2. Lëvizja e orientuar e elektroneve brenda
përçuesit quhet rrymë elektrike.
Rrymat elektrike që përdoren në praktikë, në shumicën
e rasteve ndryshojnë gjatë gjithë kohës vlerën ose
vlerën dhe drejtimin. Nga karakteri i ndryshimit të tyre
gjatë kohës, ato mund të ndahen në rryma: të
vazhduara, aperiodike, alternative, pulsante dhe
impulsive.
Në vijim do të sqarohet rryma alternative (AC)!
3. Rryma alternative
Rryma elektrike që ndryshon periodikisht gjatë kalimit
të kohës, vlerën dhe kahun e saj quhet rrymë
alternative.
ose Rrymë alternative quajmë rrymën e cila në rrjedhë
të kohës e ndryshon kahun.
Simboli I kësaj rryme është:
Rryma alternative shfrytëzohet në amvisëri dhe në
industri.
4. Diagrami tregon një ekran oshiloskopi1 ku
shfaqet sinjal nga një furnizim me
rrymë elektrike alternative.
Skema e qarkut të kësaj rryme:
___________________
1 oshiloskop (oshilograf)- paisje elektroteknike që shërben për shndërimin e
impulseve elektronike në fotosignale
5. Gjeneratori I rrymës alternative
Aparati me të cilin përftohet rryma
alternative quhet gjenerator.
Përbëhet nga magnet I përhershëm dhe
përçues në formë të një kornize që
rrotullohet ndaj boshtit të vet në mënyrë
të përshtatshme, gjë që bën të ndryshojë
fluksin magnetik të fushës dhe si pasojë e
këtij ndryshimi lind FEL në skajet e
kornizës, që mundëson rrjedhje të rrymës
nëpër të.
6. Gjeneratori I rrymës alternative
Në skajet e përçuesit induktohet FEL:
Fluksi magnetik, në çastin e kohës t është:
Pas një intervali kohe t, fluksi magnetik do të jetë:
Për ndryshimin e fluksit magnetik kemi:
Me anë të zëvëndësimeve fitohet formula për vlerën momentale të FEL:
Nëse në kornizë lidhet qark I jashtëm elektrik, në skajet e tij do të ketë
tension që ndryshon sipas ligjit:
Për intensitetin e rrymës jepet:
i
7. Pyetje për përsëritje:
1. Ç’quajmë rrymë elektrike?
2. Si ndahen rrymat në bazë të ndryshimit të tyre gjatë kohës?
3. Ç’quajmë rrymë alternative?
4. Ku shfrytëzohet rryma alternative?
5. Si përftohet rryma alternative?
1. https://www.youtube.com/watch?v=1UXI5CHXhq8
2. https://www.youtube.com/watch?v=lzlDsnTE_o0
Video:
Linke:
http://www.mesofizike.com/category/elektriciteti-dhe-magnetizmi
http://www.allaboutcircuits.com/textbook/alternating-current/
http://www.intmath.com/complex-numbers/8-ac-circuit-definitions.php