Διδασκαλία με ΤΠΕ της θεωρίας για την επική ποίηση

1. Διδακτικό σενάριο για την Οδύσσεια Α΄ Γυμνασίου
Όνομα: Κωνσταντίνα
Επίθετο: Αλεξίου
Σχολείο: 1ο
Γυμνάσιο Πολίχνης
Τάξη: Α΄
Τίτλος: Η τεχνική της επικής ποίησης/ της Οδύσσειας, ανακεφαλαίωση
Εμπλεκόμενη γνωστική περιοχή: Αρχαία Ελληνικά από Μετάφραση, Ομηρικά έπη Οδύσσεια
Στόχοι:
ΓΝΩΣΤΙΚΟΙ
1. Να εμπεδώσουν τη λειτουργία των τυπικών επιθέτων ανακαλώντας από στη μνήμη
τους ορισμένα βασικά.
2. Να εμπεδώσουν τη λειτουργία των τυπικών θεμάτων ανακαλώντας από τη μνήμη
τους ορισμένα βασικά.
3. Να εμπεδώσουν τη λειτουργία των τυπικών στίχων ανακαλώντας από τη μνήμη
τους ορισμένους βασικούς.
4. Να κατανοήσουν την πλαστή αφήγηση.
5. Να διακρίνουν την περιγραφή από την αφήγηση.
6. Να συσχετίσουν την περίληψη με τη διαχείριση του χρόνου από τον επικό ποιητή.
7. Να εμπεδώσουν την έννοια της «προ-οικονομίας».
8. Να κατανοήσουν την τεχνική in medias res και να τη συσχετίσουν με τη διαχείριση
του χρόνου από τον επικό ποιητή.
9. Να διακρίνουν τις σκηνές (σύνδεση έπους-δράματος)
10. Να διακρίνουν τους λυρικούς στίχους (σύνδεση έπους-λυρικής ποίησης)
11. Να εξασκηθούν στην ορθογραφία, παράμετρος που ελέγχεται από το λογισμικό του
σταυρόλεξου.
ΤΕΧΝΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ
Χρήση του λογισμικού Hotpotatoes.
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΙ
Εταιρική μάθηση, ενεργός συμμετοχή των μαθητών, ενθάρρυνση, εξάσκηση, ταχεία
αντίδραση.
Λογισμικά: Λογισμικό Hotpotatoes, χρήση του JCross και JQuiz
Διάρκεια: 1 διδακτική ώρα

2. Οργάνωση τάξης: Οι μαθητές κάθονται σε δυάδες μπροστά σε έναν υπολογιστή.
Προαπαιτούνται 12 υπολογιστές για την τάξη του Α1 (24 άτομα). Ο διδάσκων φροντίζει για
τη σχετική ισοδυναμία των δυάδων και επεμβαίνει με αλλαγές στη σύνθεσή της, όταν το
κρίνει αναγκαίο.
Υλικοτεχνική υποδομή: Αίθουσα υπολογιστών
Περιγραφή: Στη διάρκεια μίας διδακτικής ώρας οι μαθητές λύνουν σταυρόλεξο (test 1) και
επιλέγουν τις σωστές απαντήσεις (test 2) για την τεχνική της επικής ποίησης και
συγκεκριμένα της Οδύσσειας. Ο βαθμός δυσκολίας των ασκήσεων ποικίλλει. Έτσι με
παιγνιώδη τρόπο και σύμφωνα με τις αρχές του Συμπεριφορισμού, εξασκούν την
απομνημόνευση, αξιολογούνται σε μικρές ενότητες και επανατροφοδοτούνται, γνωρίζοντας
τελικά τι έχουν αφομοιώσει από την τεχνική του έπους που διδάχθηκαν, και πού χρειάζεται
να επιμείνουν περισσότερο. Η επανατροφοδότηση δεν εξαντλείται με το σκορ των
επιδόσεών τους, αλλά συμπληρώνεται με τις διευκρινίσεις που δίνονται στο τέλος από τους
συμμαθητές ή τον διδάσκοντα, καθώς και με τις επιπλέον διαπιστώσεις π.χ. για τη
μεταφραστική δυσκολία των ομηρικών τυπικών επιθέτων, την ακύρωση της κοινωνικής
διαστρωμάτωσης μπροστά στο ήθος των ατόμων-μονάδων (θεϊκός ο Οδυσσέας αλλά και ο
Εύμαιος), τη διαχείριση του χρόνου της μακροσκελούς ιστορίας στον περιορισμένο χώρο της
αφήγησης, την επώαση της λυρικής ποίησης και του δράματος στο έπος.
Η προφανής επιτυχία του σεναρίου φτάνει το 100%, όταν τερματίσουν όλες οι ομάδες τα
παιχνίδια που τους έχουν δοθεί με επιτυχία. Μεγάλο το κέρδος όμως κι όταν κατανοήσουν
τα λάθη τους ύστερα από συζήτηση και συμπληρώσουν τα ήδη υπάρχοντα γνωστικά τους
εφόδια με νέα, κάνοντας καινούριες συνάψεις.
Φύλλα εργασίας: Ως φύλλα εργασίας λειτουργούν οι ασκήσεις του λογισμικού, το οποίο
αξιοποιείται στο συγκεκριμένο σενάριο.

3. ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ
1
Μ
2
Π Ο Σ Ε Ι Δ Ω Ν Α Σ
Σ
3
Ν Ε Σ Τ Ο Ρ Α Σ 4
Α 5
Ε
Σ Θ Ρ
6
Π Η Ν Ε Λ Ο Π Η Η Μ 7
Τ
Η Ν Η Η
8
Μ Ε Ν Ε Λ Α 9
Ο Σ Λ
10
Δ Ε Δ Ε
Ι Υ Μ
11
Α Ι Γ Ι Σ Θ Ο Σ Α
Σ Σ 12
Κ Χ
13
Ε Υ Μ Α Ι Ο Σ
14
Ν15
Α Υ Σ Ι Κ Α Λ Σ
Ρ Σ Υ
Τ Ψ
Ε Ω
16
Φ Η Μ Ι Ο Σ
Η
Across:
2. ΚΟΣΜΟΣΕΙΣΤΗΣ
3. ΣΕΒΑΣΜΙΟΣ
6. ΣΚΕΦΤΙΚΗ ΚΑΙ ΦΡΟΝΙΜΗ
8. ΞΑΝΘΟΣ
11. ΔΟΛΙΟΣ
13. ΘΕΙΟΣ
14. ΜΕ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΤΗΣ ΛΕΥΚΑ
(ΛΕΥΚΩΛΕΝΟΣ)
Down:
1. ΑΓΕΡΩΧΟΙ (ΥΠΕΡΦΙΑΛΟΙ)
4. ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΛΑΜΠΟΝΤΑΣ (ΓΛΑΥΚΩΠΙΣ)
5. ΨΥΧΟΠΟΜΠΟΣ ΚΑΙ ΑΡΓΟΦΟΝΙΑΣ
7. ΓΝΩΣΤΙΚΟΣ
9. ΠΟΛΥΤΡΟΠΟΣ
10. ΠΑΤΕΡΑΣ ΑΘΑΝΑΤΩΝ
12. ΚΑΛΛΙΠΛΟΚΑΜΗ

4. 16. ΦΗΜΙΣΜΕΝΟΣ 15. ΕΦΟΔΙΑΣΜΕΝΗ ΜΕ ΧΡΥΣΑ ΒΕΛΗ
(ΧΡΥΣΗΛΑΚΑΤΟΣ)
Index =>
ΑΣΚΗΣΗ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ
Quiz
1. Από ποιο σημείο των περιπετειών του Οδυσσέα ξεκινάει η Οδύσσεια;
A. ? Από την αρχή.
B. ? Από το τέλος.
C. ? Από το ενδιάμεσο.
2. Όταν ο Οδυσσέας φτάνει στην Ιθάκη, στη μεταμορφωμένη σε
βοσκόπουλο Αθηνά αφηγείται με ειλικρίνεια τα βάσανα και τις
περιπέτειές του;
A. ? Ναι, αποκαλύπτει όλη την αλήθεια.
B. ? Όχι, κρύβει την αλήθεια και μόνο σημεία της επιτρέπει να
φανούν.
C. ? Όχι, λέει ψέματα.
3. Οι πλαστές αφηγήσεις του Οδυσσέα είναι γεμάτες ψέματα;
A. ? Ναι.
B. ? Όχι.
C. ? Εν μέρει.
4. Η δολοφονία των μνηστήρων, με όλες τις λεπτομέρειές της, θα
μετατρεπόταν εύκολα σε

5. A. ? σκηνή, θεατρική ή κινηματογραφική.
B. ? ζωγραφιά σε αγγείο.
C. ? μουσικό θέμα.
5. "Μίλησε και πέταξαν τα λόγια του σαν τα πουλιά", είναι
A. ? τυπικό επίθετο.
B. ? τυπικός στίχος.
C. ? τυπικό θέμα.
6. Η "αναγνώριση" είναι
A. ? τυπικό επίθετο.
B. ? τυπικός στίχος.
C. ? τυπικό θέμα.
7. Η τύχη του Αίγισθου, που αναφέρεται στην α, προοικονομεί
A. ? την τύχη του Τηλέμαχου.
B. ? την τύχη του Οδυσσέα.
C. ? την τύχη των μνηστήρων.
8. Εκτενή ενότητα περιγραφής έχουμε
A. ? στην ε, της Ωγυγίας.
B. ? στη χ, της μνηστηροφονίας.
C. ? στη ψ, της κατασκευής της συζυγικής κλίνης.

6. 9. Όταν διαβάζουμε στην ε το ταξίδι του Οδυσσέα από την Ωγυγία στη
Σχερία,
A. ? μαθαίνουμε τι γίνεται σε όλες τις μέρες του ταξιδιού με
λεπτομέρειες.
B. ? μαθαίνουμε τι γίνεται σε όλες τις μέρες του ταξιδιού
περιληπτικά.
C. ? μαθαίνουμε τι γίνεται σε συγκεκριμένες μέρες, λίγες, γιατί οι
υπόλοιπες υπάρχουν περιληπτικά ή και καθόλου στην αφήγηση.
10."Πρέπει οι θεοί στη συμφορά να μας παρέσυραν, που μας εφθόνησαν
και δεν μας άφησαν αχώριστοι να μείνουμε, μαζί τη νιότη μας να τη
χαρούμε και να γεράσουμε μαζί." Οι στίχοι αυτοί ταιριάζουν απόλυτα
A. ? σε ένα ηρωικό έπος.
B. ? σε ένα ιστορικό κείμενο.
C. ? σε ένα ερωτικό ποίημα.
Index =>
Πρόσθετες πληροφορίες: Στην τάξη ανήκει και το τμήμα ένταξης της Α΄ Γυμνασίου, το οποίο
αποτελείται από τέσσερα παιδιά. Το συγκεκριμένο διδακτικό σενάριο δίνει τη δυνατότητα
και στους τέσσερις όχι μόνο να συμμετέχουν σε μία κοινή δραστηριότητα της τάξης αλλά και
να συνεργαστούν με τους υπόλοιπους συμμαθητές/τριες. Σε αυτές τις ομάδες ο διδάσκων
δίνει περισσότερο χρόνο και υποστήριξη.