More Related Content Similar to цусны физиологи Similar to цусны физиологи (20) 6. Хүснэгт № 1 Цусны уян тогтмол үзүүлэлт
№ Үзүүлэлт Хэмжээ
1 Цусны хэмжээ 4-6 л
2 Гематокрит Эр: 44-48% Эм: 41-45%
3 Улаан эс 4-5х1012 л
4 Цагаан эс 4-9х109 л
5 Ялтас эс 180-320х109 л
6 Гемоглобин Эр:130-160гл Эм: 120-140гл
7 Улаан эсийн тунах хурд Эр: 2-10ммц Эм:2-15ммц
8 Цусны зуурамтгай чанар Цус: 5,0сП Сийвэн: 1,7-2,2сП
9 Хувийн жин Цус: 1,050-1,060 Сийвэн: 1,024-1,034
7. Хүснэгт №2 Эмзэг тогтмол үзүүлэлт
№ Үзүүлэлт Хэмжээ
1 Сийвэнгийн нийт уураг 65-85гл
2 Цусны осмос даралт 7,6 атм
3 Глюкозын хэмжээ 3,3-5,5ммольл
4 Хүчилтөрөгчийн хэмжээ Артери: 18-20 об%
Вен: 12об%
6 Нүүрсхүчлийн хийн хэмжээ Артери: 50-52об%
Вен: 55-58об%
8 Цусны рН Артери: 7,4
Вен: 7,35
8. Хүснэгт №3 Цусны электролитууд
№ Үзүүлэлт Электролит гл Мэквл Ммольл
1 Катионууд
Натри 3,28 143 153
Кали 0,18 5 5
Кальци 0,1 5 3
Магни 0,02 2 1
2 Анионууд
Хлорид 3,65 103 110
Бикарбонат 0,61 27 28
Фосфат 0,04 2 1
Сульфат 0,02 1 1
Органик
хүчил
- 6 -
12. Цусны сийвэнгийн уургийн үүрэг
Тэжээлийн
үүрэг
Тээвэрлэх
үүрэг
Цусны онкотик
даралт
бүрдүүлэх
Гомеостаз
Буферийн
үүрэг
Хамгаалах
13. Альбумин
Молкул жин бага
69КДа
Хэмжээгээ хамгийн их
35-45гл
Цусны коллоид-осмос даралтийн
80%-г бүрдүүлдэг.
Гадаргуугийн сөрөг цэнэгтэй
Тээвэрлэх үүрэгтэй
Өөхний хүчил, Билирубин, Стероид, Цөсний хүчил, Кальци,
Тироксин
14. Глобулин
α1
α2
β
γ
Тироксин, вит В12, Кортизол,
Билирубин холбогч уураг
Гаптоглобин, эритропоэтин,
плазминоген, протромбин,
церулоплазмин
Липопротейн, Трансферрин,
хавсарга, цус бүлэгнүүлэх
хүчин зүйл
Молекул жин хамгийн өндөр, γ
А, γМ, γЕ, γG зэрэг эсрэг бие
19. Улаан эс Тоон баримт
Зузаан нь 2мкм
Голч нь 7-8мкм
Нийт эзэлхүүн 85-95мкм3
Талбай 145мкм2
Хувийн жин 1096
71% ус, 28%
гемоглобин, 5%
липид, 3% глюкоз
20. Улаан эс Үүсэл хөгжил
ЭритроцитПроэрит Эритробласт Ретикулоцит
Плюропотент
Үүдэл эс
Колон үүсгэгч
Үүдэл эс
Залуу эс Бие гүйцсэн
эс
21. Улаан эс Уян хатан чанар
Гадаргуугийн
талбай
эзэлхүүний
харьцаа
Мембраны уян
хатан чанар ба
зуурамтгай чанар
Эсийн доторх
орчны зуурамтгай
чанар
Улаан эсийн
эзэлхүүн нь
түүний
мембраны нийт
гадаргуугийн
талбайнаас
ямагт байга
байдаг.
90мкм3
<145мкм2
Липидийн хос
давхаргын
холестролфосф
олипидийн
харьцаанаас
хамаарна.
0,8-1,0
Улаан эсийн
доторх
зуурамтгай
чанар нь 6сП.
Сийвэнгийн
зуурамтгай
чанараас 1,9-
2,3 бараг 5
дахин их юм.
23. Улаан эс Осмос тэсвэрлэх чанар
Химийн
ОсмосынМеханикийн
ТемпературБиологийн
25. Улаан эс Улаан эсийн тунах хурд
Улаан эсийн
хувийн жин
1096
Сийвэнгийн
хувийн жин
1024-1030
Нярайд 1-2ммцаг,
настай хүмүүст 15-
20ммцаг
37. Цагаан
эсийн төрөл
Эзлэх
хувь
Бүтэц, онцлог Үйл ажиллагаа
Нейтрофиль 60 –
70 %
Тасархайтсан хэд хэдэн
бөөмүүдтэй, цэнхэр
мөхлөгтэй
Фагоцитоз, бактерийг устгах
үүрэгтэй.
Эозинофиль 2 – 4
%
2 бөөмхөнөөс тогсон
бөөмтэй; улаан ба шар
мөхлөгтэй
Харшилын урвалд гол үүрэгтэй
Базофиль < 1 % 2 бөөмхөнтэй ба үрэвсэл
болон химийн
медиаторуудыг агуулсан
мөхлөгүүдээр бүрхэгдсэн.
Үрэвслийг эсүүдийн миграци,
хялгасан судас үүсгэх, эд эсийг
тэжээлээр хангах
Лимфоцит 20 –
25 %
Цитоплазмыг дүүргэсэн нэг
том бөөмтэй.
Өвөрмөц дархлааг үүсгэдэг ба харь
биеийн антиген илчлэх, эсрэг бие
үүсгэх, залгиур эсийг идэвхжүүлэх
Моноцит 4 – 8
%
Хамгийн том лейкоцит,
бөөр хэлбэрийн бөөмтэй
Макрофаг, залгигч эс
Хүснэгт № 5 Цагаан эсийн төрөл
38. Нейтрофиль
Нянг залгиж устгах гол үүрэгтэй
3 төрлийн мөхлөгтэй
Хүчиллэг
глюкозамингликан
Лактоферрин,
Транскобаламин I. III.
Лизоцим
Лизосом: лизоцим,
катион уургууд,
саармаг протеаза,
хүчиллэг гидролаза
39. Эозинофиль
Харшил болон шимэгчийн
халдварт гол үүрэгтэй
Том болон жижиг мөхлөгтэй
Том мөхлөгт
Суурилаг уураг: үрэвслийн
уураг болон гепариныг
саармагжуулах
Β-Глюкуронидаза,
рибонуклеаза, фосфолипаза-Д
Жижиг мөхлөгт
Хүчиллэг фосфотаза,
арильсульфатаза-В
40. Базофиль
Үрэвслийг эсүүдийн миграци,
хялгасан судас үүсгэх, эд эсийг
тэжээлээр хангах
Нил-ягаан өнгөөр будагддаг
мөхлөгтэй
Эозинофилийн
хемотаксисин
хүчин зүйл
Хүчиллэг
глюкозамингликанууд
Гепарин
Гистамин
Тромбоцит
идэвхжүүлэгч хүчин
зүйл
44. Хүснэгт №4 Цагаан эсийн томъёо
Мөхлөгтэй цагаан эс Мөхлөгт цагаан эс
Нейтрофиль Базофиль Эозинофиль Лимфоцит Моноцит
Залуу
эс
Савхан
бөөмт
Тасархай
бөөмт
0-1 1-4 45-65 0-1 1-4 25-40 2-8
Зүүн тийш хазайх
Баруун тийш хазайх
Õóðö ¿ðýâñýëò
èäýýä õàëäâàðóóä õóðö öóñ
àëäàëò, àöèäîç , êîìûí áàéäàë
áèåèéí õ¿÷íèé
èäýâõòýé à÷ààëàë
Залуу ба савхан бөөмт эсүүдийн
тоо цөөрч, тасархай бөөмт
эсүүдийн тоо олшрох.
Зүүний хазайлт Барууны хазайлт
46. Ялтас эсХуурамч хөл
Мөхлөг
Митихондри
2 µm
Нээлттэй цэврүү
2-5мкм голчтой, 5-10мкм3
хэмжээтэй
Цус бүлэгнүүлэлтэнд оролцох
гол үүрэгтэй
Хүснэгт №6 Цусны ялтсын мөхлөгүүдэд агуулагдах бодис
Нягт мөхлөг α мөхлөг Лизосом
Катионууд
АТФ, АДФ,
ГТФ, ГДФ,
органик хүчил
Уургууд
Фибриноген, Сийвэнгийн Y, VIII,
Фифронектин, альбумин, калликриен,
α2-антиплазмин, тромбоспондин
Хүчиллэг гидролазууд
Β-гексозаминидаза
Β-Галактозидаза
В-глюкуронидаза
В-арабинодаза
В-глицерофосфотаза
Анионууд
Са++
Серотонин
Өвөрмөц уургууд
Гепарины эсрэг хүчин зүйл, β
тромбоглобулин, өсөлтийн хүчин зүйл
47. Гоместаз
Ялтас наалдах үе: Виллибрандын хүчин зүйл
чөлөөлөгдөж гэмтсэн судасны холбогч эд дээр
цусны ялтсыг наалдуулна. 3-10секундэнд явагдана.
Цусны ялтас агрегаци үүсэх үе: ялтас эсийн
мөхлөгүүдэд агуулагдах биологийн идэвхит бодис
болон Тромбоксан А2, судасны эндотелээс
фибронектин, тромбостондин, фибриноген, Р4 буюу
гепарины эсрэг хүчин зүйлийн нөлөөгөөр агрегаци
Гэмтсэн судас агших үе: судас гэмтэхэд рефлексийн
замаар судасны ханын гөлгөр булчин агшиж, судас
нарийсна.
Ялтсын бүлэн нягтрах үе: Тромбостенин агшиж
ялтсын бүлэн нягтарна
1
2
3
4
48. Гоместаз
2. Ялтас наалдах үе 3. Цусны ялтасын бөөгнөрөл болон нягтрах
үе
Судас агших
Ялтас эс
Гэмтсэн
хэсэг
Ялтас
наалдах
Коллаген
утаслаг
1. Гэмтсэн судас агших үе
Цусны
бүлэн
Эндотел эс
49. Хүснэгт №7 Цус бүлэгнүүлэх ялтсын хүчин зүйл
Хүчин зүйл Үүрэг
АДФ Ялтсын бөөгнөрөл, хемотаксисыг идэвхжүүлэх
Са++ Ялтсыг идэвхжүүлэх
Серотонин Судас агшаах
Фибриноген Ялтсын бөөгнөрөл идэвхжүүлэх
Фибронектин Ялтсыг судасны хананд наалдуулах
Тромбоспондин Ялтсын бөөгнөрөлийг идэвхжүүлэх
Хүчин зүйл-3 Р3 Дотоод салааг идэвхжүүлэх
Хүчин зүйл-4Р4 Гепариныг идэвхгүйжүүлэх
52. Тромбинкиназа идэвхжих
Гадаад салаа Дотоод салаа
Цус бүлэгнэлт нь
гэмтсэн судас ба
холбогч эдээс
чөлөөлөгдсөн
фосфолипотроте
йны нөлөөгөөр
идэвхжих
Сийвэнгийн
хүчин зүйлийн
оролцоотойгоор
идэвхжиж
байвал цус
бүлэгнэлтийн
дотоод салаа гэж
нэрлэнэ.
58. Хүснэгт № 8 Цус бүлэгнүүлэгч сийвэнгийн хүчин зүйлүүд
Хүчин зүйлүүд Нийлэгждэг
Эрхтэн
Молекул
жин
Сийвэнд
агуулагдах
хэмжээ
Шинж чанар, үүрэг
I Фибриноген Элэг 340 8,8
мкмольл
Усанд уусдаг уураг
II Протромбин Элэг вит К 72 1,4
мкмольл
А α1- глобулин, тромбины
профермент
III Эдийн
тромбопластин
Эс Фосфолипопротейн
IV Кальцийн
ион
2500 Ихэнх сийвэнгийн хүчин
зүйлүүдийн идэвхжүүлнэ.
V
Проакцелерин
Элэг 330 0,03мкмол
ьл
Уусдаг β глобулин,
тромбоцитын мембрантай
холбогддог, протромбиныг
идэвхжүүлэгч хз
YI Акцелерин Y хүчин зүйлийн идэвхтэ
хэлбэр
59. Хүснэгт № 8 Цус бүлэгнүүлэгч сийвэнгийн хүчин зүйлүүд үргэлжлэл
Хүчин зүйлүүд Нийлэгждэ
г
Эрхтэн
Молекул
жин
Сийвэнд
агуулагда
х хэмжээ
Шинж чанар, үүрэг
VII
Проконвертин
Элэг вит
К
63 0,03мкмол
ьл
α- глобулин Х хүчин зүйлийг
идэвхжүүлнэ.
VIII
Гемофилийн
эсрэг хз
Эндотел 260-
10000
0,0004
мкмольл
β2 глобулин, виллибрандын
хз-тэй хамт комплекс
үүсгэнэ.
IX
Кристмасын
хүчин зүйл
Элэг вит
К
57 0,09
мкмольл
α- глобулин протеаза
X Стрюарт
Прауэрийн хз
Элэг вит К 60 0,2
мкмольл
α- глобулин протеаза
XI Сийвэнгийн
тромбопластин
160 0,034
мкмольл
γ - глобулин протеаза
XII хагмений
хз
80 0,45мкмол
ьл
Β глобулин, калликриены
нөлөөгөөр идэвхжинэ
60. Хүснэгт № 8 Цус бүлэгнүүлэгч сийвэнгийн хүчин зүйлүүд үргэлжлэл
Хүчин зүйлүүд Нийлэгждэг
Эрхтэн
Молекул
жин
Сийвэнд
агуулагдах
хэмжээ
Шинж чанар, үүрэг
XIII фибрин
тогтворжуулаг
ч хз
Мегакариоцит 320 0,1 мкмольл β глобулин
профермент
трансаминаза
Прекалликрие
н
90 0,34 мкмолл А β глобулин –
профермент
XIIа нөлөөгөөр
идэвхжинэ
Кининоген 160 0,5 мкмольл α- глобулин, XII. XI
хүчин зүйлүүдийн
идэвхжилд
оролцоно
63. Фибринолизийн механизм
Гадаад салаа Дотоод салаа
Плазминоген Плазмин
Тромбины
идэвхийг
саатуулна
V, VIII, IX, XII
хүчин зүйлийг
задлана
Фибриногенийг
задлана.
Эндотелийн
нөлөөгөөр,
урокиназа,
лизокиназа,
VIIa
XII хз
хамааралтай
хамааралгүй
65. Цус бүлэгнэлтийн эсрэг хүчин зүйлүүд
Антитромбин III С уураг
С1
идэвхгүйжүүлэгч
α1
макроглобулин
IIa, Xa, IXa,
XIa, XIIa
сийвэнгийн
зүйлүүд,
калликренийг
задалж,
тромбин үүсэх
үйл явцыг
дарангуйлна.
Va, VIIIa
зүйлийг
саатуулна.
Xia, XIIa
каллекриныг
саатуулна.
IIa, каллиекрин
плазминыг
саатуулна
Гепарин
Антитромбин
III
Тробины
эсрэг үйлдэл
69. Хүснэгт №9 Цусны бүлгийн АВО-ын тогтолцоо
Фенотип Генотип Агглютиноген Агглютинин
I (O) OO H αβ
II (A) OA, AA A β
III (B) OB, BB B α
IV (AB) AB AB -
70. 1. Хүний физиологи Г.Дашзэвэг нар, УБ2013
2. Color Atlas of Physiology, 6th edition
Ашигласан материал
