2. MISJA
CZYLI PO CO SIĘ ZEBRALIŚMY
M
ISJĄ STOWARZYSZENIA
TOPOGRAFIE JEST WZMACNIANIE
TOŻSAMOŚCI KULTUROWEJ
ŁODZI POPRZEZ ORGANIZACJĘ
WYDARZEŃ OŻYWIAJĄCYCH
OFERTĘ KULTURALNĄ
I PRZYPOMINAJĄCYCH
O KLUCZOWYCH WYDARZENIACH
Z PRZESZŁOŚCI MIASTA.
3. ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Stowarzyszenie, istnieje od
2007 r. Skupia ludzi, którzy
uwierzyli w Łódź i chcą
działać na rzecz swojego
miasta.
spis treści////////////////////
2. Powiedzieć miasto? Rozmowa z Agatą Zysiak,
przewodniczącą Stowarzyszenia Topografie
5. Miejski Punkt Kultury PREXER-UŁ
6. III Festiwal Miastograf
8. Powiedzieć miasto – łódzkie historie mówione
9. Portal Miejscownik.org - Łódź miejscami opisana
10. II Spotkania Fotografii Awangardowej Lomografie
11. Edukacja Regionalna 2.0
12. Gry miejskie
15. Inne działania Stowarzyszenia Topografie
16. O Stowarzyszeniu Topografie
4. Powiedzieć miasto?
Rozmowa z Agatą Zysiak,
przewodniczącą
Stowarzyszenia Topografie
Rozmawia Karolina Pawlak
Miesięcznik studencki „Łódź UP”, nr 1/2011 (1)
A
GDYBY TAK STWORZYĆ WIRTUALNĄ MAPĘ MIASTA, NA
KTÓREJ KAŻDY ŁODZIANIN MÓGŁBY ZAZNACZAĆ WAŻNE
DLA SIEBIE MIEJSCA, DODAWAĆ ZDJĘCIA I OSOBISTE
HISTORIE TWORZĄC SWOJE PRYWATNE MIASTO? TRZY LATA
TEMU IDEA TA ZAINSPIROWAŁA GRUPĘ STUDENTÓW DO POWOŁANIA
STOWARZYSZENIA. TAK POWSTAŁO STOWARZYSZENIE TOPOGRAFIE
I STRONA MIEJSCOWNIK.ORG. Z CZASEM POJAWIAŁY SIĘ KOLEJNE
POMYSŁY, A W PAŹDZIERNIKU ZESZŁEGO ROKU ROZPOCZĄŁ SIĘ NOWY
ROZDZIAŁ W HISTORII STOWARZYSZENIA. DZIĘKI MECENATOWI
UNIWERSYTETU ŁÓDZKIEGO W DAWNEJ FABRYCE PROJEKTORÓW
PRZY UL. POMORSKIEJ TOPOGRAFIE URUCHOMIŁY MIEJSKI PUNKT
KULTURY PREXER-UŁ, NOWĄ PRZESTRZEŃ POŚWIĘCONĄ TEMATYCE
MIEJSKIEJ I FILMOWEJ.
2
5. KIM JESTEŚCIE?////////////////////////////// rzezimieszkowi Ślepemu Maksowi, ale też – na zapro-
szenie innnych instytucji, ostatnio dla Teatru Jaracza
Agata Zysiak: Lubimy o sobie mówić, że jesteśmy grupą i Muzeum Sztuki. Gra muzealna poświęcona była Włady-
ludzi, którzy uwierzyli w Łódź. Członkowie Stowarzysze- sławowi Strzemińskiemu, nawiązując do jego walczącej Po prawie 2
nia to absolwenci i studenci socjologii, kulturoznawstwa, postawy artystycznej. Jedno z zadań mieściło się w pod- miesiącach wzmożonej
geografii i kilku innych kierunków, ale wszystkich nas ziemnych polu paintballowym pod starym miastem i po- pracy fizycznej
łączy zainteresowanie tematyką miejską i Łodzią. Po- legało na obronie obrazów mistrza przed atakami so- członków i przyjaciół
stanowiliśmy, że to będzie nasze miejsce na ziemi i chce- crealistów. No i w końcu – kończąc wyliczanie naszych Stowarzyszenia,
my wzmacniać jego tożsamość kulturową organizując działań – Miejski Punkt Kultury Prexer-UŁ, na którym zdrapaniu wielu
atrakcyjne wydarzenia ożywiające ofertę kulturalną od niedawna skupia się większość naszej energii... warstw farby,
i przypominające o kluczowych wydarzeniach z prze- zakitowaniu okien,
szłości miasta. CZYLI TU, GDZIE TERAZ SIEDZIMY. DŁUGA NAZWA, O CO szpachlowaniu,
CHODZI?/////////////////////////////////// skrobaniu, czyszczeniu
A KONKRETNIE?/////////////////////////////// i innym pracach
AZ: Długa, bo to złożona historia. Od kilku lat przy róż- remontowych otwarty
AZ: Prowadzimy portal Miejscownik.org, organizujemy nych inicjatywach współpracujemy z Uniwersytetem został Miejski Punkt
Festiwal „Miastograf”, festiwal fotografii lomo „Lomo- Łódzkim. Razem zorganizowaliśmy w 2008 r. festiwal Kultury Prexer-UŁ.
Miastograf, i dwie gry
miejskie, a teraz przymie-
rzamy się do drugiej od-
słony „Powiedzieć miasto”,
w której rozmawiać bę-
grafie”, prowadzimy też programy z zakresu edukacji dziemy z osobami pamiętającymi początki UŁ. Tymcza-
regionalnej i naukowe projekty poświęcone Łodzi takie sem, w związku z modernizacją Palmy, zrezygnowano
jak „Powiedzieć miasto – łódzkie historie mówione” po- z prowadzenia zajęć w budynku dawnego Prexera i do-
legający na nagrywaniu rozmów z najstarszymi miesz- staliśmy propozycję zaadaptowania tej przestrzeni na
kańcami miasta. Jako pierwsi, i chyba na razie jedyni, cele kulturalne. W sierpniu zeszłego roku sfinalizowali-
zaczęliśmy robić w Łodzi gry miejskie. To coś pomiędzy śmy umowę i po prawie 2 miesiącach wzmożonej pracy
grą terenową a happeningiem artystycznym i akcją fizycznej członków i przyjaciół Stowarzyszenia, zdrapa-
edukacyjną. Gry odpowiadają na potrzebę mieszkańców, niu wielu warstw farby, zakitowaniu okien, szpachlowa-
aby poznać swoje otoczenie i jego przeszłość a jedno- niu, skrobaniu, czyszczeniu i innym pracach remonto-
cześnie dobrze się przy tym bawić. Organizujemy gry wych, 8 października 2010 roku został otwarty Miejski
własne takie jak „Łap złodzieja” poświęcona bałuckiemu Punkt Kultury Prexer-UŁ. Ofertę działającego tam Kina
3/
6. Cytryna uzupełniliśmy o galerię, pracownię badań nad wiście można narzekać na jakość życia w mieście, ale
miastem, a teraz przygotowujemy się do otworzenia tam daje to tylko sygnał aby próbować coś zmienić. Inaczej,
klubokawiarni. W ten sposób powstał związany z uniwer- zamiast narzekać, lepiej się wyprowadzić.
sytetem nowy punkt na kulturalnej mapie Łodzi.
MASZ TU SWOJE ULUBIONE MIEJSCA?//////////////
TO WYJAŚNIA WIĘKSZĄ CZĘŚĆ NAZWY. A SKĄD TAM
PREXER?///////////////////////////////////// AZ: Dzisiaj przede wszystkim Prexer. Wszyscy w Stowa-
rzyszeniu odpowiemy tak samo, bo to jest ten kawa-
AZ: Łódzkie Zakłady Kinotechniczne Prexer to nieco łek Łodzi, ten punkt na jej mapie, który możemy sami
zapomniany element Łodzi filmowej. Pamiętamy kształtować. Oczywiście też osiedle - ja wychowałam
o Wytwórni Filmów Fabularnych
i Szkole Filmowej, ale już nie o tym,
KLUBOKAWIARNIA, GALERIA, KINO,
PREXER:
że w Łodzi mieściła się również
jedyna w Polsce fabryka projek-
torów filmowych. Tu w 1948 r. PRACOWNIA BADAŃ NAD MIASTEM
powstał pierwszy polski projek-
tor, tu też powstawały również
domowe rzutniki bajek Ania, Baj-
ka czy Jacek. Bez Prexera uboższa byłaby nie tylko się na Stokach i jestem bardzo z nimi związana – Plac
polska kinematografia, ale również dzieciństwo wielu Wolności, Stary rynek i starsza cześć miasta. Łodzi cały
pokoleń Polaków. Same zakłady powinny również po- czas zarzuca się brak jednolitego historycznego cen-
wrócić na mapę Łodzi filmowej. Program Punktu skupi trum. Uważam, że bardzo dobrze, że go nie ma. To nas
się na dwóch obszarach: filmie i mieście. Organizować odróżnia i identyfikuje zarazem.
będziemy spotkania o tematyce miejskiej, wystawy
i projekcje filmowe uzupełnione o koncerty i impre- PRZYJĘŁO SIĘ, ŻE STARY ROK KOŃCZYMY ROBIĄC PLANY
zy taneczne. Niegdyś budowano tu projektory, dziś NA NADCHODZĄCY. JEST COŚ, CZEGO MOGLIBYŚMY ŻY-
chcemy projektować kulturę. CZYĆ MIASTU?///////////////////////////////
DZIŚ WŚRÓD MŁODYCH LUDZI CZĘSTO DOMINUJE POSTA- AZ: To miasto ma ogromny potencjał. Życzenia kieru-
WA „NIECHCEMISIE”. JAK TO JEST, ŻE WAM SIĘ CHCE?/// ję do mieszkańców, żeby umieli i chcieli go rozpoznać.
Myślę zwłaszcza o tych, którzy zastanawiają się czy wy-
AZ: Kiedy dwanaście osób po pracy przychodzi szlifo- jechać po zrobieniu dyplomu i tych, którzy zastanawiają
wać tynk czy skrobać farbę ze ścian też sobie zadaję to się, czy nie warto tu przyjechać studiować. Brakuje nam
pytanie. Tak zwana praca społeczna przynosi chyba po lokalnego patriotyzmu, szacunku do miejsca i do samych
prostu olbrzymią satysfakcję. Mamy poczucie, że robimy siebie. Bo jeśli nie ma w nas przekonania, że miejsce w któ-
coś ważnego nie tylko dla siebie, ale i miasta. I w koń- rym żyjemy jest wartościowe, to trudno będzie nam wo-
cu, patrząc na Prexer, możemy zobaczyć efekty naszej kół niego budować swoje życie. A gdzie się żyje ciekawiej
trzyletniej pracy. Mamy poczucie, że razem jesteśmy niż w Łodzi?
w stanie zrobić coś wyjątkowego. To daje kopa.
/////////////////////////////////////////
LUBISZ ŁÓDŹ?////////////////////////////////
AZ: Nigdzie się tak dobrze nie czuję. Mieszkałam za gra-
nicą, ale zawsze tu wracam, bo zdaję sobie sprawę, że
takie miejsce każdy z nas ma tylko jedno. Każde po-
dwórko, ulica jakoś wiążą się z naszym życiem. Oczy-
Projektujemy kulturę
od 1944 r.
4
7. Miejski Punkt Kultury
PREXER-UŁ
Otwarcie 8 października 2010 r.
W
sierpniu 2010 r. przedstawiciele
Stowarzyszenia Topografie i Uni-
wersytetu Łódzkiego podpisali
umowę, która przekazywała Stowa-
rzyszeniu w użytkowanie część dawnej fabryki
projektorów Prexer przy ul. Pomorskiej 39/41.
/
Po prawie 2 miesiącach wzmożonej pracy fizycznej
członków i przyjaciół Stowarzyszenia, zdrapaniu wie-
lu warstw farby, zakitowaniu okien, szpachlowaniu,
skrobaniu, czyszczeniu i innym pracach remonto-
wych, 8 października 2010 r. został otwarty Miejski
Punkt Kultury PREXER-UŁ. Oferta działającego tam
Kina Cytryna została uzupełniona o galerię i pra-
cownię badań nad miastem. W 2011 r. ruszyć ma
klubokawiarnia. Program Punktu skupi się na dwóch
obszarach: filmie i mieście. Organizować będziemy
spotkania o tematyce miejskiej, wystawy i projekcje
filmowe uzupełnione o koncerty i imprezy, dużo uwagi „PIERWSZY PROJEKTOR NA POLECENIE ÓWCZESNEGO DYREKTORA
poświęcając współpracy ze środowiskami akademic- FILMU POLSKIEGO, ALEKSANDRA FORDA, ZOSTAŁ ZAINSTALOWANY
kimi. Niegdyś składano tu projektory, dziś chcemy W SZKOLE FILMOWEJ. W LUTYM 1946 R. NASTĄPIŁA UROCZYSTA
projektować kulturę. PROJEKCJA W OBECNOŚCI DYREKTORA I ZAPROSZONYCH GOŚCI.
PO UDANEJ PROJEKCJI FORD PODSZEDŁ DO APARATU I KLEPIĄC
ŁÓDZKIE ZAKŁADY LATARNIĘ POWIEDZIAŁ: “OTO NASZE NOWO NARODZONE DZIECKO!”
KINOTECHNICZNE PREXER
taśmy. W 1947 r. ruszyła seryjna produkcja pierwsze-
To nieco zapomniany element Łodzi filmowej. Zalążek go polskiego projektora. W ciągu ostatniego półwiecza
największej w powojennej Polsce fabryki obsługującej produkowano tu projektory 35, 16 i 8 mm, popularne
przemysł kinowy powstał w 1944 r. Jako część oddzia- rzutniki bajek, kserokopiarki oraz... broń i kołowrotki.
łu filmowego przy 1. Dywizji Piechoty im. Tadeusza Ko- Zakłady zlikwidowano w 1990 r., a budynek stał się wła-
ściuszki. Wkrótce oddział, a z nim łódzkie zakłady, wcie- snością Uniwersytetu Łódzkiego.
lono do utworzonego w 1945 r. „Filmu Polskiego”. Jego
szefem został kapitan Aleksander Ford, późniejszy reży- www.prexer.org
ser „Krzyżaków”. Pracowników ŁZK nazywano “rycerza-
mi krzyża maltańskiego”, od nazwy jednego z elemen- //////////////////////////////////////////
tów budowy projektora, umożliwiającego skokowy ruch
Mecenasem Miejskiego Punktu
Kultury Prexer-UŁ jest:
5/
8. III Festiwal Miastograf
M
IASTOGRAF to interdyscyplinarna impreza LIMITOWANA SERIA KOSZULEK
prezentująca działania inspirowane lub GREGORA GONSIORA
związane z miastem. Projekcje filmowe,
projekty artystyczne, dyskusje i koncerty Gregor Gonsior zaprojektował również limitowaną
odbywające się w czasie Miastografu pokazują, że serię koszulek Miastografu. Koszulki były nie tylko
miasto to nie tylko przestrzeń materialna, zgroma- formą promocji Festiwalu, ale też „wyjścia” wystawy
dzenia budynków i ulic, ale też przestrzeń wyobraźni w miasto. Każdorazowe założenie t-shirtu staje się
i działania. ulicznym performensem, pokazującym, że Łódź jest
przestrzenią artystyczną, w której sztuka dotyka
PREQUEL: każdej dziedziny życia. Można je było kupić m.in. w Mu-
POSTINDUSTRIALNA WYCIECZKA DO ŻYRARDOWA zeum Sztuki w Łodzi i w Centrum Sztuki Współczesnej
22 SIERPNIA Zamek Ujazdowski w Warszawie.
//////////////////////////////////////////////
Jako zapowiedź trzecie edycji Miastografu – odbyła
Wsparcie: się wycieczka do Żyrardowa szlakiem architektury
postindustrialnej. Przykład Żyrardowa pokazuje, w ja-
kim kierunku powinna iść Łódź, jeśli chce ocalić swoją
tożsamość. W czasie wycieczki uczestnicy mogli zo-
baczyć zabytkową osadę fabryczną, zwiedzić Muzeum
Mazowsza Zachodniego oraz spotkać się z przed-
stawicielami urzędu miasta i posłuchać o projekcie
systematycznej rewitalizacji miasta.
///////////////////////////////////////////////
WERNISAŻ WYSTAWY GREGORA GONSIORA
8 PAŹDZIERNIKA
Pierwsza indywidualna wystawa Gregora Gonsiora,
projektanta mody i twórcy street artu połączona
z otwarciem Miejskiego Punktu Kultury PREXER-UŁ. Koncert zespołu „Mama Selita”
Partner: Instalacja przygotowana przez łódzkiego artystę była
swoistym recyklingiem przedmiotów porzuconych
przez mieszkańców miasta. Gonsior przez dwa lata
zbierał przedmioty, które łodzianie uznali za odpadki
i wystawiali na śmietnikach, by skonstruować z nich
wychodzącą w przestrzeń miasta wystawę.
////////////////////////////////////////////////
6
9. ŁÓDŹ SYMPHONY w budowaniu nowego” (koncepcja: Jakub Zasina) po- Wernisaż wystawy
- RETROSPEKTYWA PETERA HUTTONA święcone rewitalizacji m.in. na przykładzie projektu Gregora Gonsiora,
9 PAŹDZIERNIKA przebudowy stolicy Niemiec. Wykłady były uzupełnione łódzkiego streetartowca
projekcją filmu „Hawana. Nowa sztuka obracania w ruinę” i projektanta mody
Pierwsza polska retrospektywa filmów Petera Huttona Floriana Borchmeyer (Niemcy, 2006).
- amerykańskiego artysty, reżysera, dokumentalisty, ///////////////////////////////////////////////
twórcy, który najbardziej znany jest z poetyckich fil-
mowych obrazów miast i krajobrazów całego świata. www.miastograf.pl
Łódzka projekcja obejmowała miejskie filmy artysty,
w tym „Lodz Symphony”, efekt wizyty w tym mieście /////////////////////////////////////////
na początku lat 90, oraz filmy o Nowym Jorku i San
Francisco. Wyświetlane z taśmy 16 mm, nieme doku-
menty amerykańskiego awangardzisty urzekły widzów
swoją zmysłowością, dyskretnym i bezpośrednim spoj-
rzeniem na miasto .
Ponadto w ramach Festiwalu Miastograf odbyły się
koncerty zespołów „Mama Selita”, „Maszyny” oraz DJ-a
Beetlejuice jak również spotkanie wokół książki Janusza
Dunina „W Bi-ba-bo i gdzie indziej”. Festiwal zakończyło
seminarium „Dziedzictwo czy dziwactwo – przeszłość
Limitowana
seria koszulek
zaprojektowanych
przez Gregora
Gonsiora
7/
10. Powiedzieć miasto
– łódzkie historie mówione
W
maju 2010 r. ruszył interdyscyplinarny Wernisaż wystawy podsumowującej projekt odbył się
projekt gromadzenia pamięci łodzian. 11 grudnia w Miejskim Punkcie Kultury PREXER-UŁ.
Historia ludzkiego życia, żywa pamięć W czasie spotkania można było porozmawiać z roz-
poszczególnych osób zachowuje w sobie mówcami projektu, posłuchać i przeczytać najciekaw-
to, co umyka nauce. Umyka, odchodząc w zapomnie- sze fragmenty wywiadów oraz obejrzeć towarzyszące
nie. Powiedzieć miasto to próba uchwycenia pamięci im materiały wizualne. Zdigitalizowane materiały są
Łodzi, jej subiektywnego obrazu przechowywanego dostępne na stronie:
przez mieszkańców. Poprzez wywiady z najstarszymi
mieszkańcami, miał on na celu dotarcie do faktów www.miejscownik.org
i wspomnień, które w żaden inny sposób nie doczekają
się uchwycenia i zachowania. /////////////////////////////////////////
W dniach 29-30 maja odbyło się w Łodzi seminarium
naukowe z udziałem specjalistów w dziedzinie historii
mówionej z takich instytucji jak Ośrodek Karta w War- ZASADY
szawie czy Brama Grodzka w Lublinie. Powstał zespół
badawczy zajmujący się przeprowadzaniem wywiady 1. HISTORIĄ JEST WSZYSTKO, CO SIĘ WYDA-
z najstarszymi mieszkańcami Łodzi. Przygotowywany RZYŁO
jest cyfrowy podręcznik historii mówionej.
2. KAŻDY Z NAS MA WAŻNĄ HISTORIĘ DO
OPOWIEDZENIA
3. HISTORIĄ JEST TO, CO SIĘ PRZEŻYŁO
(A WIĘC NIE TYLKO FAKT, ALE TAKŻE STO-
SUNEK EMOCJONALNY DO NIEGO, JEGO
INTERPRETACJA)
8
Wsparcie:
11. Portal Miejscownik.org
- Łódź miejscami opisana
M
iejscownik.org (dawniej: Topografie.pl) to Wsparcie:
nowa odsłona wirtualnej mapy Łodzi two-
rzonej przez samych mieszkańców. Każdy
łodzianin może zaznaczać ważne dla siebie
miejsca, dodawać zdjęcia i osobiste historie, tworząc
swoje prywatne miasto i dzieląc się nim z innymi. Por-
tal wykorzystywany jest również w grach miejskich
i projektach naukowych Stowarzyszenia.
Celem portalu „Miejscownik.org” jest stworzenie prze-
strzeni, która zbierać będzie prywatne, nieoficjalne
wspomnienia i pamiątki dotyczące miasta. Wszystkie
zgromadzone informacje przyporządkowywane są do
konkretnych miejsc w przestrzeni poprzez mapę oraz
podzielone na grupy tematyczne. Każdy użytkownik po
zalogowaniu może redagować portal, tworzyć podstro- Partner:
ny dotyczące konkretnych miejsc, dodawać informacje,
własne opowieści oraz zdjęcia. Historia zawsze tworzy
się w jakimś miejscu. Dzięki portalowi „Miejscownik.org”
każde wspomnienie o Łodzi znajdzie swoje.
CYFROWE
ARCHIWUM PAMIĘCI
Wernisaż wystawy www.miejscownik.org
podsumowującej
projekt „Powiedzieć /////////////////////////////////////////
miasto”
PAMIĘTAM DOKŁADNIE, JAK BYŁA ŁÓDŹ BYŁA SZARA, I TO ŻYCIE BYŁO
MOWA O TYM, ŻE JEST ZA MAŁO SZARE, NATOMIAST PÓŹNIEJ NA
PROFESORÓW. NIE BYŁO LEKARZY, UCZELNI [W WYŻSZEJ SZKOLE SZTUK
NIE BYŁO PRAWNIKÓW, NIE BYŁO PLASTYCZNYCH] NAGLE BUCHNĘŁO
INŻYNIERÓW, NIE BYŁO CHEMIKÓW, WE MNIE PEŁNĄ PALETĄ KOLORÓW.
NIE BYŁO... WSZĘDZIE BYŁY BRA- BYŁEM ZACHŁYŚNIĘTY TYM... TEN
KI. NIKOGO NIE BYŁO PRZED NAMI, NEOPLASTYCYZM I TE MONDRIANOW-
BYŁO PUSTE POLE DZIAŁANIA, MY- SKIE JAKIEŚ TAKIE KIERUNKI, KTÓRE
ŚMY WCHODZILI WSZĘDZIE, GDZIE- WTEDY JESZCZE BYŁY, BARDZO PRZE-
ŚMY CHCIELI WŁAŚCIWIE, TRZEBA KONYWAŁY I WŁAŚCIWIE JESTEM
SIĘ BYŁO TYLKO DOBRZE TRZYMAĆ. TROCHĘ UKSZTAŁTOWANY JESZCZE
PRZEZ MYŚLENIE TAMTYCH LUDZI.
> ADAM BUKOWCZYK > KAZIMIERZ PLISZKA
9/
Partnerzy:
12. II Spotkania Fotografii
Awangardowej Lomografie
L
omografia to odmiana fotografii, która swoją
nazwę wzięła od radzieckiego aparatu „Łomo”,
ponownie odkrytego na świecie na początku
lat 90. Zdjęcia lomo wyróżniają się jaskrawymi
kolorami, niemożliwymi do uzyskania w żaden inny
sposób oraz delikatnymi prześwietleniami i brakiem
ostrości.
Po sukcesie Łódzkich Spotkań Fotografii Awangardo-
wej Lomografie w 2009, które odbyły się w czasie
II Festiwalu Miastograf stowarzyszenie postanowiło
poświęcić tej formie sztuki zupełnie odrębną imprezę.
Spotkania Lomografie poprzedził konkurs “Lomogra-
fie za burtą, czyli zdjęcia Łodzi spoza Łodzi” mający
ukazać nasze miasta z perspektywy aparatów Lomo.
Wystawa „PoLOMOland”
w Manufakturze
- 12,5 tys. zdjęć
Z prac konkursowych powstała wystawa lomograficzna na której zostali ogłoszeni zwycięzcy tegorocznego
„PoLOMOland” w formie labiryntu złożonego z 12 500 konkursu. Wręczeniu nagród, które odbyło się 18 wrze-
zdjęć, które można było oglądać od 17 września do śnia w Cafe Foto 102, towarzyszyły koncerty zespołów
10 listopada w łódzkiej Manufakturze. “Maszyny” oraz “Wolfgang in a Truck”.
W programie znalazła się również projekcja filmu pro- www.lomujlodz.pl
dukcji BBC - “The Lomo camera - shoot from the
hip” oraz impreza Lomograficzny Krok dla Łódzkości, /////////////////////////////////////////
Wsparcie: Partnerzy:
10
13. Edukacja
Regionalna 2.0
S
towarzyszenie Topografie od lat realizu-
je przedsięwzięcia z zakresu edukacji re-
gionalnej. W 2010 r. zorganizowany został
cykl szkoleń dla nauczycieli łódzkich szkół
wszystkich stopni, mający urozmaicić i unowo-
cześnić ofertę edukacji regionalnej dla uczniów.
Nauczycielom zaproponowane został y nieszablo-
nowe pomysł y edukacyjne na to, jak wykorzystać
przestrzeń miejską i nowoczesne technologie anga-
żujące młodych łodzian i wpł ywających na zmianę
ich sposobu postrzegania miasta. W tegorocznej
edycji projektu wzięło udział 40 nauczycieli.
Na szkolenia trwające od 2 października do 7 listo-
pada składał y się:
wykłady: Marka Janiaka – wykładowcy Instytutu
Architektury i Urbanistyki na Politechnice Łódzkiej
i prezesa Fundacji Ulicy Piotrkowskiej, Piotra Ma-
chlańskiego – przewodnika łódzkiego oddziału PTTK
i autora wielu publikacji o Łodzi oraz Krzysztofa
Stefańskiego – historyka sztuki i profesora Uniwer-
sytetu Łódzkiego. Podczas wykładów nauczyciele
poznawali historię miasta, dowiadywali się, dlaczego
Łódź jest wyjątkowa pod względem urbanistycznym
oraz zapoznawali się z najważniejszymi zabytkami
ulicy Piotrkowskiej;
spacery po Łodzi: prowadzone przez Piotra Ma-
chlańskiego i Joannę Podolską, dziennikarkę Gazety
Wyborczej i autorkę spacerowników łódzkich. Odby-
ła się wycieczka patriotyczna po dzielnicy Polesie,
po Księżym Mł ynie pokazujący fabryczną stronę
miasta oraz po „Łodzi żydowskiej”.
spotkania z członkami Stowarzyszenia Topografie,
którzy dzielili się z nauczycielami swoim doświad-
czeniem w tworzeniu gier miejskich i edukacji re-
gionalnej. Ćwiczenia zakończył y się stworzeniem
przez nauczycieli własnej gry miejskiej.
/////////////////////////////////////////
11 /
14. Gry miejskie
S
towarzyszenie Topografie jest pionierem gier miejskich w Łodzi. Gry miejskie
to forma rozrywki będąca połączeniem podchodów i gier terenowych oraz
happeningu artystycznego. Gry odpowiadają na potrzebę mieszkańców,
aby poznać swoje otoczenie i jego przeszłość a jednocześnie dobrze się
przy tym bawić. Pozwalają sprawdzić, kto najlepiej zna historię miasta, jego ulice, place
i tajemnicze zaułki. Organizatorów i graczy łączy jedno – zamiłowanie do własnego
miasta jako żywego tworu, z którym można się zaprzyjaźnić.
ŁÓDŹBÓJ
– INTERNETOWA GRA MIEJSKA
Najdłuższa i najbardziej rozbudowaną z gier miejskich
odbywających się w Łodzi, jedną z większych w kraju.
Do rozgrywki odbywającej się między 17 kwietnia
a 1 maja zgłosiło się 38 drużyn - łącznie 135 gra-
czy. Główną nagrodą w ŁódźBoju był widokowy lot
nad miastem. ŁódźBój nie tylko dostarczał świetnej
zabawy, ale wspierał też popularyzację wiedzy regio-
nalnej wśród młodzieży. Wykorzystując internet oraz
nowe narzędzia w telefonach komórkowych (fotokody,
bluetooth) młodzi ludzie poznawali historię swojego
miasta od jego powstania jako rolniczej osady, poprzez
rozwój przemysłu w XIX w. po wydarzenia najnowsze.
Przez dwa tygodnie do wykonania mieli ponad 60
zadań publikowanych na portalu Topografie.pl. Musieli
również rozwiązać zadania dotyczące geografii, bio-
logii czy architektury. Wszystkie wyzwania stawiane
przed graczami były konsultowane z nauczycielami
oraz ekspertami w dziedzinie historii i kultury Łodzi.
Po zakończeniu ŁódźBoju powstały broszury meto-
dyczne dla nauczycieli wyjaśniające, jak przeprowadzić
taką grę samodzielnie. Materiały są udostępnione na
licencji creative commons, korzystanie z nich jest
bezpłatne.
///////////////////////////////////////////////
Jedna z największych gier miejskich w kraju
12
15. INSYNUŁACJE
– POSZUKIWANIA XIII WYDZIAŁU
<
29 MAJA
Pałac Biedermanna, sobota 29 maja, godziny wie-
czorne. Do sali pełnej niestrudzonych poszukiwaczy
prawdy wkracza zrozpaczona siostra Marcina Dębow-
skiego - studenta, który wpadł na trop XIII Wydzia-
łu Uniwersytetu Łódzkiego i zaginął w tajemniczych
okolicznościach. Opowiada o porwaniu i śledztwie
prowadzonym przez jej brata. Błaga o pomoc w jego
odnalezieniu. Tak rozpoczyna się gra miejska InsynU-
Łacje. Gra stworzona na zaproszenie Uniwersytetu
Łódzkiego z okazji 65-lecia uczelni. 14 grup graczy
<
w czasie ponad czterogodzinnej zabawy miało odkryć
najbardziej skrywaną tajemnicę łódzkiej uczelni.
//////////////////////////////////////////////// POŻERACZE CZASU tramwajowa gra miejska
18 WRZEŚNIA
DOBRODZIELNI Z TWOJEJ DZIELNI
3 PAŹDZIERNIKA W czasie gry zorganizo-
wanej na zlecenie Miej-
Gra organizowana w ramach Festiwalu Wolnej Kultury skiego Przedsiębiorstwa
przybliżała postacie łódzkich społeczników, a zada- Komunikacyjnego w Łodzi
niem graczy było odnalezienie lekarstwa na tajemni- około 50 graczy mierzyło
czy wirus ociosidad (hiszp. zniechęcenie). Ponad 40 się z problemem spóź-
uczestników miało za zadanie powstrzymać panującą niających się tramwa-
w mieście epidemię powodującą spadek chęci do dzia- jów. Wszystkiemu winni
łania, znieczulicę i lenistwo. Każdy dotyczyło realnych byli Pożeracze Czasu
problemów społecznych. Nagrodą-niespodzianką była – kreatury, które jeździły
możliwość przekazania darów wybranym przez graczy w tramwajach i wykra-
świetlicom środowiskowym. dały motorniczym czas.
Wśród zadań, jakie wio-
dły do Pożeraczy były m.in.
narysowanie laurki dla
motorniczego, zaśpiewa-
nia piosenki w tramwaju,
zrobienie zdjęcia z pasa-
żerami.
//////////////////////
///////////////////////////////////////////////
< Projekt został zrealizowany INSYNUŁACJE, partner: DOBRODZIELNI Z TWOJEJ POŻERACZE CZASU, partner:
w ramach programu Akademia DZIELNI, partner:
Orange. Sponsorem głównym była:
Partnerzy:
16. POMARAŃCZOWA REWOLUCJA JA RACZej NIE ZABIŁEM
12 LISTOPADA 10 PAŹDZIERNIKA
Trzecia odsłona patriotycznych gier miejskich orga- Gra była jednym z elementów promocji nowej inicja-
nizowanych wraz ze Związkiem Harcerstwa Rzeczy- tywy Teatru Jaracza - festiwalu „New Classics of
pospolitej z okazji Święta Niepodległości 11 Listopada. Europe”. W Teatrze Jaracza popełniono zbrodnię –
Tegoroczna edycja gry związana była z działalnością podczas próby zginął jeden z aktorów. Zadaniem 30
Ożywienie ducha łódzkiej Pomarańczowej Alternatywy, która prowa- graczy, którzy zakwalifikowali się do gry w teatrze,
Pomarańczowej Alternatywy dziła bardzo aktywną działalność antysystemową było przeprowadzenie śledztwa w murach tej instytucji.
w latach 80. Kilkadziesiąt drużyn (około 300 osób!) Sprawa została wyjaśniona, a uczestnicy skorzystali
musiało, prócz aktywności typowych dla Pomarańczo- z niezwykłej okazji odwiedzenia na co dzień niedo-
wej Alternatywy (komiczne happeningi i demonstracje), stępnych zakamarków teatru. Rozgrywkę w teatrze
wykonywać codzienne czynności czasów PRL, takie jak poprzedził etap wstępny podczas którego gracze pisali
stanie w kolejkach w sklepie czy handel z cinkciarzami. swój scenariusz, projektowali plakat, mieli także okazję
Mogli również spróbować „smaków epoki”, zagrać na spróbować sił na scenie.
koncercie punk rockowym czy też odbyć kurs prze- ///////////////////////////////////////////////
mówień partyjnych.
/////////////////////////////////////////////// gra we współpracy
z Teatrem Jaracza
w Łodzi
grAwangarda - GRA MIEJSKA POŚWIĘCONA
WŁADYSŁAWOWI STRZEMIŃSKIEMU
GRUDZIEŃ
Pierwsza artystyczna gra miejska w Łodzi zorganizo-
wana została na zaproszenie Muzeum Sztuki z okazji
wystawy “Powidoki życia. Władysław Strzemiński i pra-
wa dla sztuki”. Grupa bojowa Pa.r.TYZANTKA pod wodzą
generała Kwadrata kontynuowała walkę o awangardę
artystyczną. Pierwszy etap gry (6-12 grudnia) obej-
mował sześć misji publikowanych w formie filmów na
portalu Topografie.pl. Do pierwszego etapu gry zgłosiło
się 13 drużyn. Podczas finału (28 grudnia) w dziesię-
ciostopniowym mrozie sześć najodważniejszych drużyn
przeszło szlak bojowy złożony z ośmiu punktów. Tym
razem misją rekrutów było m.in. stworzenie makiety
funkcjonalnego miasta, zbudowanie kopii mebli projek-
tu Strzemińskiego a także walka ze sztuką socreali-
styczną za pomocą karabinu paintballowego. Główną
nagrodą był wstęp do magazynów Muzeum Sztuki.
///////////////////////////////////////////////
/////////////////////////////////////////
JA RACZej NIE ZABIŁEM, partner:
grAwangarda, partner:
14
17. Inne działania
Stowarzyszenia Topografie
III URODZINY
STOWARZYSZENIA TOPOGRAFIE
– HAPPENING MIEJSKIE MIESZKANIE
W pasażu Rubinsteina powstało mieszkanie z kanapa-
mi, fotelami, lampami, szafkami, lodówką i dywanem.
Wszyscy, którzy mieli ochotę mogli na chwilę przysiąść
i porozmawiać z organizatorami. Podczas happeningu
odśpiewano „sto Lat” i wniesiono urodzinowy tort,
którym częstowani byli przypadkowi przechodnie. Cała
akcja miała pokazać, że każdy ma wpływ na wygląd
miejsca w którym przebywa, a przestrzeń ta przy
odrobinie wysiłku może stać się bardzo przyjazna.
///////////////////////////////////////////////
PIKNIKI MIEJSKIE
Stowarzyszenie współtworzyło piknik zorganizowany 13 happening w Pasażu Rubinsteina
<
czerwca w ramach inicjatywy Łódź Europejska Stolica
Kultury 2016 na Księżym Młynie. Celem imprezy było
pokazanie tego miejsca jako jednej z ikon Łodzi oraz
promocja akcji Dzielnica Kreatywna Księży Młyn 2016.
W ramach pikniku Stowarzyszenie zorganizowało Mi-
niolimpiadę Sportów Miejskich, składającą się z szeregu
różnych dyscyplin, m.in. boule, gra w pchełki i kapsle.
Każda konkurencja związana była z tradycyjnymi, po-
dwórkowymi grami, w które grywali nasi dziadkowie
albo zabawami w niekonwencjonalny sposób wyko- Jedna z 8 map
rzystującymi przestrzeń miasta. Podobnie na pikniku ZAWRACAMY ŁÓDŹ NA PIOTRKOWSKĄ wykonanych dla Gazety
na Bałutach 5 września na Bałutach Stowarzyszenie Wyborczej
zorganizowało kolejną odsłonę Miniolimpiady wzboga- Stowarzyszenie wzięło udział w organizowanej przez
coną o rozgrywki podwórkowego turnieju piłki nożnej Gazetę Wyborczą akcji „Zawracamy Łódź na Piotr-
i tenisa stołowego. Ostatni piknik odbył się ponownie kowską”. Celem akcji było przywrócenie dawnego sta-
na Księżym Młynie 12 września. Tym razem stowarzy- tusu ulicy oraz promowanie jej jako godnego miejsca
szenie przeprowadziło przegląd krótkich gier miejskich. do odpoczynku, rozrywki i zakupów. Stowarzysze-
nie Topografie wykonało 8 map tematycznych ulicy
Piotrkowskiej z mieszczącymi się na nich różnego
rodzaju lokalami (gastronomicznymi, usługowymi) oraz
instytucjami.
///////////////////////////////////////////////
/////////////////////////////////////////
15 /
///////////////////////////////////////////////
