ความสำคัญของพฤติกรรมภาวะผู้นำ
- 2. ความสำคัญของพฤติกรรมภาวะผู้นำ เหตุผลสำคัญในการศึกษาผู้นำ ๑. ในองค์การและกลุ่มต่าง ๆ ต้องมีผู้นำทำหน้าที่เป็นผู้บังคับบัญชา เพื่อสั่งการไปตามแผนงานขององค์การ ทำให้องค์การบรรลุเป้าหมายและวัตถุประสงค์ที่กำหนด ๒. ผู้นำเป็นพื้นฐานสำคัญของการทำงาน แต่สร้างได้ยากที่สุด เพราะทุกคนไม่สามารถเป็นผู้นำได้ทั้งหมด ด้วยผู้นำต้องมีคุณสมบัติพิเศษ มีพฤติกรรมแฝงเฉพาะตัว
- 4. ความหมายของภาวะผู้นำ Leadership คือกระบวนการที่บุคคลใดบุคคลหนึ่ง หรือมากกว่า พยายามใช้อิทธิพลของตนหรือกลุ่มตน กระตุ้น ชี้นำ ผลักดัน ให้บุคคลอื่น หรือกลุ่ม บุคคลอื่น มีความเต็มใจ และกระตือรือร้นในการทำสิ่งต่าง ๆ ตามต้องการ โดยมีความสำเร็จของกลุ่ม หรือองค์การเป็นเป้าหมาย ภาวะผู้นำจะมีมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับประสบการณ์และการฝึกฝนของแต่ละบุคคล
- 5. ประเภทที่ ๑ ผู้นำแบบเผด็จการ ประเภทที่ ๒ ผู้นำแบบประชาธิปไตย ประเภทที่ ๓ ผู้นำาทีไร้ทิศทาง ลักษณะผู้นำ ๓ แบบ ในบุคคลหนึงอาจมีคุณสมบัติรวมทั้ง ๓ ลักษณะได้ ประเภทของผู้นำ
- 6. อำนาจของผู้นำ ๑) อำนาจตามกฎหมาย (Legitimate power) ๒) อำนาจในการให้รางวัล (Reward power) ๓) อำนาจในการบังคับ (Coercive power) ๔) อำนาจความเป็นผู้เชี่ยวชาญ (Expert power) ๕) อำนาจจากความเลื่อมใสศรัทธาของผู้อื่น (Referent power)
- 7. ประสิทธิภาพของผู้นำ ๑. ผลที่เกิดขึ้นของกลุ่ม (Outcome) เนื่องจากการนำ หรือ ภายใต้การนำของผู้นำ เช่นผลสำเร็จของการปฏิบัติงาน ๒. ทัศนคติของผู้ตาม (Attitude of Follower)ดูได้จากการมี คำร้องทุกข์การขอย้าย การขาดงาน การหยุดงาน ๓. คุณภาพของกระบวนการกลุ่ม (Quality of Group Process)ประเมินจากความสนับสนุนด้านต่าง ๆ เช่น ความสามัคคี ความร่วมมือ แรงจูงใจ การแก้ปัญหา การ ตัดสินใจ
- 8. ภาวะผู้ตาม(Followership) คุณลักษณะพฤติกรรมของผู้ตาม ๑. ผู้ตามแบบห่างเหิน เป็นคนเฉื่อยชา มีความเป็นอิสระ แต่ มีความคิดสร้างสรรค์สูง ส่วนมากจะเป็นผู้ตามที่มีประสิทธิพล มีประสบการณ์การทำงาน และผ่านอุปสรรคมาก่อน ๒. ผู้ตามแบบปรับตาม เรียกว่า ผู้ตามแบบครับผม มีความ กระตือรือร้นในการทำงาน แต่ขาดความคิดสร้างสรรค์ ๓. ผู้ตามแบบเอาตัวรอด จะเลือกใช้ลักษณะผู้ตามแบบใด ขึ้นอยู่กับสถานการณ์ที่จะเอื้อประโยชน์กับตัวเองให้มากที่สุด
- 9. ภาวะผู้ตาม(Followership) ๔. ผู้ตามแบบเฉื่อยชา ผู้ตามแบบนี้ชอบพึ่งพาผู้อื่น ขาด ความอิสระ ไม่มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ ๕. ผู้ตามแบบมีประสิทธิผล ผู้ตามแบบนี้เป็นผู้ที่ทีความ ตั้งใจในการปฏิบัติงานสูงมีความสามารถในการบริหาร จัดการงานได้ด้วยตนเอง
- 11. การรวมกลุ่มของมนุษย์ ความเชื่อและทัศนคติ ส่งผลเป็นพฤติกรรมของบุคคล หากมีสิ่งเร้าอย่างใดอย่างหนึ่งที่เกี่ยวกับความเชื่อและทัศนคติของบุคคล บุคคลจะมีพฤติกรรมออกมาสอดคล้องกัน ทัศนคติ เกิดจากการเรียนรู้ และมีความสำคัญต่อการตอบสนองทางสังคมของบุคคล หมายถึง บุคคลมีพฤติกรรมอย่างใด หรือทำสิ่งใด ทัศนคติจะเป็นเครื่องกำหนดให้เกิดทิศทางของการแสดงออกพฤติกรรม
- 12. การรวมกลุ่มของมนุษย์ องค์ประกอบสำคัญ ๓ ประการ ๑. Cognition Component เกี่ยวกับความรู้ ความเชื่อ ต่อ สิ่งใดสิ่งหนึ่ง เช่น เชื่อว่ากิจกรรมนี้ดี ก็จะมีทัศนคติที่ดี ๒. Feeling Component เกี่ยวกับความรู้สึกของบุคคล มี อารมณ์มา เกี่ยวข้อง เช่น รู้สึกชอบกิจกรรมนี้ ก็จะมี ทัศนคติที่ดีต่อความร่วมมือ ๓. Action Tendency Component คือ ความโน้มเอียงที่จะแสดงพฤติกรรมตามองค์ประกอบข้างต้น เช่น ร่วมมือ
- 13. การรวมกลุ่มของมนุษย์ การเปลี่ยนแปลงทัศนคติ ๑. การชักชวน Persuasion การปรับทัศนคติโดยการได้รับ การอธิบายแนะนำ บอกเล่าหรือให้ได้รับความรู้เพิ่มเติม ๒. การเปลี่ยนกลุ่ม Group Change กลุ่มมีอิทธิพลต่อ ทัศนคติ เช่น ขี้เกียจเรียนเพราะอยู่กับกลุ่มขี้เกียจเรียน ๓. การโฆษณา Propaganda คือ การชวนเชื่อให้บุคคลได้รับ รู้และเปลี่ยนทัสนคติ โดยการสร้างสิ่งแปลกใหม่
- 14. การรวมกลุ่มของมนุษย์ อุปสรรคต่อเปลี่ยนแปลงทัศนคติ ๑. การเลือกรับรู้ Selective Perception บุคคลจะเลือกรับรู้ ในสิ่งที่ตนต้องการเท่านั้น ๒. การหลีกเลี่ยง Avoidance บุคคลจะหลีกเลี่ยงสิ่งที่ตนคิด ว่าจะทำให้ตนลำบาก เกิดความทุกข์ ๓. การสนับสนุนของกลุ่ม Group Support การที่อยู่ในกลุ่ม ใดๆ แล้วได้รับการยอมรับ จะไม่อยากเปลี่ยนกลุ่มใหม่
- 15. การรวมกลุ่มของมนุษย์ สรุป เมื่อบุคคลต้องอาศัยอยู่ในสังคม ต้องเรียนรู้กระบวนการ ทางสังคม เพื่อให้กระทำพฤติกรรมได้สอดคล้องกับบรรทัด ฐานทางสังคมและเป็นที่ยอมรับของสังคม สังคมมีการเปลี่ยนแปลงและคาดหวังให้บุคคล มีพฤติกรรม ทัศนคติที่เปลี่ยนแปลงตามบรรทัดฐานของสังคม บุคคลจะพัฒนาเป็นผู้ใหญ่ที่ดี ต้องผ่านการฝึกหัดเป็น สมาชิกที่สังคมยอมรับในแต่ละกลุ่มสังคม