Training on offseason vegetable production

1. तरकारी खेतत
उपकार भण्डारी
कृ षि अनुसन्धान अधधकृ त
कर्ाा खोज अनुसन्धान तथा षिकास के न्र , कास्की
९८०१९१७४२१, ९८४७४७९२६०

2. बेर्ौसर्ी तरकारी
 बेर्ौसर्ी तरकारी खेतीको र्हत्ि ज्यादै नै उच्च रहेको
 बेर्ौसर्ी खेतीद्धारा कृ िकहरुको आधथाक अिस्थार्ा सुधार ल्याउन बढी
र्ुल्य जाने बालीहरु खासगरी तरकारी खेतीतर्ा अभभप्रेररत गरी क्रर्श
ब्यिसातयकता तर्ा अग्रसर गराउनु
 बेर्ौसर्ी तरकारी भन्नाले बजार र उपभोक्ताको चाहना अनुसार र्ौसर्ी
उत्पादन सर्य भन्दा के ही सर्य अति र पति उत्पादन गने पद्दतत
 कृ िकहरुले उपयुाक्त योजना बनाई तुलनात्र्क लाभको आधारर्ा िेर्ौसर्ी
तरकारी खेतीगरेर्ा उल्लेखतनय रुपर्ा आम्दानी बढाउन सककने

3. बेर्ौसर्ी तरकारी खेतीका र्ाइदाहरु
 र्ौसर्ी तरकारी िा अन्य बाली भन्दा प्रतत इकाई
जभर्निाट बढी आम्दानी हुने
 ताजा तरकारी सधै आपुतता हुने
 रोजगारका अिसरहरु सृजना हुने
 ताजा तरकारी तनयाात सम्भािनार्ा बृद्धध हुने

4. बेर्ौसर्ी तरकारी खेतीको लागी आिश्यक
पूिा शताहरु
 भसिंचाइको भरपदो ब्यिस्था
 यातायातको राम्रो ब्यिस्था
 सुहाउँदो हािापानी भएको ठाँउको जभर्न िनौट तथा
उपयोग
 बेर्ौसर्ी तरकारीका उपयुाक्त जातहरुको उपलब्धता
 बेर्ौसर्ी तरकारी खेतीका तरीकाहरु, षिरुिा प्रदायक र
प्रषिधधबारे जानकारी
 बजार ब्यिस्थापनको लागी बाली काटने तररका, ग्रेडडङ,
पेककङ्, ढुिानी सम्बन्धी ज्ञान

5. उत्पादन योजना बनाउदा ध्यान ददनुपने
कु राहरु कु नबाली लगाउने
 कतत क्षेत्रर्लर्ा लगाउने
 कसरी लगाउने
 कहीले लगाउने
 कहाँबाट प्राषिधधक सहयोग पाउने
 कहाँबाट र्ल, षिउ षििादी प्राप्त गने
 कहाँ गएर षिक्री गने
 लागत खचा र आम्दानीको जानकारी

6. बाली योजना र िाली क्यालेण्डर बनाउने
तरीका बालीको नार्
 हािापानी
 िेनाा रोप्ने सर्य
 जातहरु
 षिउ, बेनाा ,रोपनी, कठ्ठाको जानकारी
 दुरी लाइन देखख लाइन , बोट देखख बोट
 आिश्यक र्लखाद गोिरर्ल, युररया, डड.ए.पी.,म्युरेट अर्
पोटास
 उत्पादन र्दहना पहाड–तराई
 लागत आम्दानीको तनधाारण

7. तरकारीको बेनाा तयारी र रोपण
 तरकारी खेतीबाट राम्रो आम्दार्ी भलन तनरोगी बेनााहरुको
आिश्यकता पने
 तरकारीको बेनाा उत्पादन कायार्ा षििेश ध्यान ददनु पदाि
 नसारी बनाउँदा बनाउने स्थानप्रशस्त िार् लाग्ने, पानी तनकासको
राम्रो व्यिस्था भएको, बार–बन्देज भएको र सजजलै हेरचाह गना
सककने स्थानर्ा हुनुपदाि
 नसारीको लाधग ब्याड बनाउँदा ब्याडको चौडाई सधै १ भर्टर
हुनुपदाि भने लम्बाई आिश्यकता अनुसार बनाउन सककन्ि
 १ डोको राम्ररी ऩाके को प्राङ्गाररक र्लको प्रयोग गनुापिा

8. ब्याडको प्रकार
 नसारी बनाँउदा र्ौसर् अनुसार दहउँदयार् र
भसँचाइको असुषिधा भएको क्षेत्रर्ा दबेको ब्याड
सुहाउँदो हुन्ि
 ििाायार् र भसँचाइको सुषिधा भएको क्षेत्रर्ा उठेको
ब्याड बढी उपयुक्त हुन्ि
 षपट र्स प्रयोग गरेर ट्रे र्ा

11. नसारीको हेरचाह
 बबउ उम्रेको िा नउम्रेको र धचस्यान भए नभएको
तनयभर्त रुपर्ा हेदै गने र बीउ टुसाएको देख्नेबबषिकै
िापो हटाउने
 बेनाा उखेल्नुभन्दा कम्तीर्ा ३ िण्टाअगाडड नसारीलाई
जरासम्र् भभज्ने गरी पानी पटाउनुिा
 बेनाा उखेल्दा च्यप्टो भाटा िा त्यस्तै िस्तुले जराको
सतहभन्दा र्ुतनबाट र्ाटोसर्ेत धके लेर र्ाटोसदहतको जरा
भएको बेनाा उखेल्नुपिा
 बेनाालाई खेतर्ा लैजान ककस्ती िा नाङ्लोर्ा राखेर लैजाने

12. गोलभेडा खेतत
 गोलभेडा खेती उच्च र र्ध्य पहाडर्ा
ििाायार्र्ा गररन्ि
 गोलभेंडाले धेरै तातो र धचसो दुबै खप्न नसक्ने
हुदाँ यसको उत्पादनर्ा र्ौसर् अनुसार
व्यिस्थापन गनु पदाि ।

13. बीउ र बेनाा दर
 बीउः १० ग्रार् प्रततरोपनी
 बेनााः २,०००–२,५०० बेनाा प्रततरोपनी

14. जग्गाको तयारी
 जग्गाको खनजोत गदाा गदहराई (३० से.भर्.)
हुनेगरी जोत्नु खन्नुपदाि
 ििाायार्र्ा उँचो ड्याङ्ग बनाएर तनकासको प्रबन्ध
गनुापदाि
 सुख्खा र्ौसर्र्ा बसेको होचो ब्याड बनाउने जसले
गदाा धचस्यान कायर् रहन सहयोग पुग्दि

15. र्लखादः
 १२० डोको (कररब ३ र्े. टन) राम्ररी पचेको
प्राङ्गाररक र्ल प्रततरोपनीका दरले प्रयोग गनुा पिा
।
 यदद रासायतनक र्लको प्रयोग गने भएर्ा १०
के .जी. डी.ए.पी. र ६ के .जी. म्युरेटअर् पोटास
प्रततरोपनीका दरले जग्गाको अजन्तर् तयारी गदाा
हाल्नुपदाि ।
 अकानी , कर्ाा बायो र्ल

16. बेनाा साने
 बेनाा ४–५ पाते अिस्थार्ा हुँदा सानुा उपयुक्त
हुन्ि ।
 बेनाालाई सधँ बेलुका साँझर्ा सानुापदाि
।गोलभेंडा लगाएको ठाउँर्ा झार बढ्न ददनुहुँदैन
।

17.  थप र्ल प्रत्येक पटक धेरै र्ल दटपेपति गहँत–
पानीको झोल प्रततबोट २५० भर्.भल.(कररब आधा
र्ाना) र्े दर्ा हाल्नुपिा ।
 बेनाा सारेको ३–४ हप्तार्ा पदहलो र ६–७ हप्तार्ा
दोस्रो थपर्ल १ धचया चम्चा युररया प्रततबोटको दरले
रासायतनक र्लको प्रयोग गना सककन्ि ।
 र्ल हालेपति र्ाटोले पुरेर भसँचाइ ददनुपदाि ।

18. काटिाट
 काँटिाँट बबरुिा १५ देखख २० से.भर्. अग्लो भएपति
र्ुण्टा चुडेर २ िटार्ात्र हाँगा आउन ददनुपिा ।
 र्े रर ३५ देखख ४० से.भर्. र्ाधथ टुप्पा चुँडेर १
बोटर्ा जम्र्ा ४ िटा हाँगा राख्नु राम्रो हुन्ि ।
गोलभेंडाको प्रत्येक आँख्लाबाट हाँगा िोड्ने भएकोले
४ िटाभन्दा बढी हाँगा आउन नददन तनयभर्तरुपर्ा
र्ुना चुँड्नुपिा ।

19. र्ल दटपाइ र सिंरक्षण
 गोलभेंडा दटप्नको लाधग रातो हुने गरी पकाउनु पदैन ।
 गोलभेंडा हररयोबाट हल्का पहेंलो रङ चढ्न थालेपति दटप्दा
िरायसी प्रयोजनको साथै बजारको लाधग पतन उपयुक्त
हुन्ि ।
 गोलभेंडा नर्ल्ने यार्को लाधग चाना काटेर सुकाएर राख्न
सककन्ि ।
 चाना सुकाउन कर् खचार्ा बन्ने सूयाको तापबाट सुकाउने
भाँडो (सोलार ड्रायर) बनाउन सककन्ि ।

20. रोग तथा ककराहरु
टर्ाटरर्ा लाग्ने टुटा
भसर्ाररस षििादी: Kingstar+ King Hunter

21. टर्ाटरको पिौटे डढुिा
भसर्ाररश षििादी : KingMil 72

22. टर्ाटरर्ा क्याजल्सयर्को कभर् र सेतो खझिंगा
क्याजल्सयर् कभर्को लागी: Mammoth Calcium Boron
सेतो पुतली : King Guard, King Rocket, Karma Agrispray oil

23. काउली, बन्दा , ब्रोकाउली, सागर्ा लाग्ने
गाठे

24. धन्यिाद