SlideShare a Scribd company logo
1 of 6
Օղակավոր որդեր
Օղակավոր որդերը եռաշերտ, երկկողմանի համաչափությամբ
կենդանիներ են: Նրանք ունեն երկրորդային խոռոչ , որն
առաջացնում է ազատ տարածություն մարմնի պատերի և
մարսողության համակարգի միջև, և այնտեղ տեղավորված են
ներքին օրգանները: Նրանց մարմինն հատվածավորված է:
Մարմնի արտաքին հատվածավորումը համապատասխանում
է նաև ներքին խոռոչի հատվածավորմանը, ուր հատված առ
հատված կրկնվում են օրգան համակարգերը: Երկրորդային
խոռոչը լցված է խոռոչային հեղուկով, որի քիմիական
բաղադրությունը բավականին կայուն է, և այստեղ են
կատարվում օրգանիզմի գրեթե բոլոր ֆունկցիաները:
Մաշկի տակ գտնվում են օղակաձև և երկայնաձիգ
մկանները: Օղակավոր որդերի մարմնի յուրաքանչյուր
հատվածի կողքերից դուրս են գալիս մեկ զույգ ելուստներ՝
պարապոդիումներ, որոնք իրենց վրա կրում են
խոզաններ:Դրանք շարժման օրգաններն են:
Մարսողության համակարգը սկսվում է
գլխային հատվածի փորային մասում գտնվող
բերանից, այն ձևափոխվում է մկանոտ կլանի,
ապա կերակրափողի, որի մեջ բացվում են
կրային գեղձերի ծորանները, այնուհետև՝
կտնառքի: Այդտեղից սնունդն անցնում է
խողովակաձև աղի, և մարսողության
արգասիքները թափվում
են դուրս հետանցքով :
Նյարդային համակարգը ներկայացված է
շուրջկլանային նյարդային օղակով և փորային
նյարդային շղթայով, որը յուրաքանչյուր
հատվածում հանգույց է առաջացնում:
Արյունատար համակարգը փակ է: Այն կազմված է
մեջքային և փորային անոթներից: Արյունը մարմնի
առջևի հատվածներում գտնվող օղակավոր անոթների
պատերի ռիթմիկ կծկման ու թուլացման շնորհիվ
մեջքային անոթով մարմնի հետևի մասից շարժվում է
առաջ, իսկ փորայինով հետ:
Շնչառության համակարգը բացակայում
է:Գազափոխանակությունը կատարվում է ամբողջ
մարմնի մակերևույթով:
Արտաթորության համակարգը յուրաքանչյուր
հատվածում տեղադրված զույգ ձագարաձև
խողովակներ են:
Ստորգետնյա անցուղիներ բացելով՝ որդերը
փխրեցնում են հողը և այն հարստացնում
թթվածնով, նպաստում բերիության
բարձրացմանը:
Անի Պողոսյան
7-2դաս
Վերջ

More Related Content

What's hot

գեղձերի տեսակներ
գեղձերի տեսակներգեղձերի տեսակներ
գեղձերի տեսակներanushtad
 
գեղձերի տեսակները
գեղձերի տեսակներըգեղձերի տեսակները
գեղձերի տեսակներըmanaskaras
 
Նյարդային Համակարգ և Գեղձեր
Նյարդային Համակարգ և ԳեղձերՆյարդային Համակարգ և Գեղձեր
Նյարդային Համակարգ և ԳեղձերAnoushHrach
 
մարսողական համակարգ
մարսողական համակարգմարսողական համակարգ
մարսողական համակարգMariam Khachanyan
 
մարսողան համակարգ
մարսողան համակարգմարսողան համակարգ
մարսողան համակարգErik Hovhannisyan
 
մարսողական համակարգ
մարսողական համակարգմարսողական համակարգ
մարսողական համակարգGayushGayushik2002
 
Հենաշարժիչ համակարգ, Ողնաշար
Հենաշարժիչ համակարգ, ՈղնաշարՀենաշարժիչ համակարգ, Ողնաշար
Հենաշարժիչ համակարգ, ՈղնաշարYuriDanielyan
 
Մարսողական համակարգ
Մարսողական համակարգՄարսողական համակարգ
Մարսողական համակարգHarutyun Jnozyan
 
մարսողական համակարգ
մարսողական համակարգմարսողական համակարգ
մարսողական համակարգSuren Karapetyan
 
Նյութերի տեղափոխումն օրգանիզմում
Նյութերի տեղափոխումն օրգանիզմումՆյութերի տեղափոխումն օրգանիզմում
Նյութերի տեղափոխումն օրգանիզմումAnn Isakhanyan
 
Հյուսվածքներ
ՀյուսվածքներՀյուսվածքներ
ՀյուսվածքներMariam Davidyan
 
Շնչառություն
ՇնչառությունՇնչառություն
ՇնչառությունYuriDanielyan
 
Տափակ որդեր
Տափակ որդերՏափակ որդեր
Տափակ որդերMesropOnanyan
 
Տափակ որդեր
Տափակ որդերՏափակ որդեր
Տափակ որդերMesropOnanyan
 

What's hot (19)

գեղձերի տեսակներ
գեղձերի տեսակներգեղձերի տեսակներ
գեղձերի տեսակներ
 
գեղձերի տեսակները
գեղձերի տեսակներըգեղձերի տեսակները
գեղձերի տեսակները
 
Նյարդային Համակարգ և Գեղձեր
Նյարդային Համակարգ և ԳեղձերՆյարդային Համակարգ և Գեղձեր
Նյարդային Համակարգ և Գեղձեր
 
Գեղձեր
ԳեղձերԳեղձեր
Գեղձեր
 
ամեոբա4
ամեոբա4ամեոբա4
ամեոբա4
 
մարսողական համակարգ
մարսողական համակարգմարսողական համակարգ
մարսողական համակարգ
 
մարսողան համակարգ
մարսողան համակարգմարսողան համակարգ
մարսողան համակարգ
 
մարսողական համակարգ
մարսողական համակարգմարսողական համակարգ
մարսողական համակարգ
 
Հենաշարժիչ համակարգ, Ողնաշար
Հենաշարժիչ համակարգ, ՈղնաշարՀենաշարժիչ համակարգ, Ողնաշար
Հենաշարժիչ համակարգ, Ողնաշար
 
Մարսողական համակարգ
Մարսողական համակարգՄարսողական համակարգ
Մարսողական համակարգ
 
ջրիմուռներ123
ջրիմուռներ123ջրիմուռներ123
ջրիմուռներ123
 
Ամեոբա
ԱմեոբաԱմեոբա
Ամեոբա
 
մարսողական համակարգ
մարսողական համակարգմարսողական համակարգ
մարսողական համակարգ
 
Նյութերի տեղափոխումն օրգանիզմում
Նյութերի տեղափոխումն օրգանիզմումՆյութերի տեղափոխումն օրգանիզմում
Նյութերի տեղափոխումն օրգանիզմում
 
Marsoxakan hamakarg
Marsoxakan hamakargMarsoxakan hamakarg
Marsoxakan hamakarg
 
Հյուսվածքներ
ՀյուսվածքներՀյուսվածքներ
Հյուսվածքներ
 
Շնչառություն
ՇնչառությունՇնչառություն
Շնչառություն
 
Տափակ որդեր
Տափակ որդերՏափակ որդեր
Տափակ որդեր
 
Տափակ որդեր
Տափակ որդերՏափակ որդեր
Տափակ որդեր
 

Viewers also liked

կենսաբանություն
կենսաբանությունկենսաբանություն
կենսաբանությունanipoghosyanv
 
ջրիմուռներ
ջրիմուռներջրիմուռներ
ջրիմուռներpoghosyan
 
բակտերիաներ
բակտերիաներբակտերիաներ
բակտերիաներpoghosya
 
երկենցաղներ
երկենցաղներերկենցաղներ
երկենցաղներanipoghosya
 
Կենսաբանություն: Մակաբույծ որդեր
Կենսաբանություն: Մակաբույծ որդերԿենսաբանություն: Մակաբույծ որդեր
Կենսաբանություն: Մակաբույծ որդերRobertHovh
 

Viewers also liked (8)

կենսաբանություն
կենսաբանությունկենսաբանություն
կենսաբանություն
 
ջրիմուռներ
ջրիմուռներջրիմուռներ
ջրիմուռներ
 
երիզորդ
երիզորդերիզորդ
երիզորդ
 
բակտերիաներ
բակտերիաներբակտերիաներ
բակտերիաներ
 
երկենցաղներ
երկենցաղներերկենցաղներ
երկենցաղներ
 
ձկներ
ձկներձկներ
ձկներ
 
Կենսաբանություն: Մակաբույծ որդեր
Կենսաբանություն: Մակաբույծ որդերԿենսաբանություն: Մակաբույծ որդեր
Կենսաբանություն: Մակաբույծ որդեր
 
սողուններ
սողուններսողուններ
սողուններ
 

Similar to որդ

Բջիջ և հյուսվածք
Բջիջ և հյուսվածքԲջիջ և հյուսվածք
Բջիջ և հյուսվածքMary Karapetyan
 
հյուսվածքներ
հյուսվածքներհյուսվածքներ
հյուսվածքներEva Berberyan
 
Gor7 2
Gor7 2Gor7 2
Gor7 2Gor123
 
Օրգանիզմն ամբողջական համակարգ
Օրգանիզմն ամբողջական համակարգՕրգանիզմն ամբողջական համակարգ
Օրգանիզմն ամբողջական համակարգgexarvest
 
презентация Microsoft office power point (2)
презентация Microsoft office power point (2)презентация Microsoft office power point (2)
презентация Microsoft office power point (2)Hayk Nazaryan
 
բջիջ լարիսա
բջիջ լարիսաբջիջ լարիսա
բջիջ լարիսաluso777
 
բջիջ լարիսա
բջիջ լարիսաբջիջ լարիսա
բջիջ լարիսաjenulik
 
բոլոր բջջի կառուցվածքը (1)
բոլոր բջջի կառուցվածքը (1)բոլոր բջջի կառուցվածքը (1)
բոլոր բջջի կառուցվածքը (1)Aslanian ZHora
 
ոսկրային համակարգ
ոսկրային համակարգոսկրային համակարգ
ոսկրային համակարգNanor Hovhannisian
 
Կենսաբանություն
ԿենսաբանությունԿենսաբանություն
ԿենսաբանությունMane Manukyan
 
Մարսողական համակարգ
Մարսողական համակարգՄարսողական համակարգ
Մարսողական համակարգNarek Isakhanyan
 
Կաթնասուններ
ԿաթնասուններԿաթնասուններ
ԿաթնասուններMesropOnanyan
 
մարսողական համակարգ
մարսողական համակարգմարսողական համակարգ
մարսողական համակարգGayushGayushik2002
 

Similar to որդ (20)

Բջիջ և հյուսվածք
Բջիջ և հյուսվածքԲջիջ և հյուսվածք
Բջիջ և հյուսվածք
 
օղակավոր որդեր
օղակավոր որդերօղակավոր որդեր
օղակավոր որդեր
 
Տափակ որդեր
Տափակ որդերՏափակ որդեր
Տափակ որդեր
 
թռչուններ
թռչուններթռչուններ
թռչուններ
 
Bjijner ev hyusvacqner
Bjijner ev hyusvacqnerBjijner ev hyusvacqner
Bjijner ev hyusvacqner
 
հյուսվածքներ
հյուսվածքներհյուսվածքներ
հյուսվածքներ
 
Մկաններ
ՄկաններՄկաններ
Մկաններ
 
Gor7 2
Gor7 2Gor7 2
Gor7 2
 
Հյուսվածք
ՀյուսվածքՀյուսվածք
Հյուսվածք
 
Օրգանիզմն ամբողջական համակարգ
Օրգանիզմն ամբողջական համակարգՕրգանիզմն ամբողջական համակարգ
Օրգանիզմն ամբողջական համակարգ
 
презентация Microsoft office power point (2)
презентация Microsoft office power point (2)презентация Microsoft office power point (2)
презентация Microsoft office power point (2)
 
բջիջ լարիսա
բջիջ լարիսաբջիջ լարիսա
բջիջ լարիսա
 
բջիջ լարիսա
բջիջ լարիսաբջիջ լարիսա
բջիջ լարիսա
 
բոլոր բջջի կառուցվածքը (1)
բոլոր բջջի կառուցվածքը (1)բոլոր բջջի կառուցվածքը (1)
բոլոր բջջի կառուցվածքը (1)
 
ոսկրային համակարգ
ոսկրային համակարգոսկրային համակարգ
ոսկրային համակարգ
 
Կենսաբանություն
ԿենսաբանությունԿենսաբանություն
Կենսաբանություն
 
Մարսողական համակարգ
Մարսողական համակարգՄարսողական համակարգ
Մարսողական համակարգ
 
Կաթնասուններ
ԿաթնասուններԿաթնասուններ
Կաթնասուններ
 
Լյարդ
ԼյարդԼյարդ
Լյարդ
 
մարսողական համակարգ
մարսողական համակարգմարսողական համակարգ
մարսողական համակարգ
 

որդ

  • 2. Օղակավոր որդերը եռաշերտ, երկկողմանի համաչափությամբ կենդանիներ են: Նրանք ունեն երկրորդային խոռոչ , որն առաջացնում է ազատ տարածություն մարմնի պատերի և մարսողության համակարգի միջև, և այնտեղ տեղավորված են ներքին օրգանները: Նրանց մարմինն հատվածավորված է: Մարմնի արտաքին հատվածավորումը համապատասխանում է նաև ներքին խոռոչի հատվածավորմանը, ուր հատված առ հատված կրկնվում են օրգան համակարգերը: Երկրորդային խոռոչը լցված է խոռոչային հեղուկով, որի քիմիական բաղադրությունը բավականին կայուն է, և այստեղ են կատարվում օրգանիզմի գրեթե բոլոր ֆունկցիաները: Մաշկի տակ գտնվում են օղակաձև և երկայնաձիգ մկանները: Օղակավոր որդերի մարմնի յուրաքանչյուր հատվածի կողքերից դուրս են գալիս մեկ զույգ ելուստներ՝ պարապոդիումներ, որոնք իրենց վրա կրում են խոզաններ:Դրանք շարժման օրգաններն են:
  • 3. Մարսողության համակարգը սկսվում է գլխային հատվածի փորային մասում գտնվող բերանից, այն ձևափոխվում է մկանոտ կլանի, ապա կերակրափողի, որի մեջ բացվում են կրային գեղձերի ծորանները, այնուհետև՝ կտնառքի: Այդտեղից սնունդն անցնում է խողովակաձև աղի, և մարսողության արգասիքները թափվում են դուրս հետանցքով : Նյարդային համակարգը ներկայացված է շուրջկլանային նյարդային օղակով և փորային նյարդային շղթայով, որը յուրաքանչյուր հատվածում հանգույց է առաջացնում:
  • 4. Արյունատար համակարգը փակ է: Այն կազմված է մեջքային և փորային անոթներից: Արյունը մարմնի առջևի հատվածներում գտնվող օղակավոր անոթների պատերի ռիթմիկ կծկման ու թուլացման շնորհիվ մեջքային անոթով մարմնի հետևի մասից շարժվում է առաջ, իսկ փորայինով հետ: Շնչառության համակարգը բացակայում է:Գազափոխանակությունը կատարվում է ամբողջ մարմնի մակերևույթով: Արտաթորության համակարգը յուրաքանչյուր հատվածում տեղադրված զույգ ձագարաձև խողովակներ են:
  • 5. Ստորգետնյա անցուղիներ բացելով՝ որդերը փխրեցնում են հողը և այն հարստացնում թթվածնով, նպաստում բերիության բարձրացմանը: