Big, Smart, Small, Good, Usable, en zelfs Dark data: allemaal buzzwords die ons de laatste jaren om de oren vlogen. Het lijkt wel alsof iedereen onmiddellijk aan de slag moet met de in de diepste kerkers verborgen data en hier met zekerheid ongelooflijke voordelen uit zal halen. De realiteit? Die ligt toch nét iets anders.

1. FASE 5: Analytical competitors
FASE 4: Analytical companies
FASE 3: Analytic aspirations
FASE 2: Localized analytics
FASE 1: Analytically impaired
FASE 0: Bedrock
FASE 5
FASE 4
FASE 3
FASE 2
FASE 1
FASE 0
Gebaseerd op:
Competing on Analytics: The New Science of Winning
Door Thomas H. Davenport, Jeanne G. Harris, 2007
Zoals altijd gaat men bij falen op zoek naar die
ene reden die als boosdoener kan worden aan-
geduid. Logisch, maar laat ons eerst een stap
terugzetten en kijken naar hoe we de wereld
van data analyse kunnen opdelen en daarmee
transparanter maken.
Het boek ‘Competing on Analytics’ geeft een
goede basis waarop we verschillende organisa-
ties kunnen verdelen in vijf groepen. Deze groe-
pen zijn gebaseerd op de fase waarin ze zich be-
vinden met betrekking tot het gebruik van data.
VIJF FASES VAN ‘BIG DATA’ VOORTGANG
In fase 1 zien we organisaties die nog ge-
bruik maken van de standaard rapportage
en veelal handmatig de zin van de onzin
proberen te scheiden.
In fase 2 stelt men zich vragen waarom bepaal-
de voorvallen hebben plaatsgevonden. Er wordt
geprobeerd inzichten te creëren op basis van
het verleden en de beschikbare data.
De overstap naar fase 3 is een grote stap. Er
wordt op dat moment namelijk overgestapt
van ‘wat kan het verleden mij vertellen’ naar
‘wat kan het heden mij vertellen’. Live rappor-
tage vervangt de traditionele financiële rappor-
ten en het geheel wint aan dynamiek.
De een na laatste fase (4) gaat nog één stap
verder en gebruikt heden en verleden om een
voorspelling te maken van de toekomst. Dit
zorgt ervoor dat ook budgettering en risico
analyses een veel accurater middel worden.
De laatste fase is de ultieme droom: een orga-
nisatie die gestuurd wordt door de data die de
verschillende systemen produceren en rappor-
ten die op strategisch niveau de voorsprong op
de competitie waarborgen. Men kan dan als het
ware zeggen dat data deelneemt aan de strate-
gische meetings in de boardroom en er zelfs de
hoofdrol speelt.
Het huidige wereldwijde landschap laat een
duidelijk beeld zien: het merendeel van de or-
ganisaties zit momenteel in fase 2.
Succes in data analyse trajecten
‘Bedrijven slaan
belangrijkste fase
vaak over’
Big, Smart, Small, Good, Usable, en zelfs Dark data: allemaal buzzwords die ons de laatste jaren om
de oren vlogen. Het lijkt wel alsof iedereen onmiddellijk aan de slag moet met de in de diepste kerkers
verborgen data en hier met zekerheid ongelooflijke voordelen uit zal halen. De realiteit? Die ligt toch
nét iets anders. DOOR TOON BORRÉ
FM MAGAZINE
30
experts & dienstverleners

2. TriFinance is met 600 professionals actief vanuit zeven kantoren in Bel-
gië, Nederland en Duitsland. Onze dienstverlening binnen de financiële
functie bestaat uit adviesverlening, Project Implementatie, tijdelijke on-
dersteuning, vaste aanwerving en Interim Management. Business Unit
Data to Insight is expert op het gebied van Advanced Analytics. Met een
mix van datawetenschap & consultancy worden waardevolle inzichten
gecreëerd, ongeacht branche of grootte van uw organisatie.
www.trifinance.nl/datatoinsight
Slechts vijf procent kun je terug vinden in fase
5. En de organisaties in de vijfde fase zijn in de
meeste gevallen vergroeid met data sinds de
oprichting. Google, Amazon en Facebook zijn
hier slechts enkele voorbeelden maar scheppen
wel een kader.
Er zijn de laatste jaren heel wat organisaties
gestart met trajecten om een stap vooruit te
zetten. Ze dromen allemaal van die zo begeer-
de fase 5 – alsof het de gouden medaille op de
olympische spelen is of een garantie op succes.
Vele organisaties starten dan ook vol goede
moed met een sprong van de ene naar de an-
dere fase. Soms zelfs vol overmoed en met
bijhorende enorme budgetten. De ‘yes we can’
uitspraak lijkt dan ook een way of life te wor-
den in de wereld van data analyse. Spijtig ge-
noeg bleef succes bij velen uit. Langzaam maar
zeker komen er dus signalen uit de markt die
de kracht van ‘big data’ in twijfel trekken. Uit-
spraken als ‘is dit niet alleen een marketing
term?’ winnen langzamerhand aan terrein.
En dat beeld is fout, deels ingegeven door de
onderkenning van wat ik ‘fase 0’ noem.
FASE 0: DE CRUCIALE FASE DIE STEEDS MAAR
WORDT VERGETEN
Het is opmerkelijk dat vele organisaties bij de
overgang tussen de verschillende fases elke
keer op hetzelfde probleem lijken te stoten: de
kwaliteit van de beschikbare data.
Fase 0 gaat over de basis (het meest belangrijke
van alles!) en dat is de data en de kwaliteit er-
van. Goede data zorgt voor de nodige fundering
van ieder project. En goed duidt op meerdere
vereisten. Niet alleen relevant maar ook volle-
dig, accuraat, betrouwbaar en consistent. Bij de
meerderheid van de data projecten blijkt uit de
praktijk dat de kwaliteit van de gebruikte data
gebrekkig is. En dan druk ik mij nog zwak uit.
In 15 jaar tijd is er bijna geen enkel project ge-
weest waarbij ik niet in het eindrapport moest
opnemen dat de kwaliteit van de gebruikte
data een risico inhield. Van grootbank tot retail,
data verzamelen blijkt nog steeds een eenma-
lig iets te zijn in plaats van een constant proces
met review momenten. Zonder regelmatige re-
visie neemt de vervuiling langzaam toe tot de
data zijn uiteindelijke doel van sturingsinfor-
matie verliest. Net als dat het eerste vuile bord
in een studentenhuis het andere lijkt aan te
trekken, zo zorgt elke vorm van vervuiling in de
data voor een sneeuwbaleffect.
AAN DE SLAG MET DATA GOVERNANCE
Je hoort weinig organisaties praten over Data
Governance in de praktijk. Het lijkt wel een pos-
ter op de bovenste verdieping die alleen leeft
door de verbleking van de zon. En als er nu iets
is dat echt aandacht nodig heeft in deze compe-
titieve wereld van data analyse is het wel Data
Governance. Fase 0 hoort voor organisaties de
aanzet te zijn tot een Data Governance 2.0, waar
de ‘waarom’ vraag duidelijk de aspiratie laat
zien naar een data gedreven organisatie.
Het opzetten van een Data Governance pro-
gramma en de bijhorende data kwaliteitspro-
jecten is naar mijn ervaring een broodnodige
keuze om daarna optimaal gebruik te kunnen
maken van de mogelijkheden die de generatie
van big data tools te bieden heeft.
Toch zie je dat vele bedrijven deze fase,
waarschijnlijk onbewust, overslaan. En dat
is vreemd. Iedereen spreekt nadrukkelijk de
wens uit voor duidelijke en correcte rapporte-
ring. Maar in de praktijk is er weinig aandacht
voor de start van elk data gedreven project: de
kwaliteit van de data.
De oprechte vraagt stelt zich dan: ‘Wat als we
fase 0 blijven ontkennen?’ Zeker als we al den-
ken dat we in fase 1 of 2 zitten. Wel, dan blij-
ven wij steeds geconfronteerd worden met de
oude, maar toch nog steeds zeer toepasselijke
uitspraak: ‘Garbage In, Garbage Out’. ■
Toon Borré,
Business Unit Leader Data to Insight
E: toon.borre@trifinance.be
Maarten van Leeuwen,
Business Unit Leader Data to Insight
E: maarten.vanleeuwen@trifinance.nl
FM MAGAZINE
31