“Экологийн боловсрол – насан туршийн чадамж” /Оюунтунгалаг.Р/

1. “ЭКОЛОГИЙН БОЛОВСРОЛ – НАСАН ТУРШИЙН ЧАДАМЖ”
Оюунтунгалаг.Р
Дархан- Өргөө политехник коллеж
Хураангуй:
Дэлхий нийтээрээ экологийн асуудалд анхаарлаа хандуулж олон зүйлийг
ярьж хэлж байгаа боловч агаарын бохирдол, усны хомсдол, цөлжилт, уур
амьсгалын өөрчлөлт улам бүр газар авсаар байна. Ийм учир эх орныхоо тэр
дундаа Дархан хотынхоо хөгжил цэцэглэлтэнд нэмэр болох зорилготой хэлдэг,
ярьдаг биш хийдэг сэтгэлтэй, зорилготой хүмүүсийг бэлтгэхээр өөрийн сургууль
дээрээ“ Экоклуб” хичээллүүлээд 4 жил болж энэ хугацаанд хайлаас, агч, голт бор
зэрэг чимэглэлийн мод , тасалгааны цэцэг тарьж ургуулж ирлээ.
Бид сургуулийн гадаад дотоод орчинг ногоон болгохоос гадна санал болгосон
ХААН банк, Орос Солонгос “ Мечта” дэлгүүрийн гадна талын ногоон
байгууламжийг хийсэн нь амжилттай болсон. Мод цэцэг тарьж, арчилж, тордож,
ургуулж сурч байгаа нь тухайн хүний насан туршдаа хэрэглэх чадамж болох юм.
Анги бүрээс байгаль экологийн хүсэл сонирхолтой хүүхдүүдийг сонгон авч
өөрсдийнх нь гараар мод, бут, сөөг, цэцгийг тарьж арчлах аргад сургадаг учир
тухайн сурагч цааш нь сурсан зүйлээ аав, ээж, ах, эгч, найз нөхөддөө зааж өгдөг.
Энэ нь маш үр өгөөжтэй ажил болж сургуулийн маань өнгө төрх “ Ногоон” хэмээх
тодотголтойгоор өдрөөс өдөрт нэмэгдсээр байгаа нь Дархан- Уул аймгийн 2014
оны “ Эко- хамт олон”- оор өргөмжлөгдсөнөөс харж болно.
Бид 2015 оны намар сургуулийн хашааны гадна талбайд хайлаас, агч тарьж,
зүлэгжүүлэхээр төлөвлөөд байна.
Судалгааны ажлын үндэслэл
Биосферийн тэнцвэрт байдлыг алдагдуулахгүйгээр байгалийн нөөц
баялагийг зөв зохистой ашиглах нь хүн төрөлхтний өмнө тулгарч буй хамгийн
тулгамдсан зорилт болж байна. Энэ асуудлыг амжилттай шийдвэрлэхийн тулд
байгалийн зүй тогтлыг зөвхөн танин мэдэх төдийгүй нийгмийн бүх хүрээ, нийт хүн
төрөлхтний оюун ухаанд байгальтай зүй зохистой харьцах, байгалийн нөөц

2. баялгийг ариг гамтай ашиглах үзэл санааг төлөвшүүлэх явдал чухал ач
холбогдолтой. Хүний үйл ажиллагааны сөрөг нөлөөнөөс болж уур амьсгалын
өөрчлөлт, ой мод устах, цөлжилт, орчны бохирдол зэрэг экологийн тулгамдсан
асуудал гарах болсон. Эдгээр нь хүн төрөлхтнийг экологийн сүйрлийн ирмэг дээр
аваачаад байгаа нь орчин үеийн аюул юм. Гэхдээ хүн төрөлхтөн хамтын оюун
ухаан, итгэлцэл, түншлэл, идэвхтэй үйл ажиллагааныхаа үр дүнд дээрх аюулыг
гэтлэн давах боломжтой. Үүнийг хэрэгжүүлэхэд бүх нийтийн экологийн
боловсролыг төгөлдөржүүлэх, хүн бүрт экологийн соѐл төлөвшүүлэх явдал чухал
түлхэц болно.
Судалгааны ажлын зорилго
Оюутан, сурагчдын экологийн боловсролын түвшинг тогтоож, насан
туршдаа хэрэглэх чадамж эзэмшүүлэх арга замыг тодорхойлох
Судалгааны ажлын зорилт
1. Оюутан, сурагчдын экологийн талаарх мэдлэгийн түвшинг тогтоох
2. Экологийн боловсрол олгож, чадамж эзэмшүүлж, үр дүнг тооцох
Судалгааны арга зүй
1. Судалгааны объект: Судалгаанд Дархан- Өргөө Политехник коллежийн
анхан шатны ангийн 200 сурагч, техникчийн ангийн 35 оюутан нийт 235
оюутан сурагчид хамрагдсан.
2. Судалгааны арга: Дараах аргуудыг ашиглаж судалгааг явуулсан.
● Асуумжийн арга- 15 асуулт бүхий асуумжаар судалгаа
авсан.Асуумжаар оюутан сурагчдын экологийн талаарх мэдлэг,
түүний түвшинг тогтоосон.
● Ажиглалтын аргаар сургуульд экологийн эрүүл орчин бүрдсэн эсэхийг
тодруулсан.
● Туршилтын аргаар сургуулийн анги танхим болон гадаад орчинд нь
цэцэг, мод, зүлэг тарьж оюутан сурагчдын экологийн боловсрол
түүний чадамжийг үнэлсэн.

3. Судалгааны үр дүн
Зураг 1: Судалгаанд хамрагдсан 235 суралцагчдын мэдлэгийн түвшинг тогтооход
49% нь хангалтгүй, 42% нь дунд зэргийн, 9% нь сайн байна.

6. Судалгааг авч нэгтгэж үзээд экологийн боловсрол олгож, чадамж эзэмшүүлэх нь
чухал юм гэсэн ойлголттой болж оюутан суралцагчдын хүсэлтээр “ Экоклуб” – ыг
хичээллүүлж байна.
Дүгнэлт:
1. Манай сургуулийн оюутан сурагчдын дундах экологийн талаарх мэдлэгийн
түвшин хангалтгүй байна. Ийм учраас оюутан сурагчдад экологийн тухай
ойлголтыг системтэйгээр олгох шаардлагатай байна.
2. “ Экоклуб” хичээллүүлж оюутан сурагчдад экологийн боловсрол олгосноор
тухайн сурагчид орчноо эрүүл байлгах, цэцэг мод тарьж арчлах арга барилд
суралцах зэрэг чадамж эзэмшсэн.

7. 3. Иймд оюутан сурагчдад олгож буй экологийн боловсрол, хүмүүжил нь
түүний амьдралдаа хэрэглэх насан туршийн чадамж юм.
Судалгаанаас үндэслэн төрсөн санаа
Үүнд ямар ямар чадамжууд хэрэгтэй вэ?
1. Ургамал цэцэг, ногоог яаж тарьж ургуулдаг талаар мэдээлэл олох
2. Хэрхэн арчилдаг талаар зааварчилгаа авах
3. Гэртээ болон ажил, сургууль дээрээ тарьж туршиж үзэх
4. Хуримтлуулсан туршлага дээрээ үндэслэн өөр өөр төрлийн цэцэг, мод
тарих
5. Өөрийн болон хайртай гэр бүлийнхээ орчныг ногоон болгох
6. Тарьсан мод сөөгөө байнга эргэж тойрч арчилж байх
7. Туршлага дээрээ тулгуурлаж аав, ээж, ах, эгч, найз нартаа зааж өгөх
Ном зүй
1. Базардорж Д “ Экологи” УБ 2003 он
2. Булгамаа Д “ Ерөнхий экологи” УБ 2002 он
3. Чойжамц А “ Газар тариалангийн технологи үндсийн дадлага” УБ 1999 он
4. Энхтуяа Б “ Хөрс судлал” Дархан 2001 он
Хичээдэг зүйлүүдээ төгс
болгох
Үүнийг амьдралд
хэрэгжүүлэх
Эрүүл мэнд болон оюуны
эргэлтэд оруулах явдал