1. Tuyển tập Báo cáo Hội nghị Sinh viên Nghiên cứu Khoa học lần thứ 8 Đại học Đà Nẵng năm 2012
XÂY DỰNG CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO – PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN
LỰC CHO MÔ HÌNH DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA
ESTABLISH PROGRAM OF TRAINING AND DEVELOPMENT OF HUMAN
RESOURCE FOR SMALL BUSINESS AND MEDIUM MODEL
SVTH: Lê Nguyễn Minh Thư
Lớp 10A1,Khoa Hệ thống Thông tin Kinh tế, Trường CĐ Công nghệ Thông tin, ĐHĐN
GVHD: Lê Hà Như Thảo
Khoa Hệ thống Thông tin Kinh tế, Trường CĐ Công nghệ Thông tin, Đại học Đà Nẵng
TÓM TẮT
Quá trình phát triển của xã hội và sự hội nhập của nền kinh tế hiện nay đặt ra yêu cầu cho
các doanh nghiệp luôn đổi mới, nâng cao chất lượng sản phẩm để có thể cạnh tranh và mở rộng
thị trường tiêu thụ sản phẩm trong và ngoài nước. Để có thể tồn tại và phát triển sản xuất thì
doanh nghiệp cần có một đội ngũ lao động có trình độ chuyên môn kỹ thuật cao để có thể giúp
phát triển. Mục đích của bài báo cáo này là hệ thống hóa về mặt lý luận công tác đào tạo và phát
triển Nguồn nhân lực trên cơ sở lý thuyết, đánh giá lại toàn bộ công tác đào tạo và phát triển
Nguồn nhân lực của một Doanh nghiệp nhỏ và vừa, từ đó đề xuất biện pháp nhằm hoàn thiện
công tác đào tạo và phát triển Nguồn nhân lực của mô hình Doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Từ khóa: doanh nghiệp nhỏ và vừa, lý thuyết, phát triển, đào tạo, nguồn nhân lực.
ABSTRACT
During the developement of society and intergration of current economy, there are
requirement of innovation to improve product quality for competition and expansion of international
and domestic market. Therefore many companies have to pay attention to the quality of human
resource. For sustainable and productivity development, a high-tech labour force is essential to
promote company development.The purpose of this document is systematizing on philosophy of
human resource training and development basing on theory, assessment the whole human
resource training and developement of a small and medium company. Hence, approach to
complete HR training and development in small and medium bussiness is proposed.
Key words: small and medium business, theory, development, training, human resource.
1. Đặt vấn đề
Trong môi trường cạnh tranh cao và phức tạp như hiện nay, không ít doanh nghiệp
đã quan tâm hơn đến lĩnh vực đào tạo và phát triển nguồn nhân lực. Vì nguồn nhân lực là
cơ sở cho sự tồn tại và phát triển của một doanh nghiệp; thông qua đó việc đào tạo có thể
cung cấp cho doanh nghiệp một đội ngũ nhân viên có đây đủ kiến thức để thực hiện công
việc, làm cho năng suất công việc cao hơn.
Cùng với sự tiến bộ của khoa học – kỹ thuật, đòi hỏi doanh nghiệp phải đào tạo một
đội ngũ nhân viên có kỹ thuật, tay nghề cao, đảm bảo các kỹ năng chuyên môn phức tạp
trong việc xử lý sự cố và giải quyết vấn đề hơn những gì lúc trước mà họ đã làm.
Bên cạnh đó, trong nền kinh tế thị trường hiện nay, các doanh nghiệp hơn nhau ở
nguồn nhân lực có hiểu biết, có tri thức khoa học – kỹ thuật cao và có tính sáng tạo trong
sản xuất. Điều đó đã làm cho đào tạo và phát triển nguồn nhân lực ở các doanh nghiệp tăng
nhanh như hiện nay.
2. Các khái niệm cơ bản
- Khái niệm Nguồn nhân lực:
Nguồn nhân lực là yếu tố đầu vào không thể thiếu của quá trình sản xuất và là nhân
tố chủ yếu tạo ra lợi nhuận cho doanh nghiệp. Vì vậy, nguồn nhân lực có ý nghĩ to lớn đối
1

2. Tuyển tập Báo cáo Hội nghị Sinh viên Nghiên cứu Khoa học lần thứ 8 Đại học Đà Nẵng năm 2012
với toàn bộ đời sống, kinh tế, xã hội và có khả năng giúp cho doanh nghiệp đạt được mục
đích của mình.
` - Khái niệm đào tạo Nguồn nhân lực:
Là hoạt động làm cho con người trở thành người có năng lực theo những tiêu chuẩn
nhất định. Là quá trình học tập để làm cho người lao động có thể thực hiện chức năng,
nhiệm vụ có hiệu quả hơn trong công tác của họ
- Khái niệm phát triển Nguồn nhân lực:
Là quá trình biến đổi, hoặc làm cho biến đổi từ ít đến nhiều, từ hẹp đến rộng, từ
thấp đến cao. Là quá trình học tập nhằm mở ra cho cá nhân những công việc mới dựa trên
cơ sở những định hướng tương lai cho tổ chức.
- Khái niệm Doanh nghiệp nhỏ và vừa:
Doanh nghiệp vừa và nhỏ trên Thế giới:
Doanh nghiệp nhỏ và vừa là những doanh nghiệp có quy mô nhỏ bé về mặt vốn, lao
động hay doanh thu. Doanh nghiệp nhỏ và vừa có thể chia thành ba loại cũng căn cứ và
quy mô, đó là: doanh nghiệp siêu nhỏ, doanh nghiệp nhỏ và doanh nghiệp vừa. Theo tiêu
chí của Nhóm Ngân Hàng Thế giới “Doanh nghiệp siêu nhỏ là doanh nghiệp có số lượng
lao động dưới 10 người, doanh nghiệp có từ 50 đến 300 lao động”. Ở mỗi nước người ta có
tiêu chí riêng để xác định doanh nghiệp nhỏ và vừa ở nước mình.
Doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam:
`Theo nghị định số 56/2009/NĐ-CP ngày 30 tháng 06 năm 2009 của Chính Phủ về
việc “Trợ giúp phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa” đã đưa ra định nghĩa:
“Doanh nghiệp nhỏ và vừa là cơ sở kinh doanh đã đăng ký kinh doanh theo quy
định của pháp luật, được chia thành ba cấp: siêu nhỏ, nhỏ và vừa theo quy mô tổng nguồn
vốn (tổng nguồn vốn tương đương tổng tài sản được xác định trong bảng cân đối kế toán
của doanh nghiệp) hoặc số lao động bình quân năm (tổng nguồn vốn là tiêu chí ưu tiên), cụ
thể như sau:
Bảng 1. Quy định của pháp luật về các loại hình Doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Doanh
nghiệp Doanh nghiệp nhỏ Doanh nghiệp vừa
Quy mô siêu nhỏ
Khu vực
Số lao Tổng Số lao Tổng Số lao
động nguồn vốn động nguồn vốn động
từ trên
từ trên 10 từ trên 20
I. Nông, lâm nghiệp 10 người 20 tỷ đồng 200 người
người đến tỷ đồng đến
và thủy sản trở xuống trở xuống đến 300
200 người 100 tỷ đồng
người
từ trên
từ trên 10 từ trên 20
II. Công nghiệp và 10 người 20 tỷ đồng 200 người
người đến tỷ đồng đến
xây dựng trở xuống trở xuống đến 300
200 người 100 tỷ đồng
người
từ trên 10 từ trên 10 từ trên 50
III. Thương mại và 10 người 10 tỷ đồng
người đến tỷ đồng đến người đến
dịch vụ trở xuống trở xuống
50 người 50 tỷ đồng 100 người
- Nguồn nhân lực trong Doanh nghiệp nhỏ và vừa:
2

3. Tuyển tập Báo cáo Hội nghị Sinh viên Nghiên cứu Khoa học lần thứ 8 Đại học Đà Nẵng năm 2012
“Nguồn nhân lực của doanh nghiệp nhỏ và vừa bao gồm tất cả những người lao
động làm việc trong tổ chức đó, có sức khỏe và trình độ khác nhau, nhưng đều thực hiện
tốt công việc được giao vì một mục tiêu của tổ chức nếu được động viên, khuyến khích
phù hợp.”
3. Mục đích của việc đào tạo và phát triển Nguồn nhân lực ở mô hình Doanh nghiệp
nhỏ và vừa
Vì nguồn nhân lực là cơ sở tồn tại và phát triển của một doanh nghiệp nên doanh
nghiệp đó phải biết rằng sự phát triển của doanh nghiệp phụ thuộc vào những nhân viên có
đầy đủ kinh nghiệm cần thiết cho hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty mình. Và đào
tạo nguồn nhân lực sẽ đem lại cho doanh nghiệp những lợi ích cơ bản như:
- Nhân viên sẽ hiểu về mục tiêu và văn hóa doanh nghiệp.
- Đào tạo cho nhân viên kỹ năng theo yêu cầu của công việc. Nâng cao trình độ kỹ
thuật trong công việc để đạt được hiệu suất cao hơn và giảm được những rủi ro có thể xảy
ra trong quá trình làm việc để hai bên cùng có lợi.
- Khi nhân viên có khả năng chuyên môn cao thì bộ phận quản lý sẽ tiết kiệm thời
gian cho những công việc sửa chữa lỗi và bổ sung thiếu sót.
- Qua khóa đào tạo, nhân viên sẽ cảm thấy mình được công ty coi trọng, điều đó có
tác dụng động viên, khích lệ họ và từ đó họ sẽ chủ động nắm bắt và ứng dụng những kỹ
năng mà họ được đào tạo.
4. Mô hình hệ thống chương trình đào tạo và phát triển Nguồn nhân lực của Doanh
nghiệp nhỏ và vừa
Mục tiêu của phát triển nguồn nhân lực là đóng góp vào mục tiêu chung của tổ
chức. tổ chức chương trình đào tạo cần được xây dựng một cách hệ thống và xem xét nhu
cầu thực sự cần tổ chức. Tuy nhiên, không phải nhà quản trị nào cũng nhận thức được nhu
cầu đào tạo của doanh nghiệp mình nên chương trình đào tạo không được đánh giá nghiêm
túc dẫn đến sai lệch trong công tác đào tạo.
Vậy nên, một doanh nghiệp nên xây dựng chương trình đào tạo theo cách tiếp cận
hệ thống được minh họa ở hình sau. Mô hình này gồm 3 giai đoạn:
 Giai đoạn đánh giá nhu cầu.
 Giai đoạn đào tạo.
 Giai đoạn đánh giá.
3

4. Tuyển tập Báo cáo Hội nghị Sinh viên Nghiên cứu Khoa học lần thứ 8 Đại học Đà Nẵng năm 2012
GIAI ĐOẠN ĐÁNH GIAI ĐOẠN ĐÀO TẠO GIAI ĐOẠN ĐÁNH
GIÁ NHU CẦU GIÁ
Đánh giá nhu cầu đào tạo:
 Phân tích tổ chức
 Phân tích công việc
 Phân tích cá nhân
Xác định mục tiêu Lựa chọn các phương pháp đào tạo
đào tạo và các nguyên tắc học
Xây dựng các tiêu Tiến hành đào tạo Đo lường và so sánh kết quả đào
chuẩn tạo và các tiêu chuẩn
Hình 1. Mô hình hệ thống chương trình đào tạo và phát triển Nguồn nhân lực.
5. Thực trạng công ty TNHH Nhật Hoàng Anh
Bộ máy tổ chức:
GIÁM ĐỐC
VĂN PHÒNG
CÔNG
XUẤT NHẬP KẾ PHIÊN HÀNH NHÂN
KHẨU TOÁN DỊCH CHÍNH
Hình 2. Mô hình bộ máy tổ chức của công ty TNHH Nhật Hoàng Anh
- Tình hình tài chính:
Vốn điều lệ: 1 tỷ đồng.
Doanh số thu nhập: 4 tỷ 369 triệu đồng.
6. Xây dựng chương trình đào tạo và phát triển nguồn nhân lực tại công ty TNHH
Nhật Hoàng Anh
4

5. Tuyển tập Báo cáo Hội nghị Sinh viên Nghiên cứu Khoa học lần thứ 8 Đại học Đà Nẵng năm 2012
Mô hình
đào tạo – phát triển
Mục tiêu Phương thức Đánh giá
Đào tạo đội ngũ nhân công có tay
Ngay tại nơi Những vấn đề
nghề cao trong việc may áo Kimono
làm việc chú ý
Chương trình Mức lương Các khoản phụ Công việc sau
đào tạo công nhân cấp đào tạo
Hình 3. Mô hình đào tạo và phát triển tại công ty TNHH Nhật Hoàng Anh
7. Kết luận
Trong một nền kinh tế chuyển đổi như Việt nam, nơi trình độ công nghệ, kỹ thuật
còn thấp, kinh tế chưa ổn định và nhà nước chủ trương “quá trình phát triển phải thực hiện
bằng con người và vì con người”, thì công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực là bước
đi không thể thiếu trong quá trình sản xuất kinh doanh cùng với sự tiếp cận mở rộng thị
trường của Công ty nhằm tìm kiếm lợi nhuận và nâng cao vị trí cạnh tranh.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] TS. Nguyễn Quốc Tuấn (2006), Giáo trình Quản trị Nguồn nhân lực, NXB Thống Kê
[2] Lê Thị Mỹ Linh, Luận án tiến sĩ kinh tế “Phát triển nguồn nhân lực trong Doanh
nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam trong quá trình hội nhập kinh tế”, Trường Đại học
Kinh Tế Quốc Dân.
[3] Nghị định số 56/2009/NĐ-CP ngày 30/06/2009 của Chính phủ về trợ giúp phát triển
doanh nghiệp nhỏ và vừa.
5