More Related Content
More from Suradet Sriangkoon (15)
RCA แบบ ชิว ชิว
- 1. RCARCA แบบ ชิว ชิว
Root Cause AnalysisRoot Cause Analysis
ByBy SuradetSuradet SriangkoonSriangkoon
- 2. ความเชือและความจริงในการทํา RCARCA
การทํา RCARCA มี 1-2 วิธี คือ 5 WHY และ แบบครอบจักรวาล แต่
จริงๆแล้ว มีหลายวิธี ขึนกับความซับซ้อนของเหตุการณ์ความเสียง
นันคือหากมองเห็นแนวทางแก้ปัญหาได้ชัดเจนการแก้ไขปัญหาอาจ
ไม่ต้องทํา RCARCA แบบซับซ้อนก็ได้
การทํา RCA คือการค้นหาสาเหตุทีแท้จริง เพือนําไปสู่การ
กําหนดมาตรการป้ องกัน ไม่ให้ความเสียงเกิดซํา มิใช่การจับผิด
กล่าวโทษหรือสอบสวน
การทํา RCARCA คือการนําสาเหตุทังหมดทีหามาได้ นํามาแก้ไข
กําหนดมาตรการป้ องกัน แต่ความจริงแล้วต้องนํามาจัดลําดับ
ความสําคัญ คัดเลือก ว่าสาเหตุใดกันแน่ทีเป็นสาเหตุทีแท้จริง และ
ส่งผลให้เกิดความเสียงขึน
การทํา RCARCA นัน คือการแก้ไขเชิงระบบ มิใช่ตัวบุคคล
ffbb :: SuradetSuradet SriangkoonSriangkoon Root Cause AnalysisRoot Cause Analysis
- 3. RCARCA กับมาตรฐาน
( 5 ) มีการวิเคราะห์สาเหตุทีแท้จริง (root cause) เพือค้นหา
ปัจจัยเชิงระบบทีอยู่เบืองหลัง และนําไปสู่การแก้ปัญหาที
เหมาะสม
SPA II - 1.2 ระบบบริหารความเสียง ความปลอดภัย และคุณภาพ (RSQ.2)
ก. ระบบบริหารความเสียงและความปลอดภัย
ffbb :: SuradetSuradet SriangkoonSriangkoon Root Cause AnalysisRoot Cause Analysis
- 5. ถอดรหัสมาตรฐานถอดรหัสมาตรฐาน RCARCA
ถอดรหัสมาตรฐาน สิงทีควรจะเป็น
มีวิธีในการวิเคราะห์ RCA ทีหลากหลายตาม
ความซับซ้อนของความเสียงทีเกิดขึน
กําหนดวิธีในการวิเคราะห์ RCA ในองค์กร เพือ
ใช้ในการวิเคราะห์ความเสียงทีเกิดขึน และ
สือสาร ถ่ายทอดให้ผู้มีส่วนเกียวข้อง รับรู้เข้าใจ
และปฏิบัติได้
มีข้อบ่งชีว่าเหตุการณ์ความเสียงแบบใด ที
จะต้องนํามาวิเคราะห์ RCA
กําหนดข้อบ่งชีว่าความเสียงแบบใดทีต้องนํามา
ทํา RCA เช่น ตามระดับความรุนแรง,ตามลําดับ
ความสําคัญ (ความถี x ความรุนแรง ) ตาม
บริบทขององค์กร
นําปัจจัยเชิงระบบต่างๆ เช่น เครืองมือ
สิงแวดล้อม กระบวนการ บุคลากร มาช่วย
พิจารณาหาสาเหตุทีแท้จริง เพือนําไปกําหนด
มาตรการป้ องกัน และมีการเรียนรู้ ประเมินผล
การวิเคราะห์ RCA ทีผ่านมา
การวิเคราะห์ RCA มุ่งแก้ไขทีระบบต่างๆ เพือให้
เกิดความยังยืน ในการสร้างความปลอดภัย และ
ไม่ทําให้ความเสียงเกิดซํา จึงพิจารณาระบบ
มากกว่าตัวบุคคล ตลอดจนมีการติดตาม
ประเมินผลทังการวิเคราะห์ RCA และผลที
เกิดขึนffbb :: SuradetSuradet SriangkoonSriangkoon Root Cause AnalysisRoot Cause Analysis
- 6. RCARCA คืออะไร … ?
เป็นเครืองมือทีจะช่วยให้การ
แก้ปัญหาหรือการพัฒนาคุณภาพมี
ความยังยืน ไม่เกิดเหตุการณ์ไม่พึง
ประสงค์/ความเสียงทีสําคัญซําขึนอีก
ด้วยการวิเคราะห์ให้เห็นถึง สาเหตุ
ของปัญหาทีแท้จริง/ต้นตอของ
ปัญหา (ระบบ ) มิใช่ แก้ปัญหาที
ปลายเหตุ ( บุคคล ) และนํามา
กําหนดมาตรการป้ องกันและ
พัฒนาต่อไป
เหตุการณ์
ความเสียง/AE
เหตุการณ์
ความเสียง/AE
การแก้ไขปัญหา
เฉพาะหน้า
การแก้ไขปัญหา
เฉพาะหน้า
วิเคราะห์ RCAวิเคราะห์ RCA
มาตรการการ
ป้ องกัน
มาตรการการ
ป้ องกัน
ffbb :: SuradetSuradet SriangkoonSriangkoon Root Cause AnalysisRoot Cause Analysis
- 8. อคติ การตําหนิ การกล่าวโทษ กับ RCARCA
พูดคุย ทบทวน กันอย่างไม่มีอคติต่อกัน
เพือช่วยกันลดข้อจํากัดและพัฒนาให้ดียิงขึน
ffbb :: SuradetSuradet SriangkoonSriangkoon Root Cause AnalysisRoot Cause Analysis
- 9. การทํา RCARCA ทีดี
ไม่ตําหนิ ไม่กล่าวโทษกัน
ไม่ปักใจเชือ ไม่ยึดติดกับความคิด
เดียว ว่าเป็นเช่นนัน ว่าเป็นเช่นนี
ลงลึกในการค้นหาสาเหตุ จนได้
สาเหตุทีแท้จริง
กําหนดแผนการพัฒนา มาตรการการ
ป้ องกันให้ชัดเจน มีกรอบเวลา
ทําความเข้าใจถึงความเชือมโยง และ
ความสัมพันธ์ทังกระบวนการการ
ทํางาน และบุคคล
ffbb :: SuradetSuradet SriangkoonSriangkoon Root Cause AnalysisRoot Cause Analysis
- 10. ชนิดของ RCARCA
RCARCA เชิงรับ
การวิเคราะห์หาสาเหตุเมือเกิดเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ หรือเหตุ
เกือบพลาดสู่การกําหนดมาตรการป้ องกัน
เพือลดการเกิดความเสียงซํา
ความเสียงทีนํามาวิเคราะห์
เหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ : ความรุนแรงระดับ E,F,G,H,I ตามบริบทของ
องค์กร
เหตุการณ์ความเสียงทางกายภาพ : ความรุนแรงระดับ 3,4,5 ตามบริบท
ขององค์กร
Sentinel Event : ความเสียงทีมีความรุนแรงมากทีองค์กรไม่ต้องการให้
เกิดขึน
ffbb :: SuradetSuradet SriangkoonSriangkoon Root Cause AnalysisRoot Cause Analysis
- 12. ระดับความรุนแรง การรายงาน ระยะเวลาการ
นําส่งใบรายงาน
แนวทางการ
จัดการ
ระยะเวลาการวาง
มาตรการป้ องกัน
ระยะเวลาการ
ติดตามผล
A – D
ระดับ 1 - 2
รายงานตาม
ระบบ
สามารถนําส่งได้
ทุกวัน
รวบรวมและดู
แนวโน้มว่ามี
ความถีทีสูงขึน
หรือไม่
ดูแนวโน้ม
ความถี
2 เดือน
E,F
ระดับ 3
เสียงต่อSentinel
event
รายงานตาม
ระบบ
ภายใน
72 ชัวโมง
ดําเนินการหา
สาเหตุและวาง
มาตรการ
ป้ องกัน/แก้ไข
1 สัปดาห์ 1 เดือน
G,H,I
ระดับ 4
รายงานตามระบบ
ภายใน
24 ชัวโมง
ดําเนินการ
หา RCA 1 สัปดาห์ 2 สัปดาห์
Sentinel event
ระดับ 5
รายงาน
ผู้อํานวยการ
โรงพยาบาลหรือ
ผู้แทนทราบทันที
รายงานทันที ดําเนินการ
หา RCA 1 สัปดาห์ 2 สัปดาห์
ตัวอย่างการบ่งชีการทํา RCARCA
ffbb :: SuradetSuradet SriangkoonSriangkoon Root Cause AnalysisRoot Cause Analysis
- 13. แนวทางการวิเคราะห์ RCARCA
Turning pointTurning point : การมองย้อนหลังก่อนทีจะเกิด
เหตุการณ์เพือหาจุดเปลียน ( เป็นวิธีทีง่ายสุด )
Cognitive WalkthroughCognitive Walkthrough : การมองย้อนหลัง
เหตุการณ์โดยอาศัยผู้ทีมีส่วนเกียวข้องมาช่วยบอกเล่า
Conventional WhyConventional Why : เป็นการถามโดยใช้คําถามว่า
“ทําไม ทําไม ” ซําๆกัน
Comprehensive ScanComprehensive Scan : วิธีครอบจักรวาล ทีมี
การกําหนดปัจจัยเป็นหัวข้อในการพิจารณา ได้แก่ ผู้ป่วย/
ผู้รับบริการ, ผู้ให้บริการ/ทีมงาน ,กระบวนการ,เครืองมือ/
สิงแวดล้อม,องค์กร ( เป็นวิธีทียากทีสุด ซับซ้อนทีสุด)
ffbb :: SuradetSuradet SriangkoonSriangkoon Root Cause AnalysisRoot Cause Analysis
- 14. RCA :RCA : Turning pointTurning point
คือการมองย้อนหลังของกระบวนการ
ทํางานก่อนทีจะเกิดความเสียงหรือ
เหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ จะทําให้เห็นว่า
จุดใดทีอาจเป็นประโยชน์กับผู้ป่วย
หากมีการเปลียนแปลงการตัดสินใจ
หรือการกระทําของผู้ให้บริการ
เป็นจุดเริมต้นของการนําไปสู่การจัดสิงแวดล้อม
หรือความเสียงทีไม่ซับซ้อน ทีทําโดยไม่ต้องตัง
คําถามเพือการลดข้อขัดแย้ง เช่น กรณีหลังคา
รถยนต์ผู้รับบริการชนกับทางเชือมต่อของอาคาร
เมือเข้าไปดูพบว่าไม่มีป้ ายบอกระดับความสูง จึง
แก้ไขให้มีป้ ายบอกระดับความสูงทุกทีรถวิงผ่าน
ffbb :: SuradetSuradet SriangkoonSriangkoon Root Cause AnalysisRoot Cause Analysis
- 15. RCA :RCA : Cognitive WalkthroughCognitive Walkthrough
เป็นการย้อนรอยกระบวนการโดยผู้ทีมีส่วน
เกียวข้องกับเหตุการณ์นัน มาทําความเข้าใจ
และเรียนรู้สิงทีเป็นข้อจํากัดของคนทํางานเพือ
นํามาสู่การพัฒนา/ออกแบบกระบวนการการ
ทํางานให้ดียิงขึน ทีจะไม่ให้ข้อจํากัดนันมาเป็น
อุปสรรคในการทํางาน โดย
เปิ ดใจกัน ไว้ใจกัน และให้ข้อมูลกันและกัน
ให้ผู้เกียวข้องโดยตรงลองทําซําในสถานการณ์
จําลอง และให้คิดออกมาดังๆ ว่าคิดอะไร
ต้องการอะไร รู้สึกอะไร และติดขัดอย่างไร และ
นํามาสู่การพัฒนาร่วมกัน
เชือมกับเทคนิค Turning Point คือการย้อน
รอยอดีตรงจุดหรือขันตอนทีเห็นโอกาส
ปรับเปลียนการตัดสินใจหรือการกระทําได้
ฉันช่วยเธอ เธอก็ช่วยฉัน
ค้นหาข้อจํากัด
การปฏิบัติงาน
ffbb :: SuradetSuradet SriangkoonSriangkoon Root Cause AnalysisRoot Cause Analysis
- 16. RCA :RCA : Conventional WhyConventional Why
WHYWHY
WHYWHY
WHYWHY
WHYWHY
WHYWHY
คือการใช้คําถาม WHY (ทําไม) ต่อเหตุการณ์ทีไม่พึง
ประสงค์ โดยถามซํากันหลายๆครังจนเห็นคําตอบ
ทีพอใจ นําไปสู่การแก้ไขและพัฒนา โดยเชือมต่อ
กับ Cognitive Walkthrough ซึงมีวิธีการดังนี
1. วิเคราะห์ข้อเท็จจริง โดยไปดูต้นตอของความเสียงที
เกิดขึน (จุดเปลียน )
2. วิเคราะห์หาสาเหตุของปัญหาทีแท้จริง
3. วิเคราะห์ความสัมพันธ์ โดยการถาม ทําไม ทําไม ซําๆ
กันจนได้คําตอบทีพอใจ (เช่น ใช้คําถาม “ทําไม” 5 ครัง )
4. นําสาเหตุทีได้นํามาแก้ไขหรือกําหนดมาตรการป้ องกัน
5. นําวิธีการแก้ไขและป้ องกันดังกล่าวนําไปสู่การปฏิบัติ
ffbb :: SuradetSuradet SriangkoonSriangkoon
- 17. ตัวอย่าง Conventional WhyConventional Why
ผู้ป่วยลืนล้มบริเวณห้องนําหัวฟาดพืนต้องนอนต้องมีการทํา CPR และส่งต่อ ทีม
ENV ได้นําประเด็นมาทบทวนร่วมกันกับผู้อยู่ในเหตุการณ์พบว่าพืนห้องนําเปียก
ผลกระทบ สาเหตุ
ทําไมผู้ป่วยถึงลืน Why ที 1 เพราะพืนห้องนําเปียก
ทําไมพืนห้องนําเปียก Why ที 2 เพราะก๊อกปิ ดนําใต้อ่างล้างหน้า
รัวซึมมีนําไหลออกมา
ทําไมก๊อกปิ ดนําใต้อ่างล้างหน้า
จึงรัวซึม
Why ที 3 เพราะระบบกันซึมเสีย
ทําไมระบบกันซึมเสีย Why ที 4 เพราะไม่ได้บํารุงรักษา
ดังนันสาเหตุเกิดจากไม่ได้มีการบํารุงรักษาก๊อกนําทีอยู่ในห้องนําเลย จึงนํามาสู่การ
กําหนดแผนการดูแล การบํารุงรักษาก๊อกนําทังโรงพยาบาล
ffbb :: SuradetSuradet SriangkoonSriangkoon Root Cause AnalysisRoot Cause Analysis
- 18. RCA :RCA : Comprehensive ScanComprehensive Scan
เป็นวิธีการทีได้มีการกําหนดหัวข้อ (ปัจจัย ) อย่างครอบคลุม อย่าง
กว้างๆ และนํามาตรวจสอบว่าเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ทีเกิดขึนนัน
มาสัมพันธ์กับหัวข้อดังกล่าวหรือไม่ ซึงเป็นวิธีการทีซับซ้อนทีสุด ใช้
เวลามากทีสุด แต่เป็นตาข่ายทีวิเคราะห์หาสาเหตุทีดีทีสุด
ตัวอย่างหัวข้อทีกําหนดในรายความเสียง
ผู้รับบริการ (ผู้ป่วย)
ผู้ปฏิบัติงาน (เจ้าหน้าที)
กระบวนการ
สิงแวดล้อม
การสือสาร
เครืองมือ
ตัวอย่างหัวข้อทีกําหนดในรายกลุ่มโรค
การเข้าถึงและเข้ารับบริการ
การประเมินผู้ป่วย
การวางแผน
การดูแลผู้ป่วย
การให้ข้อมูลและเสริมพลังผู้ป่วย/ครอบครัว
การดูแลต่อเนือง
ffbb :: SuradetSuradet SriangkoonSriangkoon Root Cause AnalysisRoot Cause Analysis
- 19. ผังก้างปลา กับ Comprehensive ScanComprehensive Scan
การวิเคราะห์ Comprehensive Scan ต้องอาศัยผังก้างปลา
หรือผังต้นไม้ เป็นกรอบในการวิเคราะห์หาสาเหตุ
ปัญหา
ปัจจัย/หัวข้อปัจจัย/หัวข้อปัจจัย/หัวข้อ
ปัจจัย/หัวข้อ ปัจจัย/หัวข้อ ปัจจัย/หัวข้อ
ffbb :: SuradetSuradet SriangkoonSriangkoon Root Cause AnalysisRoot Cause Analysis
- 20. ขันตอนการวิเคราะห์ผังก้างปลา
กําหนดเหตุการณ์ทีเป็นปัญหา (อาจจะมากกว่า 1 ลักษณะก็ได้)
เลือกเหตุการณ์ทีเป็นปัญหามา 1 อัน แล้วเขียนลงทางขวามือของกระดาษ
พร้อมตีกรอบสีเหลียม ( หัวปลา )
เขียนก้างปลาจากซ้ายไปขวาโดยเริมจากกระดูกสันหลังก่อน
เขียนสาเหตุหลัก ๆ (หัวข้อ/ปัจจัย) เติมลงบนเส้นกระดูกสันหลังทังบนและ
ล่าง พร้อมกับตีกรอบสีเหลียมเพือระบุสาเหตุหลัก
ในก้างใหญ่ทีเป็นสาเหตุหลักของปัญหา ให้ใส่ก้างรองลงไป ทีแต่ละปลาย
ก้างรองให้ใส่ข้อความทีเป็นสาเหตุรอง ของแต่ละสาเหตุหลัก
ในแต่ละก้างรองทีเป็นสาเหตุรอง ให้เขียนก้างย่อย ทีเข้าใจว่าจะเป็น
สาเหตุย่อย ๆ ของสาเหตุรองอันนัน
พิจารณาทบทวนว่าการใส่สาเหตุต่าง ๆ ทีมีความสัมพันธ์กันตามระดับชัน
ถูกต้องหรือไม่ แล้วใส่ข้อมูลเพิมเติมให้ครบถ้วน
ffbb :: SuradetSuradet SriangkoonSriangkoon Root Cause AnalysisRoot Cause Analysis
- 22. สรุปแนวทางการวิเคราะห์แบบ Comprehensive ScanComprehensive Scan
1. รวบรวมข้อเท็จจริงต่างๆว่า ใคร ทําอะไร ทีไหน อย่างไร
2.2. เลือกทีม/จัดตังทีม ว่าใครบ้างทีควรเข้ามาร่วมในการทํา RCARCA
เช่น
ผู้ทีเกียวข้องใกล้ชิด และมีรู้เกียวกับเรืองนันเป็นอย่างดี
ผู้ทีได้รับประโยชน์จากการเปลียนแปลง
ผู้ทีมีส่วนสําคัญในความสําเร็จต่อการเปลียนแปลง
ผู้ทีมีความรู้ในเรืองราวนันๆ
ffbb :: SuradetSuradet SriangkoonSriangkoon Root Cause AnalysisRoot Cause Analysis
- 24. 4. กําหนดหาปัจจัย/หัวข้อทีเกียวข้อง (Contributing factors) เช่น
ผู้ป่วย เจ้าหน้าที สิงแวดล้อม กระบวนการ การสือสาร เครืองมือ
5. สาเหตุเบืองต้นมีอะไรบ้าง ถามคําถามด้วย WHY
สาเหตุเบืองต้น คือสิงทีกระทําหรือไม่กระทําทีเบียงเบนไปจากแนวทาง
ทีวางไว้ทีสามารถเชือมโยงกับเหตุการณ์ทีไม่พึงประสงค์ทีเกิดขึน
เช่น
- ขาดการเฝ้ าระวังทีเหมาะสม - ขาดการประเมินผู้ป่วยก่อนผ่าตัด
- วินิจฉัยล่าช้า - ไม่ปฏิบัติตามทีกําหนดไว้
- อุปกรณ์ชํารุด - ฉีดยาผิดตําแหน่ง
- ข้อมูลไม่ครบถ้วน - ประเมินความเสียงผิดพลาด
ffbb :: SuradetSuradet SriangkoonSriangkoon Root Cause AnalysisRoot Cause Analysis
- 25. 6. จากสาเหตุเบืองต้นดังกล่าวอะไรคือสาเหตุเบืองหลัง
7. อะไรคือ Root causeRoot cause ของเหตุการณ์ทีเกิดขึน (รากเหง้าของปัญหา )
8. พัฒนาแนวทางแก้ไขปัญหา และวางแผนการพัฒนา และติดตาม
เรียนรู้ ประเมินผล อย่างเป็นรูปธรรม ดังภาพตัวอย่าง
ffbb :: SuradetSuradet SriangkoonSriangkoon Root Cause AnalysisRoot Cause Analysis
- 27. ดังนันแล้วการวิเคราะห์ RCARCA ไม่ใช่
เรืองยาก เพียงแต่ต้องอาศัย การ
เปิ ดใจซึงกันและกัน ไม่มีอคติ ไม่
กล่าวโทษ ไม่ตําหนิ มุ่งแก้ไขทีตัว
ระบบ มากกว่าตัวบุคคล อีกทัง
เลือกแนวทางในการวิเคราะห์ให้
เหมาะกับปัญหา/ความเสียง/
เหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ทีเกิดขึน
เพือลดข้อโต้แย้ง ข้อขัดแย้ง ซึง
เชือมันว่า การทํา RCARCA ก็จะ
ประสบความสําเร็จ และเป็นสุขครับ
ffbb :: SuradetSuradet SriangkoonSriangkoon Root Cause AnalysisRoot Cause Analysis