2. حديث نبوي در خصوص كودكان
اُحِبُّ الصِّبيانَ لِخَمسٍ :
اَلوَّلُ : اَنـَّهُم هُمُ البَكّاؤونَ ، وَالثّانى : يَتَمَرَّغونَ بِالتُّرابِ وَ الثّالِثُ : يَختَصِمونَ مِن غَيرِ
حِقدٍ وَ الرّابِـعُ : ال يَدَّخِرونَ لِغَدٍ شَيئا وَ الخامِسُ : يُعَمِّرونَ ثُمَّ يُخَرِّبونَ؛
كودكان را به دلیل پنج صفت دوست دارم:
اول آنکه بسیار گریه میكنند (دیده گریان از خوف خداوند، كلید بهشت است).
دوم آنکه با خاک بازی میكنند (یعنی تکبر و نخوت و خودپسندی در آنها نیست).
سوم آنکه با یکدیگر دعوا میكنند ولی زود آشتی كرده و كینه به دل نمی گیرند.
چهارم، چیزی برای فردا ذخیره نمیكنند (چون آرزوی دور و دراز و طمع طوالنی ندارند).
پنجم، خانه میسازند و سپس خراب میكنند (دلبسته و وابسته به امور دنیوی نیستند).
2
3. جنبههاي روانشناختي
روان شناسان باور دارند همین زمین خوردن ها و دعوا با دیگر كودكان نیز بدون شک به كودک مه ارت
های بسیاری می آموزد. بازی راهی است كه كودكان بوسیله آن امور را می آموزن د و راه زن دگی ك ردن
در دنیای معانی و ارزش های بزرگساالن را فرا می گیرند.
اكثر روان شناسان معتقدند بازی كردن فوای د بس یاری دارد ك ه ات رات واآع ی آن در دوران بزرگس الی
نمایان می شود. رسول گرامی اسالم (ص) وجود حالت فعال و جوش
را در طف ل خردس ال، نمای انگر
فزونی خرد و اندیشه او در بزرگسالی دانسته و می فرماید: شیطنت و لجاج و س تیزه ج ویی ك ودک، در
دوران خردسالی، نمایانگر فزونی عقل و اندیشه او در بزرگسالی است.
3
4. جنبههاي روانشناختي
یک فوق تخصص روانپزشکی كودک با بیان اینکه والدین نباید كودكان را از بازی با خاک، گل، آب و ماس ه من ع
كنند، گفت: بخشی از تاتیر بازیها كمک به رشد خالآی ت در كودك ان اس ت و در ص ورتی ك ه وال دین بتوانن د
محیطی را برای كودک فراهم كنند كه از لوازمی كه در اختیار دارد چیزی را خل
كن د ت اتیر زی ادی در ایج اد
خالآیت و نوآوری وی خواهد داشت.
یکی از غریزههایی كه خداوند حکیم در وجود كودكان آرار داده، عالآه به بازی میباشد. او میدود، جست و خی ز
میكند و گاهی نیز با اسباب بازیهای خوی
سرگرم میشود و از جابهجا كردن آنها لذت میب رد. اگ ر چ ه ای ن
حركتها در آغاز بیهوده مینماید، ولی باعث تکامل جسم و جان كودک است و بر ات ر آن جس م ك ودک محک م
میشود و آدرت اندیشه و ابتکار در او افزای
مییابد و نیروهای درونی او آش کار میش ود. ش اید یک ی از دالی ل
توجه به بازی كودكان در روایات اسالمی به همین علت بوده باشد.
4
5. جنبههاي روانشناختي
بازی كردن كودک، تمرین یک نوع استقالل اراده و زن ده ك ردن نی روی خالآی ت و ابتک ار اس ت، زی را
هنگامی كه كودک مثالً مشغول بنایی با وسایل بازی خود است،تمام دستگاه فکر او مانند یک مهن د
ساختمان كار میكند و از موفقیتهای خود لذت میبرد، و هنگامی كه در وسط كار ب ه م انعی برخ ورد
میكند به فکر چاره میافتد كه در نتیجه، همه این كارها به رش د فک ر و س اختن شخص یت وی ت أتیر
فراوان میگذارد.
كودكان در سال های نخستین زندگی، تنها در حال درک كردن تفاوت میان واآعیت و تخیل هستند.
رسول خدا(ص) فرمودند: هر كس كه نزد وی كودكی است باید با او رفتار كودكانه داشته باشد.
و نیز فرمودند: رحمت خداوند بر پدری باد كه در راه نیکی و نیکوكاری به فرزند خود كمک كن د. ب ه او
نیکویی نماید و مانند كودكی، رفی دوران كودكی وی باشد، او را دانشمند و با ادب پرورش دهد.
علی(ع) فرمودند: فرزند خود را تا هفت سال آزاد بگذار تا به بازی كردن بپردازد.
5
6. فوايد بازي كودكان
وآتی كودكان از چیزی باال می روند، می چرخند، به هوا می پرند و یا می دون د ب دن آن ه ا آ وی ت ر، انعط اف پ ذیر ت ر و
هماهنگ تر می شود. بازی نه تنها برای اندام ه ای گون اگون ب دن، پ رورش عو الت و ص رف ان ردی ك ه ع دم مص رف آن
حساسیت و عصبانیت را در پی دارد ضروری است. معموالً كودكان س الم از نی روی زی ادی برخوردارن د ك ه آن را در ب ازی
مصرف می كنند. اگر نیروی اضافی كودک مصرف نشود و به حالت سركوب ش ده در جس م ك ودک ذخی ره ش ود در وی ن ا
آرامی، عصبانیت، بدخلقی و پرخاشگری ایجاد می كنند.
كودكان در خالل بازی به كشف محیط اطراف خود می پردازند و از طری بازی نخستین گام ها را برای اجتم اعی ش دن ب ر
میدارند. آنها یاد می گیرند كه چگونه با همساالن خود همراهی كنند و همچنین تقسیم لحظ ات خ وب ب ا دیگ ران را نی ز
میآموزند.
6
7. فوايد بازي كودكان
بازیهای دوران كودكی یک زندگی اجتماعی موف را برای انسان رآم میزند. كودک بدون بازی به خصوص بازی با كودكان
دیگر خودخواه، خودبین و خودرای میشود. او از طری بازی شیوه برآراری رواب ط اجتم اعی ب ا بیگانگ ان و ح ل مس ایل و
مشکالت ناشی از آن را فرا میگیرد. كودكی كه تجربه بازی در محیطهای اجتماعی و با گروه همساالن را دارد در آین ده ب ه
فردی مبدل می شود كه آادر است مشکالت غیر آابل پی
بینی زندگی را به خوبی مدیریت كند.
بسیاری از مواآع هنگام بازی كردن با كودكان شما میتوانید به مشکالت روحی كه ممکن است فرزندانتان با آن روبرو باشند
پی ببرید. به طور كلی از طری بازی است كه به نکات مثبت و منفی شخصیت كودكان پی ب رده و در جه ت رف ع و اص ال
مشکالت آن ها اآدام كرد. معموالً بچهها هنگام بازی، اعتراضات و نارض ایتی ه ای خ ود را از پ در و م ادر و اطرافی ان ب روز
میدهند و آنها را با این شیوه بیان میكنند.
7
8. فوايد خاكبازي
واضح است كه نخستین نتیجه رفتن به جنگل و فوای سبز، ب ازی ك ردن در آب و گ ل و ب اال رف تن از درخ ت،
كثیف شدن و تما
با باكتریها و میکروبهاست. بر خالف تصور بسیاری از پدر و مادرها این كار ن ه تنه ا مو ر
نیست بلکه به اعتقاد دانشمندان برای سالمت بدن ضروری ه م هس ت. تحقیق ات نش ان میده د كودك انی ك ه
همیشه بعد از بازی كردن با ظاهری گرد و خاک به خانه میآیند در آینده كمتر بیمار میشوند.
در خاک باكتریهای خاصی وجود دارند كه باعث فعال شدن آسمتهای خاصی از مغز میش وند. ای ن آس متها
مسئول تولید یک ماده شیمیایی به نام «سروتونین» هستند كه نق
مهمی در انجام بسیاری از فعالیتهای ب دن
داشته و خواص ضدافسردگی دارند. در بسیاری از كارهای پیشنهاد شده، كودكان ناگزیر به رف تن ب ه محیطه ای
طبیعی و تما
8
با خاک هستند.
9. فوايد خاكبازي
در حقیقت سیستم ایمنی بدن این كودكان بیشتر در مجاورت انواع باكتریه ا و عوام ل بیم اریزا آ رار
گرفته و بهتدریج خود را برابر آنها مقاوم میكند
هرچه محیط زندگی یک كودک استریلتر و ضدعفونی شدهتر باشد، به همان میزان نیز خط ر اب تال ب ه
آلردی در او بیشتر است. باكتریهایی كه در سیستم گوارشی ما وجود دارند عالوه بر هوم غ ذا وظیف ه
آموزش سیستم ایمنی بدن ما را نیز بر عهده دارند. آنها به بدن ما میآموزن د ك ه چگون ه براب ر عوام ل
بیگانه از خود دفاع كرده و واكن
اهمیت دارد.
9
نشان دهند. این موضوع بسیار در رشد سیستم ایمنی ب دن كودك ان
10. منابع
هزار حدیث از پیامبر اسالم صلی اهلل علیه و آله و سلم، نشر بنیاد پژوه های اسالمی آستان آد
.1
6/50 اصول كافی
.2
http://www.ayehayeentezar.com/thread13655.html
.3
http://www.aviny.com/hadis-mozooee/ejtemai/koodak.aspx
.4
http://tebyan-zn.ir/archive/blest_family/Childeren_world/child_playing/0/10/default.html
.5
http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=140
.6
http://abzangi.blogfa.com/post-802.aspx
.7
http://www.tebyan-zn.ir/blest_family.html
.8
رضوی
10
