranya terdapat sebarang masalah sama ada dari segi pembelajaran atau
tingkahlaku.
4.Pelajar Pendidikan Khas yang berkeupayaan dalam akademik.
Pendidikan Separa Inklusif (Integrasi)
1.Murid mengikuti pembelajaran di kelas biasa untuk mata pelajaran tertentu sahaja.
2.Waktu selebihnya mengikuti program di kelas biasa.
3.Senarai nama murid pada daftar Program Pendidikan Khas.
4.Guru Pendidikan Khas terlibat sebagai pembimbing atau guru pendamping.
-Ujian mata pelajaran adalah sama dengan murid biasa.
MODEL-MODEL PENDIDIKAN INKLUSIF
1. Model A-Penempatan sepenuh masa dalam kelas biasa dengan pengubahsuaian
kurikulum dan strategi pengajaran dan pembelajaran.
2. Model B-Penempatan sepenuh masa dalam kelas biasa dengan mendapat khidmat
nasihat/bimbingan Guru Pendidikan Khas
3. Model C-Penempatan dalam kelas biasa dan dalam kelas khas/Bilik Resos/Pusat
Sumber Pendidikan Khas.
4. Model D- Penempatan di sekolah khas(Base School)dan kelas “Satellite” di sekolah
biasa.(Octopus Model).
5. Model E -Penempatan sepenuh masa di Sekolah Pendidikan Khas.
6. Model F-Penempatan sepenuh masa di rumah kediaman.

59. KEBAIKAN PENDIDIKAN INKLUSIF
1. Memberi peluang kepada mereka menimba pelbagai ilmu pengetahuan.
2. Pelajar khas dapat berinteraksi dengan semua pelajar normal.
3. Menjadi platform kepada pelajar normal untuk mencurahkan bakti kepada pelajar
khas dengan bertindak sebagai rakan pembimbing .
4. Meningkatkan kerjasama antara pentadbir dengan guru-guru.
5. Penglibatan ibu bapa dalam komuniti sekolah.
6. Memungkinkan pelajar khas mengambil bahagian dalam aktiviti-aktiviti masyarakat
setempat.
7. Menyediakan lebih peluang kepada pelajar khas untuk berdikari dan memperolehi
peluang pekerjaan.
8. Pelajar khas yang diinklusifkan menunjukkan kemajuan yang memberangsangkan
dalam semua aspek seperti tingkahlaku,komunikasi dan pencapaian akademik.
9. Gandingan dan kerjasama guru-guru mata pelajaran dan guru khas membantu
melonjakkan mutu pencapaian pelajar khas.
KELEMAHAN PENDIDIKAN INKLUSIF
1. Pelajar khas mendapat kurang perhatian dan tumpuan.
2. Guru sukar memberikan tumpuan.
3. Berlakunya penglabelan
4. Sikap sesetengah guru biasa yang merasakan terbeban dengan adanya pelajar khas
dalam kelas.
5. Pelajar normal turut terasa tergugat dan menganggap program ini telah memberi
kesan negatif terhadap proses pengajaran dan pembelajaran mereka.
6. Pelajar khas yang terlibat menunjukkan kebosanan dan letih semasa belajar kerana
penat menghadiri pengajaran dan pembelajaran yang banyak.
Pendidikan Inklusif
Secara umumnya, istilah “inklusif” bermaksud menintergrasikan pelajar-pelajar
keperluan khas ke dalam bilik darjah biasa, supaya mereka berpeluang menikmati
segala kemudahan belajar dengan keadaan normal seperti pelajar-pelajar biasa, tanpa
mengira status (Naim, 1997).
Pendidikan inklusif terbahagi kepada dua jenis iaitu, pendidikan inklusif separuh masa,
di mana pelajar-pelajar hanya dimasukkan kekelas biasa bagi beberapa mata pelajaran
sahaja.Manakala pendidikan inklusif sepenuh masa, iaitu program pelajar-pelajar

60. dimasukkan ke kelas biasa untuk mengikuti pembelajaran biasa bagi semua mata
pelajaran (Naim, 1997).
Mengikut Bariah (1995), terdapat empat objektif pendidikan inklusif seperti:
• meningkatkan keseadaran kanak-kanak normal terhadap kanak-kanak berkeperluan
khas bahawa mereka juga adalah sebahagian daripada ahli masyarakat.
• memberi peluang kepada kanak-kanak khas untuk menyesuaikan diri dengan rakan
sebaya yang normal dan menyertai aktiviti yang disediakan untuk mereka
• memberi pengetahuan dan kemahiran kepada kanak-kanak khas yang setanding
dengan kanak-kanak normal untuk meningkatkan konsep diri mereka
• untuk mengelak daripada berlakunya diskrminasi dalam pendidikan dan kemudahan
yang telah dibekalkan oleh pihak Kementerian Pendidikan.
Mengikut Deschenes et al.(1994) menggariskan sembilan jenis penyesuaian dalam
strategi pengajaran yang boleh dijadikan panduan dalam pelaksanaan program
pendidikan inklusif iaitu :
• Saiz – menyesuaikan jumlah perkara/pelajaran yang pelajar sepatutnya
belajar/capai
• Masa – menyesuiakan masa bagi setiap pengajaran ataupun ujian
• Tahap sokongan – menyesuaikan bantuan secara individu kepada pelajar yang
memerlukannya
• Input- menyesuaikan cara pengajaran dengan tahap pencapaian/keupayaan
seseorang pelajar supaya mereka lebih memahami apa yang diajar
• Penglibatan – menyesuaikan cara pengajaran dan pembelajaran supaya semua
pelajar terlibat di dalamnya.
• Kurikulum – menyesuaikan kurikulum berdasarkan mata pelajaran gaya
pembelajaran dan minat pelajar untuk menbantu setiap pelajar mencapai matlamat
masing-masing
PEKA DENGAN ISU BERKAITAN
Sebagai guru prasekolah, anda dikehendaki peka dengan isu-isu semasa yang
berkaitan. Cuba anda fikir dan nyatakan apakah isu-isu semasa yang berkaitan dengan
pendidikan prasekolah?
SOKONGAN KELUARGA
Topik ini membincangkan perkhidmatan yang boleh diberikan kepada kanak-kanak dan
keluarga, pemahaman penglibatan keluarga dan menghargai pelbagai gaya parenting.
Begitu juga mengenai komunikasi terbuka dan membina perkongsian pintar dengan
keluarga.
Penglibatan ibu bapa merupakan proses dimana ibu bapa dapat berhubung dengan
kakitangan sekolah atau pusat prasekolah yang bertanggungjawab memberi
perkhidmatan kepada kanak-kanak untuk memberi pendidikan, melibatkan kanak-kanak

61. dalam aktiviti yang dibentuk dan bertujuan untuk menggalakkan ibu bapa memainkan
peranan dalam pendidikan anak masing-masing.
Menurut Swick penglibatan ibu bapa dalam tiga proses :
• Pemuafakatan (partnership) antara keluarga dan profesional (pihak guru) dan
pembantu (para profesional) dalam komuniti.
• Proses yang berkembang dan dibina melalui satu jangka masa yang
dirancang dan memerlukan kerjasama setiap ahli.
• Satu proses di mana ibu bapa dan guru berkerjasama, belajar dan melibatkan
diri dalam membuat keputusan bersama
JENIS IBU BAPA
Ibu bapa boleh dibahagikan kepada beberapa jenis mengikut tahap penglibatan mereka
dengan aktiviti prasekolah. Dalam konteks ini Vandergrift dan Greene (1992) telah
mengenalpasti empat jenis ibu bapa seperti di dalam jadual di bawah:
+ Menyokong anak (contohnya
sentiasa memberi galakkan kepada
mereka)
+ Penglibatan aktif (contohnya selalu
membantu anak menyelesaikan
kerja rumah)
- Tidak menyokong anak ( contohnya
tidak mengambil tahu tentang anak).
+ Penglibatan aktif (contohnya hanya
melibatkan diri dalam aktiviti
prasekolah jika ada ganjaran )
+ Menyokong anak (contohnya
sentiasa memelihara kesejahteraan
anak)
- Penglibatan tidak aktif ( contohnya
jarang melibatkan diri dengan aktiviti
prasekolah)
- Tidak menyokong anak ( contohnya
mendera anak )
- Penglibatan tidak aktif (contohnya
tiada komunikasi dengan pihak
prasekolah).
PERANAN IBU BAPA

62. Ibu bapa seharusnya berperanan sebagai rakan kongsi dengan pihak sekolah dalam
mendidik anak–anak mereka. Penglibatan ibu bapa secara sukarela bukan sahaja akan
menjimatkan kos pengurusan sesebuah prasekolah bahkan akan meningkatkan
keberkesanan dalam memberi pendidikan awal kepada kanak-kanak. Namun begitu
sebaik–baiknya skop penglibatan mereka hendaklah dihadkan kepada bidang–bidang
tertentu supaya semakin ramai ibubapa boleh menyumbangkan pengetahuan,
kemahiran, kepakaran dan tenaga mereka dalam bidang–bidang tertentu. Peranan ibu
bapa boleh dibahagikan kepada dua iaitu:
A. Peranan yang ada hubungan dengan aspek akademik seperti :
• Menjalankan tugas – tugas sebagai pembantu guru
• Membuat peralatan, mengatur sudut – sudut pembelajaran dan menguruskan
aktiviti.
• Menjaga beberapa orang kanak – kanak pada masa-masa tertentu
B. Peranan yang tidak ada hubungan dengan aspek akademik seperti:
• Melakukan tugas-tugas perkeranian
• Merancang dan menentukan hari untuk membantu dan
membaikpulih tabika
• Membantu sesama sendiri misalnya menjemput dan menghantar anak-anak
atau menjaga anak-anak kecil yang lain.
Keibubapaan (parental) ialah seseorang yang memberikan kanak-kanak dengan
penjagaan asas, arahan, sokongan, perlindungan dan bimbingan. Keibubapaan dapat
didefinisikan sebagai pasangan yang berkahwin, single, heterosexual, gay, lesbian,
sepupu, ibu saudara, datuk dan nenek, abang, kakak dan lain-lain lagi. Manakala
menurut LPPKN ibu bapa ialah yang terdiridaripada sepasang suami isteri yang
dihubungkan dengan ikatan perkahwinana yang sah dari segi agama,adat resam dan
undang-undang. Scott 1983 menyatakan didikan ibu bapa membantu membentuk
konsep kendiri yang positif. Gaya didikan ibu bapa akan memberi kesan adan pengaruh
kepadaperkembangan mentaliti, sifat, minat, kecenderunganserta sikap anak-anak.

63. Terdapat dua dimensi gaya asuhankeibubapaan menurut Baumrind iaituresponsiveness
dan demandingness.
Baumrind mengklasifikasikan gaya asuhan keibubapaan kpd 3 iaitu:
Autoritarian
Permissive
Autoritatif
Authoritarian
Merupakan gaya asuhan yang berbentuk mengarah, dan menghukum.
Menetapkan suatu peraturan tanpa ada tolak ansur
Lemah dalam komunikasi. Tidak membenarkan anak-anak bersuara dalam memberi
pendapat
Tiada kebebasan. Anak-anak terasa terkongkong kerana peraturan yang agak rigid.
Kesan gaya autoritarian
• Anak menjadi pasif
• Mempunyai konsep kendiri k ang rendah
• Lemah dalam komunikasi
• Tidak kreatif
• Anak tidak gembira
• Tidak peramah
• Moody
Permissive Indulgent
• Kawalan yg sedikit ke atas kanak-kanak dan tiada kawalan langsung
• Memberikan terlalu banyak autonomi kepada kanak-kanak
• Percaya kanak-kanak perlu mempunyai banyak kebebasan dan tidak boleh
dikawal oleh org dewasa.

64. Permissive Indifferent/Neglect
• Melepaskan tanggungjawab dan mendakwa ‘saya tidak peduli dengan apa yang
kamu lakukan
• Dipanggil juga sebagai ‘uninvolved’ atau tidak terlibat.
• Meluangkan masa yang minima dalam memberikan perhatian dan bersosialisasi
dengan kanak-kanak
Kesan Gaya Permissive
Permissive Indulgent
• Menentang dan tidak patuh patuh kepada orang yang lebih dewasa
• Kurang kawalan diri
• Agresif
• Cepat marah tetapi mudah riang kembali
• Mempengaruhi pencapaian akademik
Permissiveindifferent/Neglect
• Ikut kata hati
• Tanpa tujuan atau kurang aktiviti berasaskan matlamat
• Risiko terlibat dengan delinkuen
AUTORITATIF
Bentuk gaya asuhan di mana anak-anak bebas untuk melakukan sesuatu tindakan
tetapi masih dalam pengawalan dan pengawasan daripada ibu bapa
Ciri-Ciri:
• Menekankan kepada aspek perbincangan serta memberi dan menerima
pandangan yang diutarakan oleh ahli keluarga.
• Keputusan yang dibuat adalah berdasarkan persetujuan bersama

65. • Memberi galakan serta menghormati kepentingan anak-anak.
• Tidak terlalu bergantung kepada peraturan.
• Mesra dan tegas
Kesan Gaya Autoritatif
1.Kecekapan Sosial
• Mempunyai ketinggian dan kecekapan dlm perhubungan sosial.
• Anak-anak boleh berdikari dan menyesuaikan diri dengan persekitaran.
Contoh: Peramah, mudah mesra.
2. Pembangunan Psikososial
• Kehidupan yang sentiasa bahagia dan gembira
• Mempunyai kestabilan emosi yg baik dan keyakinan diri yang tinggi.
• Sedar batasan tingkahlaku yg perlu dipatuhi
3.Akademik
• Memperolehi kecemerlangan dlm bidangakedemik.
• Berinisiatif untuk melakukan sesuatu.
4. Masalah Tingkahlaku
• Kecenderungan untuk melibatkan diri dalam aktiviti delinkuen adalah kurang.
5. Motivasi
• Mempunyai gaya motivasi yg tinggi kerana ibu bapa sentiasa memberi dorongan
dan sokongan samada berbentuk implisit dan ekstrisik.
• Wujud perkembangan intelektual dalam diri anak-anak.

66. KOMUNIKASI TERBUKA DAN MEMBINA PERKONGSIAN PINTAR
Guru prasekolah atau tabika perlu mempunyai kemahiran berkomunikasi dengan ibu
bapa. Guru perlu mendengar secara aktif bukan sahaja untuk memahami perkataan
yang dilafazkan tetapi apa yang lebih penting ialah memahami perasaan dan menerima
latar belakang kehidupan mereka. Guru hendaklah memahami masalah dan minat
mereka untuk mewujudkan hubungan mesra yang ikhlas dan saling mempercayai
dengan keluarga kanak – kanak supaya guru boleh berfungsi sebagai perantara yang
berkesan di antara kanak – kanak tadika dengan masyarakat. Perkara – perkara yang
perlu dilakukan oleh guru untuk menjalin hubungan yang positif dengan ibu bapa
termasuklah
• Guru terlebih dahulu mestilah memperoleh maklumat yang lengkap
mengenai ibu bapa kanak – kanak
• Maklumat lengkap mengenai penglibatan ibu bapa hendaklah
diberikan kepada ibu bapa ketika mereka mendaftarkan anak –
anak mereka untuk menyertai tadika
• Sekiranya ibu bapa bersetuju untuk menghantar anak mereka ke
tadika maka guru haruslah mengadakan pertemuan untuk
membincangkan falsafah, matlamat serta pengajaran dan
pembelajaran di tadika
• Maklumkan kepada ibu bapa tentang kemajuan anak mereka dari semasa
ke semasa
• Libatkan ibu bapa dalam majlis – majlis sosial tadika dan penulisan
berita tadika jika ada supaya mereka juga merupakan sebahagian

67. PROGRAM PENILAIAN
Topik ini mengenalpasti objektif sesebuah tadika dan bagaimana untuk mencapainya
serta mengubahsuai amalan untuk memastikan objektif lebih berkesan dan menambah
objektif baru yang lebih baik untuk penambahbaikan pusat prasekolah.
Sejauhmanakah anda dapat mengenal pasti keberkesanan program
prasekolah dan nyatakan ciri-ciri yang boleh menjadi penanda aras
kepada kelas prosekolah anda?

68. TAJUK 6 : KEPIMPINAN DAN PERWATAKAN
SINOPSIS
Unit ini mengandungi maklumat berkaitan kepimpinan, akauntabiliti dan watak guru
prasekolah.
HASIL PEMBELAJARAN
Pada akhir pengajaran bab ini pelajar dapat :
1. Mengenalpasti bagaimana untuk menjadi seorang pengurus yang berkesan..
2. Menyedari akauntabiliti sebagai guru prasekolah.
3. Menunjukkan ciri-ciri perwatakan sebagai guru prasekolah.
KERANGKA TAJUK-TAJUK
KEPIMPINAN DAN
PERWATAKAN
Kepimpinan
Akauntabiliti sebagai guru prasekolah
Watak guru prasekolah

69. KEPIMPINAN
Topik ini membincangkan mengenai bagaimana untuk menjadi pengurus yang
berkesan, mempunyai visi dan misi yang jelas, menggunakan semua sumber untuk
mencapai visi dan memotivasikan diri, pekerja dan kanak-kanak untuk mencapai visi.
Memimpin adalah proses mengarah dan mempengaruhi orang lain dengan
menggunakan bakat, maklumat dan kemahiran berinteraksi. Pengurus tadika yg
berkesan dan cekap perlu memanipulasikan gaya kepimpinan yang efektif, bersesuaian
dgn personalitinya. Guru Tadika perlu mempunyai visi dan misi yang jelas. Guru Tadika
perlu motivasi diri, pekerja dan kanak-kanak untuk mencapai visi.
Guru prasekolah berfungsi sebagai pengurus yang berkesan. Guru prasekolah mesti
mempunyai sifat peribadi, perwatakan dan konsep diri yang positif untuk menjadi
warganegara yang patriotik.Ini penting kerana untuk melahirkan dan menyuburkan
potensi diri secara menyeluruh sifat peribadi, perwatakan sangat penting untuk
perkembangan murid pada tahap awal. Ini kerana murid prasekolah adalah ibarat kain
putih yang akan di warnakan pada kain tersebut dan seterusnya menghasilkan warna-
warna yang cantik atau tidak cantik. Oleh itu, perkembangan secara menyeluruh sangat
penting untuk membentuk kanak-kanak yang berkeperibadian yang tinggi.
CUBA FIKIR
mamam
AKAUNTABILITI SEBAGAI GURU PRASEKOLAH
Apakah visi dan misi anda sebagai guru prasekolah? Apakah sumber
yang anda gunakan untuk mencapai visi dan misi anda? Bagaimanakah
anda mahu meningkatkan motivasi diri anda, pekerja anda dan
kanak-kanak supaya dapat mencapai visi anda?

70. AKAUNTIBILITI SEBAGAI GURU PRASEKOLAH
Topik ini membincangkan dari segi bidang pekerjaan, sekolah, tingkah laku murid dan
ibu bapa/penjaga.
Akauntabiliti di huraikan sebagai bertangungjawab kepada seseorang atau
bertangunggjawab terhadap sesuatu. Menurut Tan Sri Ahmad Sarji, konsep
akauntabiliti adalah satu obligasi untuk memberikan jawapan dan penjelasanmengenai
sesuatu tindakan dan prestasi kepada mereka yang berhak untuk mendapat
jawapandan penjelasan tersebut. Akauntabiliti juga adalah mengenai displin dan
keperluan untuk memberikan justifikasi dan menerima kebertanggungjawaban terhadap
sesuatu keputusanyang telah diambil.
Akauntabiliti Keguruan.
Akauntabiliti keguruan bermakna tanggungjawab yang harus difahami dan dilaksanakan
oleh seseorang guru. Akauntabiliti keguruan juga membawa maksud berkenaan dengan
tanggungjawab guru terhadap profesionalisme keguruan. Akauntabiliti atau
tanggungjawab seorang guru yang dimaksudkan di atas merangkumi akautabiliti guru
terhadap pelajar, diri guru itu sendiri, sekolah, masyarakat dan negara , dan profesion
keguruan amnya.
Akauntabiliti guru prasekolah terhadap bidang pekerjaan
Seorang guru haruslah menjalankan tugasnya dengan penuh dedikasi di bilik darjah
termasuk mematuhi masa dalam jadual waktu serta melaksanakan pengajaran dan
pembelajaran mengikut kaedah dan teknik yang berkesan. Guru juga haruslah
mengutamakan kemajuan, kebajikan dan keselamatan murid-murid berbanding hal-hal
lain. Seorang guru yang bertanggungjawab haruslah bersikap adil terhadap pelajar-
pelajarnya tanpa mengira bangsa, agama, faktor jasmani, emosi, mental, politik, sosial
dan perkara-perkara lain. Guru hendaklah membimbing dan mengajar murid-murid di

71. bilik darjah tanpa meminta sebarang bayaran atau hadiah daripada mereka, sebaliknya
guru sekali-sekala perlu memberi hadiah kepada murid-muridnya untuk menggalakkan
mereka berminat terhadap proses pembelajaran. Memberi contoh teladan yang baik
dengan berpakaian kemas, berbudi bahasa dan bersopan santun semasa bertugas
harus juga di amalkan supaya murid memperolehi model yang baik. Ini adalah kerana
seorang guru merupakan orang yang di hormati oleh pelajarnya, oleh yang demikian
perlulah guru menjaga profesionalisme guru supaya mereka tidak di benci, dipandang
serong dan tidak di hormati lagi oleh anak muridnya.
Guru haruslah meluaskan ilmu dengan membaca pelbagai buku rujukan berkaitan mata
pelajaran yang diajar. Ini termasuklah memahami selengkapnya isi pelajaran bagi mata
pelajaran yang diajar dan menyertai seminar pendidikan seperti kursus-kursus yang
dianjurkan oleh jabatan pendidikan atau pihak pentadbiran sekolah. Ini dilakukan
dengan merancang dan melaksanakan strategi pengajaran sepenuhnya bagi mencapa
iobjektif pelajaran secara maksimum. Guru juga hendaklah mengajar dengan fakta yang
betul agar murid menerima ilmu yang betul dan tepat.
Akauntabiliti sebagai guru prasekolah terhadap sekolah
Sekolah ialah tempat seseorang guru bertugas. Oleh itu guru juga bertangungjawab
terhadap tugas yang diamanahkan oleh pentadbiran sekolah. Sebagai seorang ahli
dalam sebuah sekolah, guru mempunyai akauntabiliti terhadap perkembangan dan
kemajuan sekolah.Dalam hal ini selain tugas mengajar, guru juga hendaklah
menjalankan tugas-tugas yang lain seperti sebagai guru displin, kaunselor, setiusaha
peperiksaan, setiusaha PIBG, panitia mata pelajaran dan jawatan-jawatan lain yang di
lantik oleh pihak pentadbiran sekolah.
CUBA FIKIR
Apakah Akauntabiliti anda sebagai guru prasekolah
terhadap tingkah laku murid?

72. Akauntibiliti sebagai guru prasekolah terhadap ibu bapa/penjaga
Sebagai seorang guru , beliau hendaklah menjalankan tugas untuk menyebarkan cita
dan matlamat pendidikan negara berlandaskan kepada prinsip-prinsip Rukun Negara.
Guru hendaklah memupuk nilai dan sikap murni pelajar dan sesuai dengan masyarakat
berbilang bangsa dalam diri pelajar. Guru hendaklah memenuhi tanggungjawab
sebagai rakyat Malaysia dengan mengambil bahagian secara cergas dalam kegiatan-
kegiatan masyarakat.Selain itu guru hendaklah mengeratkan persefahaman dan
kerjasama di kalangan guru danibu bapa pelajar. Guru haruslah bersopan santun dan
bertingkahlaku baik dalam segala aktiviti sosial bagi mewujudkan suasana harmoni.
Guru perlu sentiasa berusaha untuk memenuhi tanggungjawab terhadap masyarakat
dan negara dengan tidak menyebarkan ajaran yang boleh merosakkkan kepentingan
pelajar, masyarakat atau negara, ataupun yang bertentangan dengan Rukun Negara.
Guru juga hendaklah sering memupuk sikap dan nilai dalam diri setiap pelajar yang
dapat membimbing mereka menjadi warganegara yang setia, bertanggungjawab,
menghormati orang lebih tua dan perbezaan kebudayaan, keturunan dan agama. Di
samping itu guru hendaklah menghormati masyarakat di tempat guru
tersebut berkhidmat dan memenuhi tanggungjawab sebagai ahli masyarakat. Guru juga
perlu menggalakkan kerjasama di antara guru dengan ibubapa dan masyarakat, serta
mengamalkan tingkah laku sopan yang diterima oleh masyarakat

73. WATAK GURU PRASEKOLAH
Topik ini membincangkan ciri-ciri guru prasekolah berkesan serta peribadi yang
menjejaskan imej guru prasekolah dan menyatakan ciri-ciri penyayang guru prasekolah.
CIRI-CIRI GURU PRASEKOLAH YANG BERKESAN
• Mempunyai emosi yang stabil dan mental yang sihat.
• Mempunyai badan yang sihat dan sahsiah yang dinamik.
• Mempunyai kecerdasan otak yang lebih tinggi daripada kebanyakkan orang.
• Bersikap profesional.
• Mempamerkan ciri-ciri kekuatan teori.
• Kaya ilmu.
• Bertindak di atas landasan etika dan tatasusila kerja.
• Bermoral teguh
• Sentiasa berusaha meningkatkan kualiti hasil pengajaran
• Prihatin dengan kehendak murid dan ibu bapa.
• Berkebolehan menilai kekuatan dan kelemahan murid-murid
• Melengkapkan diri dengan kemahiran yang sejajar dengan tuntutan semasa.
• Menampilkan watak terpuji, berimej, berperibadi mulia, berwawasan sebagai
pendidik unggul pada setiap masa.
• Mempastikan situasi 'Guru mengajar murid belajar' wujud di dalam kelas.
• Berupaya melahirkan 'prasekolah berwatak' supaya pelajar mempunyai
kekuatan ilmu, berpersonaliti sihat dan serba boleh.
• Berupaya membina minda pelajar yang cemerlang akademik.
• Berupaya membentuk perwatakan murid dengan pelbagai keteguhan nilai diri
(bermoral, berakhlak mulia, berketrampilanm, pandai menyesuaikan diri
dengan situasi tertentu).

74. • Taat dan setia terhadap perkhidmatannya, mempertahankan martabat
profesionnya.
• Menunjukkan kesetiaan kepada kerajaan, bebas pendirian, tidak berbelah
bahagi.
• Profesional dan menumpukan perhatian kepada P&P di sekolah.
CUBA FIKIR
Konsep Penyayang Dalam Pendidikan Prasekolah
Penyayang bermaksud orang yang kasih akan orang lain, pengasih, pencinta dan
bersifat belas kasihan.
Amalan Budaya Penyayang
• Mesra bila berhubung dengan kanak-kanak.
• Kasih sayang dan persefahaman menjadi pemusatan dalam pendidikan (Peter
Kline).
• Jangan membuat anggapan yang salah terhadap keupayaan kanak-kanak-
mereka adalah individu yang unik.
• Menarik minat kanak-kanak.
• Merangsang kanak-kanak belajar.
• Elak kebosanan- contohnya aktiviti terlalu lama / kerap berulang
• Apa yang hendak ditunjukkan mudah dan jelas supaya kanak-kanak tidak keliru
NYATAKAN KEPERIBADIAN YANG MENJEJASKAN IMEJ
GURU PRASEKOLAH

75. • Bersedia untuk menukar aktiviti- kanak-kanak mempunyai pemusatan yang
pendek.
• Baiki satu kesalahan sahaja pada satu–satu masa untuk mengelakkan
kekeliruan.
• Kanak-kanak suka membuat sesuatu dan melihat hasil kerjanya. Puji usaha dan
hasilnya.
• Menggunakan beberapa cara untuk kanak-kanak mencapai suatu kemahiran.
• Gunakan berbagai jenis alat/ bahan/ media untuk meneguhkan kemahiran.
• Gunakan gambar/ perbuatan yang menggelikan hati kanak-kanak (unsur
seronok).
• Galakkan kanak-kanak mencuba dan beri bantuan hanya jika diperlukan.
• Adakan pilihan dalam kadar yang terhad. Proses memilih merangsang kanak-
kanak untuk memilih dan membuat keputusan.
• Jangan mulakan konsep baru sebelum kanak-kanak memahami konsep yang
diajar sebelumnya (contohnya untuk belajar’ tambah kanak-kanak telah
mengenal nombor).
Bagaimana mewujudkan amalan budaya penyayang di prasekolah:
1. Pengurusan dan pengelolala kelas-eg melalui rutin, kedudukan kerusi meja
2. Peranan guru prasekolah
3. Persekitaran fizikal kelas
4. Persekitaran sosial
4. Hubungan dengan ibu bapa dan komuniti
Persekitaran Sosial
• Menyokong perkembangan
• Konsep kendiri yang positif
• Diterima oleh rakan dan guru