Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Similar to Giải Phẫu Hệ tiết niệu VMU ĐH Y Khoa Vinh
Similar to Giải Phẫu Hệ tiết niệu VMU ĐH Y Khoa Vinh (20)
More from Vmu Share
More from Vmu Share (20)
Recently uploaded
Recently uploaded (20)
Giải Phẫu Hệ tiết niệu VMU ĐH Y Khoa Vinh
- 2. HỆ TIẾT NIỆU Thận Niệu quản Bàng quang Niệu đạo
- 3. HÌNH THỂ NGOÀI Hình hạt đậu có 2 cực, 2 mặt, 2 bờ Hai cực: cực trên, cực dưới Hai bờ: Bờ ngoài: cong lồi Bờ trong: có 3 chỗ cong Hai mặt: Mặt trước: lồi Mặt sau: phẳng Kích thước: 12 × 6 × 3 cm THẬN Cực trên Cực dưới Bờ ngoài Bờ trong Bao xơ
- 4. VỊ TRÍ Nằm sau phúc mạc Hai bên cột sống TL, trong góc tạo bởi X.sườn XI và cột sống. Cực trên: TP: bờ dưới X.sườn XI TT: bờ trên X.sườn XI Cực dưới: TP: mỏm ngang TL III TT: mỏm ngang TL II Rốn thận T: mỏm ngang TL I THẬN 3 cm 7.5 cm 5 cm3 cm
- 5. LIÊN QUAN Thận Phải: Cực trên: thượng thận P Khúc II tá tràng Mặt dưới gan (3/4 ngoài) Góc phải đại tràng THẬN Mặt trước
- 6. LIÊN QUAN Thận Trái: Cực trên: Thượng thận T Rễ mạc treo ĐT ngang Thân và đuôi tụy Mặt sau dạ dày (qua HCMN) Lách Góc trái đại tràng Ruột non THẬN Mặt trước
- 8. LIÊN QUAN THẬN Mặt sau Xương sườn XI, XII, dây chằng thắt lưng sườn Ngách sườn hoành của màng phổi Cơ hoành Tầng ngực
- 9. LIÊN QUAN THẬN Mặt sau Ngách sườn hoành của màng phổi: đi từ bờ dưới N12 Cắt X.sườn XII cách đường giữa 6cm Cắt X.sườn XI cách đường giữa 11cm Tầng ngực
- 10. LIÊN QUAN THẬN Mặt sau DC thắt lưng sườn: đi từ mỏm ngang L1, L2 đến X.sườn XII Nếu X.sườn XII ngắn, bó ngoài đi đến X.sườn XI => cần chú ý tránh cắt vào màng phổi khi cắt DC thắt lưng – sườn Tầng ngực
- 11. LIÊN QUAN THẬN Mặt sau Tầng thắt lưng Trong: khối cơ cạnh cột sống Cơ dựng cột sống Cơ vuông thắt lưng Cơ thắt lưng Ngoài: các cơ dẹt: Nông: cơ lưng rộng, cơ chéo ngoài Giữa: Cơ răng bé sau dưới, cơ chéo trong Sâu: cân cơ ngang bụng
- 12. LIÊN QUAN THẬN Mặt sau Cơ vuông TL Cơ thắt lưng Cơ dựng sống
- 13. LIÊN QUAN THẬN Mặt sau Cơ chéo lớn Cơ lưng rộng Tam giác TL
- 14. LIÊN QUAN THẬN Mặt sau Cơ răng bé sau dưới Cơ chéo bé Tứ giác Grynfelt
- 15. LIÊN QUAN THẬN Mặt sau XII XII
- 16. MẠC THẬN Có 2 lá, dính với nhau ở bờ ngoài thận và phía trên tuyến thượng thận Lá trước: phủ mặt trước thận, phủ mặt trước ĐM, TM thận -> liên tiếp với bên đối diện Lá sau: phủ mặt sau thận -> dính vào thân đốt sống TL THẬN
- 17. MẠC THẬN Cực trên: hai lá dính vào nhau và dính vào cơ hoành Cực dưới: hai lá không dính với nhau Có vách ngăn cách giữa thận và tuyến thượng thận THẬN
- 18. MÔ MỠ QUANH THẬN THẬN Mỡ quanh thận Mỡ cạnh thận
- 19. CẤU TẠO: đại thể THẬN Xoang thận Nhu mô thận
- 20. CẤU TẠO: đại thể THẬN Khoang rỗng, dẹt, mở ra ở rốn thận. Thành xoang được bọc bởi bao xơ thận Cao 7cm, sâu 30 mm, rộng 10-12mm Xoang thận
- 21. CẤU TẠO: đại thể THẬN Những nhúm lồi vào thành xoang gọi là nhú thận Nhú thận là đỉnh của các tháp thận, có lỗ đổ nước tiểu Xoang thận Nhú thận
- 22. CẤU TẠO: đại thể THẬN Đài bể thận: là hệ thống hứng và chứa nước tiểu rồi đổ vào niệu quản 7-13 đài thận nhỏ 2 – 3 đài thận lớn Bể thận: có hình phễu, một phần nằm trong xoang thận, một phần nằm ngoài xoang Xoang thận
- 23. CẤU TẠO: đại thể THẬN Xoang thận Hình ảnh chụp niệu đồ tĩnh mạch
- 24. CẤU TẠO: đại thể THẬN Xoang thận SỎI THẬN
- 25. CẤU TẠO: đại thể THẬN Nhu mô thận Phần tủy: Tháp thận: khối hình nón, màu tái, có khía hình tia. Đỉnh hướng về phía xoang, đáy hướng về vỏ thận
- 26. CẤU TẠO: đại thể THẬN Nhu mô thận Phần vỏ: Cột thận: xen giữa các tháp thận Tiểu thùy vỏ: đi từ nền tháp thận đến bao xơ Phần tia gồm các khối hình tháp nhỏ (tháp Ferrein), có đáy nằm trên đáy tháp thận đỉnh hướng ra bao thận. Phần lượn hay mê đạo thận là phần nhu mô xen giữa phần tia
- 27. CẤU TẠO: đại thể THẬN Nhu mô thận Thùy thận: bao gồm tháp thận và phần vỏ tương ứng với đáy tháp Thùy thận nổi rõ trên bề mặt thận của thai nhi
- 28. CẤU TẠO: đại thể THẬN ĐÀI THẬN NHỎ ĐÀI THẬN LỚN BỂ THẬN CỘT THẬN BERTIN THÁP THẬN MALPIGHI (TỦY THẬN) VỎ THẬN XOANG THẬN NHU MÔ THẬN
- 29. CẤU TẠO: Nephron THẬN Tiểu thể Malphigi Ống lượn gần Quai Henle Ống lượn xa Ống góp
- 30. ĐỘNG MẠCH THẬN Nguyên ủy: ĐM chủ bụng, ngang mức bờ trên đốt sống TL II Chạy ngang, hơi chếch xuống dưới ĐM thận P: chạy sau TM chủ dưới & TM thận P ĐM thận T: chạy sau TM thận T THẬN
- 31. Ngành bên ĐM thượng thận dưới ĐM cho bao mỡ quanh thận ĐM cho niệu quản THẬN ĐỘNG MẠCH THẬN
- 32. Ngành cùng Ngành trước: chia 4 nhánh Đm phân thùy trên ĐM phân thùy trước trên ĐM phân thùy trước dưới ĐM phân thùy dưới Ngành sau ĐM phân thùy sau Mỗi nhánh cấp máu cho một vùng riêng biệt, đó là cơ sở cho phân chia thùy thận theo ĐM THẬN ĐỘNG MẠCH THẬN
- 33. Ngành sau đi trên bể thận nên có thể mở bể thận lấy sỏi ở phía sau Nhánh trước và sau không tiếp nối nhau nên tạo thành đường vô mạch – đường Hyrtl THẬN ĐỘNG MẠCH THẬN
- 34. Phân chia trong thận ĐM gian thùy: vào cột thận ĐM cung: Đáy tháp thận ĐM gian tiểu thùy: đến vùng lượn ĐM thẳng: Vào tháp thận THẬN ĐỘNG MẠCH THẬN
- 35. Phân chia trong thận ĐM gian thùy ĐM cung ĐM gian tiểu thùy Vào tiểu cầu thận: tiểu ĐM đến Ra tiểu cầu thận: tiểu ĐM đi ĐM thẳng Tiểu ĐM đi là ĐM gánh Tiểu ĐM đến tiếp xúc với ống lượn xa tạo thành vết đậm, là nơi tiết ra Renin điều hòa huyết áp. THẬN ĐỘNG MẠCH THẬN
- 36. Các động mạch thận phụ Trường hợp có 2 -3 ĐM thận Lê Văn Cường, 1994: 37% Trịnh Xuân Đàn, 1999: 34,26% Gray: 30% Do nguyên ủy bất thường của các nhánh ĐM thận từ ĐM chủ bụng Đi vào rốn thận hoặc đến thẳng các cực thận ( ĐM cực ) THẬN ĐỘNG MẠCH THẬN
- 37. TĨNH MẠCH THẬN Các tĩnh mạch nội thận đổ về tĩnh mạch thận rồi đổ về tĩnh mạch chủ dưới Các TM thận chạy phía trước ĐM THẬN
- 38. Phân thùy thận Phân chia theo ĐM thận Theo Graves: Chia 5 phân thùy theo vùng cấp máu của 5 nhánh ĐM thận Hạn chế của cách phân chia này là không kết hợp được với phân chia đài bể thận THẬN
- 39. Phân thùy thận Phân chia theo ĐM thận và HTĐBT Theo Trịnh Văn Minh, Trịnh Xuân Đàn, 1999: Chia phân thùy theo vùng cấp máu của 5 nhánh ĐM thận kết hợp với phân chia đài thận. Rất có ý nghĩa trong cắt thận bán phần THẬN
- 40. ĐẠI CƯƠNG Ống dẫn nước tiểu từ bể thận xuống bàng quang Dài 25cm, đường kính 3mm Đầu trên liên tiếp với bể thận Đầu dưới cắm vào thành sau bàng quang NIỆU QUẢN
- 41. ĐẠI CƯƠNG: Phân đoạn NIỆU QUẢN Đoạn bụng Đoạn cánh chậu Đoạn chậu hông Đoạn bàng quang Đoạn bụng Đoạn chậu hông
- 42. -Phuùc maïc -Taù traøng (D2) -Caùc Ñmñaïi traøng -Ñ-TM sinh duïc NIỆU QUẢN CÁC ĐOẠN LIÊN QUAN Đoạn bụng LQ Tröôùc
- 43. LQ SAU -Moûm ngang 3 ÑSTL -Cô thaét löng -TK sinh duïc - ñuøi -Ñmchaäu ngoøai (P) -Ñmchaäu chung (T) LQ TRONG -Tm chuû döôùi (P) -Ñmchuû buïng (T) NIỆU QUẢN CÁC ĐOẠN LIÊN QUAN Đoạn bụng
- 44. CÁC ĐOẠN LIÊN QUAN Đoạn thành sau ngoài chậu hông: Đi dọc thành bên chậu hông bé. Chạy trước ĐM chậu trong, DTK thắt lưng cùng, khớp cùng chậu, Chạy trên mạc cơ bịt trong bắt chéo bó mạch TK bịt, ĐM bàng quang dưới, ĐM trực tràng dưới Ở nữ: ĐM còn chạy sau buồng trứng NIỆU QUẢN Đoạn chậu
- 45. CÁC ĐOẠN LIÊN QUAN Đoạn thành sau bàng quang: NQ đi ra trước vào trong -> đổ vào BQ Nam: bị ống dẫn tinh bắt chéo phía trước trên Nữ: Bị ĐM tử cung bắt chéo phía trước trên ở đáy DC rộng, cách CTC 1,5cm NIỆU QUẢN Đoạn chậu
- 46. CÁC ĐOẠN LIÊN QUAN Đoạn thành sau bàng quang: NQ đi ra trước vào trong -> đổ vào BQ Nam: bị ống dẫn tinh bắt chéo phía trước trên Nữ: Bị ĐM tử cung bắt chéo phía trước trên ở đáy DC rộng, cách CTC 1,5cm NIỆU QUẢN Đoạn chậu
- 47. Choã noái beå thaän - nieäu quaûn Choã baét cheùo Ñm chaäu Choã chui trong thaønh baøng quang CÁC CHỖ HẸP NIỆU QUẢN
- 48. CẤU TẠO NIỆU QUẢN Áo ngoài: liên tiếp với bao xơ của thận, ở dưới hòa lẫn vào thành bàng quang Áo cơ: 3/2 trên: có 2 lớp: cơ dọc ở trong và cơ vòng ở ngoài 1/3 dưới: có 3 lớp: Dọc – vòng – dọc Thành BQ: chỉ có cơ dọc Có 6 nếp niêm mạc, bị xóa đi khi căng đầy nước tiểu
- 49. MẠCH MÁU VÀ THẦN KINH Động mạch: các nhánh của ĐM thận, ĐM chủ bụng, ĐM sinh dục, ĐM bàng quang Tĩnh mạch: máu TM đổ về các TM đi kèm ĐM Thần Kinh: Đám rối hạ vị, đám rối thận NIỆU QUẢN
- 50. ĐẠI CƯƠNG BÀNG QUANG Bàng quang là túi cơ chứa nước tiểu từ niệu quản xuống trước khi được thải ra ngoài qua niệu đạo Vị trí: nằm trong chậu hộng bé, sau xương mu, trước các tạng sinh dục và trực tràng Hình dạng, vị trí, kích thước thay đổi theo lượng nước tiểu Thể tích: Bth: 250ml -> buồn đi tiểu Có thể đến hàng lít
- 51. HÌNH THỂ NGOÀI VÀ LIÊN QUAN BÀNG QUANG Khi bàng quang rỗng: có hình tứ diện: Đỉnh ở trước Đáy ở sau 3 mặt bên gồm 1 mặt trên và 2 mặt dưới - bên
- 52. HÌNH THỂ NGOÀI VÀ LIÊN QUAN BÀNG QUANG Đỉnh: có dây chằng rốn giữa chạy sát mặt sau thành bụng trước đến rốn => treo bàng quang vào rốn
- 53. HÌNH THỂ NGOÀI VÀ LIÊN QUAN BÀNG QUANG Đáy bàng quang: Hình tam giác, hướng về sau Nam: liên quan với trực tràng qua túi cùng túi tinh – trực tràng Nữ: liên quan với thành trước âm đạo
- 54. HÌNH THỂ NGOÀI VÀ LIÊN QUAN BÀNG QUANG Mặt trên: Nam: có PM phủ, quan PM liên quan với các quai ruột non, đại tràng sigma Nữ: liên quang với mặt trước dưới của thân tử cung qua túi cùng bàng quang – tử cung
- 55. HÌNH THỂ NGOÀI VÀ LIÊN QUAN BÀNG QUANG Mặt dưới – bên: Ngăn cách với xương mu và DC mu tiền tiệt ở trước bởi khoang mỡ trước bàng quang (Retzius) Trong khoang mỡ có đám rối TM Santorini
- 56. HÌNH THỂ NGOÀI VÀ LIÊN QUAN BÀNG QUANG Cổ bàng quang: Là phần thấp nhất, cố định nhất, có lỗ trong niệu đạo Nam: Lq với đáy tiền liệt tuyến Nữ: nằm ngay trên mạc chậu
- 57. HÌNH THEÅ TRONG -Nieâm maïc xeápneáp -Loã nieäu quaûn -Loã nieäu ñaïo trong -Neáp gian nieäu quaûn -TG. Baøng quang CAÁU TAÏO -Nieâm maïc -Taám döôùi nieâm maïc -Lôùp cô -Lôùp thanh maïc (Lôùp bao ngoaøi) BÀNG QUANG
- 58. ĐỘNG MẠCH BÀNG QUANG ĐM QB trên ĐM QB dưới ĐM TT giữa ĐM thẹn trong
- 59. NIỆU ĐẠO Là ống dẫn nước tiểu từ bàng quang ra ngoài
- 60. -NÑtieàn lieät -NÑmaøng -NÑxoáp 2,5 cm 1,2 cm 12 cm NIỆU ĐẠO NAM NIỆU ĐẠO Dài 18-20cm đi từ lỗ niệu đạo trong ở cổ bàng quang đến miệng sáo ở quy đầu dương vật Phân đoạn: Theo giải phẫu Theo phẫu thuật 3 chỗ phình 4 chỗ hẹp
- 61. NIỆU ĐẠO NAM NIỆU ĐẠO Cấu tạo: 3 lớp Lớp cơ: cơ dọc ở trong, cơ vòng ở ngoài Lớp dưới niêm mạc: là mô cương có nhiều mạch máu. Mỏng ở đoạn tiền liệt và đoạn màng, đoạn xốp dày lên tạo thành vật xốp Lớp niêm mạc: liên tiếp với niêm mạc phủ bàng quang, các ống tuyến -> khi viêm dễ lan
- 62. NIỆU ĐẠO NAM NIỆU ĐẠO Động mạch: nhánh của các ĐM: ĐM tiền liệt ĐM hành dương vật ĐM niệu đạo ĐM sâu dương vật ĐM mu dương vật Tĩnh mạch: đổ về đám rối TM tiền liệt và TM thẹn trong Thần kinh: nhánh của TK thẹn
- 63. NIỆU ĐẠO NỮ NIỆU ĐẠO Ngắn, tương đương với đoạn tiền liệt và đoạn màng ở nam Dài 4cm, đường kính 5-6mm Có nhiều tuyến tiết nhầy được ví như tiền liệt tuyến ở nam giới Cấu tạo 3 lớp tương tự như niệu đạo nam
- 64. CÁC CƠ THẮT NIỆU ĐẠO NIỆU ĐẠO Cơ thắt trong niệu đạo Cơ thắt ngoài niệu đạo
- 65. Cám ơn đã lắng nghe!