1. «ΛΥΚΟΣ ΚΑΙ ΓΡΙΑ»
Για φαντάσου… παιχνίδια με τον Αίσωπο!
Πρόταση διδασκαλίας για το μάθημα της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας
Ένα διδακτικό σενάριο για το πιλοτικό Γυμνάσιο
ΤΑΞΗ: Α΄ Γυμνασίου
ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ: Αναστασία
Νταλταγιάννη
1o Γυμνάσιο Ναυπάκτου - Σχ. Έτος 2012-13

2. Αφόρμηση
 Λύκος και γριά (μύθος του Αισώπου)
 Παράλληλα κείμενα:
- Έμμετρη εκδοχή του μύθου (Χρηστομάθεια κορασιακή πρός
χρῆ σιν τῶ ν παρθεναγωγείων, ὑ πό Σαπφοῦ ς Λεοντιάδος, Σμύρνη
1881, Βιβλιοπωλεῖ ον «ὁ Κοραής»)
- Κόραξ και ἀ λώπηξ (ποίημα Ἀ λέξανδρου Ρίζου Ραγκαβή, 18091892)

3. Ας
ξεκινήσουμε!
Ο ΑΙΣΩΠΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΜΥΘΟΙ ΤΟΥ

4. ΛΥΚΟΣ ΚΑΙ ΓΡΙΑ
Ο μύθος
Λύκος λιμώττων περιῄ ει
ζητῶ ν τροφήν. Γενόμενος δέ
κατά τινα τόπον, ἤ κουσε
παιδίου κλαίοντος καί γραός
λεγούσης αὐ τῷ ∙ «Παῦ σαι τοῦ
κλαίειν∙ εἰ δέ μή, τῇ ὥ ρᾳ
ταύτῃ ἐ πιδώσω σε τῷ
λύκῳ ». Οἰ όμενος δέ ὁ λύκος
ὅ τι ἀ ληθεύει ἡ γραῦ ς, ἵ στατο
πολλήν ἐ κδεχόμενος ὥ ραν.
Ὡ ς δ’ ἑ σπέρα κατέλαβεν,
ἀ κούει πάλιν τῆ ς γραός
κολακευούσης τό παιδίον καί
λεγούσης αὐ τῷ ∙ «Ἐ άν ἔ λθῃ ὁ
λύκος δεῦ ρο, φονεύσομεν, ὦ
τέκνον, αὐ τόν». Ταῦ τα
ἀ κούσας ὁ λύκος ἐ πορεύετο
λέγων∙ «Ἐ ν ταύτῃ τῇ ἐ παύλει
ἄ λλα μέν λέγουσι, ἄ λλα δέ
πράττουσι».
(Αισώπου μύθοι)
Χαρακτικό παλαιάς έκδοσης των
μύθων

5. Διάγραμμα σεναρίου
 Α΄ ΜΕΡΟΣ
Δραστηριότητες
ερμηνείας του αρχαίου
κειμένου και των
παράλληλων
ποιημάτων και
συμπαραγωγή
προφορικού και
γραπτού λόγου με τη
χρήση Η/Υ
 Β΄ΜΕΡΟΣ
Διδασκαλία μετοχών
ενεργητικής και μέσης
φωνής των βαρύτονων
ρημάτων με τη χρήση
της λειτουργικής
γραμματικής

6.  ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
 ΜΕΣΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ - ΥΛΙΚΑ
 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ
 ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ
 ΜΟΝΤΕΛΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

7. ΣΤΟΧΟΙ
ΓΕΝΙΚΟΙ
α) Διδακτικοί
β) Τεχνολογικοί
γ) Παιδαγωγικοί
ΕΙΔΙΚΟΙ
Διδακτικοί

8. ΜΕΡΟΣ Α΄
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΦΑΣΕΩΝ
ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ

9. Ξεκλειδώνουμε το κείμενο…

10. Α΄ΦΑΣΗ
B΄ΦΑΣΗ
(20 λεπτά)
(25 λεπτά)
(Πριν την ανάγνωση)
(Κατά την ανάγνωση)
Καταιγισμός ιδεών
(brain storming)
Απλές ερωτήσεις
κατανόησης, πλήρης
γλωσσική
εξομάλυνση,
αναδιήγηση της
ιστορίας

11. Γ΄ ΦΑΣΗ
(1 - 2 διδακτικές ώρες)
ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΕ 5 ΟΜΑΔΕΣ

12. A΄ ΟΜΑΔΑ
Kόκκινη κλωστή δεμένη…

13. Ο Αίσωπος ταξιδεύει σε όλον τον κόσμο!

14. O Αίσωπος και ο κόσμος του, τα ζώα
Γιατί άραγε οι ήρωές του ήταν κυρίως ζώα και ποια;

15. Γιατί ο
Αίσωπος
συνομιλεί με το
εξυπνότερο
ζώο;
Άραγε τυχαία;
Ο Αίσωπος συνομιλεί με την αλεπού

16. Ο μυθοποιός
Αίσωπος ο
Φρυξ
Ποια ήταν η καταγωγή του Αισώπου
σύμφωνα με το σκίτσο; Βρείτε σε ποια
χώρα αντιστοιχεί σήμερα μέσω του
Google Εarth

17. Ο ΑΙΣΩΠΟΣ
Ο Αίσωπος ήταν
διαβόητος για την
ασχήμια του: Είχε
πολύ μεγάλο κεφάλι
σε σχέση με το
υπόλοιπο σώμα,
πλακουτσωτή μύτη,
φουσκωτά χείλη,
καμπουριασμένο
σώμα και μεγάλη
πεταχτή κοιλιά,
χαρακτηριστικά που
του απέδωσαν το
όνομα Αίσωπος,
δηλαδή Αιθίοπας.
Μάλλον ήταν και
κουτσός.
Είχε όμως ευστροφία
και γλώσσα κοφτερή…
Η γλώσσα κόκκαλα δεν έχει…

18. Το αρχαίον
κάλλος και
ο… κάλος
Συμφωνούσε η εξωτερική εμφάνιση του
Αισώπου με τα σύγχρονα πρότυπα ομορφιάς;
Αποτέλεσε η εμφάνισή του τροχοπέδη στη ζωή
του;
Τι αντιστάθμιζε το άσχημο παρουσιαστικό του;
Έχει καμιά σχέση η εξωτερική εμφάνιση με την
εξυπνάδα; Τι παρατηρούμε στα καλλιστεία;
Γιατί η ομορφιά σήμερα αποτελεί σημαντικό
παράγοντα για την επαγγελματική μας ανέλιξη;

19. Μελετήστε το βίο του Αισώπου και τον τρόπο του
θανάτου του μέσα από ηλεκτρονικές διευθύνσεις.
Κατόπιν συμπληρώστε τα κενά στον πίνακα του φ.εργ.
Γιατί ενοχλούν όσοι λένε αλήθειες και μάλιστα με τρόπο
δηκτικό (π.χ. Σωκράτης, Χρυσόστομος, Χριστός); Ποια
είναι συνήθως η τύχη τους;
Μύθος - παραβολή (ομοιότητες- διαφορές)
Τι είναι το επιμύθιο; Υπάρχει πάντα; Συμπληρώστε το.

20. Η αλληγορία
Πότε και για ποιους λόγους τη χρησιμοποιούμε;
Έχει καμιά σχέση με το ψέμα; Ενδέχεται να
εμπεριέχει δόλο;

21. Β΄ΟΜΑΔΑ
Παράλληλο κείμενο: Λύκος και γριά
«Χρηστομάθεια κορασιακή
πρός χρῆ σιν τῶ ν παρθεναγωγείων Σμύρνης»

22. Ἀ πό πεῖ ναν
τυφλωμένος λύκος
περιεπλανᾶ το
πανταχοῦ ζητῶ ν
τροφήν.
Εἰ ς αὐ λήν ἐ μβῆ κεν
οἴ κου, ὅ θεν γραῖ αν
ἠ κροᾶ το
τυφλήν ἅ μα καί
κωφήν.
Λέγουσαν εἰ ς
βρέφος: «Κλαίεις; ὦ !
μή κλαίεις καί
θυμώσω.
Κλαῦ σε καί αὐ τήν
τήν ὥ ραν εἰ ς τόν
λύκον θά σέ δώσω».

23. Στοχασθείς ὁ λύκος ὅ τι ἀ ληθῶ ς
ἡ γραῦ ς λαλεῖ ,
ἀ κονίζων τούς ὀ δόντας
ἐ κεῖ ἔ μεινε πολύ.
Ἀ λλ’ ὡ ς ἦ λθεν ἡ ἑ σπέρα,
φωνήν ἤ κουσε μεγάλην,
ἐ νανούριζεν ἡ γραῖ α τό μικρόν
κι ἐ λάλει πάλιν»:
«Νάννι νάννι, τό μωρό μου,
νάννι νάννι, τό μικρό μου,
νάννι, το γλυκό σου στόμα
σφάλησε νά κοιμηθεῖ ς,
ἄ ν ὁ λύκος ἐ δῶ ἔ λθῃ ,
θά τόν σφάξωμεν εὐ θύς»!
«Νά μέ σφάξωσιν!», ὁ λύκος
ἔ κραξεν, ἄ ς μακρυνθῶ μεν,
εἰ ς τήν ἔ παυλιν αὐ τήν
γλῶ σσαν ἔ χουσι διττήν,
ἄ λλην τήν αὐ γήν καί ἄ λλην
τήν ἑ σπέραν, μή ἀ ργῶ μεν»!

24. Επιμύθιο (συμπέρασμα):
Καί τῶ ν αὐ λικῶ ν ἡ
γλῶ σσα διττή κι
ἔ χουσά τι νέφος,
καθώς ἡ τοῦ γραϊδίου
νανουρίζοντος το
βρέφος.

25. Δραστηριότητες
• Μελετήστε το παράλληλο κείμενο (ποίημα σε
•
•
•
•
καθαρεύουσα). Συγκρίνετε τη γλώσσα του με το κείμενο
αναφοράς.
Εντοπίστε στα δύο κείμενα κοινές λέξεις - φράσεις.
Κατασκευάστε δύο συννεφόλεξα (tag clouds)
χρησιμοποιώντας το Wordle και συγκρίνετε τις λέξεις
-κλειδιά.
Αναζητήστε το επιμύθιο και αναλύστε το.
Συζητήστε τη φράση του αρχαίου σχολιαστή «Ὁ μῦ θος
πρός ἀ νθρώπους οἵ τινες τά ἔ ργα τοῖ ς λόγοις οὐ κ
ἔ χουσιν ὅ μοια».

26. Επίλυση προβλήματος
Προκειμένου να μην είσαι αφελής και
ευκολόπιστος, πρέπει να χάσεις την «αθωότητά»
σου και να γίνεις καχύποπτος; Υπάρχει κάποια
χρυσή τομή; To μέτρο;

27. Οι αυλικοί - κόλακες ανά τους αιώνες
 Οι πολιτικοί εμπίπτουν
κατά κάποιον τρόπο σε
αυτήν την κατηγορία;
Υπάρχουν σήμερα
αυλοκόλακες, δεδομένου
ότι η βασιλεία έχει εν
πολλοίς εκλείψει; Σε
ποιους χώρους
συχνάζουν;
 Γνωρίζετε τι σημαίνουν
οι λέξεις χαμερπής, θώψ,
θεσιθήρας, πολυρρήμων
και οσφυοκάμπτης;
(Αναζήτηση στο ηλεκτρονικό
λεξικό του Τριανταφυλλίδη)
 Ο Χατζηαβάτης τίνος
κόλακας ήταν; Πώς θα
χαρακτηρίζατε τη
συμπεριφορά του;

28. Διπρόσωποι - υποκριτές - κόλακες
 Οι άνθρωποι με τα χίλια
πρόσωπα!
 Για ποιο λόγο κανείς
φέρεται έτσι;

29. Γνωρίζετε τον Ιανό των αρχαίων Ρωμαίων;
Γιατί άραγε λατρευόταν ως θεός;

30. Οι υποκριτές…
 Η υποκρισία των
Φαρισαίων είναι
παροιμιώδης! Ποιος
στηλίτευσε τη
συμπεριφορά τους;
 Γνωρίζετε τι σημαίνει
σήμερα φαρισαϊσμός;
Έχει θετική ή αρνητική
σημασία η λέξη;

31. Πότε λέμε κάποιον χαμαιλέοντα;
Με ποιον τύπο ανθρώπου μοιάζει;

32. Οι κόλακες και οι
αυλικοί-πολιτικοί
μοιάζουν με το
λύκο ή με τη γριά;
Ποιο είναι το
ανίκητο όπλο τους;
Γιατί ο λύκος
ξεγελάστηκε,
παρόλο που δεν
είναι καθόλου
αφελές ζώο;
Τι μας παρασύρει
και δεν έχουμε την
οξυδέρκεια να
διακρίνουμε τους
κόλακες γύρω μας;
Μήπως του μοιάζουμε στην αφέλεια ώρεςώρες;

33. Από ποια συναισθηματική διαδρομή πέρασε ο
κυρ - λύκος; Αναζητήστε στο διαδίκτυο σκίτσα
που να αντικατοπτρίζουν τις απαντήσεις σας και
φτιάξτε το δικό σας κόμικ προσθέτοντας λόγια.

34. Θέλετε κάτι πιο προχωρημένο;
Μετατρέψτε το μύθο σε animation (κινούμενη
εικόνα). Εκπληκτικό; Μοιάζει με κινούμενα
σχέδια!

35. Γ΄ΟΜΑΔΑ
«Κόραξ και ἀ λώπηξ»
Αλέξανδρος Ρίζος
Ραγκαβής

36. Κόραξ εἰ ς ἄ κραν
ὑ ψηλήν
κλάδου ἐ κάθητο
ἐ λαίας
μέλαιναν εἶ χε τήν
στολήν
καί εἰ ς τό ῥ άμφος
εἶ χε κρέας.
Εἰ ς τά χαμόκλαδα
κοντά ἀ λώπηξ
ἵ στατο δολία,
τούς ῥ ώθωνας
αὐ τῆ ς κεντᾶ
τοῦ κρέατος ἡ
εὐ ωδία.

37. Ἀ κόμα τρέχει εἰ ς
το βουνόν
καί ἀ φοῦ ἔ χαψε το
κρέας,
γελῶ σα λέγει εἰ ς
τό πτηνόν
τάς λέξεις ταύτας
τελευταίας:
«Μάθε, ὦ φίλτατον
πουλί,
μάθε, ὦ ἄ νθος
τῶ ν κοράκων,
πώς τῶ ν
εὐ πίστων ἡ φυλή
τρέφει τό γένος
τῶ ν κολάκων»!
Γραμματόσημο με την αλεπού και τον
κόρακα

38. Δραστηριότητες
 Αναζητείστε το κοινό σημείο με το λύκο και τη γριά (η
διγλωσσία των ηρώων).
 Τα πρόσωπα ως σύμβολα. Ποιους χαρακτήρες
συμβολίζουν; Tι συμβολίζει το τυρί;
 Βιωματική συζήτηση - Σας έχει συμβεί κάτι παρόμοιο; Τελικά ο σκοπός αγιάζει τα μέσα;
 Αγώνας λόγων (εικονική αντιπαράθεση- debate)

39. Τι χαρακτήρας προτιμάς - συμφέρει να είσαι;
Έντιμος!
Έντιμος!
Ειλικρινής!
Ειλικρινής!
Ακέραιος!
Ακέραιος!
Συνεπής!
Συνεπής!
Αίσχος!
Αίσχος!
Ντροπή
Ντροπή
σου…
σου…
Κόλακας!
Κόλακας!
Υποκριτής!
Υποκριτής!
Διπρόσωπος!
Διπρόσωπος!
Καιροσκόπος
Καιροσκόπος
!!
Είσαι πολύ
Είσαι πολύ
αφελής!
αφελής!
Ξύπνα!
Ξύπνα!

40. Σας θυμίζει κάτι;
Τι συνειρμούς σας
προκαλεί;
Ένας προβατόσχημος λύκος!

41. Η αλεπού ύστερα από την πονηρή της πράξη
περνάει μέσα από τη στοά της συνείδησης. Τι
φωνές ακούει; Αναπαραστήστε τη σκηνή!

42. Τα βάσανα της αλεπούς δεν τελειώνουν… Έπεσε
στα χέρια της… αστυνομίας!
Καθίστε την στην καυτή καρέκλα –
ανακριτική πολυθρόνα και περάστε την
γενεές δεκατέσσερις!

43. Σας αρέσουν οι υποθέσεις;
Τι θα γινόταν αν…
αν

44. Γράψτε μια εναλλακτική ιστορία
Τι θα γινόταν αν η αλεπού δεν είχε ξεγελάσει
τον κόρακα;

45. Ξέρετε να γράφετε με οπτική γωνία;
Ας πειραματιστούμε λίγο!

46. Η οπτική γωνία - Ποιος μιλάει;
Ο κόρακας διηγείται το πάθημά του στα πουλιά
και δέχεται τις συμβουλές τους

47. Ενσυναίσθηση
ή
πώς να μπαίνεις στη θέση του άλλου
Τι να μουρμούριζε άραγε κουνώντας το κεφάλι της η
Βάγια η κουκουβάγια, που περνούσε τυχαία από
εκεί, ακούγοντας την αλεπού να παινεύει τον κόρακα;

48. Πάλι μετάφραση;;;

49. Ξέρετε τι σημαίνουν οι αρχαίες φράσεις;
• Κάλλιον εἰ ς κόρακας ἤ εἰ ς κόλακας ἐ μπεσεῖ ν
• Τοῦ το διαφέρει ὁ κόραξ τοῦ κόλακος, ὅ τι ὁ μέν
ζῶ ντας, ὁ δε νεκρούς ἐ σθίει (Αντισθένης)
• Τῶ ν κολάκων ἄ δωρα δῶ ρα (αρχαία παροιμία)
• Χαῖ ρε τοῖ ς ἐ λέγχουσί σε μᾶ λλον ἤ τοῖ ς κολακεύουσι
• Ἐ κ στόματος κόρακος ἐ ξελεύσεται «κρά»

50. Σχολιάστε και αυτά…
• Ο κόλακας κι ο κόρακας το ίδιο έχουν
χρώμα,
ο ένας το ‘χει στην ψυχή κι ο άλλος εις
το σώμα (λαϊκή παροιμία).
• Από τα άγρια θηρία το χειρότερο
δάγκωμα το κάνει ο συκοφάντης, από
τα ήμερα ο κόλακας (Διογένης)

51. Ο αρχαίος Θεόφραστος, ο
Ανδρέας Λασκαράτος και ο άγιος
Νεκτάριος περιγράφουν τους
κόλακες σαν βαθείς ανατόμοι της
ανθρώπινης συμπεριφοράς.
Μελετήστε τα κείμενά τους και
αναπαραστήστε όποιες σκηνές
θέλετε με παντομίμα!

52. Δ΄ ΟΜΑΔΑ
•
•
Παιδικό τραγουδάκι
Ο μύθος στο youtube (κινούμενα σχέδια)

53. Ένας λύκος κάποιο
βράδυ
άκουσε παιδί να κλαίει,
άκουσε και τη γιαγιά του
να μαλώνει και να λέει:
«Αν τα κλάματα δεν
πάψεις,
να ο λύκος που περνάει,
στη στιγμή θα τον
φωνάξω
να ’ρθει μέσα να σε φάει»
Χαρά ο λύκος, μη ρωτάτε,
ό,τι ακούει το κομποδένει
και απ’ έξω από την
πόρτα
Φανταζόσασταν ότι ο μύθος επιβιώνει σε
κάθεται και περιμένει.
παιδικό τραγουδάκι;

54. Ο μύθος σε κινούμενα σχέδια
http://www.youtube.com/watch?v=-J9iyOr2plk

56. Δραστηριότητες
 Ο λύκος και η γριά σε τραγουδάκι. Διαλέξτε μια
μελωδία και τραγουδήστε το ή φτιάξτε βιντεάκι με ήχο!
 Αναζητήστε άλλα παιδικά τραγουδάκια που βασίζονται
σε μύθους και καταγράψτε επαναλαμβανόμενα μοτίβα.
 Ο μύθος στο youtube (σε κινούμενα σχέδια). Σας
άρεσε;
 Γιατί ο μύθος επιβιώνει ως τις μέρες μας;
 Νομίζετε ότι απευθύνεται μόνο σε μικρές ηλικίες;
 Ο λύκος γράφει μια σελίδα στο ημερολόγιό του ή ένα email σε κάποιον φίλο του.

57. ΩΡΑ ΝΑ
ΠΑΙΞΟΥΜΕ!
ΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ!

58. Ε΄ΟΜΑΔΑ
ΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ
• Χρειάζονται τρεις ηθοποιοί - ένας σκηνοθέτης (ή
βοηθητικός ρόλος ή υποβολέας ή ζωγράφος αφίσας).
• Ξεπεράστε τις όποιες αναστολές, αυτοσχεδιάστε,
μπείτε στο ρόλο, ζήστε την έκσταση! Μπορείτε να
φτιάξετε μάσκες και να χρησιμοποιήσετε παντομίμα.
• Ανυπομονούμε να σας απολαύσουμε!
• Η δραματοποίησή σας θα βιντεοσκοπηθεί και θα την
ανεβάσετε στην ιστοσελίδα του σχολείου.

59. Ακόμα διστάζετε να εκτεθείτε; Μην ανησυχείτε!
Θα σας απαλλάξουμε από την αγωνία! Θα σας
αναθέσουμε κάτι ευκολότερο!

60. Ετοιμάστε ένα κουκλοθέατρο με το μύθο!

61. Ούτε αυτό σας ενθουσίασε;
Τελευταία ευκαιρία!

62. Τον ξέρετε τον Ευγένιο Σπαθάρη;
Θα του κλέψουμε τα μυστικά του επαγγέλματος…
Αβάντι μαέστρο!

63. Δ΄ΦΑΣΗ
(2 διδακτικές ώρες)
Παρουσίαση εργασιών
Σύνθεση απόψεων από τον καθηγητή
Αυτοαξιολόγηση και ετεροαξιολόγηση των
ομάδων
Κριτήρια:
-Οργάνωση επιχειρημάτων
-Ποιότητα ιδεών
-Συνοχή σκέψεων
-Αισθητικό αποτέλεσμα
-Πρωτοτυπία
-Συνεργασία

64. Μην ξεχνάμε όμως πως, πάνω από όλα,
είμαστε όλοι μια ομάδα! Και, όταν
μοιράζεσαι κάτι, χαίρεσαι διπλά!

65. Δεν είναι κρίμα, λοιπόν, να κρατήσετε τη
δουλειά σας μόνο για εσάς;
Στείλτε τις εργασίες σας και στις άλλες ομάδες,
ανεβάζοντάς τες στον κοινό σας ψηφιακό
φάκελο στο Dropbox. Χαρείτε το συλλογικό
αποτέλεσμα ως κοινό κτήμα όλων σας!

66. Και τώρα δε θα ήταν συναρπαστικό να βγούμε
από τα όρια της σχολικής αίθουσας; Ας δείξουμε
τη δουλειά μας και σε άλλους!

67. Θα μετατρέψουμε όλοι μαζί το μύθο σε ψηφιακή
αφήγηση (digital story telling)! Θα προσθέσουμε
στο αρχικό κείμενο ήχο και εικόνες και θα το
ανεβάσουμε στο Youtube. Αν είμαστε πολύ
καλοί, ίσως βραβευτούμε κιόλας!

68. Μήπως σας αρέσει η δημιουργική γραφή;
Ας πειραματιστούμε γράφοντας!

69. Ε΄ΦΑΣΗ
προέκταση σεναρίου - εμβάθυνση
(1 διδακτική ώρα προαιρετική)
 Επιλέξτε έναν άλλο μύθο από τα φύλλα εργασίας
(π.χ. ο λαγός και η χελώνα) και χωριστείτε σε δυο
ομάδες.

70. Α΄ΟΜΑΔΑ
Παρουσιάστε
σε Powerpoint
το μύθο με
μορφή
διαλόγου (ή και
μονολόγου).
Ο ΛΑΓΟΣ ΚΑΙ Η ΧΕΛΩΝΑ!

71. Β΄ΟΜΑΔΑ
Μετατρέψτε το
μύθο σε
ποίημα με
στροφές και
ομοιοκαταληξία (σε Word)
ΠΡΟΣΟΧΗ:
Χωρίς διάλογο!
Μόνο
αφήγησηπεριγραφή
Η χελώνα τερματίζει πρώτη!

72. Ολοκληρώνοντας την περιήγησή
μας στους μύθους…
 Ερευνούμε ποια αφηγηματική τεχνική μας εντυπωσίασε.
 Συζητάμε για το ρόλο του μεσάζοντος (αφηγητή-μεσολαβητή)
στις διαπροσωπικές μας σχέσεις.
 Συγκρίνουμε την άμεση επικοινωνία (διάλογος, τηλέφωνο,
skype) με την έμμεση, μέσω αφήγησης τρίτων. Ποιοι κίνδυνοι
ελλοχεύουν; (παραπληροφόρηση, παραποίηση γεγονότων,
οπτική γωνία)
 Παρομοιάζουμε τις τέσσερις αφηγηματικές τεχνικές με τις
τέσσερις εποχές (Καθεμιά έχει τη χάρη της!)
 Τονίζουμε την ομορφιά της ποικιλότητας και της εναλλαγής στη
ζωή μας έναντι της μονοτονίας.

73. ENΑΛΛΑΚΤΙΚΑ…

74. Φτιάξτε το δικό σας
μύθο με το διπλανό
συννεφόλεξο (tag
cloud) και
παρουσιάστε τον στην
τάξη. Μπορείτε να
χρησιμοποιήσετε
επιμύθιο ή να το
αφήσετε να εννοηθεί.
Αν θέλετε,
δραματοποιήστε τον!
Πάντως,
αυτοσχεδιάστε!
Επιβραβεύστε την
καλύτερη προσπάθεια
με ένα θερμό
χειροκρότημα!
Συννεφόλεξα
Συννεφόλεξα
Πετάτε στα σύννεφα ή
στα… συννεφόλεξα;
Tag
Tag
clouds!
clouds!

75. Επέκταση του σεναρίου…
Project!
(αν υπάρχει κέφι και όρεξη για δουλειά!)

76. Αναζητούμε και άλλους μύθους
και…
 Δημιουργούμε ένα
πολυτροπικό κείμενο
(αφίσα ή πολυμεσική
παρουσίαση) για τον
Αίσωπο και τους μύθους
του. Κατόπιν…
 Ανεβάζουμε το περιεχόμενο
στην ιστοσελίδα του σχολείου
ή στο διαδίκτυο ή…
 Το εκδίδουμε και, επειδή
scripta manent,
μοιραζόμαστε από ένα
αντίτυπο, για να θυμόμαστε τι
καταφέρνουμε όταν
δουλεύουμε όλοι μαζί.
 (Συνεργαζόμαστε με τους
καθηγητές της Πληροφορικής,
των Καλλιτεχνικών και της
Τεχνολογίας).

77. ΜΕΡΟΣ Β΄
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ…
Ναι, αλλά με λειτουργική γραμματική!

78. Oι μετοχές και τα είδη τους
• Διδάσκουμε το σχηματισμό και την κλίση των μτχ ως συνήθως.
• Τονίζουμε ότι η αύξηση παραμένει μόνο στη μτχ παρακειμένου.
• Δίνουμε παραδείγματα (π.χ. τα κεκτημένα, τα δεδουλευμένα,
•
•
•
•
•
τεθωρακισμένος, εγκεκριμένος…)
Οι μτχ δεν είναι ουσιαστικά ούτε επίθετα (παρόλο που έχουν
τρία γένη)! Είναι ρηματικοί τύποι με δυναμικό ρόλο στην
πρόταση.
Μαζί με τα απαρέμφατα είναι στην πρόταση ΥΠΑΡΧΗΓΟΙ, ενώ
αρχηγός είναι το ρήμα!
Έχουν υποκείμενο στην ίδια πτώση με αυτές και συντάσσονται
όπως και το ρήμα.
Υπάρχει ιεραρχία στην πρόταση! Ρήμα, απαρέμφατο, μτχ.
Δίνουμε τα είδη των μτχ (με τη μετάφρασή τους)

79. - Ποιος έχει απορίες;
- Εγώ, ο Διογένης! Μα πού είναι η προστιθέμενη
αξία αυτού του σεναρίου; Πού χάθηκαν οι ΤΠΕ
και η λειτουργική γραμματική;
Αυτά τα διδάσκαμε ήδη…
- Σωστά!

80. Συνεχίζουμε, λοιπόν, ως εξής:

81. Ο ρόλος των μετοχών είναι…

82. Ανακαλύψτε τον μόνοι σας!
Αξία έχει η ανακαλυπτική μάθηση…

83. Οδηγός προς
«ναυτιλομένους»
 Φτιάξτε δύο ομάδες. Η μία επεξεργάζεται το μύθο
«Λύκος και γριά», ενώ η άλλη την έμμετρη παραλλαγή
του.
 Αναζητήστε στο κείμενό σας τις μτχ. και κατατάξτε τες
σε πίνακες ανάλογα με το χρόνο και τη φωνή που
βρίσκονται.
 Χαρακτηρίστε τες συντακτικά με τη βοήθεια της
μετάφρασης.
 Αναλύστε τες σε δευτερεύουσες προτάσεις (στη ν.ε),
επεμβαίνοντας στο ηλεκτρονικό κείμενο.
 Τι παρατηρείτε; Χάθηκε η ευελιξία;
 Ιδού η κομψότης και η λακωνικότης του αρχαίου
ελληνικού λόγου!

84. Η ώρα του quiz!
 Γνωρίζετε από τους Η/Υ το zip (αρχείο
συμπίεσης) και το ξε-zip (αρχείο
αποσυμπίεσης);
 Με ποιο από τα δυο μοιάζουν οι μτχ και με
ποιο οι δευτερεύουσες προτάσεις;

85. Μετοχές
Vs
Δευτερεύουσες προτάσεις
Για την πόλη προτιμήστε μετοχές! Προσφέρουν
ευελιξία και παρκάρονται παντού και εύκολα!
Λιμουζίνα vs mini cooper
Υπερωκεάνιο vs
βαρκούλα

86. Kαι τώρα τι θα λέγατε για ένα
μικρό ταξίδι στο παρελθόν;

87. Γυρίζω τις πλάτες μου στο
μέλλον…

88. Στις παρακάτω φράσεις οι μτχ επιβιώνουν ανέπαφες
και αναλλοίωτες. Ζωντανά λείψανα μιας άλλης εποχής!
Αναζητήστε σε ηλεκτρονικά ή συμβατικά λεξικά τη
σημασία τους και φτιάξτε προτάσεις με αυτές.
π.χ.
αρχής γενομένης από
εις ώτα μη ακουόντων
πλίνθοι και κέραμοι ατάκτως ερριμμέναι
φωνή βοώντος εν τη ερήμω…

89. Ο δικηγόρος του διαβόλου…
 Για ποιο λόγο η ν.ε. διατήρησε στην ενεργ. φ.
μόνο την τροπική μτχ ενεστώτα; Μήπως έγινε
κάποιο λάθος;
 Δε θα ήταν καλύτερα να αντικατασταθεί και
αυτή από δευτερεύουσα πρόταση;

90. Νομίζετε ότι είναι τόσο απλό;
Θέλουμε επιχειρήματα!

91. Βαρεθήκατε;
Τώρα τα παιδία παίζει!

92. Η ώρα της ζωγραφικής!
 Ανοίξτε το πρόγραμμα diagram designer και
καταρτίστε το δικό σας εννοιολογικό χάρτη
(διάγραμμα) των μτχ.
 Αυτοσχεδιάστε, παίξτε με τα χρώματα και τα σχήματα
και βραβεύστε το καλύτερο με ένα θερμό
χειροκρότημα!
 Θα εκπλαγείτε! Χίλιοι άνθρωποι, χίλιες ιδέες!

93. Γιατί όχι και μια
διαθεματική δραστηριότητα;

94.  Σε συνεργασία με το θεολόγο της τάξης
αναλύστε το Σύμβολο της Πίστεως (το
“Πιστεύω”).
 Εντοπίστε κατά ομάδες τις μτχ και αναλύστε
τες σε δευτερεύουσες προτάσεις (στη ν.ε.)
 Τι πρέπει να αλλάξει; (η στίξη)
 Τελικά οι μτχ ήταν περιττές; Μήπως οι
αρχαίοι κακώς τις χρησιμοποιούσαν;

95. Κουραστήκατε;
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας!