TSOL İstanbul'da 9.3.2016'da yaptığım bir seminerin slaytlarından seçmeler. Dijital hayata ilişkin sık sorulan sorulara yanıtlarım sunumun en son slaytlarından birisi.

1. Belirsizlik Çağında
Anne-Baba Olmak
Bir anne-babalık forumu niyetine
TSOL İstanbul
9 Mart 2016

2. Okul

3. ergenlik
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
3

4. Parental
care
Gene
expression
Epigenetic
marks
Behavior of the
offspring as parents
Bebekler, anne-babalar ve beyinleri

5. Modern anne-baba

6. www.yankiyazgan.com 6
Dijital hayat

7. @yankiyazgancom
www.yankiyazgan.com
7
İnternet mi, Telgraf mı,
Hangisi daha Hızlı ?

8. @yankiyazgancom
www.yankiyazgan.com
8

9. Değişimin sürati fazla geliyorsa,
• değişmeyenlere odaklanalım
www.yankiyazgan.com 9

10. Beyin araştırmaları
JCPP, 2011
17 anne
Emzirme vs. mama.
fMRI
postpartum 4 ay.
“patterns of brain activation in response to listening to her own
baby's cry vs. control baby-cry.”
Etkileşimlerin video kayıtları maternal sensitivity.

11. Babalar
2–4 weeks postpartum (Time 1) and at 12–16 weeks postpartum
(Time 2).
Motivasyon (hypothalamus, amygdala and striatum and lateral
prefrontal cortex) sistemlerinde hücre çoğalması
“savunma”, “dış tehlikeye tepki” ve “agresyon”da etkisi olan
sistemlerde azalma
(the orbitofrontal cortex, posterior cingulate cortex and insula).
Social Neuroscience, 2014

12. • Toplum ve aileyi bir arada tutan bağlar
evrim içinde gelişmiş, güçlü genetik ve
biyolojik zeminde.
• Anne-babalık ise genleri aşan bir miras
• Beyin bölgelerinin biribiriyle
bağlantılanması ve genlerin hangisinin
aktifleşeceği anne-babalık uygulamalarına
bağlı (interconnectedness of brain regions,
epigenetics) and organların (somatik)
gelişimi ve işleyişi (metabolizma, telomer
uzunluğu, barsak florası/mikrobiyom)
Bilimin gündeminde

13. Beyin avucumuzda
100 milyar nöron (1011) ve 100 trilyon (1014)
bağlantı noktası (sinaps)
Bu nöronların ve bağlantıların işleyişi anne-
babalık uygulamalarından etkilenir.

14. ANNE-BABALIK BİR KAFAYA
TAKMADIR !
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom

15. doğum
‘Çocuğunu
“kafaya
takma’’
düzeyi
başlangıç
Anneler
babalar
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom

16. Merak
kaygı
evham
işin
tabiatında
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom

17. Parenting app
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom

18. www.yankiyazgan.com 18
Herşeyin bir zamanı var

19. @yankiyazgancom
www.yankiyazgan.com
19

20. Dijital hayat

21. ‘like’ edenlerin çok olsun…
• ‘Instagramda like edenlerimin sayısı düştü’
• ‘FB’da 25K arkadaşım var’
• ‘Twitter’daki takipçilerim arttı’
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom

22. Günümüzün üniversite mezunları
(ABD)
• 5,000 saatten az okuma
• 10,000 saat videogame ve 20,000 saat TV
(not to mention 20,000 hours watching TV).
• (Prensky 2001)
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom

23. Türkiye verileri
• Hareketsizlik % 25 (o da mavi yakalılar,
mecburiyetten9
• Çocukların en hareketsiz oldukları yerler
evleri ve hafta sonlar
• Ekran başı süre 7 saate kadar uzamakta
(adhoc, 2014)
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom

24. Anne-Baba ne yapmalı?
• Bir şey yapabilir mi?
• Her zaman.
• Yeter mi?
• Yetmez ama…
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom

25. Aileler ne yapmalı?
• Anne-babalar doğru kullanmalı, örnek
olmalı
• “el yıkamayı, diş fırçalamayı öğretir gibi”
teknolojik cihazların doğru kullanımını
öğretmeli
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom

26. Aileler ne yapmalı?
• 3 yaş öncesi çocuklar “elektronik medya ile tanıştırılmamalı”
• 3-5 yaş arası 1 sa/gün,
• 5 yaş sonrası 2 sa/gün aşılmamalı (“internetten ödev” vb dahil)
• Belirgin kurallar: sofrada, uyku öncesinde, çalışma odasında
kullanım düzeni
• Telefon, ipad gibi taşınabilir cihazlar uyuduğu oda dışında
tutulmalı
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom

27. Sorun sayılmalı mı ?
• Kullanım süresi gittikçe artıyorsa
• Okula hazırlanma, yemeğe gelme, spora gitme gibi günlük aktiviteler
etkilenmeye başladıysa
• Derslerine odaklanamıyorsa
• Okul başarısı giderek düşüyorsa
• Kullanımı ile ilgili endişeler dile getirildiğinde tartışmaya dönüşüyorsa
• Bilgisayar/ tablet/ telefondan uzak kalınca yoksunluk belirtileri
gösteriyorsa (sinirlilik, gerginlik)
www.yankiyazgan.com @yankiyazgancom

28. teşekkürler
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
28