1. โจทย - ใหนําความรูที่ไดเรียนในวิชานี้หัวขอใดก็ได ไปอธิบายปรากฏการณตางๆที่เกิดขึ้นรอบตัว
ในชีวิตประจําวัน 1 เรื่อง ไมจําเปนจะตองเปนเรื่องที่เกี่ยวของกับยาหรือวิทยาศาสตรสุขภาพก็ได
จากที่เราไดศึกษาในวิชา Physical Chemistry for Pharmacy กลุมของขาพเจาไดนําความรูที่ไดมา
ประยุกตใชในชีวิตประจําวัน เพื่ออธิบายปรากฏการณตางๆที่เกิดขึ้น สําหรับปรากฏการณที่กลุมของขาพเจา
สนใจคือ ปรากฏการณฝนตก ซึ่งเกี่ยวของกับเรื่อง สถานะของสาร ( State of matter )
ปรากฏการณฝนตก
ฝน เปนรูปแบบหนึ่งของการตกลงมาจากฟาของน้ํา นอกจากฝนแลวยังมีการตกลงมาในรูป หิมะ
เกล็ดน้ําแข็ง ลูกเห็บ น้ําคาง ฝนนั้นอยูในรูปหยดน้ําซึ่งตกลงมายังพื้นผิวโลกจากเมฆ ฝนบางสวนนั้น
ระเหยกลายเปนไอกอนตกลงมาถึงผิวโลก ฝนชนิดนี้เรียกวา "virga"
ฝนตกเกิดจาก น้ํา ซึ่งอาจจะเปนน้ําในมหาสมุทร ทะเลสาบ แมน้ํา ลําธาร เปนตน เมือโดนความรอน
่
ของแสงจากดวงอาทิตยหรือความรอนอื่นๆ ทําใหเกิดการเดือด จนระเหยกลายเปนไอน้ําลอยขึ้นไปในอากาศ
เมื่อไอน้ํามากขึ้นจะรวมตัวกันกลั่นเปนละอองน้ํา ยิ่งปริมาณของละอองน้ํามากขึ้นก็จะรวมตัวกันเปนเมฆฝน
พอมากเขาอากาศไมสามารถพยุงละอองน้าเหลานี้ตอไปได น้ําก็จะหลนลงมายังโลกใหเราเรียกกันวา
ํ
“ ฝนตก ” ซึ่งวนเวียนเชนนี้เปนวัฏจักรไมสิ้นสุด
โดยปกติแลว ฝนจะมีคา pH ต่ํากวา 6 เล็กนอย เนื่องมาจากการรับเอาคารบอนไดออกไซดใน
อากาศเข า มาซึ่ งทํ า ให สง ผลเป น กรดคาร บ อนิก ในพื้ น ที่ ที่เ ปน ทะเลทรายนั้ น ฝุ น ในอากาศจะมี ปริ ม าณ
แคลเซียมคารบอเนตสูง ซึ่งสงผลตอตานความเปนกรด ทําใหฝนนั้นมีคาเปนกลาง หรือ แมกระทั่งเปนเบส
สวนฝนที่มคา pH ต่ํากวา 5.6 นั้นถึอวาเปนฝนกรด
ี
สมการที่เกี่ยวของกับวัฎจักร :
น้ํา ระเหยกลายเปน ไอ H2O(l) H2O(g)
น้ํา ควบแนนกลายเปน เมฆ H2O(l) H2O(s)
เมฆ ละลายกลายเปน ฝน H2O(s) H2O(l)
ที่บริเวณมหาสมุทร ทะเลสาบ แมนํา ลําธาร เปนตน จะมีแรงของน้ําทีดึงดูดดวยกันเองเรียกวา
้ ่
“ cohesion ” และจะมีแรงที่อากาศดึงดูดกับน้ําอีก เรียกวา “ adhesion ” แรง cohesion > adhesion
ทําใหโมเลกุลที่ผิวหนาถูกดึงลงขางลางได ดังนั้นระบบจึงตองปรับตัวใหคงตัวอยูได จึงมีแรงอีกแรงหนึ่งซึ่ง
ตานการดึงดูดของโมเลกุลเดียวกันดวยกันเอง เรียกวา “ แรงตึงผิว ” สวนการระเหยของน้ําใหกลายเปนไอ
แลวลอยขึ้นสูอากาศจับกันเปนเมฆนั้น เกิดจากพลังงานความรอนที่ทําลายพันธะไฮโดรเจนของน้ํา ซึ่งพันธะ
ไฮโดรเจนมีแรงยึดเหนี่ยวสูง มีความแข็งแรง

2. ดังนั้นในการที่จะทําใหเดือดแลวระเหยกลายเปนไอไดน้ัน ตองใชพลังงานความรอนมากเลยทีเดียว
และการจะทําใหเปนฝนตกลงมาไดนั้น ตองอาศัยปจจัยหลายๆอยางรวมกันเชนความดัน และอุณหภูมิ ดังนั้น
วัฎจักของฝนสามารถอธิบายไดโดยแผนภูมิวัตภาคแสดงอุณหภูมและความดันวิกฤตของน้ํา ดังนี้
ิ
วัฏจักรของฝน :