Arazoetan Oinarritutako Ikasketaren bidez aukera izango duzu:
dakizuna ebaluatzeko eta frogan jartzeko
ikasi behar duzuna asmatzeko
ekipoetan lan eginez beharrezkoak diren pertsonarteko trebetasunak garatzeko
komunikazio gaitasuna hobetzeko
zure ikuspegia ebidentzia eta argudio sendoak erabiliz azaltzeko eta defendatzeko
informazio-lanketan eta beharrei aurre egiten malguagoa izateko
heziketan behar izango dituzun trebeziak praktikatzeko
2. Ÿ dakizuna ebaluatzeko eta frogan jartzeko
Ÿ ikasi behar duzuna asmatzeko
Ÿ ekipoetan lan egiteko beharrezkoak diren pertsonarteko
trebetasunak garatzeko
Ÿ komunikazio gaitasuna hobetzeko
Ÿ zure ikuspegia ebidentzia eta argudio sendoak erabiliz azaltzeko
eta defendatzeko
Ÿ informazio-lanketan eta beharrei aurre egiten malguagoa izateko
Ÿ heziketan behar izango dituzun trebeziak praktikatzeko
aukera izango duzu:
arazoen
ebazpena
eta erabakiak
hartzea
3. Arazoa definitu
eta informazioa
bildu
Ÿ Urrats guztietan informazio bilketa dago
Ÿ Gehienetan informazio edo datu berriek arazoa
birdenitzea ekarriko du, eta batzuetan arazoaren
planteamendua erabat aldatzea
Ÿ Ekipoarekin informazioa partekatzeko bide eraginkorrak
diseinatzea beharrezkoa izango duzue
*
*
4. Arazoa definitu
Ÿ Informazioa falta delako
Ÿ Arazoaren sintomak
arazoaren kausarekin
nahasi ahal direlako
galdeketa hau kontuan har ezazu
Ÿ Zein da arazoa?
Ÿ Nire arazoa da? Zein da arazoarekin dudan lotura edo erlazioa?
Ÿ Zelako aukerak ematen ditu?
Ÿ Konpondu dezaket? Zer egin dezaket? Merezi du?
Ÿ Arazoa “erreala” da?, edo beste arazo sakonago baten sintoma da?
Ÿ Arazo zahar ba bada, zeintzuk dira aurreko konponketak dituen
eragozpenak?
Ÿ Ez ikusiarena egin dezaket? Eta horrela balitz, zer gertatuko litzateke?
Ÿ Zelako baldintzak bete beharko lituzke irtenbideak?
arazoa adieraztea zaila da
5. Informazioa bildu
Pertsonak, taldeak, edo erakundeak:
arazoa pairatzen dutenak edo
irtenbidean parte hartzen dutenak.
Arazo erraldoienak ere nolabait
inplikatzen gaitu: arazo orokorra
konpontzea zaila izan daiteke, baina
arazoan inplikatua dagoen parte bati
mesede egitea errazagoa izango da.
Beraz, hurbilen daudenetatik hasi
Ÿ Autore adituen ikuspegiak
Ÿ Ikerketa eta esperimentazioen
emaitzak
Ÿ Iturri dagarriekin elkarrizketak
Ÿ Gertaera behagarriak,
iraganekoak edo egunekoak,
pertsonalki egindakoak edo beste
batzuek azaldutakoak
6. Informazioa bildu
Mugak eta eragozpenak aldatzea
zaila da. Baliabide edo
aurrekontuen urritasuna adibidetzat
jo dezakezu.
Egoera batek eragozpen gehiegi
badu, baliteke arazoa eragozpen
hauek izatea.
Beraz, arazoa birplanteatu beharko
litzateke
Talde edo erakundeen iritziak
kontuan hartzea garrantzitsua da.
Baina iritziek duten partzialtasunaz,
egiazkotasunaz edo aurreiritziez
jabetu zaitezte
Suposizioak denbora aurrezten,
ezinezkoa baita gertaera guztiak
kontuan hartzea. Hala ere, pentsatu
zer den sinesmenaren arabera
onartzen ari zaretena, eta alde
batera utzi ezazue oker zaudetela
frogatzen baldin bada.
7. Aukerak asmatu, ebaluatu eta
hoberena hautatu
Irakasleak arazo baten aurkezpena
egingo du.
Ÿ Ez dago klase teorikorik
Ÿ Ez dago ariketa orrialderik
Arazoari irtenbide bat emateko
aurkitu behar diren edukiak
aukeratzen eta lantzen gauzatuko
da ikasketa.
Irakasleak bide-gidari eta
kontseilariaren rola beteko du, ez
da konponbideen iturria izango.
8. Aukerak asmatu
Bilera sortzailearen helburua: ideien ekaitza
teknikarekin aukera eta ideia guztiak idaztea da:
kritikatu gabe, ideia zoroenak ere apuntatu, hurrengo
urratsean aurkikuntza bikaina sorrarazi dezakete eta.
Aukera guztien zerrenda aurrean duzuela,
posibilitateak zabaltasunez berrikusi eta
notak har itzazue:
Ÿ informazio berria behar dute
Ÿ irtenbide berriak dira
Ÿ konbinatu daitezke
Ÿ ezabatu daitezke
Ÿ aurkariak dituzte
Ÿ emankorrak edo tentagarriak dirudite
9. Aukerak ebaluatu
Aukera guztiak zerrendaturik dituzuela,
bakoitzak dituen abantailak eta
desabantailak ebaluatu behar dira.
Ikuspegi batetik abantaila duena, beste
ikuspegi batean ezinezkoa izan daiteke.
Beraz, irizpide guztiak kontuan hartu:
Ÿ Baliabide egokiak eskuragarriak dira?
Ÿ Jendearentzako atsegina da?
Ÿ Erreza? Zaila?
Ÿ Onartuko dute?
Ÿ Arazo berriak sortaraziko ditu?
aukerak
ebaluatzeko
teknika
10. aukerak A B C
D
D
C
B
A
1
1
1
0
1
0
0
0
0
1
1
0
guztira hurrenkera
0 4.
2 2.
3 1.
1 3.
.................................. irizpidearekiko ierarkia-analisia
aukerak ebaluatzeko teknika
Thomas Saatyren ierarkia-analisirako taula
ebaluatuko dugun irizpidea idazteko
lerroko
emaitzen
batuketa
ditugun aukerak
lerro eta zutabeetan
zerrendatuak
lerroetan:
aukera bakoitza
besteen kontra
ebaluatuko dugu
1 jarri dugu
D aukera A baino
hobea delako
0 jarri dugu
D aukera B baino
txarragoa delako
ierarkia
C hoberena
A txarrena
11. EBM taula: Egokia, Bideragarria eta Moldagarria
Ÿ Konponketa egokia da?
Ÿ Eskatzen duen lana espero diren
emaitzekiko proportzioan dago?
Ÿ Oso muturrekoa al da?
Ÿ Behar diren baliabideak ditugu?
Ÿ Lor daitezke?
Ÿ Zenbateko probabilitatea dago
arazoa horrela konpontzeko?
Ÿ Ondorioek posibilitate berriak
zabalduko dituzte?
Ÿ Aukera aplikatuz gerta daitekeena
(intentziorik gabeko ondorioak)
kontrolatzeko gai izan gaitezke?
Hurrengo irizpideen arabera 1etik 3ra
kalikatu ezazu aukera bakoitza:
B C
Moldagarria
D
Egokia
Bideragarria
A
guztira
Hoberena hautatu
Arazoa eta aukera ezberdinak
baloratu dituzuenean, lehian
daudenak tarteko konponketa
batean elkartu daitezke
Ez dago irtenbide perfekturik: egongo balitz, arazorik ez litzateke egongo
12. Erabakiak gauzatu
hurrengo urratsa eman baino lehen
Konantzazko pertsona bati
iritzia eskatu:
Ÿ Zerbait ahaztu duzue?
Ÿ Zerbaitez ez zarete konturatu?
Ÿ Irtenbidean arazoren bat
ikusten du?
Erabaki bat praktikan jarri arte intentzio on bat baino ez da
13. Irtenbidea inplementatu
inplementazio planaren diseinua: Oinarrizko elementuak
Inplementazio prozesuaren denbora lerroa:
Arazoari aurre egiteko ekintzen zerrenda eta
prozesuaren deskribapena urratsez urrats
Inplikatuekin komunikatzeko estrategien
diseinua:
Ÿ aldaketarekin lotuta daudenak nola, non,
eta noiz informatu,
Ÿ erabakiarekiko prest egon daitezen
beharrezkoa den guztia prestatu.
Baliabideen zerrenda, eta nork, noiz eta
nola lortuko diren
14. Emaitzen miaketa
Ÿ irtenbidearen ondorioak
Ÿ baliabideen erabilera
Ÿ inplikatuekiko efektuak
Ÿ denbora lerroaren aplikazioa
edo aplikazio eza
Arrakasta edota hobekuntza bideratzeko
erabakiaren miaketa egin behar da. Datu horiek
emaitzen ebaluazioa egiteko materiala dira, baita
proiektuaren bikaintasuna frogatzeko bidea ere.
erregistratu behar dira
15. berrikusi
eta zure
esperientzian
ikasi
Bidean ikasi duzunaz jabetu zaitez:
Ÿ zure burua hobeto ezagutzen duzun
Ÿ zuretzat garrantzitsua denari buruz zer ikasi duzun
Ÿ zer egin duzun ondo
Ÿ zer gustatu zaizun, zer ez
Ÿ hurrengo batean zer beste modu batean egingo zenuke
Helburuak lortu ala ez, hoberena
eman baduzu, ZORIONAK!!
arrakasta lortu duzula pentsatu!
bukatzeko
Egiten ikasi
by@amaiafilo